Axit Hyaluronic Có Tác Dụng Gì Cho Da?

Axit hyaluronic còn được gọi là HA hay hyaluronan và có INCI name* là sodium hyaluronate (natri hyaluronat) trên nhãn các sản phẩm chăm sóc da.

*INCI là viết tắt của cụm International Nomenclature of Cosmetic Ingredients (tạm dịch là Danh pháp các thành phần mỹ phẩm). Tại một số quốc gia, các thành phần trong mỹ phẩm bắt buộc phải được ghi bằng danh pháp khoa học trên nhãn sản phẩm.

Trong bài viết này, cùng tìm hiểu xem axit hyaluronic tự nhiên trong da có vai trò gì và tác dụng của axit hyaluronic trong các sản phẩm chăm sóc da.

Axit hyaluronic là một loại glycosaminoglycan (một loại polysaccharide hay đường đa). Glycosaminoglycan là một phần quan trọng của chất nền ngoại bào (khoảng trống giữa các tế bào da) và đóng vai trò rất lớn trong sự trao đổi tín hiệu giữa các tế bào. Mất axit hyaluronic là một trong những nguyên nhân gây lão hóa da.

Ở một số nơi trên thế giới, axit hyaluronic được ghi trên nhãn các sản phẩm chăm sóc da dưới cái cái tên sodium hyaluronate (natri hyaluronat). Trong toner, kem dưỡng và serum, axit hyaluronic có vai trò là một chất hút ẩm (humectant) với khả năng giữ lượng nước gấp 1000 lần trọng lượng của nó. Axit hyaluronic sẽ hút nước từ môi trường xung quanh vào da, giúp cho làn da trở nên căng mướt hơn. Khi có nhiều axit hyaluronic, làn da sẽ đẹp hơn.

Ngoài ra, axit hyaluronic còn giúp làm tăng khả năng thâm nhập của các thành phần chăm sóc da khác vào da.

Axit hyaluronic tự nhiên cũng như axit hyaluronic trong các sản phẩm chăm sóc da, filler và thực phẩm chức năng giúp cho làn da ẩm mượt, căng mịn, tươi tắn, săn chắc và trẻ trung hơn.

Lợi ích của axit hyaluronic

Axit hyaluronic là một loại glycosaminoglycan có tự nhiên trong da, khớp, mắt và nướu. Axit hyaluronic còn được sử dụng làm thành phần trong các sản phẩm chăm sóc da với vai trò là chất hút ẩm và chống lão hóa. Thực phẩm chức năng chứa axit hyaluronic thường được sử dụng để giảm viêm và đau khớp.

Lợi ích của axit hyaluronic tự nhiên trong da

Axit hyaluronic là thành phần cơ bản của chất nền ngoại bào (extracellular matrix - ECM), một mạng lưới phức tạp bên ngoài tế bào, có vai trò hỗ trợ về cấu trúc và sinh hóa cho các tế bào xung quanh. Trong chất nền ngoại bào, axit hyaluronic đảm nhận một số chức năng quan trọng.

Axit hyaluronic đóng vai trò trung gian trong sự giao tiếp giữa các tế bào. HA truyền tín hiệu cho các tế bào như nguyên bào sợi để các tế bào thực hiện chức năng của mình.

Axit hyaluronic còn tạo nên “giàn giáo” trong da để các nguyên bào sợi (tế bào da) có thể bám vào. Sự gắn kết này không chỉ mang tính vật lý mà còn mang tính sinh hóa, giúp báo cho các nguyên bào sợi sản xuất nhiều axit hyaluronic và collagen hơn. Đây là hai thành phần quan trọng để duy trì cấu trúc, vẻ ngoài và và khả năng phục hồi của da.

Axit hyaluronic rất cần thiết cho việc kiểm soát sự cân bằng muối và nước trong các mô. Cấu trúc phân tử độc đáo của HA cho phép nó liên kết với các phân tử nước, từ đó giúp duy trì quá trình hydrat hóa mô và mang lại vẻ ngoài căng mướt cho làn da. Khả năng liên kết với nước của axit hyaluronic mang lại hiệu ứng đệm, có vai trò như một lớp hấp thụ sốc giúp bảo vệ da và các mô bên dưới khỏi tác động cơ học từ bên ngoài. Lớp đệm này không chỉ bảo vệ da khỏi tổn thương mà còn giúp duy trì cấu trúc toàn vẹn của chất nền ngoại bào.

Tất cả những điều kể trên cho thấy tầm quan trọng của axit hyaluronic trong việc đảm bảo chức năng tế bào, hydrat hóa mô và bảo vệ cấu trúc da. Axit hyaluronic có vai trò không thể thiếu trong sự tương tác phức tạp giữa sức khỏe và sinh lý của da.

