Bạn đã biết vệ sinh âm đạo đúng cách chưa?

Nội dung chính của bài viết

• Chỉ nên vệ sinh âm hộ chứ không nên rửa bên trong âm đạo. Âm đạo phụ nữ có khả năng tự làm sạch
• Khi vệ sinh, dùng tay kéo hai môi âm hộ ra và nhẹ nhàng làm sạch xung quanh các nếp gấp bằng khăn sạch hoặc tay. Tránh để nước hoặc xà phòng vào bên trong âm đạo.
• Nên rửa âm hộ trước rồi mới đến hậu môn để tránh vi khuẩn từ hậu môn có thể xâm nhập vào âm đạo, dẫn đến nhiễm trùng.
• Tuyệt đối không được thụt rửa âm đạo. Hay xông âm đạo không phải là phương pháp các bác sĩ khuyên dùng.
• Cần đi khám khi vùng kín có mùi hôi tanh khó chịu, nổi mụn, tiết dịch màu bất thường.

1. Có cần phải vệ sinh âm đạo không?

Mặc dù vệ sinh âm hộ là điều cần thiết nhưng không vệ sinh bên trong âm đạo.

Trước hết, cần nói qua một chút về cấu tạo của cơ quan sinh dục nữ. Âm đạo là một ống dài bên trong cơ thể còn âm hộ là vùng bên ngoài, xung quanh âm đạo, gồm có các bộ phận:

• Âm vật
• Mũ âm vật
• Môi trong (môi bé) và môi ngoài (môi lớn) âm hộ

Chỉ nên vệ sinh âm hộ chứ không nên rửa bên trong âm đạo.

Âm đạo phụ nữ có khả năng tự làm sạch bằng cách tiết dịch và duy trì trạng thái khỏe mạnh bằng cách cân bằng độ pH tự nhiên.

Âm đạo có chứa rất nhiều vi khuẩn có lợi. Những vi khuẩn này có vai trò duy trì sự cân bằng pH lý tưởng trong âm đạo và tạo nên môi trường có tính axit nhẹ. Môi trường này khiến cho các vi khuẩn có hại khó gây nhiễm trùng âm đạo.

Việc rửa âm đạo sẽ gây nên nhiều vấn đề không mong muốn. Khi sử dụng xà phòng, dung dịch xịt, gel hay chỉ nước lã để rửa bên trong âm đạo thì bạn sẽ phá vỡ sự cân bằng hệ vi sinh vật. Điều này sẽ dẫn đến viêm âm đạo do vi khuẩn, nhiễm trùng nấm men và nhiều vấn đề khác.

Rửa âm đạo còn ảnh hưởng đến khả năng tự làm sạch của cơ quan này. Vì vậy, nếu bạn muốn giữ cho âm đạo sạch sẽ, khỏe mạnh thì đừng nên can thiệp gì vào bên trong.

2. Vệ sinh âm hộ bằng cách nào?

Chỉ nên vệ sinh âm hộ bằng nước ấm. Nếu thích thì có thể sử dụng các sản phẩm dung dịch vệ sinh dịu nhẹ không chứa thành phần gây kích ứng da nhưng điều này là không cần thiết.

Đầu tiên, dùng tay kéo hai môi âm hộ ra và nhẹ nhàng làm sạch xung quanh các nếp gấp bằng khăn sạch hoặc tay. Tránh để nước hoặc xà phòng vào bên trong âm đạo.

Đồng thời, nên rửa cả vùng hậu môn cũng như là khu vực giữa âm hộ và hậu môn mỗi ngày.

Tốt nhất là rửa từ trước ra sau, có nghĩa là rửa âm hộ trước rồi sau đó mới đến hậu môn. Nếu làm ngược lại thì vi khuẩn từ hậu môn có thể xâm nhập vào âm đạo và dẫn đến nhiễm trùng.

3. Có nên dùng xà phòng không?

Không nên dùng xà phòng để vệ sinh âm hộ.

Nếu vẫn muốn sử dụng xà phòng thì phải chọn loại không mùi, dịu nhẹ và không màu. Xà phòng thơm có thể gây kích ứng vùng da nhạy cảm trong và xung quanh âm hộ.

4. Có nên dùng xịt khử mùi không?

Trên thị trường có rất nhiều sản phẩm xịt khử mùi hay nước hoa với công dụng khử mùi hôi và tạo mùi hương hấp dẫn cho vùng kín.

