Các cách làm săn chắc da lỏng lẻo, chảy xệ

Nguyên nhân khiến da chảy xệ

Các nguyên nhân phổ biến nhất khiến da bị chảy xệ là:

• Sự lão hóa
• Di truyền
• Mang thai
• Giảm cân quá nhanh
• Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời

Những yếu tố này khiến da bị mất đi một thành phần quan trọng là elastin. Elastin giúp da có độ đàn hồi. Khi bị giảm lượng elastin, da sẽ mất đi khả năng đàn hồi và trở nên chảy xệ, lỏng lẻo.

Liệu có cách nào để tăng lượng elastin trong da và giúp da khôi phục sự săn chắc, đàn hồi hay không?

Làm săn chắc da bằng laser

Cơ chế làm săn chắc da của laser

Elastin mang lại cho làn da của chúng ta khả năng đàn hồi nhưng một khi elastin trong da bị phá hủy thì không có cách nào phục hồi lại được. Nhưng collagen thì có thể. Do đó, các phương pháp làm săn chắc da thường tập trung vào việc tăng collagen trong da.

Collagen trong da giống như những sợi dây được bện chặt, có cấu trúc dạng xoắn gồm ba chuỗi protien. Các chuỗi protien này được gắn kết với nhau bằng liên kết chéo, có vai trò giống như những cây cầu nhỏ giữa các chuỗi. Khi tiếp xúc với nhiệt độ cao, các sợi collagen sẽ co ngắn lại.

Cụ thể, khi các vi sợi collagen (những sợi collagen nhỏ) gặp nhiệt độ cao, chúng sẽ trải qua những thay đổi. Các sợi collagen sẽ bắt đầu co lại ở nhiệt độ khoảng 65 độ C (149 độ F), đây là lúc sợi collagen bắt đầu quá trình biến tính. Nhiệt độ càng tăng cao, sợi collagen sẽ càng có nhiều thay đổi. Các liên kết chéo bên trong sợi collagen bị phá vỡ, làm cho sợi collagen co lại nhiều hơn, ngày càng ngắn và dày hơn. Khi các sợi collagen co lại, mô da cũng sẽ co lại, giảm lỏng lẻo và trở nên săn chắc hơn.

Hơn nữa, nhiệt độ cao và lực tác động cơ học của thiết bị sẽ kích hoạt quá trình tự chữa lành tổn thương của da, dẫn đến sự hình thành collagen mới nhờ các nguyên bào sợi hoạt động. Thời gian cần thiết để các sợi collagen co lại phụ thuộc vào nhiệt độ: nhiệt độ càng cao thì các sợi collagen co lại càng nhanh.

Các công nghệ như laser, sóng siêu âm và radiofrequency (RF) dựa trên đặc tính này của collagen để làm săn chắc da. Các công nghệ này tạo ra nhiệt tác động đến lớp da có chứa collagen. Khi thực hiện đúng, các phương pháp này sẽ giúp trẻ hóa làn da, giúp cho da săn chắc và căng mịn hơn. Điều quan trọng là phải sử dụng mức nhiệt chính xác và tác động đến đúng lớp da nơi có collagen. Chỉ khi làm nóng da đến 65 độ C (149 độ F) thì mới có hiệu quả làm săn chắc da. Mức nhiệt này sẽ gây cảm giác hơi khó chịu trong quá trình điều trị. Do đó, nếu một phương pháp điều trị nào đó hoàn toàn không gây cảm giác gì trên da thì có nghĩa là không hiệu quả.

Các công nghệ làm săn chắc và trẻ hóa da

Dưới đây là các công nghệ làm săn chắc và trẻ hóa da được sử dụng phổ biến hiện nay:

• ClearLift (laser)
• Cold atmospheric plasma (CAP): công nghệ tạo ra plasma lạnh dưới áp suất khí quyển
• Doublo (sóng siêu âm cường độ cao HIFU)
• Laser YAG (laser)
• Exilis (radiofrequency)
• Fraxel (laser)
• Pelleve (radiofrequency)
• Thermage (radiofrequency)
• Thermomechanical fractional injury (TMFI): tạo ra tổn thương phân đoạn bằng phân tích cơ nhiệt, từ đó kích hoạt cơ chế tự chữa lành tổn thương của da
• Ulthera (Ultherapy): công nghệ sóng siêu âm cường độ cao (HIFU)
• Venus Viva (radiofrequency)
• VShape Ultra (sóng siêu âm và radiofrequency)

Chỉ khi nhiệt độ trong da tăng lên 65 độ C (149 độ F) thì mới tạo ra những thay đổi ở các sợi collagen và mang lại hiệu quả làm săn chắc da. Không phải công nghệ nào trong danh sách trên cũng làm được điều này.