Lợi ích của axit hyaluronic trong sản phẩm chăm sóc da

Axit hyaluronic trong các sản phẩm chăm sóc da dạng bôi mang lại rất nhiều lợi ích cho da như:

1. Làm căng da, nhờ đó làm mờ các đường nhăn mảnh
2. Giúp da có vẻ săn chắc hơn
3. Tăng cường độ ẩm tạm thời cho da
4. Giúp các thành phần chăm sóc da khác hấp thụ vào da tốt hơn

Axit hyaluronic sẽ có hiệu quả tốt hơn khi được kết hợp với các thành phần khóa ẩm (occlusive) nhưng những thành phần này lại không tốt cho da nhờn.

Lợi ích của axit hyaluronic trong thực phẩm chức năng

Do có nhiều lợi ích cho sức khỏe nên axit hyaluronic còn được sản xuất thành thực phẩm chức năng. Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất kỳ loại thực phẩm chức năng nào. Dưới đây là một số lợi ích của việc uống bổ sung axit hyaluronic đối với các bộ phận trên cơ thể:

1. Da:
   • Tăng cường độ ẩm: Axit hyaluronic có khả năng giữ ẩm và khi bổ sung qua đường uống, axit hyaluronic cũng có thể giúp tăng cường độ ẩm cho da.
   • Chống lão hóa: Có một số bằng chứng cho thấy uống bổ sung axit hyaluronic có thể cải thiện độ đàn hồi của da và giảm nếp nhăn.
   • Cải thiện kết cấu da: Một số người nhận thấy làn da mịn màng hơn và rạng rỡ hơn sau khi uống bổ sung HA.
2. Khớp:
   • Bôi trơn: Axit hyaluronic góp phần tạo độ nhớt cho dịch khớp, giúp bôi trơn các khớp. Sử dụng thực phẩm chức năng axit hyaluronic có thể giúp duy trì hoặc cải thiện khả năng cử động của các khớp.
   • Giảm đau: Một số nghiên cứu cho thấy uống bổ sung axit hyaluronic có thể giúp giảm đau khớp, đặc biệt ở những người bị thoái hóa khớp.
   • Giảm viêm: Có một số nghiên cứu chỉ ra rằng axit hyaluronic có thể giúp giảm viêm ở khớp.
3. Mắt:
   • Giữ ẩm: Bổ sung axit hyaluronic có thể giúp duy trì độ ẩm trong mắt, điều này đặc biệt có lợi cho những người bị khô mắt.
   • Bảo vệ thị lực: Mặc dù tác dụng của việc uống bổ sung axit hyaluronic đối với thị lực vẫn đang được nghiên cứu nhưng việc duy trì đủ ẩm cho mắt có thể giúp giảm nguy cơ suy giảm thị lực.
4. Xương và mô liên kết:
   • Giữ xương chắc khỏe: Nghiên cứu cho thấy bổ sung axit hyaluronic có thể giúp duy trì sự chắc khỏe của xương.
   • Phục hồi mô: Axit hyaluronic hiện diện trong các mô liên kết và các nghiên cứu đang tìm hiểu xem liệu uống bổ sung axit hyaluronic có tác dụng hỗ trợ quá trình phục hồi mô hay không.
5. Nướu (lợi):
   • Một số bằng chứng cho thấy axit hyaluronic có thể giúp giữ cho nướu chắc khỏe và hỗ trợ quá trình lành mô nướu, điều này có thể là nhờ khả năng giảm viêm và thúc đẩy tái tạo mô của axit hyaluronic.
6. Tóc:
   • Bổ sung axit hyaluronic có thể góp phần tăng độ ẩm cho da đầu, điều này giúp tóc chắc khỏe hơn và giảm gãy rụng.

Axit hyaluronic giúp điều trị những vấn đề về da nào?

Axit hyaluronic có tác dụng giảm mẩn đỏ da không?

Axit hyaluronic không có tác dụng chống viêm và làm dịu da. Tuy nhiên, axit hyaluronic có thể giúp các thành phần chống mẩn đỏ khác hấp thụ vào da tốt hơn.

Tuy nhiên, cũng chính vì làm tăng khả năng hấp thụ của các thành phần khác vào da nên axit hyaluronic sẽ làm tăng nguy cơ kích ứng khi sử dụng retinoid và vitamin C, đặc biệt là ở da nhạy cảm. Sử dụng axit hyaluronic còn có thể làm tăng nguy cơ gặp phải tác dụng phụ của các loại thuốc trị mụn trứng cá.

