Giảm ham muốn tình dục ở phụ nữ: Nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị

Nội dung chính của bài viết:

• Rối loạn chức năng tình dục gây ra tình trạng giảm hoặc không còn hứng thú với hoạt động tình dục ở phụ nữ.
• Khi bị rối loạn giảm ham muốn phụ nữ sẽ ít hoặc không còn hứng thú hay suy nghĩ về hoạt động tình dục; khó đạt được khoái cảm và không còn cảm giác hưng phấn khi bộ phận sinh dục được kích thích.
• Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, đó là do thay đổi nồng độ hormone trong cơ thể, do tâm lý, cảm xúc hay do một số bệnh lý khác.
• Đừng đánh giá thấp ảnh hưởng của sự suy giảm ham muốn tình dục đối với sức khỏe. Nếu bạn cảm thấy các triệu chứng của rối loạn giảm ham muốn đang ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống thì nên đi khám bác sĩ.
• Bên cạnh dùng thuốc, một số thay đổi trong lối sống cũng có thể làm giảm căng thẳng và cải thiện ham muốn tình dục của phụ nữ.

Rối loạn giảm ham muốn tình dục (hypoactive sexual desire disorder) hay gọi tắt là rối loạn ham muốn là một dạng rối loạn chức năng tình dục gây ra tình trạng giảm hoặc không còn hứng thú với hoạt động tình dục ở phụ nữ.

Nhiều phụ nữ gặp phải vấn đề này nhưng lại không mấy để tâm vì cho rằng đó là tác động không thể tránh khỏi của sự lão hóa hoặc những thay đổi trong cơ thể.

Tuy nhiên, nếu ham muốn tình dục thấp ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống thì đã đến lúc đi khám bác sĩ để có biện pháp can thiệp

Các triệu chứng của rối loạn giảm ham muốn

Đa số phụ nữ đều đã từng bị giảm hứng thú đối với “chuyện ấy” vào một số thời điểm nhất định trong đời. Đây là điều bình thường. Tuy nhiên, khi phải trải qua tình trạng ham muốn tình dục thấp trong 6 tháng trở lên thì đó là rối loạn giảm ham muốn.

Đôi khi, sự thay đổi về ham muốn tình dục có thể nghiêm trọng đến mức ảnh hưởng đến mối quan hệ, tâm lý hoặc chất lượng cuộc sống.

Các triệu chứng thường gặp của rối loạn giảm ham muốn gồm có:

• Ít hoặc không còn hứng thú đến hoạt động tình dục
• Ít hoặc không có suy nghĩ về tình dục
• Khó đạt được khoái cảm khi hoạt động tình dục
• Không còn cảm giác hưng phấn khi bộ phận sinh dục được kích thích

Chẩn đoán rối loạn giảm ham muốn bằng cách nào?

Không giống như các vấn đề sức khỏe khác, không có bất cứ phương pháp xét nghiệm nào có thể chẩn đoán chính xác vấn đề rối loạn giảm ham muốn. Tuy nhiên, vẫn có các cách để bác sĩ phát hiện được vấn đề này.

Đầu tiên, bác sĩ sẽ khai thác các triệu chứng và đặt ra câu hỏi, ví dụ như ham muốn tình dục thấp ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống hàng ngày hay đang sử dụng những loại thuốc nào. Một số loại thuốc có đi kèm với tác dụng phụ gây suy giảm ham muốn.

Sau đó, bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán một nguyên nhân gây nên tình trạng này. Đó có thể là nguyên nhân về thể chất, tâm lý hoặc cả hai.

Một số nguyên nhân về thể chất gây rối loạn giảm ham muốn gồm có:

• Các bệnh lý như viêm khớp, ung thư, tiểu đường, cao huyết áp, bệnh động mạch vành và các bệnh về thần kinh.
• Vấn đề tình dục như đau rát khi quan hệ hoặc không thể đạt cực khoái
• Thay đổi nội tiết tố trong hoặc sau khi mang thai
• Mệt mỏi, kiệt sức do công việc bận rộn, chăm sóc con cái hay mệt mỏi do bệnh tật
• Tác dụng phụ của một số loại thuốc gây ảnh hưởng đến ham muốn tình dục ví dụ như thuốc chống trầm cảm hay thuốc ức chế tái hấp thu có chọn lọc serotonin
• Từng phẫu thuật ở ngực hoặc cơ quan sinh dục
• Thói quen sống như lạm dụng rượu hay hút thuốc lá

Những thay đổi về nồng độ hormone trong cơ thể cũng có thể thay đổi ham muốn tình dục. Sự thay đổi hormone có thể xảy ra khi:

• Mãn kinh: Nồng độ estrogen sẽ bắt đầu sụt giảm trong thời kỳ tiền mãn kinh. Điều này sẽ khiến phụ nữ ít quan tâm đến tình dục hơn và gây ra các triệu chứng như khô rát âm đạo, dẫn đến đau đớn khi quan hệ tình dục. Những vấn đề này làm cho phụ nữ càng lảng tránh “chuyện ấy”.
• Mang thai và cho con bú: Sự thay đổi nồng độ hormone trong khi mang thai, ngay sau khi có con và trong thời gian cho con bú sẽ làm giảm ham muốn tình dục. Ngoài ra, tình trạng mệt mỏi, tự ti vào thân hình và áp lực của việc mang thai hay chăm sóc trẻ sơ sinh cũng có thể góp phần thay đổi ham muốn tình dục.

