Bệnh tim và rượu bia: Chớ coi thường

Rượu bia vốn có hại cho sức khỏe, đặc biệt là gây ra các bệnh tim mạch. Tuy nhiên, nếu khống chế lượng rượu bia đưa vào cơ thể thì nó có một số tác dụng tốt.

Theo khảo sát, người uống rượu bia với lượng vừa phải có thể giúp giảm tới 20 - 40% nguy cơ tử vong so với người không uống rượu. Về lượng rượu nên uống là: 1 ly chuẩn tương đương 113,4ml rượu vang hoặc 43ml rượu mạnh hoặc 341ml bia. Nam giới không nên uống quá 2 ly chuẩn, nữ giới không uống quá 1 ly chuẩn mỗi ngày. Thực tế, mức rượu/bia đưa vào cơ thể còn tùy thuộc vào độ tuổi, thể trạng và cơ địa của từng người.

Uống rượu, đặc biệt là rượu vang đỏ với lượng vừa phải sẽ tốt cho tim mạch vì:

• Tăng HDL-cholesterol (một loại cholesterol tốt);
• Làm giảm chất hoạt hóa plasminogen mô, yếu tố đông máu VII, fibrinogen, yếu tố von Willebrand (các chất tham gia tạo cục máu đông gây tắc mạch ở tim, não,... dẫn tới nhồi máu cơ tim, đột quỵ,...);
• Giảm huyết áp;
• Ngăn ngừa tác hại do tăng LDL-cholesterol (một loại cholesterol xấu);
• Rượu vang có vitamin B2, B6, B9,... giúp giảm homocysteine, ngăn oxy hóa lipoprotein, làm chậm tiến trình xơ vữa động mạch, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch xơ vữa.

Khi uống quá nhiều rượu thì có thể gây hại cho tim mạch với những biến chứng như:

• Tăng huyết áp: Rượu bia làm giãn mạch da nhưng lại làm co mạch nội tạng, làm tăng huyết áp (cả huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương). Ngoài ra, rượu bia còn cung cấp nhiều calo, khiến người uống dễ bị tăng cân, béo phì, thúc đẩy nguy cơ làm tăng huyết áp;
• Rối loạn nhịp tim: Uống nhiều rượu bia có thể gây rung nhĩ, ngoại tâm thu, khiến người bệnh bị hồi hộp, đánh trống ngực, nghẹn vùng cổ, có cảm giác hụt hẫng trong ngực,... Sử dụng thuốc sẽ không có hiệu quả lâu dài nếu người bệnh không ngừng uống rượu;
• Bệnh mạch vành: Uống rượu nhiều làm tăng các loại cholesterol xấu như triglycerid, LDL- cholesterol trong máu, gây xơ vữa mạch vành nuôi tim, dẫn tới thiếu máu hoặc nhồi máu cơ tim;
• Bệnh cơ tim giãn nở: Với những người uống rượu trong thời gian dài, chất chuyển hóa của rượu là acetaldehyde sẽ gây độc trực tiếp lên tế bào cơ tim. Bên cạnh đó, rượu bia còn làm giảm những chất cần cho hoạt động của tim như vitamin B1, crom, kẽm,... Từ đó, người bệnh dễ bị tim to, suy tim, đi kèm các triệu chứng khó thở, mệt ngực, phù,... Các thuốc điều trị trong trường hợp này thường chỉ giúp làm giảm triệu chứng, kéo chậm sự tiến triển của bệnh chứ không thể chữa khỏi hoàn toàn.;
• Biến chứng khác: Đột quỵ do nhồi máu não, xuất huyết não, tăng cân, tăng đường máu, tổn thương gan, ung thư, loét dạ dày,... cũng là các biến chứng nguy hiểm của việc uống nhiều rượu bia.

Người bệnh tim có thể uống rượu vang đỏ với lượng hạn chế (nhưng cần có sự cho phép của bác sĩ). Ngoài ra, cần chú ý những điều sau:

• Không nên uống rượu bia khi đang trong thời kỳ mang thai;
• Khi dùng thuốc, đặc biệt là thuốc giảm đau, thuốc kháng sinh hoặc thuốc chống trầm cảm, cần tham khảo ý kiến bác sĩ về việc sử dụng rượu bia;
• Người đang mắc triệu chứng suy tim sung huyết hoặc đang sử dụng một số loại thuốc tim mạch nhất định như thuốc làm loãng máu, thuốc hạ cholesterol hoặc thuốc điều trị huyết áp thì uống rượu bia có thể gây hại. Cần trao đổi kỹ hơn với bác sĩ về những yếu tố nguy cơ;
• Người bị loét dạ dày hoặc sử dụng thuốc chống viêm mạnh thì uống rượu bia có thể gây ra các vấn đề về dạ dày. Với người sử dụng aspirin liều thấp hằng ngày thì có thể uống rượu;
• Dù có uống rượu bia hay không cũng cần duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, không hút thuốc lá, có cường độ tập luyện thích hợp.

• Phòng ngừa đột quỵ bằng cách hạn chế bia rượu, không hút thuốc lá, không ăn quá nhiều thịt mỡ hoặc đồ ăn có nhiều muối;
• Cần kiểm tra huyết áp, đường máu để kịp thời điều trị các bệnh lý gây suy vành như tăng huyết áp, đái tháo đường;
• Khi bệnh nhân bị ngộ độc rượu, đặc biệt là có rối loạn ý thức, cần chú ý:
  • Nguyên tắc cấp cứu là đảm bảo thông thoáng đường hô hấp bằng cách cho người bệnh nằm đầu cao, nghiêng sang 1 bên;
  • Người nhà không được gây nôn, cho người bệnh uống nước chanh vì trong nước chanh có axit. Người nhà cũng không cho bệnh nhân uống rượu tắm hoặc các thuốc chống say, giải rượu;
  • Khi người bệnh tỉnh, có thể bắt đầu ăn uống được thì người nhà cho ăn cháo loãng hoặc thức ăn có chứa nhiều tinh bột như ngô, khoai, sắn hay đường, sữa,... để tránh hạ đường huyết;
  • Cho người bệnh uống nhiều nước ấm để tránh mất nước, giúp pha loãng nồng độ rượu trong cơ thể, từ đó đào thải rượu nhanh chóng hơn;
  • Nếu người bệnh không tỉnh, nói ú ớ hoặc có dấu hiệu nặng như không có nhận thức, tím tái, tay chân lạnh, thở nhanh và thở sâu,... thì giữ bệnh nhân ở tư thế đầu cao, nằm nghiêng an toàn rồi nhanh chóng đưa người bệnh đi cấp cứu.