Bệnh nghiện nhổ tóc: nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Rối loạn nghiện nhổ tóc là một rối loạn tâm thần, ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống, tính cách và ngoại hình của người bệnh. Căn bệnh này có thể khiến người bệnh không thể kiểm soát được bản thân, bao gồm các hành vi nhổ tóc, cắn móng tay, cắn môi, kéo đứt tóc. Dẫn đến việc giao tiếp xã hội gặp trở ngại và mất tự tin vì bị trọc đầu từng mảng do nhổ tóc.

Vì vậy nếu không nhanh chóng chữa bệnh cho tóc trở lại tình trạng ban đầu, thì cuối cùng nó có thể dẫn đến bệnh trầm cảm. Nhưng nghiện nhổ tóc là một bệnh như thế nào? Bệnh nhổ tóc là do nguyên nhân nào gây nên? Làm thế nào để tự chữa khỏi bệnh nhổ tóc? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn tất cả những kiến ​​thức về bệnh rối loạn nghiện nhổ tóc.

Bệnh nghiện nhổ tóc (Trichotillomania)

Trichotillomania là một chứng rối loạn tâm thần, khi kéo tóc, bệnh nhân sẽ cảm thấy thư giãn hoặc thoải mái hơn. Những người mắc bệnh này sẽ kéo tóc của họ liên tục cả ngày, trong thời gian dài liên tiếp, gây rụng tóc, cuối cùng dẫn đến trọc một mảng tóc trên đầu hoặc hói đầu.

Những người mắc bệnh này có thể không tự nhổ tóc, thay vào đó họ có thể liên tục dùng tay quấn tóc, nhổ lông ở các bộ phận khác trên cơ thể như lông mày, lông mi, một số người sẽ lột da, cắn móng tay, cắn môi/miệng, thậm chí nhổ lông vật nuôi, búp bê, hoặc nhổ lông đồ vật. Một số người còn ăn cả tóc bị nhổ, cho tới khi dẫn đến vấn đề về tiêu hóa.

Rối loạn kéo tóc phổ biến nhất ở thanh thiếu niên. Thường phát hiện ở độ tuổi từ 10 - 17 tuổi. Nếu phát hiện ở người lớn thì đa số là các trường hợp mãn tính, khởi phát từ tuổi thanh thiếu niên và không nhận được điều trị chính xác. Các trường hợp bệnh nhân lớn tuổi thường là phụ nữ nhiều hơn nam giới. Nhưng thống kê này chỉ được thu thập từ bệnh nhân, có thể số bệnh nhân nam cũng nhiều như bệnh nhân nữ, nhưng số người tìm đến bác sĩ ít hơn.

Rối loạn nghiệt nhổ tóc có thể xảy ra cả khi có ý thức và vô thức

Bệnh nghiện giật tóc chia hành vi của người bệnh thành hai loại chính: nhổ tóc một cách có ý thức và vô thức.

Tự kéo tóc của mình một cách có ý thức (Tập trung)

Là hành vi nhổ tóc mà bệnh nhân cố tình kéo, bứt tóc do một trạng thái cảm xúc nào đó. Nó có thể xuất phát từ việc không hài lòng với mái tóc của mình, thấy sợi tóc nào đó lởm chởm hoặc gấp khúc, khi kéo nó ra, bạn sẽ cảm thấy thoải mái hơn. Một số người có thể cảm thấy ngứa hoặc đau nhói ở đầu, kéo tóc sẽ làm những triệu chứng đó biến mất. Một số người gọi bệnh này là bệnh nhổ tóc do ngứa ngáy.

Một số bệnh nhân nhổ tóc do căng thẳng, kéo tóc để thể hiện cảm xúc. Một số người làm điều đó vì họ cảm thấy thoải mái khi kéo tóc hoặc chỉ đơn giản là muốn kéo. Những bệnh nhân biết nhưng vẫn giựt tóc đa phần cảm thấy không thể điều khiển tay mình. Họ kéo rồi lại muốn kéo mạnh hơn nữa, không ngừng.

Tự kéo tóc một cách vô thức (Tự động)

Người kéo tóc một cách vô thức thường làm điều đó không đúng lúc, xuất phát từ những suy nghĩ hoặc cảm xúc nhất định như căng thẳng, buồn chán, cô đơn, buồn bã, thất vọng. Một số người kéo khi làm điều gì đó vui vẻ, chẳng hạn như đọc một cuốn sách hoặc xem truyền hình.

