HSV-2 có lây truyền qua đường miệng không và những điều cần biết về sự lây truyền HSV

HSV-2 là gì?

Virus herpes simplex loại 2 (HSV-2) là một trong hai loại virus herpes. Khác với virus herpes simplex loại 1, HSV-2 hiếm khi lây qua đường miệng nhưng không phải là không thể. Cũng giống như các vấn đề sức khỏe hay bệnh lý khác, những người có hệ miễn dịch suy yếu sẽ có nguy cơ nhiễm HSV cao hơn và gặp các triệu chứng nặng hơn.

HSV-2 là một loại virus lây truyền qua đường tình dục và chủ yếu gây ra bệnh mụn rộp sinh dục (herpes sinh dục). Virus này lây từ người sang người qua sự tiếp xúc da hoặc dịch tiết từ bộ phận sinh dục.

Khi HSV-2 xâm nhập vào cơ thể, nó thường di chuyển qua hệ thần kinh đến các dây thần kinh cột sống và nằm trong hạch xương cùng - cụm mô thần kinh nằm gần xương cùng (đoạn xương ở phần cuối của cột sống).

Sau khi vào cơ thể, HSV-2 có thể ở tồn tại trạng thái không hoạt động trong dây thần kinh.

Khi được kích hoạt, virus sẽ bắt đầu hoạt động và gây ra triệu chứng nổi mụn nước, vết loét. Mỗi lần xuất hiện triệu chứng như vậy được gọi là một đợt bùng phát. Sau khi nhiễm HSV-2, mụn nước thường hình thành ở bộ phận sinh dục hoặc quanh hậu môn. Sau mỗi đợt bùng phát, các triệu chứng sẽ lại biến mất trong một khỏang thời gian trước khi virus hoạt động trở lại. Tuy nhiên, cũng có đôi khi virus được kích hoạt và không gây ra bất kỳ triệu chứng rõ rệt nào.

Kể cả khi không có triệu chứng thì HSV vẫn có thể lây truyền. Đó là lý do tại sao cần phải sử dụng bao cao su hoặc các biện pháp bảo vệ khác khi quan hệ tình dục.

HSV-2 và quan hệ tình dục đường miệng

HSV-2 thường lây truyền qua sự tiếp xúc giữa vết loét, vùng da mang virus hay dịch tiết sinh dục của người bị bệnh với những vùng da có vết thương hở hoặc niêm mạc của người khỏe mạnh.

Niêm mạc là lớp mô mỏng bao phủ bề mặt bên trong của nhiều bộ phận trên cơ thể và tạo ra chất nhầy để tự bảo vệ.

Do sống trong các dây thần kinh gần xương cùng nên HSV-2 thường lây truyền khi quan hệ tình dục qua đường âm đạo hoặc đường hậu môn và dẫn đến mụn rộp sinh dục. Âm đạo và âm hộ đặc biệt dễ bị lây nhiễm HSV-2 nên phụ nữ có nguy cơ cao hơn nam giới.

Tuy nhiên, trong một số ít trường hợp, HSV-2 còn gây mụn rộp ở miệng (hay mụn rộp môi) khi quan hệ tình dục đường miệng vì bên trong miệng cũng được bao phủ bởi lớp niêm mạc.

Khi quan hệ tình dục bằng miệng, virus từ bộ phận sinh dục có thể đi xuyên qua lớp niêm mạc này và xâm nhập vào hệ thần kinh. Sau đó, virus sẽ nằm im lìm trong các đầu dây thần kinh nằm gần tai. Điều này sẽ dẫn đến mụn rộp miệng hay viêm thực quản do herpes. Những người bị suy giảm miễn dịch, chẳng hạn như người bị nhiễm HIV và không kiểm soát tốt tình trạng bệnh, đang điều trị ung thư bằng hóa trị liệu hoặc đang dùng thuốc chống thải ghép sau phẫu thuật ghép tạng sẽ có nguy cơ cao bị những vấn đề này.

Trong những trường hợp như vậy, nếu tiếp tục quan hệ tình dục đường miệng thì HSV-2 trong khoang miệng sẽ lại lây truyền sang bộ phận sinh dục và gây mụn rộp sinh dục.

Con đường lây truyền HSV-1

HSV-1 là một chủng virus herpes simplex phổ biến khác và thường gây ra mụn rộp ở miệng. Chủng HSV này chủ yếu lây qua tiếp xúc trực tiếp với miệng của người bị bệnh, chẳng hạn như khi hôn.

Tuy nhiên, HSV-1 cũng lây truyền khi quan hệ tình dục đường miệng và có thể gây cả mụn rộp sinh dục. Một người có thể bị nhiễm HSV-1 qua quan hệ tình dục đường âm đạo và hậu môn cũng như là sử dụng đồ chơi tình dục.

Không giống như HSV-2 thường tồn tại ở trạng thái không hoạt động giữa các đợt bùng phát ở gần xương cùng, HSV1 thường nằm ở các đầu dây thần kinh gần tai. Đó là lý do tại sao chủng virus này chủ yếu gây mụn rộp miệng chứ không phải mụn rộp sinh dục.

HSV-1 và HSV-2 tương tự nhau về mã gen và gây ra các triệu chứng giống nhau.

Việc bị nhiễm một trong hai chủng HSV sẽ giảm nguy cơ nhiễm chủng còn lại. Lý do là bởi khi nhiễm một chủng thì cơ thể sẽ tích cực sản xuất ra các kháng thể để chống lại. Tuy nhiên, hoàn toàn có thể bị nhiễm cả HSV-1 và HSV-2 cùng một lúc.

Các triệu chứng

HSV-1 và HSV-2 đều có thể không biểu hiện triệu chứng hoặc chỉ gây ra các triệu chứng rất nhẹ nên không phát hiện ra. Tuy nhiên, dù không có triệu chứng thì virus vẫn có thể lây truyền bình thường.

Nếu có thì các triệu chứng mà HSV-1 hoặc HSV-2 gây ra thường là:

• Cảm giác châm chích, ngứa hoặc đau ở bất cứ đâu trên bộ phận sinh dục hoặc xung quanh miệng
• Nổi một hoặc nhiều mụn nước nhỏ, màu đục
• Mụn nước vỡ ra, chảy dịch và hình thành ổ loét
• Nổi một hoặc nhiều sẩn nhỏ, đỏ giống như bị kích ứng

Cần đi khám ngay nếu nghi ngờ mình đã bị nhiễm HSV. Hiện tại chưa có cách chữa khỏi bệnh mụn rộp miệng và mụn rộp sinh dục nhưng thuốc kháng virus sẽ giúp làm giảm số lượng và mức độ nghiêm trọng của các đợt bùng phát triệu chứng.

Biện pháp ngăn ngừa lây truyền HSV

Có thể ngăn ngừa sự lây truyền HSV bằng những biện pháp sau:

• Sử dụng bao cao su hoặc các biện pháp bảo vệ khác khi quan hệ tình dục, dù là bất kỳ hình thức nào.
• Không quan hệ tình dục trong thời gian đang có mụn rộp nhưng cần lưu ý, dù không có triệu chứng thì vẫn có thể lây truyền virus. Chỉ có điều, nguy cơ lây truyền sẽ cao hơn khi đang có triệu chứng.
• Không quan hệ với nhiều người
• Nếu bị mụn rộp thì cần điều trị bằng thuốc kháng virus để giảm khả năng lây lan