Nguyên nhân gây sưng dương vật và cách điều trị

Nội dung chính của bài viết

• Sưng dương vật là dấu hiệu của một vấn đề tiềm ẩn.
• Tùy thuộc vào từng nguyên nhân mà dương vật còn có thể bị đỏ, ngứa, dịch tiết bất thường hoặc nổi mụn sẩn.
• Có nhiều nguyên nhân gây sưng dương vật khác nhau.
• Vì vậy cần đi khám khi nhận thấy tình hình không chuyển biến hoặc ngày càng nặng thêm.
• Nhiều vấn đề tiềm ẩn có thể được phát hiện chỉ bằng các phương pháp đơn giản ví dụ như thăm khám lâm sàng.
• Nếu dương vật cương cứng quá 4 tiếng hoặc bao quy đầu bị mắc kẹt bên dưới quy đầu thì cần can thiệp khẩn cấp.

Giới thiệu

Có nhiều nguyên nhân gây khiến dương vật bị sưng. Tùy từng nguyên nhân mà sưng còn đi kèm với hiện tượng đỏ, kích ứng, ngứa hoặc đau. Ngoài ra, dương vật sưng còn có thể tiết dịch bất thường, có mùi hôi hoặc nổi mụn sẩn. Những triệu chứng này sẽ gây khó khăn khi đi tiểu hoặc quan hệ tình dục.

Vì có nhiều nguyên nhân khác nhau gây sưng dương vật nên cần phải để ý cả các triệu chứng khác nữa. Trong một số trường hợp, sưng dương vật là dấu hiệu của vấn đề cần can thiệp khẩn cấp, ví dụ như cương đau kéo dài hoặc bán hẹp bao quy đầu.

Dưới đây là một số các nguyên nhân phổ biến gây sưng dương vật và cách điều trị.

Nguyên nhân

Sưng dương vật không phải là một bệnh lý mà chỉ là triệu chứng của một số vấn đề tiềm ẩn và thường xảy ra với các triệu chứng khác, mức độ từ nhẹ đến nặng.

Các nguyên nhân gây sưng gồm có:

Viêm quy đầu

Viêm quy đầu là nguyên nhân phổ biến gây sưng dương vật. Đây là tình trạng viêm xảy ra ở phần đầu của dương vật, còn được gọi là quy đầu.

Khoảng 3 đến 11% nam giới đều sẽ bị viêm quy đầu vào một thời điểm nhất định trong đời, đa phần là những người không cắt bao quy đầu và không vệ sinh cẩn thận mỗi ngày.

Nguy cơ viêm quy đầu còn tăng cao ở những người bị bệnh tiểu đường mà không kiểm soát tốt tình trạng bệnh hoặc những người bị suy giảm miễn dịch.

Các triệu chứng thường gặp của viêm quy đầu gồm có:

• Phần đầu dương vật bị đỏ
• Da căng bóng, dày
• Ngứa ngáy
• Có mùi hôi
• Đau đớn khi đi tiểu
• Có vết loét
• Sưng hạch bạch huyết ở bẹn
• Có bựa sinh dục (dịch tiết màu trắng, đặc tích tụ dưới bao quy đầu)

Hầu hết các trường hợp bị viêm quy đầu là do sự phát triển quá mức của candida albicans - một loại nấm men có tự nhiên trên cơ thể. Nguyên nhân phổ biến thứ hai gây viêm quy đầu là do liên cầu khuẩn (streptococcus).

Mặc dù đây không phải là bệnh lây truyền qua đường tình dục nhưng các vi sinh vật gây bệnh có thể truyền từ người này sang người khác.

Phản ứng dị ứng hoặc kích ứng

Một nguyên nhân khác gây sưng dương vật là viêm da tiếp xúc. Đây là một vấn đề về da xảy ra do phản ứng của cơ thể với một chất gây kích ứng, chẳng hạn như:

• Bao cao su latex
• Propylene glycol trong gel bôi trơn
• Thuốc diệt tinh trùng
• Hóa chất trong xà phòng hoặc nước xả vải
• Clo

Ngoài sưng ra thì còn có các hiện tượng khác như:

• Đỏ
• Ngứa
• Khô da
• Mụn sẩn
• Mụn rộp
• Cảm giác nóng rát

Nếu nghi ngờ là mình bị dị ứng hoặc nhạy cảm với chất nào đó thì phải ngừng sử dụng ngay lập tức và theo dõi xem các triệu chứng có đỡ hay không.

