Ra máu giữa chu kỳ kinh nguyệt

Nội dung chính của bài viết:

• Sự mất cân bằng nội tiết tố, hay hiện tượng rụng trứng, bắt đầu thai kỳ và một số bệnh lý khác như u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung, ung thư... có thể dẫn đến hiện tượng ra máu bất thường giữa chu kỳ kinh nguyệt.
• Trong một số trường hợp, hiện tượng ra máu bất thường sẽ tự hết. Tuy nhiên một số nguyên nhân cần được điều trị để không ảnh hưởng đến sức khỏe. 
• Nên đi khám ​​bác sĩ phụ khoa bất cứ khi nào có hiện tượng ra máu âm đạo bất thường.
• Cần duy trì lối sống lành mạnh, tập thể dục đều đặn và dùng thuốc tránh thai theo đúng chỉ dẫn để phòng ngừa hiện tượng ra máu bất thường. 

Ra máu giữa chu kỳ kinh nguyệt là tình trạng chảy máu âm đạo bất thường vào bất kỳ thời điểm nào sau khi kỳ kinh trước kết thúc và trước khi kỳ kinh sau bắt đầu. Mức độ ra máu ở mỗi người là khác nhau, có thể chỉ ra vài giọt, tạo thành những đốm nâu nhạt ở đồ lót hoặc cũng có thể ra nhiều máu như khi có kinh nguyệt bình thường.

Hiện tượng ra máu giữa các kỳ kinh có thể là do nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên như:

• Sự tăng trưởng mô bất thường trong tử cung hoặc cổ tử cung
• Áp lực
• Thay đổi thuốc
• Sảy thai
• Khô âm đạo
• Mất cân bằng nội tiết tố
• Ung thư…

Một số nguyên nhân không phải là vấn đề đáng lo ngại và có thể dễ dàng điều trị nhưng ra máu bất thường cũng có thể là do một vấn đề nghiêm trọng. Cho dù ra máu ít hay nhiều ở giữa chu kỳ kinh nguyệt thì cũng đều phải đi khám bác sĩ để kiểm tra, chẩn đoán và có biện pháp điều trị. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến nhất gây ra máu giữa chu kỳ kinh nguyệt.

Nguyên nhân gây ra máu giữa chu kỳ kinh nguyệt

Ra máu giữa chu kỳ kinh nguyệt không phải là một điều bình thường.

Chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ thường dao động trong khoảng từ 21 đến 35 ngày. Mỗi lần có kinh nguyệt bình thường diễn ra trong từ 3 ngày đến một tuần. Bất kỳ hiện tượng ra máu nào diễn ra ngoài khoảng thời gian này đều được coi là bất thường và có thể là do các nguyên nhân khác nhau gây ra.

1. Mất cân bằng nội tiết tố

Estrogen và progesterone là hai hormone (nội tiết tố) có vai trò điều hòa chu kỳ kinh nguyệt. Hiện tượng ra máu bất thường giữa chu kỳ có thể xảy ra khi hai hormone này bị mất cân bằng. Những yếu tố sau có thể ảnh hưởng đến sự cân bằng hormone trong cơ thể phụ nữ:

• Rối loạn chức năng buồng trứng
• Vấn đề về tuyến giáp
• Bắt đầu hoặc ngừng thuốc tránh thai
• Hội chứng Cushing
• Tiểu đường
• Do dùng một số loại thuốc
• Rối loạn ăn uống
• Điều trị bằng liệu pháp hormone
• Phương pháp điều trị ung thư
• …

Khi bắt đầu bất kỳ biện pháp tránh thai nội tiết nào thì phụ nữ đều có thể gặp hiện tượng ra máu trong ba tháng đầu tiên và đây là điều rất phổ biến. Những biện pháp tránh thai này gồm có:

• Thuốc tránh thai
• Vòng tránh thai
• Miếng dán tránh thai
• Que cấy tránh thai
• Thuốc tiêm tránh thai

Hiện tượng ra máu giữa hai kỳ kinh có thể xảy ra nếu phụ nữ không thực hiện các biện pháp tránh thai nội tiết đúng theo hướng dẫn, ví dụ như bỏ liều hoặc dùng miếng dán tránh thai sai cách.