Kem làm săn chắc da có hiệu quả không?

Có rất nhiều sản phẩm được quảng cáo là có tác dụng làm căng và săn chắc da nhưng liệu những sản phẩm này có thực sự hiệu quả hay không? Một số sản phẩm đúng là có tác dụng nhưng tác dụng chỉ là tạm thời. Các loại kem và serum làm săn chắc da đa phần chỉ có tác dụng ngăn ngừa da chảy xệ chứ không có hiệu quả tốt trong việc khắc phục tình trạng chảy xệ của da. Vì vậy, nếu bạn có kế hoạch mang thai, giảm cân hoặc bắt đầu có tuổi thì nên sử dụng các sản phẩm này từ sớm để giảm nguy cơ da trở nên lỏng lẻo, chảy xệ. Một khi da đã bị lỏng lẻo, chảy xệ thì việc sử dụng các sản phẩm này sẽ không còn hiệu quả.

Các sản phẩm làm căng và săn chắc da thường phát huy tác dụng thông qua một trong các cơ chế sau đây:

• Cấp ẩm cho da, giúp da căng mịn hơn
• Tạo một lớp phủ trên da và tạo cảm giác da săn chắc hơn
• Ngăn ngừa sự mất elastin trong da
• Tăng sinh collagen cho da

Sản phẩm làm săn chắc da nào là tốt nhất?

Tốt nhất nên thực hiện các biện pháp ngăn ngừa trước khi da bị chảy xệ. Thoa kem chống nắng hàng ngày là một trong những cách tốt nhất để ngăn ngừa nếp nhăn và da chảy xệ. Kem chống nắng giúp bảo vệ da khỏi tia cực tím trong ánh nắng – nguyên nhân khiến da bị mất elastin.

Khi da đã bị chùng nhão, chảy xệ và xuất hiện nếp nhăn, các sản phẩm có thể giúp cải thiện tình trạng da và mang lại hiệu quả về lâu dài là axit hydroxy, exosome, yếu tố tăng trưởng và retinoid. Những hoạt chất này thúc đẩy sự sản sinh collagen, làm dày lớp trung bì của da và nhờ đó giúp da trở nên săn chắc hơn.

Retinol là một trong những hoạt chất dưỡng da có tác dụng trẻ hóa da tốt nhất. Retinol có khả năng ngăn ngừa tình trạng mất elastin để da giữ được độ đàn hồi.

Hãy chọn những sản phẩm retinol có nồng độ ít nhất 0,25% để có được hiệu quả rõ rệt. Quá trình sản sinh collagen diễn ra từ từ nên cần có thời gian để da tạo ra một lượng collagen đáng kể. Do đó, hãy kiên nhẫn sử dụng sản phẩm từ 4 - 6 tháng để có hiệu quả rõ rệt. Bắt đầu với retinol nồng độ thấp và tăng dần nồng độ để làm săn chắc da mặt, cổ và ngực.

Nếu muốn làm săn chắc da ở cánh tay, đùi, bụng hoặc các bộ phận khác trên cơ thể, hãy sử dụng retinol nồng độ cao hoặc các dạng retinoid mạnh hơn.

Để cải thiện tình trạng da lỏng lẻo ở mí mắt, hãy thử các sản phẩm chứa exosome. Exosome cũng có thể dùng được cho khuôn mặt và cổ. Để có hiệu quả cao hơn, bạn nên kết hợp exosome với retinol. Sử dụng exosome hai lần một ngày và retinoid một lần một ngày vào buổi tối.