Tuy nhiên, đừng nên mua và sử dụng những sản phẩm này. Chúng đều không cần thiết và có thể gây hại vì các thành phần tạo mùi sẽ gây kích ứng âm hộ và âm đạo.

Nói chung, nên tránh tất cả mọi sản phẩm có mùi thơm khi sử dụng cho vùng kín.

5. Vùng kín có mùi – Như thế có bình thường không?

Vùng kín của mỗi phụ nữ đều có một mùi nhất định. Đa phần thì mùi này là hoàn toàn bình thường và không có gì đáng lo ngại cả. Người khác sẽ không thể ngửi được trừ khi ở khoảng cách rất gần, ví dụ như khi quan hệ tình dục.

Vùng kín có thể có nhiều mùi khác nhau và có thể thay đổi tùy theo chế độ ăn uống hay chu kỳ kinh nguyệt.

Tuy nhiên, nếu có mùi hôi hay tanh thì cần đi khám bác sĩ phụ khoa.

Âm đạo có mùi khó chịu thường là dấu hiệu của một số vấn đề, chẳng hạn như viêm âm đạo do vi khuẩn. Bác sĩ sẽ thăm khám tìm ra vấn đề và chỉ định phương pháp điều trị phù hợp.

6. Khí hư nhiều có bình thường không?

Dịch tiết âm đạo hay khí hư là hoàn toàn bình thường. Đây là chất dịch mà âm đạo tiết ra để giữ ẩm mô và tự làm sạch. Nếu bạn lo lắng về khí hư thì hãy quan sát màu sắc.

Khí hư trong cho thấy âm đạo hoàn toàn khỏe mạnh.

Khí hư trong, đặc như lòng trắng trứng và nhiều hơn bình thường có thể là dấu hiệu cho thấy sự rụng trứng. Đây là một giai đoạn trong chu kỳ kinh nguyệt hàng tháng.

Dịch tiết cũng có thể chuyển màu nâu đỏ trong khoảng thời gian quanh kỳ kinh nguyệt do có lẫn máu.

Tuy nhiên, cần đi khám nếu dịch tiết âm đạo có màu xám, xanh lá hoặc màu vàng và/hoặc đi kèm hiện tượng ngứa, đau hoặc bất kỳ triệu chứng bất thường nào khác.

7. Có cần chú ý gì trong kỳ kinh nguyệt không?

Khi có kinh nguyệt thì vẫn có thể vệ sinh âm hộ như bình thường. Nếu cảm thấy vùng kín có mùi khó chịu trong khoảng thời gian này thì có thể vệ sinh nhiều hơn một lần mỗi ngày.

8. Có nên thụt rửa không?

Thụt rửa âm đạo là việc bơm nước hoặc dung dịch vệ sinh vào trong âm đạo nhằm làm sạch. Đây là điều không cần thiết và cũng không an toàn.

Như đã nói ở trên, âm đạo có chứa các lợi khuẩn giúp duy trì sự cân bằng vi sinh vật và độ pH tự nhiên. Việc thụt rửa sẽ tiêu diệt những vi khuẩn này và khiến âm đạo dễ bị nhiễm trùng hơn.

Do đó, các chuyên gia khuyến cáo không nên thụt rửa. Việc này có thể gây ra nhiều vấn đề khác nhau, từ tăng nguy cơ nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục cho đến các vấn đề với thai kỳ.

Một nghiên cứu được thực hiện vào vào năm 2008 về sức khỏe tình dục nữ với 2.561 người tham gia đã chỉ ra rằng những người thụt rửa thường xuyên trước khi mang thai có nguy cơ sinh non cao hơn.

Một nghiên cứu khác vào năm 2016 đã chứng minh những người có thói quen thụt rửa thường có nguy cơ nhiễm HPV (vi-rút u nhú ở người) cao hơn bình thường.

Nói tóm lại, thụt rửa không những không có lợi mà còn có hại cho sức khỏe sinh dục nữ.

9. Có nên xông âm đạo không?

Hiện nay, nhiều chị em phụ nữ mách nhau về phương pháp xông hơi âm đạo.

