Vitamin E có thật sự có tác dụng trị mụn trứng cá không?

Vitamin E là một chất chống oxy hóa và còn có đặc tính chống viêm, giúp tăng cường hệ miễn dịch và thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào. Chính nhờ những đặc tính này nên vitamin E được cho là có thể trị các dạng mụn trứng cá viêm, chẳng hạn như mụn mủ, mụn bọc, mọc nang và thậm chí còn có thể ngăn ngừa, giảm sẹo do mụn để lại.

Về lý thuyết, đúng là vitamin E có thể giúp trị mụn trứng cá nhưng cần có thêm nhiều nghiên cứu hơn nữa để kiểm chứng xem liệu loại vitamin này có hiệu quả hơn so với các phương pháp trị mụn khác hay không.

Tác dụng trị mụn của vitamin E

Trước hết cần lưu ý, đối với các vấn đề về da thì tác dụng của việc bôi vitamin E trên da sẽ khác so với bổ sung vitamin E vào bên trong cơ thể.

Mặc dù vẫn cần cung cấp đủ chất dinh dưỡng này cho cơ thể từ chế độ ăn uống hàng ngày nhưng để trị mụn trứng cá thì bôi vitamin E trực tiếp lên da sẽ mang lại hiệu quả cao nhất. Ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin E hay dùng viên uống bổ sung vitamin E sẽ không tác động nhiều đến tình trạng mụn.

Một nghiên cứu cho thấy rằng bôi vitamin E giúp trị mụn trứng cá dạng nặng trong vòng 3 tháng. Tuy nhiên, nghiên cứu này sử dụng kết hợp vitamin E với kẽm và lactoferrin nên chưa thể kết luận hiệu quả đến từ vitamin E hay các thành phần khác. (1)

Một nghiên cứu khác đã đánh giá tác dụng trị mụn trứng cá của vitamin A và E. Kết quả cho thấy sự kết hợp này giúp trị mụn nhưng cần nghiên cứu thêm để kiểm tra xem nếu chỉ dùng vitamin E thì hiệu quả có được như vậy hay không. (2)

Trong một nghiên cứu, các nhà khoa học đã kiểm tra nồng độ kẽm, vitamin E và vitamin A trong huyết thanh của những người bị mụn trứng cá và nhận thấy rằng những người bị mụn nặng đều thiếu hụt các chất dinh dưỡng này. Mặc dù việc bổ sung các chất bị thiếu có thể sẽ giúp ích nhưng vẫn chưa rõ liệu nếu sử dụng sản phẩm dạng bôi có chứa các thành phần này thì có thể trị mụn hay không. (3)

Tác động của chế độ ăn uống đến mụn trứng cá là một chủ đề của rất nhiều nghiên cứu, chẳng hạn như nghiên cứu nói trên. Mặc dù có nghiên cứu đã chỉ ra rằng một số loại thực phẩm có thể khiến cho tình trạng mụn trở nên nặng hơn, chẳng hạn như các sản phẩm từ sữa, (4) nhưng vẫn cần thêm các nghiên cứu lâm sàng để xác nhận liệu một số loại thực phẩm và chất dinh dưỡng nhất định có giúp trị mụn trứng cá hay không.

Cách trị mụn bằng vitamin E

Các sản phẩm vitamin E bôi da thường có dạng dầu, serum hoặc kem. Hầu hết các sản phẩm trị mụn và giảm thâm đều có chứa vitamin E cùng với một số thành phần khác, ví dụ như vitamin A và C.

Đối với các nốt mụn còn đang bị viêm và tấy đỏ thì nên bôi vitamin E trực tiếp lên vị trí bị mụn và không cần bôi rộng ra khắp mặt. Bạn có thể chọn những sản phẩm trị mụn tại chỗ (spot treatment) có chứa vitamin E (thường được ghi là “alpha-tocopherol” trong bảng thành phần) hoặc dùng dầu vitamin E nguyên chất trộn với một loại dầu nền nhẹ, chẳng hạn như dầu jojoba và chấm lên các nốt mụn.

Ngoài ra vẫn nên bổ sung đủ vitamin E trong chế độ ăn uống hàng ngày. Điều này sẽ giúp cải thiện hệ miễn dịch và làm đẹp da từ bên trong.

Một số loại thực phẩm chứa nhiều vitamin E:

• Dầu thực vật như dầu hướng dương, dầu ngô, dầu đậu nành, dầu cám gạo,…
• Các loại quả hạch như hạnh nhân
• Các loại hạt như hạt hướng dương
• Ngũ cốc
• Một số loai trái cây như xoài, quả bơ,…
• Bí ngô
• Cá hồi
• Ớt chuông

Theo khuyến nghị của Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH), lượng vitamin E mà cơ thể người trưởng thành cần hàng ngày là 15 miligam (mg). Phụ nữ đang cho con bú sẽ cần nhiều hơn một chút, khoảng 19 mg mỗi ngày. Nếu chế độ ăn không đáp ứng đủ nhu cầu vitamin E của cơ thể thì có thể sẽ cần uống bổ sung nhưng điều này hiếm khi cần thiết vì vitamin này có trong rất nhiều loại thực phẩm khác nhau và đa số mọi người đều được cung cấp đủ vitamin E từ thực phẩm.

Không nên dùng viên uống bổ sung trừ khi được bác sĩ chỉ định. Nếu kết quả xét nghiệm máu cho thấy nồng độ vitamin E thấp thì bác sĩ sẽ hướng dẫn liều lượng bổ sung thích hợp.

