Tại sao suy thận mạn gây ngứa ngáy?

Giai đoạn nào của suy thận mạn gây ngứa?

Suy thận mạn được chia thành 5 giai đoạn. Ở giai đoạn 1, thận vẫn còn hoạt động tốt và khi sang đến giai đoạn 5, chức năng thận bị suy giảm nghiêm trọng. Giai đoạn này được gọi là suy thận mạn giai đoạn cuối.

Mỗi giai đoạn có các triệu chứng khác nhau. Càng sang các giai đoạn sau thì các triệu chứng sẽ càng nặng. Ngứa là một trong các triệu chứng thường gặp của suy thận mạn giai đoạn 4 và 5.

Ở các giai đoạn đầu, suy thận mạn thường không gây ngứa.

Ngứa ngáy có phải triệu chứng phổ biến của suy thận mạn không?

Ngứa là một triệu chứng rất phổ biến ở các giai đoạn nặng của suy thận.

Một đánh giá tài liệu vào năm 2019 cho thấy khoảng 40% những người mắc suy thận mạn giai đoạn cuối có triệu chứng ngứa ngáy. Tuy nhiên, một số dữ liệu cho thấy tỷ lệ này có thể lên đến 84%.

Đặc điểm triệu chứng ngứa do suy thận mạn

Triệu chứng ngứa do suy thận mạn ở mỗi người là khác nhau. Ví dụ, một số người chỉ thi thoảng mới bị ngứa trong khi một số khác lại bị ngứa ngáy dai dẳng.

Nói chung, ngứa do suy thận mạn thường xảy ra ở vùng ngực, mặt và tay chân nhưng cũng có thể xảy ra ở những khu vực khác trên cơ thể. Đa phần, người bệnh bị ngứa ở cả hai bên cơ thể nhưng cũng có thể chỉ bị ngứa ở một khu vực nào đó, chẳng hạn như trên mặt.

Tình trạng ngứa ngáy có thể đi kèm các vấn đề về da khác như khô da, bong tróc, mẩn đỏ. Da quá khô và gãi nhiều do ngứa có thể khiến da bị nứt nẻ và chảy máu.

Ngứa ngáy do suy thận mạn có thể gây gián đoạn giấc ngủ và hoạt động hàng ngày. Cả hai vấn đề này đều góp phần ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Điều trị ngứa do suy thận mạn

Tình trạng ngứa ngáy do suy thận mạn có thể được khắc phục bằng các phương pháp điều trị tại chỗ và phương pháp điều trị toàn thân.

Các phương pháp điều trị tại chỗ gồm có:

• Thuốc bôi capsaicin
• Chất làm mềm da
• Thuốc bôi tacrolimus
• Corticosteroid tại chỗ
• Thuốc bôi doxepin

Các phương pháp điều trị toàn thân gồm có:

• Thuốc kháng histamin
• Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (ssri)
• Thuốc đối kháng thụ thể μ-opioid
• Thuốc chủ vận thụ thể κ-opioid có chọn lọc
• Thuốc chống co giật (gabapentin và pregabalin)
• Thalidomide

Ngoài ra, hai phương pháp điều trị khác là axit gamma-linolenic và liệu pháp tia cực tím bước sóng B cũng đã cho thấy kết quả tích cực trong điều trị ngứa do suy thận mạn.

Vào năm 2021, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã phê duyệt một loại thuốc có tên là Korsuva để điều trị ngứa mức độ từ vừa đến nặng ở những người bị suy thận mạn phải lọc máu. Korsuva là một loại thuốc tiêm, được sử dụng 3 lần một tuần sau mỗi lần lọc máu. Đây là loại thuốc đầu tiên được FDA phê duyệt sử dụng cho mục đích điều trị ngứa do suy thận mạn.

Ngứa đôi khi xảy ra do có quá nhiều phốt pho trong máu. Nếu là do nguyên nhân này thì cách khắc phục là ăn ít thực phẩm chứa phốt pho, chẳng hạn như đậu, quả hạch, sữa và thịt. Ngoài ra, bác sĩ có thể kê toa chất gắn kết phốt phát để giảm lượng phốt pho trong máu.

Các phương pháp điều trị tự nhiên

Ngoài các phương pháp điều trị dành riêng cho triệu chứng ngứa do suy thận mạn, bạn cũng có thể thử các mẹo trị ngứa dưới đây:

• Sử dụng ác chất làm mát như calamine hoặc tinh dầu bạc hà lên vùng bị ngứa hưởng.
• Thoa kem dưỡng ẩm không mùi.
• Chườm mát lên vùng da bị ngứa trong 5 – 10 phút.
• Đắp bột yến mạch.

Phòng ngừa ngứa do suy thận mạn

• Tắm nước ấm hoặc nước mát, không tắm nước nóng. Nước nóng sẽ phá hủy hàng rào bảo vệ tự nhiên của da và khiến da bị khô, ngứa.
• Chọn các sản phẩm chăm sóc cá nhân không có mùi thơm như xà phòng, sữa tắm, đồ dưỡng da. Hương liệu có thể gây kích ứng và ngứa da.
• Mặc quần áo rộng rãi bằng chất liệu cotton để da luôn khô thoáng.
• Không ở lâu trong phòng điều hòa hoặc máy sưởi

Tóm tắt bài viết

Ngứa là triệu chứng phổ biến ở các giai đoạn nặng của suy thận mạn, đặc biệt là ở những người phải chạy thận nhân tạo.

Rất khó chấm dứt hoàn toàn tình trạng ngứa nhưng có nhiêu phương pháp giúp giảm ngứa, ví dụ như dùng thuốc bôi, thuốc đường uống và thay đổi một số thói quen sống.