Cabometyx: Công dụng, liều dùng và tác dụng phụ

Cabometyx là gì?

Cabometyx là một loại thuốc điều trị ung thư. Cụ thể, Cabometyx được sử dụng để điều trị các bệnh ung thư sau đây ở người lớn:

• Ung thư biểu mô tế bào thận di căn, một loại ung thư thận
• Ung thư biểu mô tế bào gan, một loại ung thư gan
• Ung thư tuyến giáp biệt hóa

Cabometyx còn có thể được sử dụng để điều trị ung thư tuyến giáp biệt hóa ở trẻ em từ 12 tuổi trở lên.

Để biết rõ hơn về công dụng của thuốc, vui lòng đọc phần “Công dụng của Cabometyx” bên dưới.

Thông tin cơ bản về Cabometyx

• Cabometyx có dạng viên nén. Người bệnh uống cả viên thuốc, không bẻ nhỏ, nghiền hay hòa thuốc với nước. Uống thuốc ít nhất 1 tiếng trước hoặc ít nhất 2 tiếng sau khi ăn.
• Hoạt chất trong Cabometyx là cabozantinib (hoạt chất là thành phần giúp thuốc có tác dụng điều trị bệnh).
• Cabometyx là một loại biệt dược, không có dạng thuốc gốc. Cabometyx thuộc nhóm thuốc ức chế tyrosine kinase (TKI).

Công dụng của Cabometyx

Cabometyx được sử dụng để điều trị các loại ung thư sau:

• Ung thư biểu mô tế bào thận di căn: Ung thư biểu mô tế bào thận là loại ung thư thận phổ biến nhất. Di căn có nghĩa là ung thư đã lan ra ngoài thận đến các khu vực khác trong cơ thể. Cabometyx có thể được chỉ định làm phương pháp điều trị bước đầu hoặc sử dụng sau khi người bệnh đã điều trị bằng các phương pháp khác. Bác sĩ có thể kê Cabometyx cùng với nivolumab (Opdivo).
• Ung thư biểu mô tế bào gan: Đây là một loại ung thư gan nguyên phát phổ biến nhất. Cabometyx được sử dụng cho những người đã điều trị bằng sorafenib (Nexavar) trước đó.
• Ung thư tuyến giáp biệt hóa: Đây là một loại ung thư tuyến giáp. Cụ thể, Cabometyx được sử dụng cho người lớn và trẻ em từ 12 tuổi trở lên bị ung thư tuyến giáp:
  • đã di căn đến các vùng khác của cơ thể
  • không thể điều trị bằng liệu pháp i-ốt phóng xạ
  • tiến triển sau khi điều trị bằng các phương pháp khác

Cơ chế tác dụng của Cabometyx

Cơ chế tác dụng của Cabometyx là ức chế một loại enzyme trong cơ thể có tên là tyrosine kinase. Các tế bào ung thư cần enzyme này để phát triển và nhân lên.

Bằng cách ức chế enzyme tyrosine kinase, Cabometyx ngăn không cho các tế bào ung thư phát triển. Điều này giúp ngăn chặn hoặc làm chậm sự tiến triển của bệnh ung thư. Đôi khi, Cabometyx còn giúp thu nhỏ khối u.

Hiệu quả của Cabometyx

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng Cabometyx là một phương pháp điều trị hiệu quả cho một số loại ung thư thận di căn, ung thư gan và ung thư tuyến giáp.

Liều dùng Cabometyx

Bác sĩ sẽ chỉ định liều dùng Cabometyx phù hợp với người bệnh. Dưới đây là liều dùng điển hình của Cabometyx nhưng hãy sử dụng thuốc đúng liều mà bác sĩ kê.

Dạng thuốc và hàm lượng

Cabometyx có dạng viên nén và người bệnh phải uống cả viên (không bẻ, nghiền nhỏ hay hòa thuốc với nước). Thuốc có ba mức hàm lượng là 20 miligam (mg), 40 mg và 60 mg.

Liều dùng khuyến nghị

Liều dùng Cabometyx phụ thuộc vào một số yếu tố. Bác sĩ sẽ xác định liều dùng phù hợp cho người bệnh. Người bệnh uống thuốc một lần mỗi ngày.

Cần làm gì nếu quên uống thuốc?

Nếu còn trên 12 tiếng nữa mới đến thời điểm dùng liều tiếp theo thì hãy uống thuốc ngay khi nhớ ra. Nhưng nếu còn chưa đến 12 tiếng nữa là đến giờ uống liều tiếp theo thì hãy bỏ qua liều đã quên và sang ngày hôm sau uống thuốc như bình thường. Không được uống gộp hai liều cùng lúc để bù cho liều đã quên. Làm như vậy có thể làm tăng nguy cơ gặp phải tác dụng phụ.

Tác dụng phụ của Cabometyx

Giống như hầu hết các loại thuốc khác, Cabometyx cũng có thể gây ra tác dụng phụ nhẹ hoặc nghiêm trọng. Dưới đây là một số tác dụng phụ phổ biến mà Cabometyx có thể gây ra. Ngoài ra, thuốc còn có các tác dụng phụ khác.

Loại, nguy cơ và mức độ nghiêm trọng của tác dụng phụ phụ thuộc vào các yếu tố như:

• Tuổi tác của người bệnh
• Bệnh lý khác đang mắc
• Các loại thuốc khác đang dùng

Tác dụng phụ của Cabometyx tùy thuộc vào việc người bệnh có đang dùng nivolumab (Opdivo) hay không. Hai loại thuốc này đôi khi được sử dụng cùng nhau để điều trị ung thư biểu mô tế bào thận. Để hiểu rõ hơn, vui lòng đọc phần “Công dụng của Cabometyx” bên dưới.

