Điều trị rối loạn cương dương bằng sóng xung kích (shockwave therapy) có hiệu quả không?

Liệu pháp sóng xung kích (shockware therapy) là một trong các giải pháp điều trị rối loạn cương dương (erectile dysfunction). Mặc dù chưa được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) phê duyệt nhưng một số nghiên cứu đã cho thấy kết quả tích cực của phương pháp điều trị không dùng thuốc này.

Liệu pháp sóng xung kích cho hiệu quả cao nhất ở những người mắc chứng rối loạn cương dương do giảm lưu lượng máu đến dương vật. Hiệu quả của liệu pháp sóng xung kích đối với các dạng rối loạn cương dương khác vẫn đang được nghiên cứu.

Liệu pháp sóng xung kích là gì?

Liệu pháp sóng xung kích có tên đầy đủ là liệu pháp sóng xung kích cường độ thấp (low intensity shockwave therapy - LiSWT). Đây là một phương pháp không xâm lấn đã được sử dụng trong lĩnh vực chỉnh hình trong nhiều năm để điều trị gãy xương, chấn thương dây chằng và gân.

Liệu pháp sóng xung kích còn được sử dụng để cải thiện khả năng chữa lành vết thương. Bằng cách sử dụng sóng âm thanh năng lượng cao tập trung, liệu pháp sóng xung kích giúp tăng tốc độ phục hồi mô và tăng trưởng tế bào.

Để cương cứng, dương vật cần được cung cấp đủ máu. Liệu pháp sóng xung kích giúp phục hồi và củng cố các mạch máu, nhờ đó cải thiện lưu lượng máu đến dương vật.

Tăng lưu lượng máu đến dương vật cũng là mục tiêu của các phương pháp điều trị rối loạn cương dương truyền thống, chẳng hạn như thuốc đường uống, gồm có sildenafil (Viagra) và tadalafil (Cialis).

Cơ chế tác dụng của liệu pháp sóng xung kích

Trong liệu pháp sóng xung kích, một thiết bị có hình dạng trụ dài được đặt gần các khu vực của dương vật. Kỹ thuật viên sẽ di chuyển thiết bị dọc theo dương vật của người bệnh trong khoảng 15 phút. Trong thời gian này, thiết bị phát ra các xung nhẹ. Quá trình điều trị không cần gây tê hay gây mê.

Các xung kích hoạt lưu thông máu và tái tạo mô ở dương vật. Những thay đổi này giúp cải thiện khả năng cương cứng của dương vật.

Hiện tại chưa có khuyến nghị nào về thời gian hay tần suất điều trị bằng liệu pháp sóng xung kích.

Tuy nhiên, một tổng quan nghiên cứu và phân tích tổng hợp các thử nghiệm lâm sàng vào năm 2019 cho thấy liệu trình điều trị phổ biến nhất là 2 lần/tuần trong 3 tuần, sau đó nghỉ 3 tuần và tiếp tục điều trị trong 3 tuần với tần suất 2 lần/tuần.

Phân tích cho thấy hiệu quả của liệu pháp sóng xung kích kéo dài khoảng một năm.

Liệu pháp sóng xung kích phù hợp với những ai?

Về lý thuyết, bất kỳ ai bị rối loạn cương dương mạn tính đều có thể điều trị bằng liệu pháp sóng xung kích nhưng nghiên cứu hiện tại cho thấy phương pháp điều trị này cho hiệu quả tốt nhất đối với chứng rối loạn cương dương do giảm lưu lượng máu.

Tuy nhiên, các nghiên cứu về chủ đề này cho ra nhiều kết quả khác nhau. Theo một tổng quan mô tả vào năm 2021, một số nghiên cứu cho thấy liệu pháp sóng xung kích có hiệu quả cao hơn trong những trường hợp rối loạn cương dương nhẹ khi được sử dụng kết hợp với các phương pháp điều trị khác, trong khi đó một số nghiên cứu khác lại chỉ ra điều ngược lại, liệu pháp sóng xung kích cho hiệu quả cao nhất trong những trường hợp rối loạn cương dương từ vừa đến nặng.

Tốt nhất nên trao đổi với bác sĩ để xem liệu phương pháp điều trị này có phù hợp với bạn hay không.

Kết quả nghiên cứu về liệu pháp sóng xung kích

Tổng quan nghiên cứu và phân tích tổng hợp vào năm 2019 cho thấy chức năng cương dương được cải thiện đáng kể sau khi điều trị bằng liệu pháp sóng xung kích. Hiệu quả cao nhất được quan sát thấy ở những nam giới bị rối loạn cương dương do giảm lưu lượng máu.

Trong một nghiên cứu vào năm 2010, 20 nam giới bị rối loạn cương dương do giảm lưu lượng máu đều đã cải thiện chức năng cương dương sau 6 tháng điều trị bằng liệu pháp sóng xung kích. Tất cả đều không gặp phải tác dụng phụ.