Viêm niệu đạo

Viêm niệu đạo cũng có triệu chứng là sưng dương vật. Niệu đạo là ống mang nước tiểu từ bàng quang đến dương vật.

Thông thường, viêm niệu đạo là do một số loại vi khuẩn lây truyền qua đường tình dục, ví dụ như Neisseria gonorrhoeae (lậu cầu) – loại vi khuẩn gây bệnh lậu.

Một số nguyên nhân ít phổ biến hơn gây viêm niệu đạo là do các hóa chất kích ứng hoặc tổn thương do dùng ống thông tiểu.

Các triệu chứng khác ngoài sưng còn có:

• Đau, nóng rát khi đi tiểu
• Thường xuyên buồn tiểu gấp
• Dịch tiết màu trắng ngà

Cương đau dương vật kéo dài

Dương vật bị sưng có thể là do cương đau kéo dài. Đây là tình trạng mà dương vật cương cứng trong thời gian dài và đi kèm cảm giác đau đớn, có thể có hoặc không được kích thích tình dục.

Ngoài sưng, sự cố này còn có các biểu hiện khác như:

• Trạng thái cương cứng kéo dài hơn 4 tiếng
• Đau đớn và cơn đau ngày càng dữ dội
• Dương vật cứng nhưng đầu mềm

Cần đến ngay bệnh viện nếu bị đau đớn khi cương cứng và tình trạng kéo dài quá 4 tiếng hoặc có một trong những vấn đề dưới đây:

• Bị bệnh hồng cầu hình liềm (nguyên nhân phổ biến).
• Đang dùng thuốc tiêm để điều trị rối loạn cương dương.
• Uống nhiều rượu hoặc sử dụng chất kích thích.
• Dương vật bị tổn hại trong khi sinh.

Bệnh Peyronie

Bệnh Peyronie xảy ra khi có mô sẹo hình thành bên dưới da dương vật. Điều này khiến cho dương vật bị cong bất thường.

Viêm và sưng là triệu chứng đầu tiên của bệnh Peyronie. Theo thời gian, vùng bị sưng sẽ biến thành mảng sẹo cứng.

Các triệu chứng khác của bệnh Peyronie còn có:

• Dương vật cong hoặc bị gập
• Đau khi cương cứng
• Dương vật không đủ cứng khi được kích thích
• Có cục cứng
• Đau đớn khi quan hệ tình dục
• Rối loạn cương dương

Nguyên nhân dẫn đến bệnh Peyronie thường là do:

• Chấn thương dương vật
• Bệnh tự miễn
• Bệnh mô liên kết
• Lão hóa

Bệnh này thường xảy ra trong độ tuổi từ 40 đến 70 nhưng ngay cả những người ở độ tuổi 30 cũng có thể gặp phải.

Viêm bao quy đầu

Nếu chỉ có bao quy đầu bị sưng thì có khả năng là bị viêm bao quy đầu. Nguyên nhân gây ra vấn đề này thường là do sự phát triển quá mức của nấm.

Viêm bao quy đầu thường xảy cùng với viêm quy đầu.

Các triệu chứng viêm bao quy đầu:

• Đau nhức
• Đỏ
• Bao quy đầu căng cứng
• Có bựa sinh dục

Viêm quy đầu – bao quy đầu

Đây là tình trạng mà cả quy đầu và bao quy đầu cùng bị viêm. So với viêm quy đầu thì viêm quy đầu – bao quy đầu là vấn đề ít gặp hơn, xảy ra ở 6% nam giới không cắt bao quy đầu.

Viêm quy đầu – bao quy đầu gây sưng dương vật và ngoài ra còn gây:

• Đỏ
• Đau đớn
• Dịch tiết có mùi khó chịu
• Ngứa ngáy

Bán hẹp bao quy đầu

Bán hẹp bao quy đầu (paraphimosis) là một nguyên nhân khác gây sưng dương vật và chỉ xảy ra ở những nam giới không cắt bao quy đầu. Đây là tình trạng mà bao quy đầu bị kẹt lại ở bên dưới quy đầu, không thể kéo lên được, khiến cho phần đầu của dương vật bị thắt lại.

