Benzoyl peroxide – một trong những hoạt chất trị mụn chhiệu quả nhất

Benzoyl peroxide phù hợp nhất với da dầu, có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn gây mụn trên da và làm thông thoáng lỗ chân lông bị bít tắc.

Giống như nhiều hoạt chất làm sạch và tẩy tế bào chết khác, benzoyl peroxide có độ pH thấp và hỗ trợ quá trình bong tế bào da chết tự nhiên.

Benzoyl peroxide lần đầu được nghiên cứu về ứng dụng trong da liễu vào đầu thế kỷ 20. Từ đó đến nay, hoạt chất này đã trải qua quá trình nghiên cứu kỹ lưỡng và được chứng nhận là an toàn với da.

Benzoyl peroxide là gì?

Benzoyl peroxide là một hợp chất thuộc nhóm carbonyl, một nhóm hóa chất có cấu tạo là các nguyên tử oxy liên kết đôi với các nguyên tử carbon.

Benzoyl peroxide có độ pH thấp, có nghĩa là có tính axit. Điều này có nghĩa là benzoyl peroxide có thể ảnh hưởng đến các sản phẩm khác trong quy trình chăm sóc da. Hiểu về độ pH của các sản phẩm khác nhau là điều rất quan trọng để xây dựng quy trình chăm sóc da hiệu quả.

>>> Tìm hiểu về vai trò của độ pH trong chăm sóc da

Benzoyl peroxide ban đầu được tạo ra từ một hợp chất lớn hơn có tên là chlorohydroxyquinoline, một hợp chất có nguồn gốc từ nhựa đường.

Hiện nay, benzoyl peroxide được tổng hợp bằng cách kết hợp hydro peroxide với benzoyl chloride. Phương pháp này hiệu quả hơn so với phương pháp tạo ra từ chlorohydroxyquinoline trước đây.

Công thức hóa học của benzoyl peroxide là [C6H5C(O)]₂O₂. Hóa chất này được tạo nên từ hai nhóm benzoyl liên kết với nhau bằng peroxide.

Benzoyl peroxide là một chất ưa chất béo, có nghĩa là tan trong chất béo và có thể thâm nhập qua bã nhờn trên da, không giống như các axit alpha hydroxy như axit glycolic.

Cơ chế tác dụng của benzoyl peroxide

Vì là một chất ưa chất béo nên benzoyl peroxide có thể dễ dàng đi qua các lớp ngoài cùng của da.

Các axit ưa chất béo như benzoyl peroxide và axit salicylic (BHA) có thể đi qua lớp dầu trong lỗ chân lông bị bít tắc và loại bỏ tế bào chết trên bề mặt của những lỗ chân lông này, nhờ đó làm thông thoáng lỗ chân lông.

Ngoài ra, môi trường pH thấp và các ion oxy phản ứng do benzoyl peroxide tạo ra sẽ loại bỏ vi khuẩn gây mụn và các vi khuẩn khác trên da.

Cụ thể, benzoyl peroxide giải phóng các ion oxy phản ứng làm rách lớp màng bên ngoài của vi khuẩn. Vì thế nên benzoyl peroxide được coi là một chất kháng khuẩn.

Nhờ có tác dụng này nên benzoyl peroxide được sử dụng trong rất nhiều sản phẩm trị mụn như sữa rửa mặt, serum, gel, kem, lotion...

Benzoyl peroxide làm bong tế bào da chết do có độ pH thấp. Tính axit của benzoyl peroxide phá vỡ sự liên kết giữa các tế bào da, khiến cho các bào da chết dễ bong ra hơn. Điều này hỗ trợ quá trình thay tế bào da tự nhiên.

Các lợi ích chính của benzoyl peroxide trong chăm sóc da có thể đến từ đặc tính tan trong chất béo, độ pH thấp và đặc tính kháng khuẩn.

Các lợi ích của benzoyl peroxide

Benzoyl peroxide được coi là một trong những hoạt chất tẩy tế bào chết và kháng khuẩn hiệu quả nhất. Benzoyl peroxide phù hợp nhất với da dầu.

