Mụn ẩn điều trị bằng cách nào?

Nguyên nhân gây mụn ẩn

Mụn ẩn hình thành khi dầu thừa, tế bào da chết và vi khuẩn tích tụ làm bít tắc lỗ chân lông. Không giống như mụn trứng cá thông thường, mụn ẩn không có đầu đen hay đầu trắng nên khó điều trị hơn. Bã nhờn và vi khuẩn bị mắc kẹt sẽ gây viêm sâu bên trong da, dẫn đến hình thành các cục cứng gây đau. Mụn ẩn có thể là do nhiều nguyên nhân gây ra, gồm có thay đổi nội tiết tố, da tiết quá nhiều dầu, thói quen chăm sóc da không đúng cách hay yếu tố di truyền.

Đặc điểm của mụn ẩn

Mụn ẩn thường có dạng là những sẩn cứng nhỏ, hình thành sâu bên dưới da và không nhìn thấy đầu. Theo thời gian, mụn ẩn có thể chuyển đỏ và dần dần tăng kích thước. Vùng da xung quanh mụn ẩn có thể bị sưng và đau khi chạm. Không giống như mụn trứng cá thông thường, mụn ẩn không có ngòi mủ và không thể nặn ra được. Cố gắng cạy hay nặn mụn ẩn có thể khiến cho tình trạng viêm thêm nặng hơn và có thể để lại sẹo. Những đặc điểm này khiến cho mụn ẩn khó điều trị và gây khó chịu hơn so với mụn trứng cá thông thường.

Điều trị mụn ẩn tại nhà

Các biện pháp trị mụn ẩn tự nhiên

Các biện pháp khắc phục tại nhà có giúp giảm viêm và thúc đẩy quá trình lành mụn. Một biện pháp khắc phục tại nhà phổ biến là chườm ấm lên vùng bị mụn vài lần mỗi ngày, mỗi lần 10 - 15 phút. Hơi ấm sẽ giúp tăng cường lưu thông máu và giúp mô tự lành lại.

Một biện pháp trị mụn ẩn tự nhiên khác là tinh dầu tràm trà (tea tree oil), một loại tinh dầu có đặc tính kháng khuẩn có thể giúp tiêu diệt vi khuẩn gây mụn và giảm viêm. Pha loãng tinh dầu tràm trà với một loại dầu nền, chẳng hạn như dầu jojoba, rồi dùng tăm bông chấm hỗn hợp tinh dầu lên mụn ẩn. Để hỗn hợp trên da qua đêm và rửa sạch vào buổi sáng hôm sau.

Các biện pháp trị mụn ẩn tự nhiên khác gồm có bôi gel lô hội, giấm táo hoặc mật ong lên vị trí bị mụn. Những biện pháp này có thể giúp làm dịu da, giảm đỏ và viêm.

Sản phẩm trị mụn không kê đơn

Có nhiều sản phẩm không kê đơn có thể giúp điều trị mụn ẩn. Hãy tìm những sản phẩm có chứa các hoạt chất như benzoyl peroxide hay axit salicylic. Những hoạt chất này có tác dụng làm sạch lỗ chân lông và giảm vi khuẩn gây mụn.

Những hoạt chất này có trong các sản phẩm chăm sóc da như sữa rửa mặt, serum hay kem trị mụn.

Kết hợp axit salicylic với retinol là một trong những cách hiệu quả nhất để loại bỏ mụn ẩn nhưng nếu bạn có da nhạy cảm thì không nên dùng cùng lúc hai hoạt chất này.

Có thể phải sử dụng các sản phẩm trị mụn từ 4 - 8 tuần thì tình trạng mụn mới có sự cải thiện rõ rệt. Do đó, hãy kiên nhẫn.

Sử dụng retinol nồng độ cao hoặc một loại retinoid mạnh có thể giúp làm sạch tế bào chết khỏi bề mặt da và giúp mụn ẩn biến mất nhanh hơn.

Điều trị mụn ẩn bằng sản phẩm kê đơn

Đôi khi cần điều trị mụn ẩn bằng các sản phẩm trị mụn kê đơn. Những sản phẩm này thường có chứa các hoạt chất như tretinoin, adapalene, tazarotene, kháng sinh hoặc benzoyl peroxide. Những hoạt chất này vừa giúp trị mụn và vừa giúp ngăn ngừa mụn quay trở lại. Các loại retinoid như tretinoin có thể gây hiện tượng đẩy mụn, có nghĩa là giúp mụn ẩn nổi lên trên bề mặt da.

Một cách giúp loại bỏ mụn ẩn nhanh chóng là sử dụng steroid tại chỗ như triamcinolone. Mặc dù cách này có hiệu quả nhưng chỉ nên thực hiện trong trường hợp cần loại bỏ mụn khẩn cấp vì việc sử dụng steroid để trị mụn tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ.

Sử dụng steroid trên da mặt trong thời gian dài có thể gây ra những vấn đề như:

• Mỏng da
• Rạn da
• Mụn trứng cá do steroid
• Viêm da quanh miệng
• Giãn mao mạch

Do những tác dụng phụ này nên bác sĩ da liễu thường không kê steroid tại chỗ để trị mụn ẩn.

Các phương pháp trị mụn ẩn chuyên sâu

Các phương pháp trị mụn ẩn chuyên sâu gồm có peel da hóa học, điều trị bằng laser và liệu pháp ánh sáng và tiêm steroid.  

Những phương pháp điều trị này giải quyết nguyên nhân gốc rễ gây ra mụn ẩn và có thể mang lại kết quả lâu dài. Một số loại laser có thể giúp, ví dụ như laser bước sóng 585nm có thể giúp giảm viêm và tăng tốc độ lành mụn.