Nếu ra máu quá nhiều hoặc kéo dài quá 3 tháng liên tục thì cần đến gặp bác sĩ để được tư vấn đổi sang biện pháp tránh thai khác.

Ngoài ra, sử dụng biện pháp tránh thai khẩn cấp cũng có thể gây ra máu bất thường. Điều này có thể xảy ra với cả hai hình thức tránh thai khẩn cấp là thuốc đường uống và vòng đặt tránh thai.

2. Rụng trứng

Khoảng 3% phụ nữ gặp hiện tượng ra máu khi rụng trứng. Đây là hiện tượng âm đạo ra máu quanh thời điểm mà buồng trứng giải phóng trứng trong chu kỳ kinh nguyệt. Hiện tượng này thường xảy ra sau khoảng từ 11 đến 21 ngày kể từ ngày đầu tiên của kỳ kinh nguyệt trước.
Máu do rụng trứng có thể có màu hồng nhạt hoặc đỏ và sẽ kéo dài khoảng 1 đến 2 ngày ở giữa chu kỳ kinh nguyệt. Các dấu hiệu khác của rụng trứng còn có:

• Tăng tiết dịch nhầy cổ tử cung
• Dịch nhầy cổ tử cung đặc như lòng trắng trứng
• Nhiệt độ cơ thể giảm trước khi rụng trứng và tăng mạnh sau đó
• Tăng ham muốn tình dục
• Đau âm ỉ ở một bên bụng
• Vú nhạy cảm
• Đầy hơi

Chú ý kỹ đến những dấu hiệu này sẽ giúp tăng khả năng thụ thai thành công.

3. Máu báo thai

Đôi khi, hiện tượng ra máu là dấu hiệu cho thấy trứng được thụ tinh đã bám vào niêm mạc tử cung và bắt đầu thai kỳ. Hiện tượng này được gọi là máu báo thai và thường diễn ra từ một vài ngày trước khi đến kỳ kinh nguyệt tiếp theo. Máu báo thai có thể có màu từ hồng nhạt đến nâu sẫm, ít hơn nhiều so với máu kinh thông thường và không kéo dài như kỳ kinh hàng tháng. Khi trứng thụ tinh thành công và làm tổ ở niêm mạc tử cung, bạn sẽ còn gặp những hiện tượng khác như:

• Đau đầu
• Buồn nôn
• Tâm trạng lâng lâng
• Co rút nhẹ
• Vú nhạy cảm
• Đau mỏi ở lưng dưới
• Mệt mỏi

Máu báo thai không phải là điều đáng ngại và cũng không ảnh hưởng gì đến sự phát triển của bào thai. Tuy nhiên, nếu bị ra máu nhiều thì cần phải đi khám.

4. U xơ tử cung

U xơ tử cung là những khối u lành (không phải ung thư) hình thành trong tử cung. Đây là một vấn đề mà rất nhiều phụ nữ gặp phải. Ngoài ra máu giữa chu kỳ kinh nguyệt, u xơ tử cung còn có các triệu chứng khác như: ra máu nhiều khi có kinh, kinh nguyệt kéo dài hơn bình thường, đau nhức ở vùng chậu, bụng hoặc lưng dưới, chuột rút nhiều hơn khi có kinh nguyệt, đi tiểu nhiều hơn bình thường, đau khi quan hệ,… Tùy từng mức độ và kích thước mà u xơ tử cung được điều trị bằng thuốc đường uống, các biện pháp không xâm lấn như FUS-MRI hoặc bằng cách phẫu thuật.