Các nguyên nhân về tâm lý, cảm xúc gây rối loạn giảm ham muốn gồm có:

• Lo lắng, trầm cảm hoặc thiếu tự tin
• Từng bị lạm dụng tình dục trong quá khứ
• Có vấn đề trong mối quan hệ hai người

Bác sĩ có thể còn tiến hành kiểm tra vùng chậu để phát hiện các vấn đề bất thường có thể ảnh hưởng đến ham muốn tình dục. Ngoài ra, sẽ còn phải làm xét nghiệm máu để kiểm tra nồng độ các hormone ảnh hưởng đến chức năng tình dục.

Đôi khi sẽ không thể tìm ra được nguyên nhân cụ thể gây rối loạn giảm ham muốn. Tuy nhiên, kể cả khi không tìm ra nguyên nhân thì vấn đề này vẫn có thể điều trị được.

Điều trị rối loạn giảm ham muốn

Có nhiều phương pháp khác nhau để điều trị vấn đề rối loạn giảm ham muốn. Để tìm ra phương pháp điều trị phù hợp thì trước tiên phải hiểu nguyên nhân gốc rễ gây ra các triệu chứng.

Nếu nguyên nhân là do loại thuốc đang sử dụng có đi kèm với tác dụng phụ gây ảnh hưởng tiêu cực đến ham muốn tình dục, ví dụ như một số thuốc chống trầm cảm thì bác sĩ sẽ hướng dẫn đổi sang một loại thuốc khác có ít tác dụng phụ hơn.

Không được tự ý ngừng dùng thuốc chống trầm cảm mà không có sự cho phép của bác sĩ.

Nếu vấn đề về tâm lý là căn nguyên gây ra các triệu chứng thì sẽ cần sự hỗ trợ, tư vấn của chuyên gia tâm lý.

Phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh thường gặp phải những thay đổi về nồng độ estrogen và giảm lưu lượng máu đến các cơ quan sinh dục.

Nếu sự thiếu hụt estrogen là nguyên nhân gây ra các dấu hiệu rối loạn giảm ham muốn thì cần điều trị bằng liệu pháp estrogen, có thể là dạng kem bôi ngoài da, viên đặt hoặc vòng đặt âm đạo. Vòng đặt sẽ dần dần giải phóng estrogen vào mô âm đạo, giúp làm tăng lưu lượng máu mà không có các tác dụng phụ đi kèm giống như thuốc đường uống.

Một lựa chọn điều trị khác là dùng flibanserin – một loại thuốc đã được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt. Thuốc này đã được chứng minh là có công dụng thúc đẩy ham muốn tình dục ở phụ nữ tiền mãn kinh.

Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể dùng loại thuốc này. Flibanserin có thể gây ra các tác dụng phụ như hạ huyết áp, chóng mặt và ngất xỉu.

Thuốc tiêm brasheranotide (Vyleesi) cũng đã được FDA phê chuẩn để điều trị ham muốn thấp ở phụ nữ tiền mãn kinh. Các tác dụng phụ có thể xảy ra gồm có buồn nôn, phản ứng tại vị trí tiêm và đau đầu.

Bên cạnh dùng thuốc, một số thay đổi trong lối sống cũng có thể làm giảm căng thẳng và cải thiện ham muốn tình dục của phụ nữ. Bạn có thể thử áp dụng những thay đổi sau:

• Tập thể dục thường xuyên
• Dành thời gian cho các hoạt động tăng sự gắn kết, thân mật giữa hai người
• Thử các tư thế quan hệ mới hoặc đổi vị trí để tăng hứng thú
• Tránh các chất ảnh hưởng đến ham muốn tình dục, như thuốc lá và rượu
• Có biện pháp giảm căng thẳng, chẳng hạn như tắm nước nóng hay ngồi thiền

Đừng đánh giá thấp ảnh hưởng của sự suy giảm ham muốn tình dục đối với sức khỏe. Nếu bạn cảm thấy các triệu chứng của rối loạn giảm ham muốn đang ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống thì nên đi khám bác sĩ. Vấn đề này hoàn toàn có thể điều trị được.