Bệnh gan do rượu: Triệu chứng, cách điều trị và biến chứng

Bệnh gan do rượu là gì?

Bệnh gan do rượu là tình trạng gan bị tổn hại sau nhiều năm lạm dụng rượu. Việc uống nhiều rượu trong một thời gian dài có thể khiến gan bị viêm và sưng. Tình trạng tổn thương này sẽ dẫn đến sự hình thành mô sẹo, gây xơ gan và dần tiến triển thành xơ gan mất bù. Xơ gan mất bù là giai đoạn cuối của bệnh gan.

Uống nhiều rượu là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh gan. Uống nhiều ở đây được định nghĩa là trên 8 ly/tuần đối với phụ nữ và trên 15 ly/tuần đối với nam giới.

Bệnh gan chỉ là một trong vô số hậu quả của việc uống quá nhiều rượu nhưng hậu quả này lại rất nghiêm trọng vì suy gan có thể gây tử vong.

Các loại bệnh gan do rượu và triệu chứng

Các triệu chứng của bệnh gan do rượu phụ thuộc vào giai đoạn của bệnh. Bệnh gan do rượu có ba giai đoạn là:

1. Bệnh gan nhiễm mỡ do rượu: Đây là giai đoạn đầu tiên của bệnh gan do rượu, khi chất béo bắt đầu tích tụ quanh gan. Có thể chữa khỏi bệnh ở giai đoạn này bằng cách ngừng uống rượu.
2. Viêm gan do rượu cấp tính: Đây là giai đoạn mà gan bị viêm (sưng) do lạm dụng rượu. Khả năng hồi phục sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng tổn hại gan. Trong trường hợp mới chớm bệnh thì các phương pháp điều trị có thể phục hồi gan nhưng nếu nghiêm trọng thì có thể tiến triển thành suy gan.
3. Xơ gan do rượu: Đây là giai đoạn bệnh gan do rượu nặng nhất. Tại thời điểm này, gan hình thành mô sẹo do lạm dụng rượu và không thể hồi phục lại được nữa. Xơ gan có thể dẫn đến suy gan.

Rất nhiều người mắc bệnh gan do rượu nhưng không hề phát hiện điều bất thường cho đến khi bệnh tiến triển nặng nhưng cũng có những trường hợp mà các dấu hiệu xuất hiện ngay từ sớm. Các triệu chứng của bệnh gan do rượu gồm có:

• Buồn nôn
• Ăn không ngon miệng
• Vàng da
• Người mệt mỏi
• Khó chịu trong bụng
• Thường xuyên thấy khát
• Sưng ở chân và bụng
• Tụt cân
• Da sạm hoặc sáng màu bất thường
• Bàn tay hoặc bàn chân bị đỏ
• Phân tối màu
• Ngất xỉu
• Dễ kích động
• Hay thay đổi tâm trạng
• Đầu óc lơ mơ
• Chảy máu chân răng
• Ngực nở to (ở nam giới)

Các triệu chứng của bệnh có thể xuất hiện rõ rệt và thường xuyên hơn sau khi uống rượu.

Các yếu tố nguy cơ

Nguy cơ mắc bệnh gan do rượu sẽ tăng lên nếu bạn:

• có tiền sử gia đình mắc bệnh
• thường xuyên uống nhiều rượu
• có chế độ ăn không đủ dinh dưỡng

Đặc biệt, việc uống rượu đến mức say xỉn có thể gây viêm gan do rượu cấp tính và đe dọa đến tính mạng.

Chẩn đoán bệnh gan do rượu

Bệnh gan do rượu không phải là bệnh duy nhất gây ra những tổn thương gan. Vì thế, bác sĩ sẽ phải kiểm tra tình trạng của gan để xem các triệu chứng có phải là do các bệnh khác hay không. Các phương pháp được tiến hành nhằm kiểm tra gan gồm có:

• Xét nghiệm công thức máu toàn bộ (CBC)
• Xét nghiệm chức năng gan
• Chụp cắt lớp vi tính ổ bụng
• Siêu âm ổ bụng
• Sinh thiết gan

Phương pháp xét nghiệm chức năng gan sẽ cho thấy các chỉ số về men gan (enzyme). Những chỉ số này chỉ ra nồng độ của ba loại men gan là:

• gamma- glutamyltransferase (GGT)
• aspartate aminotransferase (AST)
• alanine aminotransferase (ALT)

Bạn có khả năng bị bệnh gan do rượu nếu như chỉ số AST cao gấp hai lần so với chỉ số ALT. Theo nghiên cứu, hơn 80% trường hợp bị bệnh gan do rượu có sự chênh lệch chỉ số này.

Điều trị bệnh gan do rượu

Các phương pháp điều trị bệnh gan do rượu có hai mục tiêu. Thứ nhất là ngăn ngừa gan bị tổn thương thêm và tăng cường khả năng hồi phục. Thứ hai là cải thiện tình trạng gan.

Nếu bạn bị bệnh gan do rượu thì bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp điều trị sau:

• Ngừng uống rượu.
• Dùng vitamin tổng hợp: Những người uống nhiều rượu thường có nồng độ các vitamin nhóm B ở mức thấp. Sự thiếu hụt này có thể gây thiếu máu hoặc suy dinh dưỡng.
• Ghép gan: Ghép gan là giải pháp cần thiết cho những trường hợp xơ gan quá nghiêm trọng và đã có biến chứng (xơ gan mất bù)
• Bổ sung vitamin A: giống như vitamin B, những người bị bệnh gan do rượu cũng thường bị thiếu hụt vitamin A.

Tuy nhiên, một điều quan trọng cần lưu ý là việc bổ sung vitamin A trong khi vẫn còn uống rượu có thể gây tử vong. Do đó, chỉ những người đã ngừng uống rượu mới có thể dùng các sản phẩm viên uống bổ sung loại vitamin này. Mặc dù các loại thực phẩm chức năng không chữa được bệnh gan nhưng có thể ngăn ngừa các biến chứng như suy dinh dưỡng.

Biến chứng của bệnh gan do rượu

Các biến chứng của bệnh gan do rượu:

• Hình thành sẹo vĩnh viễn trong gan (xơ gan) và mất chức năng gan
• Giãn tĩnh mạch thực quản gây xuất huyết
• Tăng huyết áp trong các mạch máu của gan (tăng áp tĩnh mạch cửa)
• Suy giảm chức năng não bộ do sự tích tụ chất độc trong máu (bệnh não - gan)

Bệnh gan do rượu có thể rút ngắn tuổi thọ của người bệnh. Tuy nhiên, việc ngừng uống rượu đúng lúc có thể giúp cải thiện được phần nào vấn đề. Bên cạnh đó, khi mắc bệnh, bạn nên phục hồi tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng bằng cách thay đổi chế độ ăn uống và dùng các loại viên uống bổ sung thích hợp (nếu cần).

Nếu bạn nghi ngờ gan đang có vấn đề do thói quen uống nhiều rượu thì nên đi khám ngay để phát hiện vấn đề và có biện pháp điều trị kịp thời.