5. Polyp

Polyp là những vùng tăng trưởng mô bất thường, giống như khối u có thể hình thành ở nhiều vị trí khác nhau trong cơ thể, bao gồm cả cổ tử cung và tử cung. Hầu hết các polyp là lành tính (không phải khối u ác tính).
Polyp cổ tử cung thường không gây ra bất kỳ triệu chứng nào, nhưng đôi khi có thể gây:

• Ra máu nhẹ sau khi quan hệ
• Ra máu nhẹ giữa các kỳ kinh
• Khí hư bất thường, màu trắng đục hoặc vàng

Bác sĩ có thể dễ dàng quan sát được polyp cổ tử cung khi kiểm tra vùng chậu trong quá trình khám phụ khoa định kỳ. Nói chung, polyp cổ tử cung thường không cần điều trị trừ khi gây ra các triệu chứng khó chịu. Kể cả khi cần phải loại bỏ thì quá trình thực hiện cũng rất đơn giản và không gây đau đớn.
Polyp tử cung chỉ có thể được phát hiện bằng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như siêu âm. Polyp tử cung cũng thường là lành tính nhưng đôi khi có thể trở thành ung thư. Polyp tử cung thường xảy ra phổ biến nhất ở những người đã mãn kinh. Một số người bị polyp tử cung chỉ có các dấu hiệu rất nhẹ trong khi nhiều người còn không hề có dấu hiệu gì cả.
Nếu có thì các dấu hiệu thường là:

• Ra máu kinh không đều hoặc ra nhiều máu
• Ra máu sau mãn kinh
• Khó thụ thai

6. Lạc nội mạc tử cung hoặc cơ tuyến tử cung

Lạc nội mạc tử cung là tình trạng mà mô niêm mạc tử cung – loại mô vốn hình thành ở lớp bề mặt bên trong tử cung – lại hình thành ở các cơ quan bên ngoài tử cung như buồng trứng, ống dẫn trứng,… Cơ tuyến tử cung cũng là một dạng lạc nội mạc tử cung mà trong đó, mô nội mạc tử cung phát triển xuyên qua lớp thành cơ của tử cung. Cả hai đều là những vấn đề mãn tính ảnh hưởng đến tử cung và gây ra máu giữa hai kỳ kinh. Ngoài ra, những vấn đề này còn gây ra những triệu chứng khác như ra nhiều máu kinh, đau nhức, chuột rút ở vùng chậu trước và trong khi có kinh, đau khi quan hệ, đại tiện hoặc tiểu tiện. Phương pháp điều trị có thể là dùng thuốc, liệu pháp hormone hoặc phẫu thuật.

7. Nhiễm trùng

Ra máu âm đạo giữa chu kỳ kinh nguyệt có thể là dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng ở các cơ quan sinh dục. Nhiễm trùng sẽ gây viêm và chảy máu. Các nguyên nhân gây nhiễm trùng gồm có:

• Bệnh lây truyền qua đường tình dục
• Thói quen thụt rửa âm đạo
• Quan hệ không an toàn
• Bệnh viêm vùng chậu – tình trạng viêm ở các cơ quan sinh dục trong khoang chậu và có thể dẫn đến hình thành sẹo

8. Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)

Ra máu bất thường giữa chu kỳ kinh nguyệt đôi khi là một dấu hiệu của hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS). Tình trạng này xảy ra khi buồng trứng của phụ nữ có nhiều nang nhỏ và sản sinh ra hormone sinh dục nam nhiều hơn bình thường.
Một số phụ nữ bị buồng trứng đa nang có ít chu kỳ kinh nguyệt hơn bình thường trong khi một số còn không hề có kinh nguyệt.
Ngoài ra máu bất thường, các triệu chứng khác của buồng trứng đa nang còn có:

• Kinh nguyệt không đều
• Đau vùng chậu
• Tăng cân
• Mọc lông quá mức
• Khó thụ tinh
• Da dầu, nổi mụn
• Rụng tóc, thưa tóc
• Khó thụ thai

8. Ung thư

Trong hầu hết các trường hợp, ra máu giữa kỳ kinh nguyệt không phải là dấu hiệu của vấn đề nào quá nghiêm trọng. Tuy nhiên, đôi khi, đây lại là triệu chứng của một số loại ung thư, ví dụ như ung thư cổ tử cung hay ung thư tử cung. Ung thư cổ tử cung có thể xảy ra ở phụ nữ mọi lứa tuổi nhưng phổ biến nhất là ở phụ nữ trong độ tuổi từ 30 đến 45.