Những bệnh nhân như thế này có xu hướng giật tóc mà không hề nhận ra. Do đó, những người xung quanh cần giúp họ quan sát hành vi và cảnh báo cẩn thận khi người bệnh giật tóc. Không la mắng hoặc dùng lời lẽ thô bạo vì điều đó có thể làm cho các triệu chứng tồi tệ hơn.

Hầu hết những người bị bệnh nghiện giật tóc thường có sự kết hợp của cả hai triệu chứng. Cả ý thức và vô thức, bệnh nhân và những người xung quanh phải giúp nhau quan sát. Khi nghi ngờ mắc bệnh này, cần đi khám ngay. Nếu để lâu sẽ trở thành bệnh mãn tính khó chữa. Có thể gây hói đầu, căng thẳng và các bệnh tâm thần khác, chẳng hạn như trầm cảm hoặc rối loạn lo âu.

Các triệu chứng của hội chứng giật tóc

Bệnh giật tóc có các triệu chứng đều liên quan đến hành vi. Vì đây là bệnh mà bệnh nhân sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong việc kiềm chế. Các triệu chứng của bệnh như sau:

• Thích tự nhổ tóc hoặc lông trên cơ thể, kéo liên tục và không thể dừng lại
• Khi bạn cố gắng dừng lại, bạn sẽ cảm thấy thôi thúc muốn kéo nhiều hơn nữa, không thể ngừng kéo tóc. Có thể cảm thấy căng thẳng hơn khi không kéo.
• Khi tôi kéo, tôi cảm thấy thoải mái hơn, tốt hơn hoặc hài lòng hơn.
• Có phương thức kéo cụ thể, có thể là bạn thích lực kéo nhất định hoặc kéo tóc ở vùng nhất định
• Tôi cảm thấy mình bị mất một số sợi tóc, rụng tóc, thưa dần, tóc biến mất từng mảng hoặc hói
• Tiếp tục nghịch tóc đã nhổ, chẳng hạn như cắn, nhai, hoặc ăn tóc. Có người sẽ đem mái tóc vừa kéo ra để xem xét, có thể nghịch phần chân tóc hoặc lấy tóc vuốt mặt, môi.
• Cố gắng ngừng kéo hoặc kéo tóc ít hơn, nhưng không thành công
• Kéo tóc đang bắt đầu trở thành một vấn đề với việc sinh hoạt hàng ngày. Gặp vấn đề với những người xung quanh hoặc không thể giao lưu với họ.
• Một số người sẽ cố gắng che giấu các triệu chứng của họ. Chỉ kéo tóc ở những nơi bí mật hoặc có thể đội tóc giả, đội mũ để che đi tình trạng da đầu.

Nguyên nhân của bệnh nghiện nhổ tóc

Y học hiện nay chưa biết chính xác nguyên nhân gây bệnh. Nhưng người ta cho rằng nguyên nhân chủ yếu là do môi trường và có thể do di truyền. Điều này là vì hầu hết những người mắc chứng này, cả ở trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn, đều có tiền sử gia đình mắc chứng rối loạn nghiện nhổ tóc.

Ngoài nguyên nhân từ môi trường và di truyền, những người có các yếu tố nguy cơ khác dễ mắc bệnh nhổ tóc hơn người bình thường. Các yếu tố rủi ro như sau:

Các yếu tố nguy cơ gây bệnh nghiện giật tóc

Tuổi tác

Bệnh giật tóc có thể gặp ở mọi lứa tuổi, từ trẻ em, thanh thiếu niên, người lớn. Mỗi độ tuổi có mức độ bệnh khác nhau như sau:

Thời thơ ấu - Trẻ em thường làm điều này mà không nhận ra, ít khi che giấu các triệu chứng của bệnh, dễ nhận thấy, dễ điều trị hoặc có thể hỏi ý kiến ​​bác sĩ tâm lý trẻ em. Có thể được chữa khỏi mà không cần thuốc.

Thanh thiếu niên - Nguyên nhân có thể là do thay đổi nội tiết tố, do đó ảnh hưởng đến cảm xúc và biểu hiện trong các vấn đề khác nhau. Hoặc có thể có các vấn đề tâm thần khác bên cạnh đó. Nếu có biểu hiện, bạn nên đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Vì nếu để lâu sẽ chuyển sang mạn tính, khó điều trị, có thể phải dùng thuốc.