Vào đầu thế kỷ 20, benzoyl peroxide được sử dụng chủ yếu để điều trị bỏng hoặc vết thương.

Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng benzoyl peroxide có tác dụng làm giảm tình trạng kháng kháng sinh.

Do khả năng làm sạch lỗ chân lông bị bít tắc và ngăn chặn chu kỳ hình thành mụn trứng cá nên benzoyl peroxide còn được gọi là một chất chống viêm nhưng hoạt chất này không tác động lên chu kỳ viêm mà thay vào đó là ngăn ngừa da bị viêm bằng cách làm thông thoáng lỗ chân lông bị tắc và giảm vi khuẩn.

Benzoyl peroxide không phải là chất hút ẩm (humectant) và không chứa bất kỳ loại axit béo có tác dụng dưỡng ẩm nào nên sẽ gây khô da. Đó là lý do tại sao benzoyl peroxide phù hợp hơn với da dầu.

Benzoyl peroxide là một chất tẩy tế bào chết. Các chất tẩy tế bào chết hỗ trợ các tế bào chết bong khỏi bề mặt da, kích thích da tạo ra các tế bào mới và collagen.

Nếu bạn có da dầu và dễ nổi mụn thì benzoyl peroxide chính là một lựa chọn lý tưởng để thêm vào quy trình chăm sóc da.

Benzoyl peroxide điều trị những vấn đề về da nào?

Benzoyl peroxide có trong rất nhiều sản phẩm trị mụn trứng cá, từ sữa rửa mặt cho đến tẩy tế bào chết, serum, gel và kem trị mụn.

Benzoyl peroxide có thể gây kích ứng da, nhất là khi sử dụng trên da khô. Bạn có thể giảm nguy cơ gặp phải vấn đề này bằng cách kết hợp benzoyl peroxide với kem dưỡng ẩm phục hồi hàng rào da.

Benzoyl peroxide hỗ trợ quá trình bong tế bào da chết tự nhiên. Nếu bạn sử dụng benzoyl peroxide cùng với các hoạt chất tẩy tế bào chết khác thì nguy cơ kích ứng sẽ cao hơn.

Cơ chế trị mụn của benzoyl peroxide

Benzoyl peroxide là một trong những hoạt chất trị mụn trứng cá hiệu quả nhất cho da dầu.

Các sản phẩm chứa benzoyl peroxide nồng độ cao được bán theo đơn có hiệu quả trị mụn cao hơn nhưng các nghiên cứu đã chứng minh rằng những sản phẩm không kê đơn với nồng độ benzoyl peroxide thấp hơn cũng có tác dụng rất tốt.

Benzoyl peroxide tiêu diệt vi khuẩn gây mụn thông qua một cơ chế tương đối đặc biệt. Hoạt chất này gây ra sự oxy hóa màng tế bào của vi khuẩn.

Cơ chế làm thông thoáng lỗ chân lông của benzoyl peroxide cũng tương tự như axit salicylic. Benzoyl peroxide hấp thụ bã nhờn từ da trong khi tẩy tế bào chết trên bề mặt, hỗ trợ quá trình bong tế bào da chết tự nhiên.

Benzoyl peroxide không gây bít tắc lỗ chân lông mà trên thực tế, hoạt chất này giúp làm sạch lỗ chân lông bị bít tắc.

Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng benzoyl peroxide giúp làm tăng hiệu quả của các thành phần kháng khuẩn kết hợp.

Nếu bạn có làn da dầu và dễ nổi mụn thì benzoyl peroxide chính là lựa chọn lý tưởng để ngăn ngừa và trị mụn.

Benzoyl peroxide có tác dụng chống lão hóa da không?

Không giống như một số hoạt chất chăm sóc da có độ pH thấp khác, benzoyl peroxide không có hiệu quả trong việc chống lão hóa da hay giảm nếp nhăn.

Lý do chính là vì benzoyl peroxide dễ bị oxy hóa khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.

Các gốc tự do hình thanh do quá trình oxy hóa có thể gây ra tổn thương lâu dài cho da, làm tăng nguy cơ lão hóa da và ung thư.