Lưu ý khi trị mụn bằng vitamin E

Vitamin E lành tính và không gây hại cho da. Tuy nhiên, dầu vitamin E và kem dưỡng chứa vitamin E có một số nhược điểm, đặc biệt là đối với những người có da dầu.

Các sản phẩm dạng dầu có thể gây bít lỗ chân lông và khiến cho tuyến bã nhờn trong da tiết quá nhiều dầu, làm cho tình trạng mụn trở nên nặng hơn.

Ngoài ra, không nên sử dụng trực tiếp dầu vitamin E nguyên chất lên da mà phải pha loãng với vài giọt dầu nền. Sau đó thử bôi hỗn hợp dầu lên vùng da phía trong cánh tay và theo dõi trong vài tiếng. Nếu không xảy ra phản ứng dị ứng hay kích ứng thì mới bôi lên mặt.

Có rất nhiều loại thực phẩm tự nhiên giàu vitamin E nên chỉ cần thực hiện một chế độ ăn uống lành mạnh là có thể cung cấp đủ vitamin E cho cơ thể. Nếu dùng viên uống bổ sung vitamin E thì phải chú ý làm theo hướng dẫn về liều lượng, không uống quá liều.

Bổ sung quá nhiều vitamin E có thể làm tăng nguy cơ chảy máu, đặc biệt là khi còn đang dùng thuốc chống đông máu, chẳng hạn như warfarin. Nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất kỳ loại viên uống bổ sung nào, nhất là khi còn đang uống các loại vitamin hay thuốc khác.

Các phương pháp trị mụn khác

Mặc dù vitamin E có thể giúp trị mụn nhưng ngoài ra còn có rất nhiều phương pháp khác hiệu quả hơn.

Để trị mụn trứng cá thì nên lựa chọn những sản phẩm có chứa các thành phần như:

• Alpha hydroxy axit (AHA): có tác dụng tăng tốc độ thay tế bào da và giúp trị sẹo mụn rất hiệu quả.
• Benzoyl peroxide: có thể làm giảm vi khuẩn gây mụn và tình trạng viêm ở vị trí bị mụn trứng cá
• Axit salicylic: loại bỏ tế bào da chết gây bít tắc lỗ chân lông
• Lưu huỳnh (sulfur): giảm viêm da và giảm tiết dầu
• Tinh dầu tràm trà (tea tree oil): có tác dụng chống viêm và kháng khuẩn

Vitamin E không phải là chất chống oxy hóa duy nhất có đặc tính kháng viêm và trị mụn. Retinoid – một dẫn xuất vitamin A – đã được rất nhiều nghiên cứu chứng minh về hiệu quả đối với tình trạng mụn trứng cá nhờ tác dụng thúc đẩy quá trình tái tạo tự nhiên của da.

Tuy nhiên, điều này chỉ diễn ra khi bôi retinoid trực tiếp lên da. Việc uống bổ sung vitamin A sẽ không có tác dụng trị mụn. Hơn nữa, bổ sung vitamin A quá liều có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng, chẳng hạn như tổn thương gan và dị tật bẩm sinh.

Khi nào cần đi khám bác sĩ da liễu?

Thi thoảng bị nổi mụn trứng cá là điều bình thường mà rất nhiều người gặp phải, đặc biệt là những người có da dầu. Mụn trứng cá là vấn đề xảy ra phổ biến trong những giai đoạn mà nội tiết tố có sự dao động, chẳng hạn như ở độ tuổi dậy thì hay mang thai.

Tuy nhiên, nếu thường xuyên bị mụn nặng hoặc tình trạng mụn kéo dài không đỡ thì nên đi khám bác sĩ da liễu. Tùy vào nguyên nhân và mức độ mà bác sĩ sẽ kê các loại thuốc như:

• Thuốc kháng sinh
• Thuốc tránh thai
• Retinol
• Benzoyl peroxide nồng độ cao

Dù là bất kỳ sản phẩm trị mụn nào thì cũng cần kiên trì dùng trong khoảng 4 tuần. Đây là khoảng thời gian để hoàn tất một chu kỳ tái tạo tế bào da và cũng là khoảng thời gian để một sản phẩm trị mụn phát huy tác dụng rõ rệt. Nếu đã qua 4 tuần điều trị mà tình trạng mụn vẫn không đỡ thì cũng nên đến gặp bác sĩ da liễu.

Ngoài ra, cần thông báo ngay cho bác sĩ nếu nhận thấy các biểu hiện bất thường trên da trong thời gian trị mụn như:

• Da đỏ và bong tróc
• Da đổ nhiều dầu
• Mụn ngày càng nặng
• Nóng rát, châm chích dữ dội

Tóm tắt bài viết

Một số nghiên cứu cho thấy vitamin E có công dụng trị mụn trứng cá. Mặc dù ăn đủ thực phẩm giàu vitamin E mỗi ngày là điều cần thiết nhưng để trị mụn thì cần phải bôi vitamin E trực tiếp lên da. Có thể dùng dầu vitamin E hoặc các sản phẩm trị mụn có chứa thành phần này. Dầu vitamin E sẽ phù hợp hơn với những người có da khô và có thể gây bít lỗ chân lông ở người có da dầu.

Nói chung, để trị mụn nhanh chóng thì tốt nhất vẫn nên chọn những thành phần khác hiệu quả hơn như alpha hydroxy axit, benzoyl peroxide, axit salicylic hay tinh dầu tràm trà. Cần đi khám bác sĩ da liễu nếu bị mụn nặng hoặc tình trạng mụn dai dẳng không đỡ.