Có nên thay đổi chế độ ăn khi dùng thuốc chẹn beta hay không?

Một số thực phẩm, đồ uống và thực phẩm bổ sung có thể tương tác với thuốc, bao gồm cả thuốc chẹn beta – loại thuốc thường được kê để điều trị hoặc phòng ngừa bệnh tim.

Nếu đang dùng thuốc chẹn beta, bạn có thể sẽ lo ngại rằng liệu mình có cần điều chỉnh chế độ ăn uống hoặc lối sống hay không.

Bài viết này sẽ cung cấp thông tin thêm về thuốc chẹn beta và những thực phẩm, đồ uống hoặc thực phẩm bổ sung có thể cần tránh hoặc hạn chế sử dụng.

Có cần thay đổi chế độ ăn khi dùng thuốc chẹn beta không?

Nếu bạn đang hoặc sắp bắt đầu dùng thuốc chẹn beta, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để biết có cần thay đổi chế độ ăn uống hoặc thói quen sinh hoạt hay không.

Thuốc chẹn beta là gì?

Thuốc chẹn beta là nhóm thuốc kê đơn, có thể dùng dưới dạng viên uống hoặc tiêm tĩnh mạch. Thuốc có tác dụng chặn thụ thể beta, nghĩa là ngăn không cho hormone epinephrine và norepinephrine gắn vào thụ thể beta. Một số thuốc chẹn beta cũng tác động lên thụ thể alpha.

Các thụ thể này có ở tim và nhiều bộ phận khác trong cơ thể, giữ vai trò quan trọng trong việc điều hòa hoạt động tim mạch và huyết áp.

Tác dụng của thuốc chẹn beta phụ thuộc vào loại thụ thể mà thuốc tác động. Thuốc thường được dùng để điều trị:

• Huyết áp cao
• Nhồi máu cơ tim, suy tim
• Rối loạn nhịp tim (tim đập nhanh hoặc không đều)

Ngoài ra, bác sĩ có thể kê thuốc chẹn beta để điều trị các tình trạng khác như đau nửa đầu, cường giáp hoặc bệnh tăng nhãn áp.

Thực phẩm và đồ uống có thể ảnh hưởng đến thuốc chẹn beta

Một số thực phẩm và đồ uống có thể làm giảm hoặc thay đổi hiệu quả của thuốc chẹn beta. Bạn cần tránh hoặc hạn chế tiêu thụ những thực phẩm này để giảm nguy cơ xảy ra tương tác với thuốc.

Nước ép trái cây

Một số nghiên cứu cho thấy nước bưởi, táo và cam có thể làm giảm khả năng hấp thu thuốc chẹn beta vào cơ thể.

Mặc dù bạn vẫn có thể uống các loại nước ép này khi dùng thuốc chẹn beta nhưng tốt nhất nên hỏi ý kiến bác sĩ để biết liệu chúng có ảnh hưởng đến loại thuốc cụ thể mà bạn đang dùng hay không.

Caffein

Thực phẩm và đồ uống chứa caffein, như cà phê, nước tăng lực, thanh năng lượng và một số loại nước ngọt có thể làm chậm quá trình chuyển hóa thuốc chẹn beta, khiến thuốc lưu lại trong cơ thể lâu hơn.

Rượu

Rượu có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc chẹn beta. Một số loại đồ uống có cồn có thể làm giảm tác dụng của thuốc. Bác sĩ sẽ phân tích cho bạn về tương tác giữa rượu và thuốc chẹn beta, cũng như khuyến nghị liệu bạn có nên kiêng rượu hoàn toàn hay không, hoặc chỉ nên uống ở mức độ hạn chế.

Thực phẩm bổ sung có ảnh hưởng đến thuốc chẹn beta không?

Nếu bạn đang dùng thuốc chẹn beta, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ thực phẩm bổ sung nào, bao gồm vitamin, khoáng chất và thảo dược.

Một số thực phẩm bổ sung có thể làm thay đổi tác dụng của thuốc chẹn beta, chẳng hạn như:

• Cây táo gai (hawthorn): Loại thảo dược này thường được dùng hỗ trợ điều trị suy tim và có thể làm tăng tác dụng của thuốc chẹn beta.
• Các loại khác như cây hoa lam cận (fumitory), lan chuông (lily of the valley), xương rồng hoàng hậu (night-blooming cereus) và piperine (một hợp chất trong hạt tiêu đen) có thể làm tăng hoặc giảm tác dụng của thuốc, tuy nhiên chưa có nghiên cứu lâm sàng kết luận rõ ràng.

Nếu bạn đang cân nhắc sử dụng thực phẩm bổ sung khi dùng thuốc chẹn beta, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn.

Các yếu tố dinh dưỡng khác ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch

Vì thuốc chẹn beta thường được sử dụng để điều trị bệnh tim mạch nên bạn cũng có thể thực hiện một số thay đổi trong chế độ ăn uống và lối sống để cải thiện sức khỏe tim mạch tổng thể.

Một trong những điều cần thiết có thể làm, dù có dùng thuốc chẹn beta hay không, là hạn chế tiêu thụ thực phẩm siêu chế biến. Thay vào đó, hãy ưu tiên các thực phẩm tươi, giàu dinh dưỡng như rau củ, trái cây, các loại hạt, cá và đậu.

Một phương pháp được áp dụng phổ biến là thực hiện chế độ ăn Địa Trung Hải, vốn tập trung vào nhiều thực phẩm lành mạnh kể trên và đã được chứng minh có lợi cho sức khỏe tim mạch.

Ngoài chế độ ăn, bạn có thể cải thiện sức khỏe tim bằng cách vận động nhiều hơn, ngủ đủ giấc, hạn chế rượu bia và không hút thuốc.

Kết luận

Thuốc chẹn beta chủ yếu được sử dụng để điều trị các bệnh liên quan đến tim mạch.

Một số thực phẩm, đồ uống và thực phẩm bổ sung có thể tương tác với thuốc chẹn beta, chẳng hạn như nước cam, đồ uống chứa caffein, rượu và một số loại thực phẩm bổ sung.

Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về việc sử dụng thuốc chẹn beta và chế độ ăn uống, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ. Bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn về việc lựa chọn những thực phẩm an toàn và những điều cần tránh, tùy theo loại thuốc bạn đang dùng và tình trạng sức khỏe tổng thể.