Phẫu thuật vi phẫu ghép sau cắt đoạn xương hàm bằng vạt xương mác - Bộ y tế 2018

I. ĐẠI CƯƠNG 

Là phẫu thuật dựng lại khuyết xương hàm dưới sau khi cắt đoạn bằng vạt xương mác  vi phẫu. 

II. CHỈ ĐỊNH 

Sau cắt đoạn xương hàm dưới gây mất đoạn, biến dạng xương hàm dưới

III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH 

Người bệnh có bệnh toàn thân không ph hợp cho phẫu thuật kéo dài và vi phẫu.

IV. CHUẨN BỊ 

1. Người thực hiện: Bác sĩ chuyên khoa hẫu thuật tạo hình.  

•  Kíp phẫu thuật: kíp phẫu thuật từ 4-6 phẫu thuật viên tạo hình vi phẫu. - Kíp gây mê: 01 bác s gây mê, 01 phụ mê. 
•  Kíp dụng cụ: 02 điều dưỡng dụng cụ, 01 điều dưỡng chạy ngoài, 01 hộ lý. - Hồi tỉnh: 01 bác s gây mê, 01 điều dưỡng hồi tỉnh. 

2. Phương tiện: Dụng cụ phẫu thuật ạo hình, Siêu âm doppler mạch cầm tay, Kính  hiển vi phẫu thuật. 

- Phục vụ phẫu thuật 

•  Phòng mổ lớn cho gây mê toàn thân kéo dài 
•  Bộ dụng cụ phẫu thuật. 
•  Bộ dụng cụ mạch máu 
•  Bộ dụng cụ vi phẫu 
•  Chỉ phẫu thuật và chỉ vi phẫu. 
•  Bông băng, gạc 
•  Kính vi phẫu 

- Gây mê: 

•  Máy mê 
•  Máy giữ nhiệt độ cho người bệnh 
•  Bơm tiêm điện 

3. Người bệnh

•  Làm đủ các xét nghiệm chẩn đoán, ch các bệnh l phối hợp: im mạch, tiểu  đường ánh giá t nh trạng toàn thân như tuổi, cơ địa, những bệnh mãn tính phối  hợp có ảnh hưởng tới cuộc phẫu thuật, trong thời kỳ hậu phẫu. ánh giá khả năng  phẫu thuật để chuẩn bị cho cuộc mổ diễn ra an toàn và hiệu quả nhất. 
•  Dùng kháng sinh dự phòng nếu cần thiết. 
•  Giải thích cho người bệnh và gia đ nh biết rõ bệnh và tình trạng toàn thân, về khả năng phẫu thuật sẽ thực hiện, về các tai biến, biến chứng, di chứng có thể gặp do  bệnh, do phẫu thuật, do gây mê, do cơ địa của người bệnh. 
•  Giải đáp những khúc mắc của người bệnh về bệnh tật, về phẫu thuật...trong phạm vi  cho phép. 
•  Chuẩn bị trước mổ theo quy tr nh Ngoại khoa thông thường.
•  Hồ sơ bệnh án: hoàn thành các thủ tục hành chính theo quy định. Người bệnh và gia  đ nh phải k cam đoan mổ, ghi rõ đã được nghe giải thích rõ ràng, hiểu và chấp nhận  các nguy cơ rủi ro có thể xảy ra. 

4. Thời gian: 8 - 16 giờ 

V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH 

1. Tư thế: nằm ngửa 

2. Vô cảm: gây mê nội khí quản hoặc mở khí quản 

3. Kĩ thuật 

- Kíp 1 

•  Cắt đoạn xương hàm 
•  Bóc tách bộc lộ động mạch và tĩnh mạch nhận 

- Kíp 2: Nơi lấy vạt là xương mác 

•  Rạch da theo đường thiết kế. 
•  Bóc tách vạt da cùng với đoạn phần xương và động tĩnh mạch đi kèm. + Tạo hình vạt theo khuyết hổng xương. 
•  Tiến hành cắt rời vạt, chuyển đến nơi nhận. 
•  Khâu cố định vạt, kết hợp xương giữa vạt và vùng xương hàm bằng nẹp vít. + Nối động mạch và tĩnh mạch giữa nơi cho và nơi nhận dưới kính vi phẫu bằng Nylon 9.0 hoặc 10.0. 
•  Khâu đóng vết mổ theo các lớp giải phẫu. 

VI. THEO DÕI CÁC TAI BIẾN, BIẾN CHỨNG VÀ NGUYÊN TẮC XỬ TRÍ

1. Theo dõi 

•  Màu sắc da vạt phía trong miệng 60 phút/Lần trong ngày 48h đầu, 4h/lần trong 5 ngày tiếp theo. 
•  Nếu da trắng lạnh, đánh giá bằng Doppler, tiến hành nhỏ Xylocain nguyên chất vào nơi nối mạch. Nếu không cải thiện có thể đưa lên nhà mổ kiểm tra mối nối mạch. 
•  Nếu mảnh ghép tím do tĩnh mạch thông kém hoặc không thông: kiểm tra trong nhà mổ, dùng các phương pháp hỗ trợ dẫn lưu tĩnh mạch. 

2. Biến chứng 

•  Chảy máu: theo dõi công thức máu, nếu thiếu máu tiến hành truyền máu, phẫu thuật cầm máu. 
•  Nhiễm trùng: thay băng và dùng kháng sinh. 
•  Hoại tử ướt: thay băng không cải thiện thì cắt bỏ. 
•  Hoại tử khô: thay băng.