Tuổi trưởng thành - Hầu hết đây là các triệu chứng mạn tính kéo dài từ tuổi thiếu niên, rất khó điều trị và có thể phải dùng thuốc. Có thể kèm theo các triệu chứng loạn thần khác. Nếu nhận ra triệu chứng, cần đi khám ngay để được điều trị vì nếu để lâu bệnh có thể trầm trọng và để lại những hậu quả khác.

Bệnh tâm thần

Các bệnh tâm thần khác có thể dẫn đến việc tự nhổ tóc, rồi cuối cùng trở thành căn bệnh nghiện kéo tóc. Ví dụ về các bệnh tâm thần bao gồm Rối loạn trầm cảm nặng và Rối loạn ám ảnh cưỡng chế hoặc OCD.

Rối loạn não hoặc các chất hóa học trong não

Hầu hết là do trục trặc ở bộ phận điều khiển hành động, không có khả năng kiểm soát bản thân để ngăn chặn một số hành vi hoặc không thể kiểm soát cảm xúc, chuyển động và một số thói quen. Vì vậy nó có thể ảnh hưởng đến tâm trạng và gây ra những biểu hiện bất thường. Chẳng hạn như kéo tóc khi bạn đang buồn, tâm trạng không vui hoặc vô tình kéo quá mức kiểm soát,không thể ngăn bản thân mình.

ADHD

Những người mắc chứng ADHD thường gặp khó khăn trong việc kiểm soát bản thân. Nhổ tóc có thể là một trong những hành vi không kiểm soát được mà bệnh nhân thực hiện.

Stress

Stress - căng thẳng làm thay đổi sự cân bằng trong cơ thể tới mức có thể tạo ra hormone hoặc các chất hóa học bất thường trong não. Đồng thời, stress cũng có thể khiến chúng ta cảm thấy muốn làm gì đó để giải tỏa. Làm gì để giải tỏa? Có lẽ là kéo tóc.

Người bị stress kéo bứt tóc của chính mình, đây là điều thường xuyên xảy ra. Một số bệnh nhân cảm thấy rằng kéo tóc khi căng thẳng giúp họ cảm thấy dễ chịu, cảm thấy thoải mái hơn. Từ đó họ lại càng kéo tóc nhiều hơn, cả chủ ý và vô thức. Cuối cùng nó trở thành căn bệnh giật tóc.

Tác hại của bệnh nghiện nhổ tóc

• Tóc mỏng, các mảng rụng tóc và hói đầu do nhổ tóc: Sau khi nhổ, tóc mới mọc lên sẽ bị mảnh, nhỏ hơn sợi tóc ban đầu. Ngoài ra, nhổ tóc nhiều có thể da đầu bị viêm và có sẹo, khiến cho tóc vĩnh viễn không thể mọc lên.
• Mất tự tin, gây khó khăn trong giao tiếp xã hội: do rụng tóc, hói đầu ảnh hưởng đến tinh thần người bệnh, khiến họ mặc cảm, mất tự tin đến mức không dám kết bạn hay trở thành một phần của xã hội.
• Các rối loạn tâm thần khác: gây ra bởi mất tự tin và cảm thấy xa lánh xã hội. Có thể gây căng thẳng về cảm xúc (cảm xúc đau khổ) và dẫn đến trầm cảm (Depression).
• Gây bệnh đường tiêu hóa: xảy ra trong trường hợp ăn tóc sau khi nhổ. Nếu ăn nhiều sẽ gây tắc đường tiêu hóa do cơ thể chúng ta không thể tiêu hóa được tóc. Khi một cục tóc làm tắc đường tiêu hóa sẽ gây tắc ruột, suy dinh dưỡng.

Khi nào cần khám bác sĩ

Nếu chứng rối loạn giật tóc xảy ra ở người lớn hoặc thanh thiếu niên, bạn nên đến gặp bác sĩ ngay khi biết mình mắc bệnh. Bởi vì bệnh biến mất càng nhanh thì càng có lợi, và nó sẽ không để lại bất kỳ hậu quả nào khác.

Trước tiên, bệnh nhân có thể cố gắng thay đổi hành vi của mình. Để bắt đầu, bạn phải biết rằng bạn đang giật tóc. Và một khi đã biết, dù là tự ý thức hay được người khác cảnh báo, hãy ngừng nhổ tóc ngay lập tức. Có thể làm gì đó để bản thân mất tập trung, nếu có thể, các triệu chứng sẽ dần dần được cải thiện và tự biến mất.