Nếu bạn đang tìm kiếm một thành phần làm sạch để đưa vào chế độ chăm sóc da chống lão hóa thì benzoyl peroxide không phải là lựa chọn thích hợp.

Benzoyl peroxide phù hợp với loại da nào?

Benzoyl peroxide phù hợp nhất với những người có da dầu và dễ bị mụn trứng cá.

Da nhạy cảm có dùng được benzoyl peroxide không?

Nếu bạn có da nhạy cảm, dễ bị kích ứng thì không nên dùng các sản phẩm chứa benzoyl peroxide.

Benzoyl peroxide có thể gây kích ứng, ngay cả khi dùng trên da khỏe. Vì vậy, nếu da bạn không phải da dầu thì nên lựa chọn các hoạt chất trị mụn ít gây kích ứng hơn.

Không giống như nhiều chất tẩy tế bào chết hay trị mụn khác như axit hydroxy, benzoyl peroxide không có đặc tính dưỡng ẩm và chống kích ứng nào.

Da khô có dùng được benzoyl peroxide không?

Da khô không nên dùng benzoyl peroxide vì hoạt chất này hấp thụ dầu từ da và sẽ khiến da khô thêm.

Nếu bạn có da khô thì nên lựa chọn các hoạt chất trị mụn khác hoặc nếu vẫn muốn dùng benzoyl peroxide thì nên chọn những sản phẩm có nồng độ dưới 2,5%.

Da khô nên chọn các hoạt chất trị mụn ưa nước hoặc tan trong nước như axit glycolic. Những hoạt chất này giúp làm sạch lỗ chân lông bị bít tắc mà không làm mất đi dầu tự nhiên của da.

Sử dụng benzoyl peroxide trên da khô có thể làm tổn thương hàng rào bảo vệ da.

Benzoyl peroxide và axit salicylic

Axit salicylic là một loại axit beta hydroxy (BHA), thường được sử dụng trong các sản phẩm tẩy tế bào chết và peel da hóa học.

Giống như benzoyl peroxide, axit salicylic có đặc tính ưa chất béo và làm sạch lỗ chân lông bằng cách loại bỏ bã nhờn cùng tế bào chết tích tụ. Axit salicylic cũng phù hợp nhất với da dầu.

Khác với benzoyl peroxide, axit salicylic không dễ bị oxy hóa và sản sinh gốc tự do trên da.

Cả benzoyl peroxide và axit salicylic đều có độ pH thấp, tức là có tính axit.

Benzoyl peroxide chủ yếu được sử dụng vì đặc tính kháng khuẩn mạnh mẽ trong khi axit salicylic chủ yếu được sử dụng do có tác dụng tẩy tế bào chết và làm sạch lỗ chân lông.

Khác với benzoyl peroxide, axit salicylic có thể giúp chống lão hóa da.

Axit salicylic có tính axit mạnh hơn nên được sử dụng trong phương pháp peel da hóa học, trong khi benzoyl peroxide chủ yếu được sử dụng trong các sản phẩm trị mụn dùng hàng ngày.

Axit salicylic có thể làm dịu tình trạng đỏ da, trong khi benzoyl peroxide có thể gây kích ứng.

Benzoyl peroxide có an toàn không?

Mặc dù benzoyl peroxide đi kèm một số tác dụng phụ nhưng nồng độ benzoyl peroxide thấp trong các sản phẩm chăm sóc da thông thường được chứng minh là an toàn với da.

Hội đồng đánh giá thành phần mỹ phẩm (The Cosmetic Ingredient Review – CIR) đã nghiên cứu về benzoyl peroxide và xác nhận đây là một thành phần mỹ phẩm an toàn.

Vào năm 2011, Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chính thức chứng nhận benzoyl peroxide là “Generally Recognized As Safe and Effective” (GRASE), có nghĩa là chứng nhận về tính an toàn và hiệu quả của hoạt chất này.

