10 lợi ích đã được chứng minh của củ nghệ và curcumin

Nhiều nghiên cứu đã cho thấy củ nghệ có nhiều công dụng như cải thiện sức khỏe tim mạch, ngăn ngừa bệnh Alzheimer và một số bệnh ung thư. Nhiều lợi ích trong số này đến từ curcumin - thành phần hoạt chất chính của củ nghệ.

Củ nghệ và curcumin

Nghệ là củ của một loài thực vật thân thảo, cùng họ với gừng, vỏ màu nâu và ruột màu vàng cam, vị đắng và mùi hơi hắc. Củ nghệ đã được dùng làm gia vị cũng như là thảo dược từ hàng nghìn năm trước.

Gần đây, nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng củ nghệ có chứa các hợp chất có lợi cho sức khỏe.

Những hợp chất này được gọi là curcuminoid và một trong những hợp chất quan trọng nhất là curcumin.

Curcumin là hoạt chất chính trong củ nghệ, có đặc tính chống viêm và là một chất chống oxy hóa rất mạnh.

Dưới đây là 10 lợi ích hàng đầu đã được khoa học chứng minh của củ nghệ và hợp chất curcumin.

1. Nghệ chứa các hợp chất hoạt tính sinh học có lợi

Hàm lượng curcumin trong củ nghệ không cao, chỉ chiếm khoảng 3%. Hầu hết các nghiên cứu về lợi ích của củ nghệ đều sử dụng chiết xuất nghệ có chứa thành phần chủ yếu là curcumin, với liều lượng thường trên 1 gram mỗi ngày.

Trên thực tế, sẽ rất khó bổ sung đủ lượng curcumin này nếu chỉ sử dụng nghệ tươi làm gia vị trong món ăn. Đó là lý do tại sao các loại thực phẩm chức năng được ra đời.

Tuy nhiên, curcumin được hấp thụ kém vào máu. Để có được các lợi ích của curcumin một cách tối đa thì cần phải cải thiện tính sinh khả dụng của hợp chất này. Tính sinh khả dụng là tốc độ hấp thụ một chất của cơ thể.

Một trong những cách để tăng tính sinh khả dụng của curcumin là tiêu thụ cùng với hạt tiêu đen. Lý do là vì hạt tiêu đen có chứa piperine - một chất tự nhiên giúp tăng cường sự hấp thụ curcumin lên 2.000%. (1)

Nhiều loại thực phẩm chức năng chứa curcumin còn có chứa cả piperine để tăng cường hiệu quả.

Curcumin tan trong chất béo, có nghĩa là hợp chất này bị phân hủy và hòa tan trong mỡ hoặc dầu. Đó là lý do tại sao nên uống bổ sung curcumin trong hoặc sau bữa ăn có nhiều chất béo.

Tóm tắt: Củ nghệ có chứa curcumin - một hợp chất có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa mạnh. Hầu hết các nghiên cứu về lợi ích của curcumin đều sử dụng chiết xuất nghệ với liều lượng curcumin lớn hơn nhiều so với củ nghệ tươi.

2. Curcumin là một hợp chất chống viêm tự nhiên

Phản ứng viêm có vai trò vô cùng quan trọng vì giúp chống lại những tác nhân gây hại từ bên ngoài và rất cần thiết cho quá trình phục hồi những tổn thương trong cơ thể.

Mặc dù phản ứng viêm cấp tính (diễn ra trong thời gian ngắn) có lợi nhưng nếu trở thành mãn tính (tiếp diễn trong thời gian dài) và tấn công các mô của chính cơ thể thì sẽ dẫn đến nhiều vấn đề.

Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng phản ứng viêm mãn tính cấp thấp có thể là yếu tố góp phần gây ra một số bệnh như:

• Bệnh tim mạch
• Ung thư
• Hội chứng chuyển hóa
• Bệnh alzheimer
• Các bệnh do thoái hóa

Đó là lý do tại sao việc giảm viêm mãn tính sẽ giúp ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị những bệnh này.

Curcumin là một chất hoạt tính sinh học có đặc tính chống viêm nhờ khả năng ức chế các phân tử có vai trò chính trong phản ứng viêm. Tuy nhiên, để có được hiệu quả rõ rệt thì cần phải bổ sung liều lượng curcumin rất cao.

