Một số phương pháp điều trị bệnh lý tuyến vú - Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn

1. Đặc điểm bệnh lý tuyến vú

Do chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố bệnh sinh nên các bệnh lý tuyến vú cũng rất đa dạng, phong phú. Có thể chia ra.

•  Các dị tật bẩm sinh của tuyến vú: Hay gặp là các tật nhiều núm vú (Polythelia), hay nhiều tuyến vú ( Polymastia) tật thiếu vú ( aplasia) hoặc thiếu núm vú ( atelia)
•  Các bệnh vú lành tính: Gồm các bệnh vú do rối loạn thần kinh nội tiết, các bệnh viêm vú và các u, nang vú lành tính.
•  Ung thư vú: Là bệnh hay gặp nhất ở phụ nữ, chiếm khoảng 9,4 tổng số các loại ung thư , đứng hàng thứ 3 ở các nước phát triển và hàng thứ 5 ở các nước đang phát triển trong số 16 bệnh ung thư hay gặp  nhất.

2. Các bệnh vú lành tính

2.1. Bệnh vú giả khối u:

•  Bệnh có liên quan đến những rối loạn nội tiết.
•  Sờ thấy u vú, thường ở 1/4 trên ngoài tuyến vú. U thường to ra trước kỳ kinh. Khi có u bệnh nhân thường thấy đau ở vú.
•  U lúc sờ thấy, lúc lại biến mất .

2.2. Các u lành tính tuyến vú:

• U vú có thể phát triển từ tổ chức liên kết, tổ chức biểu mô  hoặc kết hợp tổ chức liên kết và biểu mô của tuyến vú.
• Các u lành tính hay gặp là: U xơ tuyến ( Fibooadenoma); U tuyến (Adenoma); U xơ ( Fibroma); U mạch ( angioma); U mỡ ( Lipoma) và U cơ ( Myoma).

2.2.1. U xơ tuyến ( Fibro – adenoma)

•  Chiếm khoảng 15% các u tuyến vú.
• Thường hay gặp ở các phụ nữ chưa chồng, đẻ ít hay không đẻ, ở thời kỳ tiết hooc môn sinh dục cao nhất ( từ 20 – 35 tuổi).
• Thực chất u xơ của tổ chức biểu mô tuyến vú. Tuỳ theo sự phát triển của tổ chức nào chiếm ưu thế mà có thể có tên gọi khác nhau: U xơ tuyến ( Fibro – adenoma). Khi tổ chức tuyến phát triển mạnh hơn.
• U thường có hình tròn, kích thước không lớn, bề mặt nhẵn ( đôi khi gồ ghề), không đau và không khi nào dính ra, ranh giới rõ, di dodọng dễ dàng. Thường chỉ có 1 u đơn độc nhưng cũng có nhiều u ở 1 hoặc 2 vú. U phát triển rất chậm.

2.2.2. U tuyến ( Adenoma)

• U tuyến đơn thuần rất ít gặp, thường gặp ở người trẻ, phát triển chậm, thay đổi kích thước theo chu kỳ kinh nguyệt.
• U thường tròn, kích thước không lớn, giới hạn rõ.

2.2.3. U xơ : ( Fibroma)

Rất ít gặp u xơ đơn thuần, thường kết hợp dướ dạng u xơ tuyến hoaqực u tuyến xơ.

2.2.4. U mỡ ( Lipoma)

•  Hay gặp: Có thể phát triển từ phía trước, trong hoặc sau tổ chức tuyến vú hoặc ở hõm nách. Có thể có một hoặc nhiều u.
•  Thường gặp ở người cao tuổi, mật độ mềm, có thể phân biệt rõ các tiểu thuỳ của khối u. U thường làm thay đổi hình dạng của vú.
•  U không đau, không liên quan đến kinh nguyệt.

2.2.5. U cơ (Myoma)

• Có thể phát triển từ các bó cơ trơn của núm vú hoặc các ống tuyến lớn.
• Có thể gặp các u cơ vân phát triển từ các bó cơ ngực lớn và ăn sâu vào trong tuyến vú.
• Thường đau ít, phát triển chậm, di động dễ dàng. Đôi khi có kích thước lớn.

2.2.6. U mạch ( Angiome)

•  ít  gặp, thường gặp ở trẻ em và phụ nữ trẻ
•  U mạch thường xuất phát từ tổ chức dưới da rồi mới phát triển vào trong tuyến vú.
•  Khi U nămg ngay dưới da thì có mầu tím sẫm
•  Khi u nằm sâu: Có mật độ mềm, ranh giới không rõ ràng.
• Tiên lượng là điều trị u lành tính tuyến vú:

2.3. Tiên lượng

• Nhìn chung tiên lượng tốt. Tuy vậy có tỷ lệ nhất định bị ác tính hoá (3- 5%) . Loại u nang đơn độc và u xơ, có 22% chuyển thành u ác tính ( thường là ung thư thể nhú).
• Tỷ lệ ác tính hoá ở người ³40 tuổi cao gấp 3 lần người < 40 tuổi

2.4. Điều trị:

2.4.1. Điều trị nội khoa.

Chỉ định:

• Các u nang có liên quan tới kinh nguyệt, tuổi < 30t.
• Chọc hút tế bào xác định là u lành tính.

Điều trị thử bằng Progestorel 10 – 15mg/2- 3 tháng. Nếu không đỡ thì có chỉ định điều trị ngoại khoa.

2.4.2. Điều trị ngoại khoa:

Chỉ định:

• Các u vú nếu không có điều kiện điều trị nội khoa và theo dõi đều có chỉ định phẫu thuật vì đây là nhóm có nguy cơ bị ung thư vú cao gấp 3 lần người bình thường.
• Điều trị ngoại khoa vừa nhằm điều trị khỏi bệnh, vừa có tác dụng ngăn ngừa không cho chuyển thành ác tính.

Phương pháp phẫu thuật:

• Có thể cắt bỏ u đơn thuần.
• Có thể cắt bỏ u kết hợp với một phần tổ chức tuyến lành ( cắt vú hình…..