Axit hyaluronic có tác dụng làm căng mịn da không?

Axit hyaluronic là một chất hút ẩm có khả năng liên kết với nước và hút nước vào bề mặt da. Điều này giúp làm cho da căng mịn hơn nhưng tác dụng chỉ là tạm thời.

Axit hyaluronic còn được coi là một thành phần làm săn chắc da vì làm tăng khả năng giữ nước của da.

Thành phần nào trị nếp nhăn tốt hơn: Retinol hay axit hyaluronic?

Cả retinol và axit hyaluronic đều là thành phần được sử dụng phổ biến trong các sản phẩm chăm sóc da chống lão hóa.

Retinol đi kèm nhiều tác dụng phụ và lâu phát huy tác dụng hơn nhưng lại mang lại hiệu quả cải thiện nếp nhăn về lâu dài chứ không phải tạm thời như axit hyaluronic.

Axit hyaluronic có thể làm căng da và làm mờ nếp nhăn ngay lập tức nhưng tác dụng chỉ là tạm thời. Khi axit hyaluronic được rửa sạch khỏi da, các nếp nhăn sẽ nhanh chóng xuất hiện trở lại.

Bạn có thể sử dụng retinol và axit hyaluronic cùng nhau nhưng cần lưu ý, axit hyaluronic làm tăng khả năng hấp thụ retinol vào da nên sẽ làm tăng tác dụng phụ của retinol.

Cần dùng axit hyaluronic bao lâu để trị nếp nhăn?

Sản phẩm chăm sóc da chứa axit hyaluronic

Khi độ ẩm không khí cao, thoa axit hyaluronic lên da có thể làm giảm nếp nhăn ngay trong vòng vài phút vì chất này sẽ hút nước lên bề mặt da và làm căng da. Nhung hiệu ứng này chỉ là tạm thời. Các nếp nhăn sẽ xuất hiện trở lại trong vòng vài giờ sau khi axit hyaluronic được rửa sạch. Nếu độ ẩm không khí thấp, các nếp nhăn sẽ xuất hiện trở lại sớm hơn.

Thực phẩm chức năng axit hyaluronic

Do chưa có nghiên cứu nên chưa rõ thời gian cần sử dụng thực phẩm chức năng axit hyaluronic để cải thiện làn da.

Tiêm chất làm đầy axit hyaluronic

Tiêm các chất làm đầy (filler) axit hyaluronic có thể giúp làm mờ nếp nhăn ngay lập tức nhưng hiệu quả sẽ đạt tối đa sau 1 - 3 tháng khi axit hyaluronic phân bố đều dưới da và liên kết với nước. Một số loại chất làm đầy axit hyaluronic gồm có Juvederm, Restylane, Voluma và RHA. Các chất làm đầy này cho kết quả ngay sau khi tiêm và hiệu quả có thể kéo dài từ 9 tháng trở lên.

Tính an toàn của axit hyaluronic

Axit hyaluronic trong sản phẩm chăm sóc da

Axit hyaluronic là một thành phần an toàn trong các sản phẩm chăm sóc da. Thành phần này không gây ung thư và dị ứng da.

Hội đồng đánh giá thành phần mỹ phẩm (The Cosmetic Ingredient Review - CIR) đã đánh giá axit hyaluronic và chứng nhận tính an toàn của thành phần này.

Nhóm hoạt động vì môi trường (Environment Working Group – EWG) đã đưa ra một thang điểm đánh giá mức độ độc hại của các thành phần mỹ phẩm. Trong thang điểm này, sodium hyaluronate (INCI name của axit hyaluronic) có số điểm là 1, có nghĩa là không độc hại.

Axit hyaluronic trong thực phẩm chức năng

Thực phẩm chức năng chứa axit hyaluronic an toàn và không gây hại gì cho sức khỏe. Tuy nhiên, bạn cần chọn những sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Những sản phẩm trôi nổi có thể chứa những thành phần có hại cho sức khỏe.

Chất làm đầy axit hyaluronic

Các chất làm đầy axit hyaluronic được FDA phê duyệt là an toàn. Tiêm chất làm đầy hay bất cứ thứ gì vào da đều có thể gây ra các hiện tượng như bầm tím và đau nhưng những hiện tượng này sẽ tự hết trong vòng vài giờ đến vài ngày sau khi tiêm. Tuy nhiên, việc tiêm chất làm đầy không đúng kỹ thuật có gây ra các vấn đề nghiêm trọng hơn như chảy máu, tắc mạch máu, nhiễm trùng, hoại tử. Do đó, nếu muốn tiêm chất làm đầy, bạn cần chọn những địa chỉ uy tín.

Axit hyaluronic có an toàn với phụ nữ mang thai không?