Tóm tắt: Phản ứng viêm mãn tính góp phần gây ra một số vấn đề sức khỏe phổ biến. Curcumin có thể ức chế phản ứng viêm trong cơ thể nhưng cần phải sử dụng liều lượng lớn thì mới có được lợi ích này.

3. Tác dụng chống oxy hóa

Tổn thương oxy hóa được cho là một trong những nguyên nhân gây ra sự lão hóa và nhiều bệnh tật.

Tổn thương oxy hóa xảy ra do sự tích tụ gốc tự do - các phân tử phản ứng cao có số electron lẻ. Gốc tự do thường phản ứng với các chất hữu cơ quan trọng, chẳng hạn như axit béo, protein hoặc DNA.

Chất chống oxy là các chất có khả năng bảo vệ các tế bào cơ thể khỏi gốc tự do.

Curcumin là một chất chống oxy hóa mạnh có thể trung hòa các gốc tự do nhờ cấu trúc hóa học của hợp chất này.

Các nghiên cứu trên động vật và nghiên cứu trong ống nghiệm cho thấy rằng curcumin có thể ức chế hoạt động của các gốc tự do và kích thích hoạt động của các chất chống oxy hóa khác. Tuy nhiên, cần thêm các nghiên cứu lâm sàng chuyên sâu hơn để xác nhận những lợi ích này của curcumin.

Tóm tắt: Curcumin đã được một số nghiên cứu chứng minh có tác dụng chống oxy hóa nhưng cần có thêm nhiều nghiên cứu hơn nữa để khẳng định những lợi ích này.

4. Tăng yếu tố dinh dưỡng thần kinh từ não (BDNF)

Trước đây, khi khoa học còn chưa hiểu rõ về hệ thần kinh, người ta tin rằng các tế bào thần kinh chỉ phân chia và nhân lên khi còn nhỏ và các quá trình này sẽ dừng lại sau khi bước vào tuổi trưởng thành. Tuy nhiên, các nhà khoa học hiện nay đã phát hiện ra rằng điều này là không đúng.

Các tế bào thần kinh có khả năng hình thành các liên kết mới và ở một số vùng nhất định của não, chúng có thể nhân lên và tăng số lượng.

Một trong những yếu tố chính thúc đẩy quá trình này là yếu tố dinh dưỡng thần kinh từ não (brain-derived neurotrophic factor - BDNF). Đây là một gen tham gia sản xuất một loại protein có chức năng thúc đẩy sự sống của các tế bào thần kinh.

BDNF có vai trò quan trọng đối với trí nhớ và khả năng học hỏi. BDNF được tìm thấy trong các vùng não bộ kiểm soát hoạt động ăn, uống và khối lượng cơ thể.

Nhiều bệnh về não phổ biến có liên quan đến sự sụt giảm BDNF, trong đó có cả bệnh trầm cảm và Alzheimer.

Các nghiên cứu trên động vật đã phát hiện ra rằng hợp chất curcumin có thể làm tăng lượng BDNF trong não.

Nhờ đó nên curcumin có thể làm chậm tốc độ phát triển hoặc thậm chí hỗ trợ điều trị nhiều bệnh về não và suy giảm chức năng não do lão hóa. Tuy nhiên, vì những nghiên cứu này được thực hiện trên động vật nên chưa thể kết luận lợi ích của curcumin đối với sức khỏe hệ thần kinh của con người.

Do tác động đến lượng BDNF nên curcumin còn giúp cải thiện trí nhớ và khả năng tập trung. Tuy nhiên, cần nhiều nghiên cứu hơn để xác nhận điều này.

Tóm tắt: Curcumin làm tăng lượng yếu tố dinh dưỡng thần kinh từ não BDNF, nhờ đó thúc đẩy sự hình thành các tế bào thần kinh mới và giúp ngăn ngừa các quá trình thoái hóa diễn ra trong não.

5. Giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch

Bệnh tim mạch là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Các nhà khoa học đã nghiên cứu căn bệnh này trong suốt nhiều thập kỷ và tìm ra được các nguyên nhân khác nhau. Bệnh tim mạch vô cùng phức tạp và xảy ra do rất nhiều nguyên nhân.

Hợp chất curcumin có thể giúp đảo ngược nhiều giai đoạn trong quá trình phát triển bệnh tim mạch.

Có lẽ lợi ích chính của curcumin đối với sức khỏe tim mạch là cải thiện chức năng nội mô - lớp niêm mạc của mạch máu.

