Những rủi ro khi đặt stent mạch vành

Stent mạch vành là các ống lưới làm bằng kim loại hay polyme có phủ thuốc hoặc không phủ thuốc, được sử dụng làm giá đỡ trong lòng động mạch, giúp mở rộng lòng mạch bị tắc hẹp hoặc suy yếu trong cơ thể.

Đặt stent mạch vành là một phương pháp can thiệp mạch qua da, giúp tái lưu thông lòng động mạch vành bằng cách nong bóng và để lại stent cố định tại vị trí động mạch vành bị tắc nghẽn nhằm cải thiện tuần hoàn mạch vành, ổn định mảng xơ vữa và giảm triệu chứng đau thắt ngực do thiếu máu cơ tim, giảm nguy cơ nhồi máu cơ tim.

Tim được nuôi dưỡng bởi hệ thống động mạch vành, vì một nguyên nhân như tuổi cao, rối loạn chuyển hóa lipid, tăng huyết áp, đái tháo đường...gây ra hiện tượng xơ vữa động, tình trạng xơ vữa này có thể gây nứt vỡ thành động mạch làm thu hút các tiểu cầu đến bám vào đó hình thành nên những huyết khối bên trong thành động mạch vành mạch làm cho động mạch vành bị thu hẹp giảm tưới máu tới cơ tim, dẫn tới người bệnh bị đau thắt ngực, nặng hơn là nhồi máu cơ tim.

Những chỉ định đặt stent mạch vành bao gồm:

• Khi mạch vành bị nghẽn lại hoàn toàn (hiện tượng nhồi máu cơ tim), lúc này cần phải ngay lập tức lập lại dòng chảy cho động mạch
• Động mạch vành bị hẹp từ 70% trên phim chụp mạch vành.
• Đau thắt ngực ổn định không khống chế được dù đã điều trị phương pháp nội khoa tối ưu.
• Đau thắt ngực ổn định có bằng chứng của tình trạng thiếu máu cơ tim và tổn thương ở một động mạch vành mà cung cấp máu cho một vùng lớn của cơ tim
• Đau thắt ngực không ổn định, nhồi máu cơ tim không có ST chênh lên. mà phân tầng nguy cơ cao
• Cơn đau thắt ngực xuất hiện sau khi phẫu thuật làm cầu nối chủ vành.
• Có triệu chứng của tái hẹp mạch vành sau khi can thiệp động mạch vành qua da.

Việc đặt stent mạch vành giúp giảm thiểu rõ rệt các triệu chứng do xơ vữa mạch vành gây ra, phòng cơn nhồi máu cơ tim. Tuy nhiên cũng có những biến chứng đặt stent mạch vành như:

• Nhiễm khuẩn, gây đau hay khó chịu tại vị trí luồn ống thông.
• Phản ứng với thuốc gây mê hoặc thuốc phản quang trong khi đặt. Cũng có thể xảy ra tai biến như đột quỵ, suy thận.
• Khi luồn có thể gây tổn thương thành động mạch gây tắc hẹp ở vị trí khác hoặc stent bung nở không hết hay có khi bị lệch vị trí.
• Tái hẹp động mạch vành sau phẫu thuật do mô sẹo, huyết khối phát triển trong lòng stent có thể làm giảm thời gian stent có hiệu lực. Hình thành huyết khối thường do người bệnh không tuân thủ sử dụng thuốc chống đông máu theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Xuất huyết do dùng thuốc chống đông
• Huyết khối xuất hiện sớm hay muộn đều là những biến chứng sau đặt stent và trực tiếp ảnh hưởng đến kết quả điều trị, làm tăng nguy cơ tái tắc hẹp trở lại.

Để giúp tuổi thọ của stent kéo dài hơn, người bệnh cần thực hiện những biện pháp sau:

• Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý thay đổi hay dừng thuốc.
• Tuân thủ sử dụng thuốc đều đặn và khám định kỳ vào thời điểm 1 tháng, 3 tháng, 6 tháng và 1 năm sau đặt stent.
• Thời điểm 1 năm cần tái khám và làm nghiệm pháp gắng sức để kiểm tra khả năng tưới máu của cơ tim,
• Thay đổi chế độ ăn uống: Bỏ thuốc lá, rượu bia, giảm cân nếu có thừa cân béo phì. Giảm ăn mỡ động vật, các thức ăn chiên xào rán, hạn chế lượng muối đưa vào cơ thể, nên ăn nhiều rau xanh hoa quả.
• Vận động đều đặn mỗi ngày: Người bệnh không nên lái xe hoặc đi xa, không nên quan hệ tình dục trong 2 tuần sau khi thực hiện thủ thuật. Không nên tham gia những hoạt động thể lực mạnh, nên đi bộ nhẹ nhàng 30 - 60 phút mỗi ngày.
• Khi có dấu hiệu đau ngực, khó thở quá mức, ngừng ngay vận động nghỉ ngơi và thông báo cho bác sĩ tình trạng bệnh.
• Khi phải dùng loại thuốc ngoài chỉ định cần thông báo cho bác sĩ điều trị để được tư vấn cụ thể.