Các triệu chứng khác ngoài sưng còn có:

• Đau đớn
• Đỏ
• Dương vật trở nên nhạy cảm khi chạm
• Khó tiểu

Nguyên nhân gây bán hẹp bao quy đầu có thể là do:

• Quên kéo bao quy đầu xuống
• Nhiễm trùng
• Chấn thương
• Cắt bao quy đầu không chuẩn xác
• Viêm do bệnh tiểu đường

Bán hẹp bao quy đầu là vấn đề không phổ biến, chỉ có khoảng 1% nam giới trên 16 tuổi và không cắt bao quy đầu gặp phải vấn đề này.

Nếu không thể kéo bao quy đầu lên thì sẽ gây gián đoạn sự lưu thông máu và dẫn đến hoại tử ở đầu dường vật.

Mặc dù hiếm gặp nhưng đây là một vấn đề cần can thiệp khẩn cấp. Cần đến bệnh viện ngay nếu có bất kỳ triệu chứng nào kể trên.

Ung thư dương vật

Trong một số ít trường hợp, sưng dương vật có thể là dấu hiệu của ung thư dương vật.

Thông thường, những thay đổi trên da là dấu hiệu đầu tiên của bệnh ung thư này. Ngoài sưng, các triệu chứng khác còn có:

• Da dương vật dày lên
• Đỏ
• Nổi u cục hoặc có vết loét
• Xuất hiện những mảng xanh tím
• Dịch tiết có mùi hôi dưới bao quy đầu
• Chảy máu dưới bao quy đầu

Nguy cơ ung thư dương vật thường tăng cao ở những người:

• trên 60 tuổi
• thói quen vệ sinh cá nhân kém
• bị hẹp bao quy đầu
• hút thuốc lá
• bị nhiễm virus

Ung thư dương vật là dạng ung thư rất hiếm gặp.

Các biện pháp khắc phục tại nhà

Khi dương vật chỉ bị sưng nhẹ thì có thể thử các biện pháp đơn giản để giảm đau như:

• Ngâm trong nước ấm
• Day nhẹ lên dương vật
• Chườm lạnh (không được áp nước đá trực tiếp lên da)

Ngoài ra, cần tránh tiếp xúc với các loại xà phòng chứa chất tẩy rửa mạnh và các sản phẩm có thành phần gây kích ứng.

Phương pháp điều trị

Khi các biện pháp trên không hiệu quả thì sẽ cần đi khám để bác sĩ kiểm tra và chỉ định phương pháp điều trị. Dựa trên triệu chứng và nguyên nhân gây sưng mà sẽ cần các phương pháp điều trị dưới đây:

• Kem trị nấm
• Kem bôi steroid
• Thuốc trị nấm đường uống
• Thuốc kháng sinh đường uống
• Kháng sinh dạng tiêm
• Phẫu thuật nới rộng bao quy đầu
• Cắt bao quy đầu

Ngoài ra, có thể dùng thuốc giảm đau để làm dịu cơn đau.

Khi nào cần đi khám?

Nếu tình trạng sưng ở dương vật không đỡ hoặc ngày càng nặng thì cần đi khám bác sĩ. Trong trường hợp bị chấn thương dương vật thì cần đến bệnh viện ngay lập tức.

Tùy thuộc các triệu chứng mà bác sĩ sẽ chẩn đoán nguyên nhân bằng cách:

• Lấy bệnh sử, thói quen quan hệ tình dục, thói quen vệ sinh và tình trạng sức khỏe.
• Khám lâm sàng: Đa phần thì chỉ cần đánh giá triệu chứng bên ngoài là bác sĩ có thể đưa ra chẩn đoán.
• Swab test (lấy dịch tiết dương vật): Nếu nhận thấy dịch tiết bất thường thì bác sĩ sẽ gửi mẫu đến phòng thí nghiệm để phân tích và xác định loại vi sinh vật gây ra các triệu chứng.
• Chẩn đoán hình ảnh: ví dụ như siêu âm, chụp X-quang, cắt lớp vi tính (CT scan) hoặc cộng hưởng từ (MRI). Những phương pháp này cho thấy hình ảnh chi tiết của mô mềm trong dương vật.
• Sinh thiết: Nếu nghi ngờ ung thư dương vật thì bác sĩ sẽ tiến hành sinh thiết, trong đó một mẫu mô nhỏ được lấy ra từ dương vật và đem đi phân tích.