Rối loạn chức năng nội mô là nguyên nhân chính gây ra bệnh tim mạch. Điều này xảy ra khi lớp niêm mạc không thể điều chỉnh huyết áp, sự đông máu và các yếu tố khác.

Một số nghiên cứu cho thấy rằng curcumin có thể giúp cải thiện sức khỏe tim mạch. Ngoài ra, một nghiên cứu chỉ ra rằng hợp chất này mang lại hiệu quả tương đương tập thể dục ở phụ nữ sau mãn kinh.

Ngoài ra, như đã nói ở phần trên, curcumin có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa, đây là hai lợi ích lớn trong việc ngăn ngừa bệnh tim mạch.

Trong một nghiên cứu được thực hiện trên 121 người phải trải qua phẫu thuật bắc cầu động mạch vành, các nhà nghiên cứu đã chỉ định những người tham gia uống giả dược hoặc 4 gram curcumin mỗi ngày trong vòng vài ngày trước và sau ca phẫu thuật.

Nhóm uống curcumin giảm 65% nguy cơ nhồi máu cơ tim trong thời gian nằm viện.

Tóm tắt: Curcumin giúp làm giảm một số yếu tố nguy cơ của bệnh tim mạch. Curcumin là một chất chống viêm và chất chống oxy hóa – hai đặc tính rất có lợi đối với sức khỏe tim mạch

6. Ngăn ngừa ung thư

Ung thư là một căn bệnh xảy ra do sự phát triển mất kiểm soát của các tế bào bất thường. Có nhiều bệnh ung thư khác nhau và một số trong đó có thể ngăn ngừa bằng cách uống bổ sung curcumin.

Một vài nghiên cứu đã chứng minh curcumin là một loại thảo dược có lợi trong điều trị ung thư và có ảnh hưởng đến sự phát triển của tế bào ung thư.

Cụ thể, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng curcumin có tác dụng:

• Góp phần khiến cho các tế bào ung thư chết đi
• Giảm sự tăng sinh mạch máu (hình thành mạch máu mới) trong các khối u
• Giảm nguy cơ ung thư di căn (tế bào ung thư lan đến các cơ quan khác trong cơ thể)

Các nghiên cứu chưa đưa ra kết luận chính xác liệu curcumin liều cao và việc dùng kết hợp với chất tăng cường hấp thu như piperine có thể giúp điều trị ung thư ở người hay không.

Tuy nhiên, có bằng chứng cho thấy curcumin có thể ngăn ngừa ung thư, đặc biệt là các bệnh ung thư đường tiêu hóa như ung thư đại trực tràng.

Trong một nghiên cứu kéo dài 30 ngày được thực hiện ở 44 nam giới bị một dạng tổn thương ở đại tràng có thể trở thành ung thư, việc uống 4 gram curcumin mỗi ngày giúp làm giảm 40% mức độ tổn thương.

Tóm tắt: Curcumin có thể tạo ra một số thay đổi ở cấp độ phân tử, giúp ngăn ngừa và thậm chí điều trị ung thư.

7. Giúp điều trị bệnh Alzheimer

Bệnh Alzheimer là dạng sa sút trí tuệ phổ biến nhất với tỷ lệ có thể lên đến 70% các trường hợp sa sút trí tuệ.

Mặc dù có nhiều phương pháp để điều trị các triệu chứng và làm chậm tốc độ tiến triển của bệnh nhưng hiện vẫn chưa có cách nào chữa khỏi bệnh Alzheimer. Đó là lý do tại sao tốt nhất nên ngăn chặn căn bệnh này ngay từ đầu.

Curcumin đã được chứng minh là có thể vượt qua hàng rào máu não.

Khoa học đã phát hiện ra rằng phản ứng viêm và tổn thương oxy hóa góp phần dẫn đến bệnh Alzheimer và hợp chất curcumin có tác dụng làm giảm cả hai yếu tố này.

Ngoài ra, một đặc điểm chính của bệnh Alzheimer là sự tích tụ các đám rối protein được gọi là mảng bám amyloid. Các nghiên cứu cho thấy rằng curcumin có thể giúp làm sạch các mảng bám này.

Tuy nhiên, chưa rõ liệu curcumin có thể làm chậm sự tiến triển hoặc đảo ngược được bệnh Alzheimer hay không nên vẫn cần phải nghiên cứu thêm.

