PGS. TS NGUYỄN VIẾT NHUNG: “MẮC LAO KHÔNG CÓ LỖI, NHƯNG GIẤU BỆNH LAO LÀ CÓ TỘI VỚI NHỮNG NGƯỜI XUNG QUANH” - bệnh viện Phổi trung ương

Đó là một trong những nội dung mà PGS. TS Nguyễn Viết Nhung, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương, Chủ nhiệm Chương trình Chống lao Quốc gia nhấn mạnh trong bài phỏng vấn về thực trạng công tác phòng chống lao trên Kênh VOV Sức Khỏe – Tần số 89MHz, Đài Tiếng nói Việt Nam vừa qua.

PV: Thưa quý vị! Như chúng tôi đã đưa tin, mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan trình Thủ tướng về việc thành lập Ủy ban Quốc gia về chấm dứt bệnh lao. Theo các thống kê, trong 10 năm qua, bệnh lao ở nước ta đã giảm hơn 30%.

Những năm gần đây, tốc độ giảm nhanh hơn, nhất là sau khi Thủ tướng ban hành Chiến lược Quốc gia về phòng chống lao đến năm 2020, tầm nhìn 2030. Để giúp quý vị có cái nhìn toàn diện hơn về hoạt động phòng chống lao ở nước ta, phóng viên Kênh VOV Sức khỏe đã có cuộc trao đổi với PGS.TS Nguyễn Viết Nhung - Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương - Chủ nhiệm Chương trình chống lao Quốc gia. Mời quý vị cùng nghe:

PV: Thưa PGS.TS Nguyễn Viết Nhung! Chương trình Chống lao quốc gia đặt mục tiêu là đến năm sau sẽ giảm tỉ lệ mắc lao trong cộng đồng xuống dưới mức 131 người trên 100.000 người dân. Vậy trên thực tế thì đến nay, mục tiêu này đã đạt được đến đâu, thưa ông?

PGS.TS Nguyễn Viết Nhung:

Mục tiêu này thực sự là một khát vọng của những người làm công tác chống lao. Giảm xuống 131/100.000 dân thì tỉ lệ có thể nói là hết sức thấp. Tuy nhiên với các mục tiêu ấy thì liệu chúng ta có đạt được không? Chúng ta chỉ còn hơn 1 năm nữa thôi, thì dịch tễ của chúng ta hiện nay đang ở mức cao hơn so với ước tính.

Nhưng chúng tôi vẫn có khát vọng, để làm sao có thể chấm dứt bệnh lao ở Việt Nam. Hiện nay chúng ta ước tính khoảng 124.000 người mắc lao mới hàng năm và với con số tử vong khoảng 12.000 người một năm. Tỉ lệ đấy, con số đấy còn cao hơn là tai nạn giao thông. Đấy là con số cho thấy rằng bệnh lao cần phải được quan tâm.

Trong khi cộng đồng, nhiều bạn trẻ bây giờ không biết bệnh lao là bệnh gì và vẫn rất là coi thường, chủ quan. Có những người thì lại sợ hãi quá, dẫn đến tự mặc cảm, cho nên giấu, tất cả điều đó đều dẫn đến nguy hại.

PV: Chúng tôi được biết là hiện nay, tỷ lệ phát hiện bệnh lao của nước ta đã khá cao, cao hơn mức trung bình của thế giới. Vậy đây có phải là tín hiệu cho thấy sự thành công của công tác chống lao tại nước ta?

PGS.TS Nguyễn Viết Nhung:

Câu chuyện về phòng chống lao của Việt Nam chúng ta là cũng rất thành công so với thế giới. Chúng ta là một trong những nước mà được đánh giá là sử dụng tiền hỗ trợ quốc tế với một giá trị đồng tiền tốt nhất. Cách đây 3 năm, Tổ chức Y tế thế giới ước tính là 16.000 người tử vong, nhưng sau đó giảm xuống 13.000, và bây giờ giảm xuống 12.000.

Như vậy tức là hàng năm chúng ta giảm tới hơn 1.000 người tử vong. Thứ hai là số người mắc cũng đang giảm đi, từ năm 2007-2017, chúng ta giảm được 31%, đấy là một câu chuyện rất thành công so với thế giới. Trong khi một số nước khác thì bệnh lao đang còn tăng lên với một phát hiện nhạy như bây giờ. Tất nhiên là tôi cũng nhắc lại một lần nữa là so với mong đợi, so với khát vọng thì vẫn chưa đạt được.

PV: Vậy để có được những thành công như vừa nêu, chúng ta đã triển khai những giải pháp cụ thể nào, thưa ông?

PGS.TS Nguyễn Viết Nhung:

Để có được việc đấy thì phải phối hợp của rất nhiều hoạt động. Hoạt động mà tôi muốn nói đến đầu tiên là sự quan tâm, chỉ đạo của Đảng và Nhà nước. Chúng ta đã có Nghị quyết Trung ương về chấm dứt bệnh lao đến 2030, đó là Nghị quyết cao nhất về sức khỏe. Chúng ta có chiến lược quốc gia mà Chính phủ ban hành năm 2014 mà sắp tới đây sẽ ban hành một cái Ủy ban quốc gia.

Đó là những quan tâm rất lớn, chính vì những quan tâm ấy mà chúng ta được hỗ trợ từ quốc tế. Hoạt động thứ hai là phải có một nền tảng, hiện tại toàn bộ chúng ta có 51 bệnh viện chuyên khoa, ngoài ra thì các Trung tâm phòng chống bệnh xã hội hiện nay cũng đang có hoạt động như vậy ở một số tỉnh, còn 15 tỉnh nữa. Đấy là những hoạt động mang tính chất thực hiện, phát hiện, điều trị, quản lý.

PV: Bên cạnh việc phát hiện, điều trị, quản lý của các bệnh viện lao phổi như ông vừa đề cập thì hiện nay, việc phát hiện chủ động, tầm soát lao trong cộng đồng cũng đang được đẩy mạnh. Ông có thể nói rõ thêm về những hoạt động này?

PGS.TS Nguyễn Viết Nhung:

Chúng ta dùng chiến lược gọi là hai chữ X là X-quang và X pert. X-quang là chụp x-quang để sàng lọc xem có ai mắc lao hay không. Còn X-pert là xét nghiệm để tìm ra vi khuẩn có chính xác là bệnh lao hay không. Phát hiện chủ động bây giờ là một xu hướng rất lớn của chương trình mà tới đây sẽ được áp dụng trên phạm vi toàn quốc.

Mọi người phải hiểu rằng là nếu mình bị ho kéo dài, mình bị sốt, bị sút cân thì mình phải đi khám. Mà nếu như khám ở chỗ mà có chụp X-quang phổi thì là tốt nhất. Nếu như bị lao thì cũng đừng hoảng loạn gì cả, lao không phải điều gì ghê gớm. Tôi khẳng định lại một lần nữa là “không phải mắc lao là có tội”, “không phải có lỗi gì xấu mà mắc lao cả”.

Nhưng nếu như giấu bệnh lao thì đấy là xấu, bởi vì thứ nhất xấu với bản thân mình, bởi vì mình không có trách nhiệm với sức khỏe của mình. Nhưng điều thứ hai, quan trọng hơn là có tội với những người thân xung quanh.

Ông sẽ làm lây lan cho vợ, cho con, cho cháu… và những người tiếp xúc với mình, chính là cộng đồng.

PV: Vâng! Xin cảm ơn PGS.TS Nguyễn Viết Nhung về cuộc trao đổi hôm nay!

Nguồn: Bệnh viện Phổi trung ương