Tiêm corticoid

Cách loại bỏ mụn ẩn nhanh nhất là tiêm corticoid (steroid) vào vị trí bị mụn. Bạn không thể tự thực hiện phương pháp này tại nhà mà phải đến bệnh viện da liễu. Tiêm corticoid sẽ giúp giảm viêm và thúc đẩy quá trình lành vết thương.

Phương pháp điều trị này có thể giúp giảm đau nhanh chóng và giảm đáng kể kích thước cũng như tình trạng đỏ ở mụn ẩn trong vòng vài ngày.

Nặn mụn

Một giải pháp khác để xử lý mụn ẩn là nặn mụn. Tuy nhiên, bạn không nên tự nặn mụn ẩn tại nhà mà hãy đến gặp bác sĩ da liễu. Tự nặn mụn ẩn tại nhà sẽ đẩy mụn vào sâu hơn trong da và gây viêm nặng hơn, thậm chí còn có thể khiến mụn ẩn biến thành u nang biểu bì. Bác sĩ da liễu sẽ sử dụng các dụng cụ chuyên dụng để loại bỏ chất tích tụ bên trong mụn ẩn. Quá trình nặn mụn ẩn cần được thực hiện đúng cách để tránh bị nhiễm trùng và hình thành sẹo.

Những điều nên và không nên làm khi bị mụn ẩn

Khi bị mụn ẩn, có một số điều mà bạn nên làm và một số điều cần tránh để giảm sưng viêm và thúc đẩy quá trình tiêu mụn. Đừng cố nặn, cạy hoặc chọc vào mụn ẩn vì những hành động này có thể gây viêm nặng hơn và tăng nguy cơ để lại sẹo. Việc cố nặn mụn ẩn còn có thể đẩy vi khuẩn vào sâu hơn vào da, dẫn đến mụn nặng hơn và thậm chí là u nang biểu bì.

Thay vào đó, hãy làm sạch da nhẹ nhàng và thực hiện các phương pháp trị mụn kể trên. Không nên sử dụng sữa rửa mặt chứa chất tẩy rửa mạnh vì điều này có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mụn và khiến cho tế bào da chết bong tróc quá mức, dẫn đến tăng số lượng mụn ẩn. Hãy sử dụng những sản phẩm dịu nhẹ, không chứa thành phần gây bít tắc lỗ chân lông. Một điều quan trọng cần lưu ý là sản phẩm trị mụn phải phù hợp với loại da của bạn và kiên trì sử dụng sản phẩm đều đặn hàng ngày. Không có bất kỳ sản phẩm trị mụn nào có thể loại bỏ mụn ẩn chỉ sau 1 hoặc 2 ngày. Đa số các sản phẩm đều phải mất vài tuần mới loại bỏ được mụn ẩn hoàn toàn. .

Ngăn ngừa mụn ẩn

Mụn ẩn khó điều trị hơn so với các loại mụn khác. Do đó, tốt hơn hết nên phòng ngừa mụn ẩn ngay từ đầu. Bằng cách duy trì thói quen chăm sóc da đúng cách và thực hiện một số thay đổi trong thói quen hàng ngày, bạn sẽ có thể giảm đáng kể nguy cơ gặp phải vấn đề khó chịu này.

Một điều quan trọng để tránh bị mụn ẩn là không chạm tay lên mặt. Bàn tay có rất nhiều vi khuẩn và việc chạm tay lên mặt sẽ đưa vi khuẩn cũng như các chất gây kích ứng lên da mặt. Hãy thay vỏ gối và vệ sinh hoặc thay mút trang điểm thường xuyên vì những vật dụng này là nơi tích tụ vi khuẩn và bã nhờn trên da. Tẩy da chết hàng tuần để loại bỏ tế bào chết và ngăn ngừa bít tắc lỗ chân lông. Tần suất tẩy da chết sẽ tùy thuộc vào loại da của bạn. Cuối cùng, hãy chú ý đến chế độ ăn uống. Cố gắng hạn chế các loại thực phẩm có đường và đồ dầu mỡ vì những thực phẩm này có thể góp phần làm tăng sự sản xuất bã nhờn và viêm da.

Dưới đây là những lời khuyên từ bác sĩ da liễu để ngăn ngừa mụn ẩn:

• Rửa mặt hai lần một ngày bằng loại sữa rửa mặt phù hợp với loại da.
• Sử dụng toner hoặc serum có chứa axit salicylic hoặc benzoyl peroxide để làm sạch sâu bên trong lỗ chân lông, ngăn ngừa bít tắc.
• Tránh các loại mỹ phẩm chứa thành phần gây bít tắc lỗ chân lông
• Sử dụng retinol

Khi nào cần đi khám bác sĩ da liễu?

Mặc dù mụn ẩn đa phần có thể điều trị bằng các biện pháp khắc phục tại nhà và các sản phẩm trị mụn không kê đơn nhưng cũng có những trường hợp cần đến khám bác sĩ da liễu. Nếu bạn bị mụn ẩn nghiêm trọng hoặc kéo dài dai dẳng dù đã thử hết các phương pháp trị mụn tại nhà thì tốt nhất nên đi khám. Bác sĩ da liễu sẽ đánh giá tình trạng da, xác định nguyên nhân gây mụn ẩn và tư vấn phương pháp điều trị thích hợp như tiêm steroid. Bác sĩ cũng có thể sẽ kê các loại thuốc bôi trị mụn như retinoid hoặc kháng sinh đường uống để tiêu diệt vi khuẩn gây mụn và giảm viêm. Đôi khi, bác sĩ có thể đề xuất các phương pháp trị mụn mạnh hơn, chẳng hạn như isotretinoin hoặc liệu pháp hormone để kiểm soát tình trạng về lâu dài.