Các hoạt chất làm săn chắc da

Các hoạt chất có tác dụng làm săn chắc da gồm có:

• Exosome: giúp tăng sản sinh collagen
• Retinol: thúc đẩy sự sản xuất collagen tự nhiên, nhờ đó giúp làm săn chắc da và làm mờ nếp nhăn. Retinol còn giúp ngăn chặn sự phân hủy collagen và elastin trong da.
• Saccharide: là một loại đường. Saccharide tạo thành một lớp phủ trên da và tạo cảm giác săn chắc tạm thời cho da. Có nhiều loại saccharide được sử dụng trong mỹ phẩm, ví dụ như tảo algae, CM glucan, carrageen, axit alginic, axit hyaluronic, heparan sulfate và các glycosaminoglycan khác.
• Glycerin: là một chất hút ẩm có tác dụng hút nước vào bề mặt da, điều này giúp da có cảm giác săn chắc và căng mịn hơn tức thì.
• Vitamin C: tăng cường sự tổng hợp collagen giúp da săn chắc, dày và khỏe hơn.

Cơ chế tác dụng của các sản phẩm săn chắc da

Các loại kem và serum làm căng, săn chắc da phát huy tác dụng thông qua nhiều cơ chế khác nhau. Tuy nhiên, tác dụng của những sản phẩm này đa phần chỉ là tạm thời.

Sản phẩm làm đầy da

Chất hút ẩm là những chất có khả năng hút nước vào trong da và giữ độ ẩm cho da. Có nhiều chất hút ẩm và các chất có hiệu quả cao nhất là axit hyaluronic, glycerin và heparan sulfate. Khi thoa lên da, các phân tử này liên kết với bề mặt da và hoạt động giống như những miếng bọt biển hút nước từ môi trường xung quanh vào da. Điều này giúp tăng cường độ ẩm cho da, giúp da có vẻ săn chắc và căng mọng hơn. Axit hyaluronic và heparan sulfate thuộc về một nhóm phân tử có tên là glycosaminoglycan. Nhờ có cấu trúc đặc biệt nên các chất này có khả năng liên kết và giữ được một lượng nước lớn hơn nhiều so với kích thước của chúng. Tuy nhiên, tác dụng dưỡng ẩm da của những chất hút ẩm này chỉ là tạm thời, thường cần phải thoa lại để duy trì sự căng mịn cho da. Ngoài ra, các chất hút ẩm chỉ có hiệu quả khi độ ẩm trong không khí ở mức cao. Khi độ ẩm trong không khí thấp, chất hút ẩm sẽ hút ngược nước trong da vào không khí và khiến da bị khô.

Sản phẩm tạo lớp phủ trên da

Các saccharide, đặc biệt là mannitose và sorbitol, tạo ra một lớp phủ trên da. Lớp phủ này giúp da có cảm giác săn chắc hơn và duy trì hình dạng. Khi có lực tác động lên da, lớp saccharide sẽ phân phối lực, ngăn chặn sự căng cục bộ và giúp da không bị biến dạng. Về mặt vật lý, saccharide tương tự như một lớp vỏ giúp làm tăng thêm độ cứng cho bề mặt da. Về mặt hóa học, saccharide có ái lực với nước do có nhóm hydroxyl. Các nhóm này có thể hình thành liên kết hydro với các phân tử nước, cho phép saccharide hút và giữ ẩm. Đặc tính liên kết với nước này không chỉ dưỡng ẩm cho da mà còn tạo ra một lớp giống như gel gắn kết bám chặt vào bề mặt da, mang lại cảm giác săn chắc. Tuy nhiên, những tác dụng này chỉ là tạm thời. Khi rửa mặt, lớp saccharide sẽ bị rửa trôi và làn da sẽ trở lại trạng thái như ban đầu.

Sản phẩm ngăn ngừa chảy xệ

Nếu bạn đang có kế hoạch giảm cân, nhất là giảm cân nhiều, sử dụng retinoid và chất chống oxy hóa có thể giúp ngăn ngừa tình trạng da chảy xệ sau khi giảm cân.