Mặc dù các nghiên cứu cho kết quả tích cực nhưng Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) vẫn chưa phê duyệt liệu pháp sóng xung kích để điều trị rối loạn cương dương. Một số liệu pháp sóng xung kích vẫn đang được sử dụng để điều trị cho rối loạn cương dương nhưng đây được coi là hình thức sử dụng ngoài hướng dẫn (off-label).

Các phương pháp điều trị mới được FDA phê duyệt luôn đi kèm với các hướng dẫn để bác sĩ tuân theo và có nêu rõ các tác dụng phụ.

Giống như các phương pháp điều trị chưa được phê duyệt khác, việc điều trị rối loạn cương dương bằng liệu pháp sóng xung kích có thể tiềm ẩn những rủi ro chưa được xác định hoặc hiệu quả không được như mong muốn. 

Theo một tuyên bố từ Sexual Medicine Society of North America (SMSNA), chưa có đủ “dữ liệu thử nghiệm lâm sàng” để ủng hộ việc sử dụng rộng rãi liệu pháp sóng xung kích trong điều trị rối loạn cương dương. 

Rủi ro và tác dụng phụ

Liệu pháp sóng xung kích không gây đau đớn và các nghiên cứu cho thấy phương pháp này hầu như không có tác dụng phụ. 

Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là phương pháp điều trị này an toàn tuyệt đối. Đây vẫn là một phương pháp điều trị tương đối mới và cần phải nghiên cứu thêm để xác định các tác dụng phụ, biến chứng cũng như hiệu quả về lâu dài.

Các phương pháp điều trị rối loạn cương dương khác

Thi thoảng bị rối loạn cương dương là điều bình thường. Stress, thiếu ngủ, rượu bia, thay đổi nội tiết tố tạm thời và nhiều yếu tố khác có thể khiến nam giới khó đạt được hoặc duy trì sự cương cứng. Tuy nhiên, nếu rối loạn cương dương xảy ra thường xuyên và ảnh hưởng đến đời sống tình dục thì nên đi khám.

Cần lưu ý, liệu pháp sóng xung kích vẫn đang là một phương pháp điều trị thử nghiệm. Cần có thêm nhiều nghiên cứu chuyên sâu hơn nữa để xác nhận tính an toàn và hiệu quả của phương pháp này.

Mặc dù vậy nhưng nếu bạn đang tìm một phương pháp điều trị không cần dùng thuốc và không xâm lấn thì có thể hỏi bác sĩ về liệu pháp sóng xung kích.

Ngoài liệu pháp sóng xung kích còn nhiều phương pháp điều trị khác thông dụng hơn cho chứng rối loạn cương dương:

• Thuốc, ví dụ như sildenafil (Viagra) và tadalafil (Cialis).
• Thay đổi lối sống: Bỏ thuốc lá, điều chỉnh chế độ ăn uống và tập thể dục thường xuyên có thể giúp cải thiện tình trạng rối loạn cương dương.
• Tư vấn tâm lý: Nếu rối loạn cương dương là do các vấn đề về tâm lý, chẳng hạn như lo âu, căng thẳng hoặc các vấn đề trong mối quan hệ vợ chồng thì bạn có thể đến gặp chuyên gia trị liệu tâm lý để được hỗ trợ.
• Điều trị các bệnh lý mạn tính: Các bệnh lý mạn tính như bệnh tim mạch, cao huyết áp và tiểu đường có thể góp phần gây ra rối loạn cương dương.

Một số câu hỏi thường gặp 

Liệu pháp sóng xung kích có đau không?

Mặc dù liệu pháp sóng xung kích được cho là một phương pháp an toàn để điều trị rối loạn cương dương nhưng chưa có đủ nghiên cứu lâm sàng để xác nhận điều này. Các nghiên cứu cho thấy liệu pháp sóng xung kích không gây đau đớn khi được sử dụng cho các mục đích khác và thậm chí còn là một phương pháp không xâm lấn để giảm đau sau phẫu thuật.

Điều trị rối loạn cương dương bằng liệu pháp sóng xung kích có hiệu quả không?

Mặc dù tỷ lệ thành công chính xác vẫn chưa được xác định nhưng một nghiên cứu được thực hiện trên 50 người cho thấy rằng 60% người tham gia đã cải thiện các triệu chứng sau khi điều trị bằng liệu pháp sóng xung kích và hiệu quả kéo dài tới 12 tháng. Nhưng cần lưu ý rằng, liệu pháp sóng xung kích chưa được phê duyệt để điều trị rối loạn cương dương và cần có thêm nhiều nghiên cứu hơn nữa để kiểm chứng hiệu quả của phương pháp điều trị này.

Tóm tắt bài viết

Liệu pháp sóng xung kích đã được chứng minh là có hiệu quả đối với một số bệnh lý. Mặc dù hiện tại chưa được chính thức phê duyệt nhưng liệu pháp sóng xung kích vẫn đang được sử dụng để điều trị rối loạn cương dương dưới hình thức ngoài hướng dẫn.

Các phương pháp khác để điều trị rối loạn cương dương gồm có thuốc, thay đổi lối sống và kiểm soát các bệnh mạn tính.