Nếu bạn không thể, đừng tự trách. Vì đôi khi bệnh không phải gây ra chỉ vì trạng thái tinh thần mà có thể có điều gì đó không ổn với bộ não. Vì vậy bạn không thể ngừng giật tóc cho dù đã cố gắng đến mức nào đi chăng nữa.

Khi bạn cố gắng ngăn cản bản thân và bạn không thể, kéo tóc đã trở thành một thói quen. Bắt đầu trở thành một vấn đề ảnh hưởng đến cuộc sống của bản thân và những người xung quanh. Tóc bắt đầu biến mất cho đến khi lộ cả da đầu, tóc thưa dần, hói đầu thì phải đi khám ngay.

Lúc đầu, bác sĩ sẽ khuyên bạn nên gặp bác sĩ tâm lý trước. Khi bác sĩ tâm lý điều trị hành vi nhổ tóc, thì dần dần sẽ dẫn đến điều trị tóc mỏng, rụng tóc từng mảng và hói đầu. Sau đó mới quay lại gặp bác sĩ tóc và da đầu.

Cách chữa bệnh nhổ tóc

Hầu hết các phương pháp điều trị bệnh nhổ tóc là thay đổi hành vi. Phương pháp này được gọi là Liệu pháp đảo ngược thói quen, hoặc HRT. Đó là một phương pháp điều trị bằng cách cho bệnh nhân biết rằng họ đang nhổ tóc.

Một số bệnh nhân có thể không biết rằng họ mắc bệnh nhổ tóc hoặc không thừa nhận mình bị bệnh. Việc chấp nhận mình có bệnh có thể khiến bệnh nhân nghĩ rằng mình bình thường và không chịu hợp tác điều trị, từ chối điều chỉnh hành vi. Bác sĩ tâm lý sẽ phải bắt đầu bằng cách bắt bệnh nhân tìm hiểu và chấp nhận hành vi giật tóc của chính họ.

Vì vậy, nếu bạn đã biết hãy cố gắng kiềm chế bản thân. Khi bệnh nhân cảm thấy muốn kéo tóc, bác sĩ sẽ nhắc nhở/quát mắng hoặc khi bệnh nhân nhận ra mình sắp kéo tóc thì nhanh chóng chuyển từ kéo tóc sang nắm tai, chuyển hướng sự chú ý khỏi tóc.

Ngoài hai phương pháp này, còn có nhiều phương pháp tâm lý xã hội khác để điều chỉnh hành vi. Nếu một phương pháp không hiệu quả, bác sĩ sẽ tiếp tục chuyển sang các phương pháp khác, cho đến khi tìm ra phương pháp hiệu quả nhất.

Ngoài ra, một nguyên nhân gây ra chứng rối loạn nhổ tóc là do bất thường về các hóa chất trong não. Các bác sĩ tâm thần do đó phải sử dụng thuốc kết hợp với điều trị, chẳng hạn như thuốc chống trầm cảm clomipramine (Clomipramine) hoặc thuốc chống trầm cảm SSRI sẽ làm tăng seratonin trong não.

Ngoài thuốc, bác sĩ có thể kê một số loại thuốc bổ sung dinh dưỡng tốt cho hệ thần kinh và não bộ của bạn và có tác dụng hữu ích đối với hoạt động của các bộ phận cảm xúc của não, chẳng hạn như axit amin…

Nếu bạn cảm thấy mình hoặc những người xung quanh bắt đầu bị rối loạn nghiện nhổ tóc có thể thử điều trị ban đầu ở nhà trước. Nếu tự thay đổi được, bạn có thể không cần gặp bác sĩ tâm lý.