Phụ nữ mang thai vẫn có thể sử dụng các sản phẩm chăm sóc da chứa axit hyaluronic. Thành phần axit hyaluronic trong sản phẩm chăm sóc da không ảnh hưởng đến thai nhi.

Tuy nhiên, không nên tiêm chất làm đầy khi đang mang thai vì thuốc gây tê lidocaine trong chất làm đầy không an toàn cho thai nhi.

Thực phẩm chức năng axit hyaluronic nói chung là an toàn nhưng phụ nữ mang thai vẫn nên trao đổi với bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thực phẩm chức năng nào.

Tác dụng phụ của axit hyaluronic

Axit hyaluronic trong toner, serum và kem dưỡng làm tăng khả năng thẩm thấu của các thành phần khác. Điều này làm tăng nguy cơ gặp phải tác dụng phụ của các thành phần này.

Do làm tăng lượng hoạt chất hấp thụ vào da nên axit hyaluronic có thể làm tăng mức độ kích ứng da khi dùng các thành phần như benzoyl peroxide và retinoid.

Một số câu hỏi về axit hyaluronic

Axit hyaluronic có ở lớp nào của da?

Axit hyaluronic được tìm thấy trong chất nền ngoại bào ở lớp trung bì của da và tập trung ở rìa ngoài cũng như bề mặt tiếp giáp của các sợi collagen và elastin.

Da trưởng thành có ít axit hyaluronic hơn, sự liên kết giữa axit hyaluronic với các sợi collagen và elastin cũng yếu hơn.

Axit hyaluronic có phải một thành phần tự nhiên không?

Axit hyaluronic có tự nhiên trong da nên được coi là một thành phần tự nhiên.

Tuy nhiên, axit hyaluronic trong các sản phẩm chăm sóc da hiện nay chủ yếu có nguồn gốc từ vi khuẩn lên men hoặc nấm men. Một số sản phẩm chứa axit hyaluronic có nguồn gốc từ động vật (từ mào gà).

Axit hyaluronic tự nhiên có tác dụng gì đối với da?

Axit hyaluronic có tự nhiên trong da. Đây là một thành phần quan trọng của da, giúp duy trì độ ẩm, sự căng mịn và đàn hồi của da.

Lượng axit hyaluronic trong da giảm dần theo thời gian. Điều này làm cho da trở nên kém săn chắc và xuất hiện nếp nhăn.

Ngoài ra, axit hyaluronic còn có các vai trò khác trong da:

• Ảnh hưởng đến sự biệt hóa tế bào sừng
• Ảnh hưởng đến sự hình thành các thể phiến thông qua tương tác với CD44, một thụ thể glycoprotein bề mặt tế bào có các điểm để HA bám vào.
• Liên kết với các yếu tố tăng trưởng và cytokine

Axit hyaluronic được làm từ gì?

Axit hyaluronic không phải là protein mà là một loại đường.

Axit hyaluronic được tạo nên từ các disaccharide. Mỗi disaccharide này gồm có axit D- glucuronic và N-acetyl-D-glucosamine liên kết với nhau tạo thành chuỗi.

Axit hyaluronic trong serum và kem dưỡng có thể thẩm thấu vào da không?

Khả năng thẩm thấu vào da của axit hyaluronic trong các loại serum và kem dưỡng phụ thuộc vào kích thước và cấu trúc của phân tử axit hyaluronic. Mặc dù có khả năng hút nước cao nhưng axit hyaluronic có thể đi qua các lớp của da nếu kích thước phân tử dưới 500kDa.

Khi vào trong da, axit hyaluronic không tồn tại được lâu vì sẽ bị phân hủy từ từ bởi một loại enzyme tự nhiên có tên là hyaluronidase trong da.

Lượng axit hyaluronic được hấp thụ vào da phụ thuộc vào trọng lượng phân tử, kích thước chuỗi của các mảnh HA và các chuỗi này có liên kết chéo hay không.

Axit hyaluronic trong chất làm đầy (filler) thường có kích thước phân tử lớn hơn và có liên kết chéo. Loại axit hyaluronic này không thể xâm nhập vào da nếu không như được tiêm bằng kim. Axit hyaluronic chuỗi dài với trọng lượng phân tử cao sẽ lưu lại trên bề mặt da và mang lại lợi ích giữ ẩm. Trong khi đó, axit hyaluronic chuỗi ngắn hơn với trọng lượng phân tử thấp hơn có thể vừa tồn tại trên bề mặt vừa có thể xâm nhập vào da.

Các sản phẩm chăm sóc da thường chứa cả axit hyaluronic chuỗi ngắn và dài.