Ra máu giữa các kỳ kinh hoặc sau khi quan hệ thường là triệu chứng đầu tiên của ung thư cổ tử cung. Ngoài ra còn có các triệu chứng khác như đau đớn trong khi quan hệ tình dục, tăng tiết dịch âm đạo, dịch tiết có màu bất thường và mùi khó chịu, có kinh nguyệt dài và ra nhiều máu hơn bình thường,…

Ung thư tử cung thường được chẩn đoán ở phụ nữ trên 50 tuổi. Đây là độ tuổi mãn kinh nên bất kỳ hiện tượng ra máu âm đạo nào cũng đều là bất thường và cần được lưu ý. Tuy nhiên, bệnh này cũng có thể xảy ra ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản và có triệu chứng là ra máu giữa chu kỳ kinh nguyệt. Ngoài ra còn có các triệu chứng tương tự như ung thư cổ tử cung.

9. Tổn thương

Nếu mô âm đạo bị tổn thương thì cũng sẽ bị chảy máu. Nguyên nhân phổ biến nhất gây tổn thương âm đạo là do quan hệ tình dục quá mạnh, đặc biệt là khi bị khô âm đạo và không bôi trơn đầy đủ.

Cơ thể phụ nữ luôn tiết ra chất bôi trơn tự nhiên để bảo vệ âm đạo trong khi quan hệ tình dục. Khi lượng dịch tiết ra không đủ thì sẽ dẫn đến khô âm đạo, tăng ma sát và có nhiều yếu tố khác nhau gây nên tình trạng này, ví dụ như không kích thích trước quan hệ, suy giảm nồng độ hormone do mãn kinh, tiểu đường hoặc các biện pháp điều trị ung thư.

10. Mãn kinh hoặc tiền mãn kinh

Mãn kinh thường diễn ra trong độ tuổi từ 45 đến 55 và là giai đoạn mà phụ nữ chính thức chấm dứt chu kỳ kinh nguyệt. Một phụ nữ được xác định là mãn kinh khi không có kinh nguyệt trong 12 tháng liên tục.

Tiền mãn kinh là giai đoạn trước mãn kinh. Giai đoạn này có thể kéo dài đến 10 năm và là khoảng thời gian mà nồng độ hormone trong cơ thể phụ nữ có sự thay đổi.

Nồng độ hormone không ổn định trong giai đoạn tiền mãn kinh là nguyên nhân gây ra chu kỳ kinh nguyệt không đều, ra máu giữa các kỳ kinh và ra nhiều máu.

11. Căng thẳng

Căng thẳng có thể gây ra nhiều thay đổi trong cơ thể, bao gồm cả những thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt. Nhiều phụ nữ gặp hiện tượng ra máu giữa chù kỳ mỗi khi bị căng thẳng kéo dài.

12. Nguyên nhân khác

Ngoài 11 nguyên nhân phổ biến nêu trên, ra máu bất thường giữa chu kỳ kinh nguyệt còn có thể là do các nguyên nhân khác ít gặp hơn như:

• Đưa vật từ bên ngoài vào âm đạo, ví dụ như tampon
• Bệnh tiểu đường
• Bệnh về thận
• Rối loạn chảy máu
• Rối loạn tuyến giáp
• Tăng hoặc giảm cân đột ngột

Khi nào cần đi khám?

Bạn nên đi khám ​​bác sĩ phụ khoa bất cứ khi nào có hiện tượng ra máu âm đạo bất thường. Mặc dù đa phần là những vấn đề không quá đáng ngại nhưng đôi khi, nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này có thể là một vấn đề nghiêm trọng và cần được phát hiện, điều trị kịp thời.

