5 tác động tiêu cực của lối sống ít vận động

Đã bao giờ bạn thử tính xem mình ngồi bao nhiêu tiếng mỗi ngày hay chưa?

Nếu cộng tổng thời gian ngồi trên xe, thời gian ngồi làm việc, ăn uống rồi thời gian xem TV thì chắc chắn con số đó sẽ làm bạn ngạc nhiên. Theo một khảo sát, một người trung bình ngồi đến 12 tiếng mỗi ngày, có nghĩa là chiếm đến một nửa thời gian trong ngày.

Khoa học đã chỉ ra rằng, ngồi quá nhiều sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Vậy cụ thể là những ảnh hưởng tiêu cực như thế nào? Và làm sao để khắc phục?

Tác động tiêu cực của lối sống ít vận động

Trong cuộc sống hiện đại ngày nay thì việc phải ngồi một chỗ trong thời gian dài là điều không thể tránh khỏi. Cũng vì thế mà ngày càng có nhiều người gặp phải những vấn đề do ngồi nhiều ví dụ như hội chứng chuyển hóa. Dưới đây là những lý do tại sao ngồi nhiều lại có hại cho sức khỏe.

Đốt cháy ít calo hơn

Chúng ta đều biết rằng để đốt cháy calo và mỡ thừa thì sẽ cần tập thể dục, ví dụ chạy bộ hay tập gym. Tuy nhiên, bạn sẽ ngạc nhiên về lượng calo mà cơ thể đốt cháy khi làm những việc đơn giản, tưởng chừng chẳng hề tốn sức như đứng và đi bộ. Loại đốt cháy calo mức độ thấp này được gọi là NEAT (viết tắt của non-exercise activity thermogenesis), có nghĩa là sự sinh nhiệt trong các hoạt động không phải tập thể dục. Mặc dù tiêu hao mức calo thấp nhưng việc thực hiện những hoạt động này thường xuyên trong suốt cả ngày cũng là một trong những cách hiệu quả để tránh tăng cân. Các hoạt động như ngồi hoặc nằm không đòi hỏi nhiều năng lượng nên sẽ hạn chế lượng calo đốt cháy được mỗi ngày thông qua NEAT.

Ngồi nhiều làm dễ bị tăng cân

Đây là điều rất dễ hiểu. Càng ngồi nhiều thì có nghĩa là càng ít vận động và lượng calo đốt cháy được càng thấp và do đó, nguy cơ tăng cân càng cao. Ngồi lâu không chỉ gây tăng cân mà còn có thể dẫn đến béo phì. Lối sống ít vận động là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây béo phì. Một nghiên cứu cho thấy những người béo phì có thời gian ngỗi mỗi ngày nhiều hơn 2 tiếng so với người bình thường. Điều đó có nghĩa là người béo phì ngồi trung bình ít nhất 14 tiếng mỗi ngày.

Ngồi lâu làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính

Càng ngồi trong thời gian dài thì khả năng mắc một trong 30 bệnh mãn tính liên quan đến lối sống ít vận động sẽ càng cao. Các bệnh phổ biến nhất có nguy cơ mắc phải khi ngồi quá nhiều là bệnh tiểu đường tuýp 2 và bệnh tim mạch. Trên thực tế, những người ít vận động có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 cao hơn 112% và nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn 147%. Những người đi bộ dưới 1.500 bước mỗi ngày và ngồi trong thời gian dài mà không giảm lượng calo nạp vào sẽ dễ bị kháng insulin – tình trạng mà các tế bào trong cơ thể không còn đáp ứng tốt với insulin và không lấy đường từ máu vào để tạo năng lượng, từ đó làm tăng lượng đường trong máu. Nói cách khác, càng ít hoạt động thì nguy cơ bị kháng insulin càng cao và do đó càng dễ bị bệnh tiểu đường tuýp 2.

Ngồi quá nhiều làm tăng nguy cơ tử vong sớm

Nghe có vẻ nghiêm trọng nhưng đây là điều đã được nhiều nghiên cứu chứng minh. Một số kết quả nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người có lối sống ít vận động có nguy cơ tử vong sớm cao hơn từ 22 - 49% so với người thường xuyên vận động.

Tập thể dục cũng không bù lại được thời gian ngồi mỗi ngày

Trên thực tế, cho dù có tập thể dục liên tục một giờ đồng hồ thì cũng không đủ để bù lại những tác động tiêu cực của việc ngồi một chỗ trong suốt cả ngày. Bất kể thói quen tập thể dục có cường độ cao đến đâu thì việc ngồi trong thời gian dài cũng vẫn sẽ dẫn đến một số vấn đề sức khỏe. Mặc dù tập thể dục là một điều tốt nhưng đừng cho rằng chỉ cần đi bộ 30 – 60 phút là sẽ tránh được những rủi ro của việc ngồi 11 tiếng trong ngày.

Làm thế nào để có một lối sống năng động hơn?

Bây giờ bạn đã biết được những tác hại mà lối sống ít vận động, ngồi nhiều gây ra đối với cơ thể, sức khỏe và cuộc sống thì chắc hẳn sẽ muốn tìm cách để có lối sống năng động hơn và giảm nguy cơ gặp phải các vấn đề này. Lối sống năng động không có nghĩa là phải dành hàng giờ tại phòng tập gym hay ép mình tập những bài tập quá nặng. Một cách đơn giản mà hiệu quả để giảm thiểu những tác động tiêu cực của việc ngồi nhiều gây ra là chỉ cần đứng lên sau mỗi 30 phút.

Tại sao cần đứng dậy sau mỗi 30 phút?

Với những người lớn tuổi, xương khớp đã yếu thì tập thể dục hàng ngày là điều không hề đơn giản còn với những người trẻ tuổi thì việc phải ngồi miệt mài nhiều giờ đồng hồ ở bàn làm việc là điều không thể tránh khỏi. Vậy cần làm gì nếu không thể dành nhiều thời gian tập luyện mỗi ngày? Câu trả lời là chỉ cần đứng lên và đi lại sau mỗi 30 phút. Đây là cách tốt nhất để có thể ngăn ngừa những tác hại của việc ngồi quá nhiều. Nếu quá mải mê làm việc thì có thể hẹn giờ trên điện thoại. Nếu có thể thì nên ngồi 30 phút và sau đó đứng 30 phút. Điều này mang lại nhiều tác động tích cực đến sức khỏe, ví dụ như:

• Tăng cường trao đổi chất: Đứng lên giúp trao đổi chất tốt hơn và làm săn chắc các cơ.
• Tăng hiệu suất: Đứng giúp tăng năng lượng, từ đó có thể cải thiện tâm trạng và giúp làm việc hiệu quả hơn.
• Giảm nguy cơ mắc các vấn đề về sức khỏe: Đứng sẽ làm giảm nguy cơ mắc nhiều loại bệnh cũng như là nguy cơ tử vong sớm.

Tóm lại, ngồi một chỗ quá lâu sẽ tàn phá sức khỏe một cách nghiêm trọng. Tuy nhiên, hoàn toàn có thể dễ dàng tránh được những tác hại này bằng cách đứng dậy sau mỗi 30 phút và duy trì cho mình thói quen tập thể dục đều đặn mỗi ngày.