Tóm tắt: Curcumin có thể vượt qua hàng rào máu não và mang lại một số tác dụng có lợi cho người mắc bệnh Alzheimer.

8. Điều trị viêm khớp

Viêm khớp là một vấn đề phổ biến, đặc biệt là ở người cao tuổi và những người béo phì. Viêm khớp được chia thành nhiều loại và hầu hết đều xảy ra do phản ứng viêm ở các khớp xương.

Vì curcumin có đặc tính chống viêm mạnh nên hợp chất này có thể giúp điều trị bệnh viêm khớp.

Trong một nghiên cứu ở những người bị viêm khớp dạng thấp, curcumin thậm chí còn cho hiệu quả cao hơn cả một loại thuốc chống viêm.

Các nghiên cứu khác đã đánh giá tác động của curcumin đến bệnh viêm khớp và ghi nhận sự cải thiện ở nhiều triệu chứng khác nhau.

Tóm tắt: Viêm khớp là một bệnh phổ biến, xảy ra do phản ứng viêm ở khớp xương. Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng hợp chất curcumin có thể giúp điều trị các triệu chứng của bệnh viêm khớp và đôi khi hợp chất này còn hiệu quả hơn cả các loại thuốc chống viêm.

9. Điều trị trầm cảm

Curcumin đã cho thấy một số lợi ích tiềm năng trong điều trị chứng trầm cảm.

Trong một thử nghiệm có đối chứng, 60 người bị trầm cảm được chia ngẫu nhiên thành 3 nhóm, một nhóm uống Prozac (một loại thuốc chống trầm cảm hai vòng), một nhóm uống 1 gram curcumin mỗi ngày trong khi nhóm còn lại uống cả Prozac và curcumin.

Sau 6 tuần, tình trạng bệnh của nhóm uống curcumin đã có những cải thiện tương tự như nhóm uống Prozac. Nhóm uống cả Prozac và curcumin có sự chuyển biến rõ rệt nhất.

Theo thử nghiệm này, curcumin có hiệu quả tương đương thuốc chống trầm cảm.

Trầm cảm cũng có liên quan đến sự sụt giảm lượng BDNF và teo hồi hải mã - vùng não có vai trò quan trọng đối với khả năng học hỏi và ghi nhớ. Curcumin có thể làm tăng lượng BDNF và nhờ đó có thể đảo ngược một số thay đổi này.

Ngoài ra còn có một số bằng chứng cho thấy hợp chất curcumin có thể làm tăng các chất dẫn truyền thần kinh trong não là serotonin và dopamine.

Tóm tắt: Một nghiên cứu cho thấy curcumin có hiệu quả tương đương thuốc chống trầm cảm hai vòng Prozac trong điều trị các triệu chứng trầm cảm.

10. Làm chậm tốc độ lão hóa và kéo dài tuổi thọ

Do sự oxy hóa và phản ứng viêm là những yếu tố góp phần gây ra quá trình lão hóa mà curcumin có khả năng ngăn chặn những yếu tố này nên uống bổ sung curcumin có thể giúp chống lão hóa cũng như là ngăn ngừa nhiều bệnh tật do tuổi già.

Và nhờ lợi ích ngăn ngừa nhiều bệnh tật như bệnh tim mạch, ung thư và bệnh Alzheimer nên curcumin có thể giúp kéo dài tuổi thọ.

Tóm tắt: Do có nhiều tác động tích cực đến sức khỏe, chẳng hạn như ngăn ngừa bệnh tim mạch, Alzheimer và ung thư nên curcumin có thể giúp kéo dài tuổi thọ.

Tóm tắt bài viết

Nghệ và đặc biệt là curcumin - hợp chất hoạt tính mạnh nhất trong củ nghệ - đã được khoa học chứng minh là mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, chẳng hạn như ngăn ngừa bệnh tim mạch, bệnh Alzheimer và ung thư.

Curcumin là một chất chống viêm và chống oxy hóa mạnh. Hợp chất này còn giúp cải thiện các triệu chứng trầm cảm và viêm khớp.

Mặc dù có nhiều lợi ích như vậy nhưng curcumin lại có điểm hạn chế là tính sinh khả dụng không cao nên cần kết hợp với các chất làm tăng khả năng hấp thụ như piperine và hơn nữa, nhiều lợi ích của curcumin vẫn cần phải nghiên cứu thêm.