Lợi ích của retinoid đối với elastin

Retinoid, các dẫn xuất của vitamin A, là nhóm hợp chất có lợi ích lớn cho sức khỏe của da, đặc biệt là bảo vệ elastin. Elastin là một loại protein trong da giúp da có khả năng đàn hồi, khôi phục hình dạng sau khi bị kéo giãn (giống như một sợi dây cao su). Mặt khác, elastase là một loại enzyme (thuộc nhóm matrix metalloproteinase - MMP) phân hủy và tái cấu trúc chất nền ngoại bào. Mặc dù các MMP cũng có các chức năng nhất định và cần thiết trong cơ thể nhưng elastase hoạt động quá mức sẽ gây hại vì enzyme này phân hủy elastin, khiến cho da giảm khả năng đàn hồi và cuối cùng là bị chảy xệ. Retinoid có tác dụng ức chế hoạt động của các MMP gây hại như elastase, từ đó bảo vệ mạng lưới elastin trong da và ngăn ngừa tình trạng chảy xệ.

Lợi ích của chất chống oxy hóa đối với elastin

Chất chống oxy hóa giúp bảo vệ làn da khỏi stress oxy hóa do các gốc tự do gây ra. Gốc tự do là những phân tử không ổn định phá hỏng các thành phần của da, bao gồm cả elastin. Không chỉ gây tổn hại trực tiếp đến elastin, các gốc tự do còn có thể ảnh hưởng đến biểu hiện của MMP, khiến cho da càng bị mất nhiều elastin hơn. Bằng cách trung hòa các gốc tự do gây hại, các chất chống oxy hóa mang lại lợi ích kép cho da. Lợi ích thứ nhất là trực tiếp bảo vệ elastin khỏi tổn hại do gốc tự do và lợi ích thứ hai là ngăn gốc tự do làm tăng biểu hiện của MMP. Lợi ích kép này giúp da giữ được khả năng đàn hồi, giảm nguy cơ chảy xệ sớm và duy trì vẻ ngoài trẻ trung.

Sản phẩm tăng cường collagen

Collagen là thành phần chính giúp da săn chắc. Các sợi collagen tạo thành bộ khung bên trong da, tạo nên cấu trúc, độ dày và khả năng đàn hồi của da.

Theo nguyên tắc vật lý, vật liệu càng dày thì càng khó bị biến dạng bởi lực tác động bên ngoài. Tương tự, làn da nhiều collagen với lớp trung bì dày sẽ khó trở nên chảy xệ, lỏng lẻo hơn khi bị tác động bởi các yếu tố như lão hóa, tia cực tím hay bị kéo căng. Tăng cường collagen sẽ giúp cho làn da trở nên săn chắc, căng mịn và trẻ trung hơn.

Vậy những hoạt chất nào có thể giúp làm tăng collagen trong da?

Retinoid

Retinoid là một trong số ít những hoạt chất có thể tác động đến collagen trong da. Retinoid giúp cải thiện sự săn chắc của da thông qua hai cơ chế:

• Thúc đẩy sự sản sinh collagen mới
• Giảm sự phân hủy collagen có trong da

Retinoid kích hoạt các gen thúc đẩy sự sản sinh collagen và đồng thời tắt các gen tạo ra collagenase. Hoạt động quá mức của enzyme collagenase sẽ làm giảm lượng collagen đang có trong da, khiến da mỏng đi, hình thành nếp nhăn và chảy xệ.

Retinoid đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì độ dày, sự đàn hồi của da và ngăn ngừa các dấu hiệu lão hóa.

Nếu muốn làm săn chắc da cánh tay, chân, bụng hoặc các bộ phận khác trên cơ thể, bạn nên chọn retinol nồng độ cao hoặc các loại retinoid mạnh hơn.

Vitamin C

Bổ sung vitamin C qua chế độ ăn uống hay thực phẩm chức năng sẽ không làm tăng đáng kể lượng vitamin C trong da. Do đó, sử dụng serum vitamin C sẽ cho hiệu quả làm săn chắc da cao hơn.

Bạn nên thoa serum vitamin C 2 lần một ngày, tốt nhất là sau khi sử dụng sữa rửa mặt hoặc sữa tắm có độ pH thấp.

Exosome

Exosome là một hoạt chất chống lão hóa mới. Có nhiều loại exosome nhưng không phải loại nào cũng hiệu quả.

Hiệu quả của các sản phẩm làm săn chắc da kéo dài được bao lâu?