Đây là phương pháp cho một số loại thảo dược hoặc tinh dầu vào nước nóng rồi ngồi xổm bên trên để hơi nước đi vào âm đạo. Phương pháp này được cho là có tác dụng làm sạch, se khít âm đạo, giảm bớt tình trạng đau bụng kinh, đầy hơi và nhiều vấn đề khác.

Tuy nhiên, thực tế thì xông hơi âm đạo không phải là phương pháp được các bác sĩ khuyên dùng. Không có bất cứ bằng chứng khoa học nào chứng minh hiệu quả của phương pháp xông và việc này có thể còn gây hại.

Hơi nước nóng có thể làm tổn thương mô trong và xung quanh âm đạo. Với phụ nữ mang bầu thì một số loại tinh dầu trong nước xông có thể gây sẩy thai.

Với những bộ phận cơ thể nhạy cảm như âm đạo thì tốt nhất chỉ nên sử dụng những phương pháp đã được kiểm chứng về tính an toàn.

10. Những lưu ý cần biết để giữ vệ sinh vùng kín

Dưới đây là một số cách để giữ cho âm đạo và âm hộ luôn khỏe mạnh.

Lau từ trước ra sau

Sau khi tiểu hoặc đại tiện thì nên lau từ trước ra sau để tránh lây lan vi khuẩn từ hậu môn vào âm đạo.

Điều này có thể gây ra một số bệnh nhiễm trùng.

Áp dụng quy tắc tương tự khi hoạt động tình dục

Quy tắc từ trước và sau này còn áp dụng cả khi hoạt động tình dục.

Không nên thâm nhập vào hậu môn trước rồi lại đưa vào âm đạo.

Phải ghi nhớ điều này trong mọi hoạt động tình dục, từ thủ dâm, dùng đồ chơi, ngón tay, lưỡi hay dương vật. Bất cứ thứ gì đã được đưa vào hoặc gần hậu môn đều phải được rửa sạch trước khi tiếp tục đưa vào âm đạo.

Đi tiểu sau khi quan hệ

Nên đi tiểu sau khi quan hệ để rửa trôi vi khuẩn còn sót lại bên ngoài lỗ niệu đạo.

Trong khi quan hệ tình dục, vi khuẩn có thể tiếp xúc với lỗ niệu đạo - lỗ nhỏ nằm ngay phía trên âm đạo. Việc đi tiểu sau khi quan hệ sẽ giúp loại bỏ những vi khuẩn này và ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu - một vấn đề có thể điều trị được nhưng sẽ gây đau đớn.

Lựa chọn sản phẩm cẩn thận

Khi chọn bất kỳ sản phẩm nào dùng cho vùng kín thì đều phải kiểm tra kỹ bảng thành phần. Nên tránh những loại gel bôi trơn, bao cao su và tampon có mùi thơm.

Mặc quần lót bằng cotton

Quần lót bằng cotton vừa tạo cảm giác thoải mái, êm ái cho vùng kín và vừa giúp hơi ẩm có thể thoát ra để tránh gây viêm nhiễm.

Không nên chọn quần lót bằng vải nylon và các loại vải tổng hợp khác vì chúng có thể gây kích ứng vùng da nhạy cảm xung quanh âm hộ.

Thay quần ướt càng sớm càng tốt

Môi trường ẩm ướt là điều kiện lý tưởng để vi khuẩn có hại sinh sôi. Để ngăn chặn những vi khuẩn này phát triển quá mức và gây viêm nhiễm âm đạo thì cần thay quần ướt càng sớm càng tốt sau khi đi bơi hoặc sau khi tập thể dục.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Cần đi khám bác sĩ phụ khoa nếu gặp các dấu hiệu sau:

• Đau khi đi tiểu, quan hệ tình dục hoặc thủ dâm
• Vùng kín có mùi hôi tanh khó chịu
• Nổi mụn nước, vết loét hoặc mụn cóc xung quanh bộ phận sinh dục
• Khí hư màu xanh lá cây, vàng hoặc xám
• Khí hư đặc và lợn cợn giống như óc đậu
• Tình trạng ngứa âm đạo kéo dài dai dẳng
• Chảy máu âm đạo không rõ nguyên nhân

Bạn cũng nên đi khám bác sĩ nếu có bất kỳ câu hỏi và thắc mắc nào khác. Ngoài ra, nên làm xét nghiệm Pap smear định kỳ để sàng lọc ung thư cổ tử cung.