Cách khắc phục các triệu chứng tự nhổ tóc của bạn

• Tăng độ tập trung: Nếu bệnh nhân ý thức được mình có hành vi nhổ tóc, họ sẽ có thể tự dừng lại ngay lập tức hoặc tăng độ tập trung bằng cách tập thở. Khi bạn tập trung cảm giác muốn kéo tóc sẽ biến mất.
• Tìm việc gì đó để làm để tập trung vào những điều mới: chuyển sự chú ý ra xa khỏi việc giật tóc. Chẳng hạn như sử dụng đồ chơi linh hoạt hoặc có thể chỉ là cầm và bóp cái gì đó trong tay.
• Tìm việc gì đó để khiến bản thân bận rộn, chẳng hạn như tập thể dục.
• Cắt tóc ngắn hơn và đội mũ hoặc khăn xếp trên đầu để khó nắm tóc hơn
• Dán băng dính hoặc thứ gì đó lên các đầu ngón tay, làm cho việc kéo tóc bằng tay khó hơn

Một vấn đề lớn khác sau khi khỏi bệnh là thưa tóc, rụng tóc từng mảng, hói đầu, có thể ảnh hưởng đến sự tự tin, giao tiếp xã hội, căng thẳng và có thể dẫn đến trầm cảm và quay lại với hành vi tự nhổ tóc.

Vì vậy, sau khi điều trị bệnh tâm thần thành công. Bác sĩ tâm thần sẽ giới thiệu bệnh nhân đến bác sĩ tóc và da đầu để điều trị chứng rụng tóc, giúp mái tóc trở lại bình thường.

Trong một số trường hợp, tình trạng thưa tóc, các mảng rụng tóc hoặc hói đầu có thể không cần điều trị. Vì một số trường hợp nhổ tóc không gây rụng tóc vĩnh viễn. Chỉ cần đợi một thời gian là tóc con mới sẽ mọc lên.

Nhưng trong một số trường hợp, việc nhổ tóc thường xuyên có thể làm chân tóc bị tổn thương đến mức không thể tạo tóc dày như trước. Hoặc có thể gây ra sẹo khiến tóc vùng đó không thể mọc trở lại.

Nếu triệu chứng tóc thưa là do chân tóc yếu, bác sĩ sẽ điều trị bằng phương pháp cấy PRP, tiêm tế bào gốc tóc, laser LLLT, Laser Fotona hoặc sử dụng thuốc chống rụng tóc vì những phương pháp điều trị này sẽ phục hồi các nang tóc và giảm thiểu các yếu tố khiến tóc bị teo nhỏ đi.

Nếu có sẹo, bác sĩ sẽ điều trị bằng cách cấy tóc vào sẹo với phương pháp cấy tóc FUT hoặc cấy tóc FUE để lấy lại phần tóc đã mất. Mỗi bệnh nhân phù hợp với những cách điều trị khác nhau, bác sĩ sẽ đưa ra quyết định.

Câu hỏi thường gặp

Rụng tóc do tự kéo thì tóc có mọc lại không?

Tóc có thể mọc lại, nhưng tóc mới mọc sẽ không còn đẹp như trước. Chúng thường nhỏ hơn và yếu hơn.

Vì vậy, ngay cả khi tóc đã mọc lại, mái tóc vẫn có thể bị thưa đến mức nhìn thấy da đầu. Bác sĩ sẽ điều trị bằng cách kích thích chân tóc và phục hồi chân tóc, giúp sợi tóc dày trở lại. Hoặc nếu có sẹo thì bác sĩ sẽ cấy tóc vĩnh viễn cho bạn.

Bệnh nhổ tóc, điều trị ở đâu?

Bệnh nhân mắc rối loạn nghiện nhổ tóc nên điều trị bệnh tâm thần với bác sĩ tâm thần trước. Khi hết triệu chứng nhổ tóc, hãy tiếp tục điều trị tóc thưa, rụng tóc, hói đầu tại phòng khám chăm sóc tóc. Bác sĩ chăm sóc nên là bác sĩ chuyên khoa da đầu và tóc để có thể điều trị bệnh tại chỗ, giúp bệnh nhân khôi phục mái tóc nhanh hơn. Khi đó người bệnh sẽ cảm thấy hài lòng hơn về bản thân, bắt đầu hòa nhập với xã hội nhanh hơn và nguy cơ tái mắc bệnh giảm đi.

Tóm tắt

Bệnh nhổ tóc là bệnh có thể gặp ở mọi người, ở mọi lứa tuổi. Cho dù bệnh có liên quan đến vấn đề tâm thần, nhưng nó có ảnh hưởng rất lớn đến tóc và da đầu. Do đó, bên cạnh điều trị tâm thần thì nên điều trị các vấn đề về tóc thưa, rụng tóc và hói đầu để tăng sự tự tin và trở lại cuộc sống bình thường, tái hòa nhập với xã hội một lần nữa.