Một số hoạt chất như saccharide, axit hyaluronic và glycerin có tác dụng ngay tức thì nhưng tác dụng lại chỉ mang tính tạm thời và sẽ biến mất sau tắm rửa. Các hoạt chất khác như retinol và vitamin C cho tác dụng lâu dài hơn nhưng phải sử dụng đều đặn trong nhiều tháng mới có kết quả rõ rệt.

Làm săn chắc da bằng bài tập cơ mặt

Nhiều người tin rằng các bài tập cơ mặt có thể làm giảm các dấu hiệu lão hóa, giúp da săn chắc và trẻ trung hơn. Tuy nhiên, khi có tuổi, các cơ sẽ căng ra một cách tự nhiên và việc thực hiện các chuyển động cơ lặp đi lặp lại sẽ không có tác dụng làm săn chắc da. Trong các nghiên cứu kéo dài từ 8 đến 12 tuần, những người tham gia được yêu cầu thực hiện các bài tập cơ mặt hoặc sử dụng các thiết bị tác động đến cơ mặt. Kết quả là các cơ mặt tăng kích thước nhưng chưa rõ liệu các cơ có thực sự phát triển hay chỉ bị giãn ra hoặc các dây chằng bị thay đổi. Thêm nữa, tuy rằng cơ mặt to lên nhưng điều này không giúp cải thiện vẻ trẻ trung cho khuôn mặt.

Trong một nghiên cứu khác với 18 người tham gia, 9 người trong số đó được yêu cầu thực hiện các bài tập cơ mặt nhắm đến 5 khu vực trên khuôn mặt trong 7 tuần, trong khi 9 người còn lại không tập. Sau 7 tuần, khuôn mặt của 18 người này không có bất kỳ sự khác biệt đáng kể nào. Theo một tổng quan tài liệu gồm 9 nghiên cứu, chưa có đủ bằng chứng để kết luận các bài tập cơ mặt giúp trẻ hóa gương mặt. Trên thực tế, việc thực hiện các chuyển động lặp lại lặp lại trên mặt có thể gây ra nếp nhăn hoặc khiến cho các nếp nhăn hiện có trở nên sâu hơn. Phương pháp tiêm Botox giúp giảm nếp nhăn bằng cách làm giảm chuyển động của một số cơ nhất định trên mặt.

Mát-xa có giúp da săn chắc hơn không?

Mát-xa mang lại nhiều lợi ích cho da mặt như tăng lưu lượng máu đến da. Một số nghiên cứu còn phát hiện ra rằng mát-xa có thể thúc đẩy các nguyên bào sợi tạo ra nhiều collagen hơn, nhờ đó giúp da trở nên căng mịn và săn chắc. Tuy nhiên, hiệu quả là không đáng kể. Cách tốt nhất để thúc đẩy sản sinh collagen tại nhà là sử dụng sản phẩm chăm sóc da chứa vitamin C và retinol.

Thực phẩm chức năng giúp làm săn chắc da

Hai trong số những loại thực phẩm chức năng được nhiều người lựa chọn nhất để cải thiện sự săn chắc của da là vitamin C và collagen. Liệu rằng những loại thực phẩm chức năng này có thực sự giúp làn da lỏng lẻo, chảy xệ trở nên săn chắc hơn hay không?

Collagen

Collagen là một loại protein được tìm thấy ở nhiều bộ phận khác nhau của cơ thể như xương, gân, da và cơ. Thực phẩm chức năng collagen có chứa một số loại axit amin nhất định, đặc biệt là hydroxyproline, glycine và proline. Sau khi uống, những axit amin này sẽ được cơ thể phân chia thành những phần nhỏ hơn để hấp thụ vào máu. Một số nghiên cứu cho thấy những mảnh axit amin này có thể đến được da nhưng điều đó là chưa chắc chắn.

Thực phẩm chức năng bổ sung collagen thường có nguồn gốc từ động vật nên không phù hợp với người ăn chay.

Vitamin C

Collagen gồm có một loại axit amin tên là proline. Để cơ thể tạo ra collagen, proline cần được chuyển đổi thành một hợp chất khác tên là hydroxyproline và chỉ khi có vitamin C thì quá trình chuyển đổi proline thành hydroxyproline mới có thể diễn ra. Nếu không có vitamin C, cơ thể sẽ không thể tạo ra collagen. Tình trạng thiếu hụt vitamin C được gọi là bệnh scorbut.