Đặc biệt, cần đi khám ngay nếu như còn có các triệu chứng khác ngoài ra máu như:

• Đau đớn
• Người mệt mỏi
• Chóng mặt
• Sốt

Ở những phụ nữ mới bắt đầu sử dụng biện pháp tránh thai nội tiết thì hiện tượng ra máu có thể tự hết sau 3 - 6 tháng. Nhưng nếu không thì cần đến gặp bác sĩ để được kê đơn thuốc và tư vấn biện pháp tránh thai khác nhằm khắc phục vấn đề này.

Bệnh lây truyền qua đường tình dục rất dễ lây lan và có thể gây ra các vấn đề sức khỏe về lâu dài. Nếu nghi ngờ đây là nguyên nhân gây ra máu bất thường thì cần đến bệnh viện làm xét nghiệm ngay. Một số bệnh STD có thể chữa khỏi hoàn toàn chỉ bằng một liều kháng sinh nhưng cần phải phát hiện và điều trị sớm.

Chẩn đoán và điều trị

Chẩn đoán

Khi đi khám, đầu tiên bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng mà bạn gặp phải.

Trước đó nên theo dõi và ghi chép lại về chu kỳ kinh nguyệt của mình, gồm có thời gian bắt đầu và thời gian kết thúc, mức độ ra máu, khi nào bị ra máu giữa chu kỳ và ra bao nhiêu máu để nói với bác sĩ. Ngoài ra, hãy kể chi tiết với bác sĩ về tất cả các loại thuốc mà bạn đang dùng.

Sau đó, bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng hay kiểm tra vùng chậu để quan sát những điểm bất thường.

Ngoài ra có thể sẽ cần thực hiện các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như siêu âm và các xét nghiệm để tìm ra nguyên nhân gây hiện tượng ra máu. Bác sĩ sẽ lấy mẫu máu để kiểm tra nồng độ hormone và lấy mẫu mô từ niêm mạc cổ tử cung hoặc tử cung để xét nghiệm, kỹ thuật này được gọi là sinh thiết.

Cách điều trị

Không có biện pháp cụ thể nào để điều trị vấn đề ra máu giữa chu kỳ kinh nguyệt. Phương pháp điều trị sẽ tùy thuộc vào nguyên nhân nào gây ra hiện tượng này.

Nếu không điều trị thì sẽ có hậu quả thế nào?

Trong một số trường hợp, hiện tượng ra máu bất thường sẽ tự hết. Trong khi đó, một số nguyên nhân lại cần phải được điều trị. Việc lờ đi, không đi khám và điều trị có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng hơn. Nếu nguyên nhân gây ra máu bất thường là do nhiễm trùng, ung thư hoặc các vấn đề khác ở cơ quan sinh dục thì việc không điều trị có thể dẫn đến vô sinh hoặc thậm chí đe dọa đến tính mạng.

Cách ngăn ngừa

Không phải nguyên nhân nào cũng có thể ngăn ngừa được. Tuy nhiên, vẫn có một số biện pháp phòng ngừa mà bạn có thể thực hiện như sau:

• Duy trì lối sống lành mạnh và cân nặng bình thường vì thừa cân cũng có thể dẫn đến những thay đổi bất thường về chu kỳ kinh nguyệt.
• Nếu dùng thuốc tránh thai thì cần làm theo đúng như chỉ dẫn để tránh mất cân bằng nội tiết tố.
• Tập thể dục vừa phải để duy trì sức khỏe và giảm căng thẳng
• Để kiểm soát cơn đau, nên sử dụng thuốc giảm đau ibuprofen (Advil) hoặc naproxen (Aleve, Naprosyn), những loại thuốc này còn có tác dụng giảm chảy máu. Tránh dùng aspirin vì có thể làm tăng chảy máu.