Cơ quan này đã đánh giá cả đặc tính bị oxy hóa và gây kích ứng của benzoyl peroxide nhưng đã kết luận rằng nếu sử dụng đúng cách, benzoyl peroxide sẽ không gây ra những vấn đề này.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng benzoyl peroxide an toàn với cả phụ nữ đang mang thai.

Nhóm hoạt động vì môi trường (EWG) đã đánh giá mức độ độc hại của benzoyl peroxide là 3/7, có nghĩa là có những lo ngại nhất định về độ an toàn.

Benzoyl peroxide không được coi là một thành phần mỹ phẩm sạch.

Tuy nhiên, benzoyl peroxide là một trong những hoạt chất có khả năng tiêu diệt vi khuẩn gây mụn tốt nhất mà không gây nên tình trạng vi khuẩn kháng kháng sinh. Như vậy, lợi ích mà benzoyl peroxide mang lại lớn hơn những rủi ro liên quan đến sức khỏe và môi trường.

Nếu bạn có da dầu, dễ bị mụn nhưng không dễ bị kích ứng và không tiếp xúc lâu với ánh nắng mặt trời thì benzoyl peroxide là lựa chọn hàng đầu để ngăn ngừa và trị mụn.

Nhưng nếu bạn có da khô hoặc da nhạy cảm dễ bị kích ứng thì nên chọn các hoạt chất trị mụn khác.

Tác dụng phụ và rủi ro khi dùng benzoyl peroxide

Mặc dù benzoyl peroxide là một hoạt chất trị mụn trứng cá vô cùng hiệu quả nhưng lại đi kèm một số tác dụng phụ và không phải ai cũng dùng được hoạt chất này.

Benzoyl peroxide đặc biệt khó dung nạp đối với da khô.

Benzoyl peroxide có thể gây dị ứng da không?

Benzoyl peroxide không gây phản ứng dị ứng thực sự (phản ứng dị ứng qua trung gian miễn dịch).

Tuy nhiên benzoyl peroxide có thể gây kích ứng da, đặc biệt là ở nồng độ cao như 5% và 10%. Các triệu chứng kích ứng da do benzoyl peroxide gồm có mẩn đỏ, châm chích hoặc bong tróc. Trên thực tế, kích ứng da do benzoyl peroxide là điều rất phổ biến.

Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng khoảng 1% người dùng benzoyl peroxide bị kích ứng da. Kích ứng do benzoyl peroxide có thể dẫn đến viêm da.

Benzoyl peroxide có gây ung thư da không?

Vào khoảng những năm 90, FDA đã tiến hành một nghiên cứu về benzoyl peroxide và phát hiện ra rằng khi tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, benzoyl peroxide sẽ bị oxy hóa mạnh, làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư da ở chuột.

Điều này có thể là do benzoyl peroxide giải phóng ra các ion oxy phản ứng, hay còn được gọi là gốc tự do. Các ion oxy phản ứng này có thể làm tăng hiện diện của gốc tự do trên da. Tác dụng tiêu diệt vi khuẩn gây mụn của benzoyl peroxide cũng là nhờ cơ chế giải phóng oxy phản ứng này.

Tốt nhất nên sử dụng benzoyl peroxide vào buổi tối hoặc chỉ dùng sữa rửa mặt chứa benzoyl peroxide để giảm thiểu rủi ro. Sữa rửa mặt sẽ được rửa sạch và benzoyl peroxide sẽ không còn trên da khi ra ngòai trời nắng. Nếu sử dụng benzoyl peroxide vào ban ngày, bạn phải luôn thoa kem chống nắng.

Benzoyl peroxide có gây lão hóa da không?

Benzoyl peroxide có thể gây lão hóa da do tạo ra các gốc tự do. Điều này xảy ra khi benzoyl peroxide tiếp xúc với ánh nắng. Bạn có thể tránh vấn đề này bằng cách chỉ sử dụng sữa rửa mặt chứa benzoyl peroxide thay vì các sản phẩm lưu lại trên da như gel, kem hoặc không bôi benzoyl peroxide vào ban ngày và sử dụng sản phẩm dưỡng da chứa chất chống oxy hóa.