Bổ sung vitamin C giúp tăng khả năng sản xuất collagen của cơ thể.

Như vậy, thay vì uống collagen, bạn nên uống bổ sung vitamin C (hai lần mỗi ngày, mỗi lần 500mg) để tăng lượng collagen trong da.

Điều chỉnh chế độ ăn uống để làm săn chắc da

Để ngăn ngừa và cải thiện tình trạng da lỏng lẻo, chảy xệ, bạn nên tăng lượng thực phẩm giàu collagen hoặc vitamin C.

Thực phẩm chứa collagen

• Thịt bò: những phần thịt dai và được nấu chín chậm chứa nhiều collagen hơn.
• Nước hầm xương
• Thịt gà, đặc biệt là phần da và thịt gà dai, được nấu chín chậm.
• Trứng: lòng trắng trứng chứa axit amin có thể hỗ trợ quá trình sản xuất collagen.
• Cá, đặc biệt là phần da và mô liên kết.
• Gelatin: được tạo ra từ collagen có trong xương và da của động vật. Gelatin được dùng để làm nhiều món ăn như thạch, mousse, pudding, kẹo, nước xốt…
• Thịt lợn: giống như thịt bò, phần thịt dai và được nấu chín chậm chứa nhiều collagen hơn.
• Động vật có vỏ: mô liên kết là bộ phận chứa collagen.
• Thịt thú rừng như hươu, nai: mặc dù không phải loại thực phẩm phổ biến nhưng có chứa nhiều collagen, đặc biệt là những phần thịt dai.

Thực phẩm giàu vitamin C

• Cherry acerola: một loại quả có hàm lượng vitamin C cực cao nên thường được sử dụng làm thực phẩm chức năng bổ sung vitamin C.
• Ớt chuông, đặc biệt là ớt chuông đỏ.
• Lý chua đen (blackcurrant)
• Bông cải (súp lơ)
• Bắp cải tí hon
• Dưa lưới
• Quả họ cam quýt như cam, bưởi, chanh xanh, chanh vàng, quýt,..
• Ổi: một trong những loại quả giàu vitamin C nhất.
• Kiwi
• Cải xoăn
• Xoài
• Đu đủ
• Mùi tây
• Dứa
• Khoai tây: vitamin C tập trung ở phần vỏ.
• Quả mâm xôi
• Rau chân vịt (cải bó xôi)
• Dâu tây
• Cà chua: cà chua chín chứa nhiều vitamin C hơn
• Dưa hấu

Da có bị lỏng lẻo, chảy xệ vĩnh viễn không?

Điều này còn tùy thuộc vào độ đàn hồi của da, tức là khả năng da trở về trạng thái ban đầu sau khi bị kéo căng. Độ đàn hồi của da phụ thuộc rất nhiều vào sự hiện diện của elastin, một loại protein trong da.

Da của người trẻ tuổi thường có nhiều elastin hơn so với da của người cao tuổi. Đó là lý do tại sao khi còn trẻ, da hồi phục nhanh hơn và tốt hơn sau khi bị kéo căng, chẳng hạn như khi mang thai hoặc sau khi giảm cân. Ngoài ra, làn da được bảo vệ khỏi ánh nắng mặt trời sẽ giữ được độ đàn hồi tốt hơn (ánh nắng mặt trời làm tăng tốc độ phân hủy elastin, khiến da mất đi độ đàn hồi nhanh hơn).

Tuy nhiên, khi da bị kéo căng quá mức trong thời gian dài hoặc khi giảm cân quá nhiều một cách đột ngột, làn da sẽ không thể hoàn toàn trở lại trạng thái như ban đầu. Các yếu tố khác như di truyền, chế độ dinh dưỡng và sức khỏe tổng thể cũng có ảnh hưởng đến khả năng hồi phục của da sau khi bị kéo căng.

Mặc dù tình trạng da lỏng lẻo có thể cải thiện nhờ có elastin nhưng không phải lúc nào da cũng có thể khôi phục hoàn toàn sự săn chắc, đặc biệt là ở người lớn tuổi và những người mà da bị kéo căng trong thời gian dài. Bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời và duy trì sức khỏe tổng thể của da có thể giúp cải thiện khả năng đàn hồi và phục hồi của da.