Bác sĩ hoặc dược sĩ sẽ nói rõ hơn về các tác dụng phụ của Cabometyx cũng như các cách giúp giảm tác dụng phụ.

Tác dụng phụ nhẹ

Một số tác dụng phụ nhẹ đã được báo cáo của Cabometyx gồm có:

• Tiêu chảy*
• Mệt mỏi, thiếu năng lượng
• Ăn không ngon miệng
• Buồn nôn và nôn mửa
• Sụt cân
• Táo bón
• Vết thương chậm lành
• Suy giáp (nồng độ hormone tuyến giáp thấp)
• Lở miệng
• Ho
• Đau bụng
• Thay đổi vị giác
• Đau xương, cơ và khớp
• Nhiễm trùng đường hô hấp trên, chẳng hạn như cảm lạnh thông thường

Tác dụng phụ nhẹ của nhiều loại thuốc, bao gồm cả Cabometyx thường tự hết sau khoảng vài ngày đến vài tuần. Nhưng nếu các tác dụng phụ gây khó chịu hoặc kéo dài thì hãy báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ.

Tác dụng phụ nghiêm trọng

Mặc dù không phổ biến nhưng Cabometyx có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng. Hãy báo ngay cho bác sĩ nếu người bệnh gặp tác dụng phụ nghiêm trọng khi sử dụng Cabometyx. Nếu cảm thấy tình trạng gặp phải có thể đe dọa đến tính mạng thì hãy gọi cấp cứu hoặc đến ngay bệnh viện gần nhất.

Một số tác dụng phụ nghiêm trọng đã được báo cáo của Cabometyx gồm có:

• Tăng huyết áp*
• Chảy máu nghiêm trọng
• Thủng dạ dày hoặc thành ruột
• Cục máu đông, có thể gây nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ
• Đau ngực
• Phát ban, nổi mụn nước hoặc sưng phù ở bàn tay hoặc bàn chân
• Vấn đề về gan *
• Vấn đề về thận
• Vấn đề nghiêm trọng về xương hàm
• Hội chứng rối loạn tuần hoàn não sau có khả năng hồi phục (một tình trạng gây phù trong não)
• Tiêu chảy nặng*
• Dị ứng*

* Để hiểu rõ hơn về các tác dụng phụ này, vui lòng đọc phần “Chi tiết tác dụng phụ” bên dưới.

Chi tiết tác dụng phụ

Tiêu chảy

Tiêu chảy là một tác dụng phụ phổ biến của Cabometyx. Tiêu chảy là tình trạng đi ngoài ra phân lỏng nhiều lần trong ngày. Các triệu chứng đi kèm gồm có đau bụng và buồn nôn.

Một số người dùng Cabometyx bị tiêu chảy nghiêm trọng. Trong các nghiên cứu về Cabometyx, tiêu chảy nặng không xảy ra phổ biến.

Tiêu chảy nặng có thể dẫn đến mất nước. Nếu bị tiêu chảy quá nghiêm trọng, người bệnh có thể phải điều trị tại bệnh viện.

Cách khắc phục

Nếu người bệnh bị tiêu chảy trong khi điều trị bằng Cabometyx, hãy báo ngay cho bác sĩ. Bác sĩ có thể sẽ giảm liều hoặc tạm dừng thuốc cho đến khi tình trạng tiêu chảy thuyên giảm. Bác sĩ cũng có thể sẽ kê các loại thuốc điều trị tiêu chảy như loperamid (Imodium).

Người bệnh cần uống nhiều nước để tránh bị mất nước do tiêu chảy. Nếu bị buồn nôn, hãy uóng từng ngụm nước nhỏ giữa các bữa ăn.

Cần tránh hoặc hạn chế các loại thực phẩm có thể gây đầy hơi hoặc gây tiêu chảy, ví dụ như đồ chiên, thịt mỡ, đồ ăn nhiều gia vị, các loại đậu và rau sống.

Tăng huyết áp

Tăng huyết áp cũng là một tác dụng phụ phổ biến của Cabometyx. Trong một số trường hợp, Cabometyx có thể gây cơn tăng huyết áp, tức là huyết áp đột ngột tăng lên mức rất cao.

Thông thường, tăng huyết áp không có bất kỳ triệu chứng nào. Nhưng huyết áp quá cao hoặc cơn tăng huyết áp có thể gây ra các triệu chứng như:

• Đau đầu dữ dội
• Chảy máu mũi
• Thay đổi thị lực, ví dụ như nhìn mờ
• Chóng mặt
• Đau ngực
• Rối loạn nhịp tim
• Lú lẫn, mơ hồ
• Khó thở

Cách khắc phục

Người bệnh nên đo huyết áp thường xuyên trong thời gian điều trị bằng Cabometyx. Người bệnh có thể đo huyết áp tại nhà hoặc tại các hiệu thuốc.

Nếu người bệnh bị cao huyết áp thì cần điều chỉnh chế độ ăn uống và lối sống (chẳng hạn như cắt giảm lượng caffein và tăng cường tập thể dục) để kiểm soát huyết áp. Nếu các cách này không hiệu quả thì cần phải sử dụng các loại thuốc làm giảm huyết áp.

Báo ngay cho bác sĩ hoặc đến ngay cơ sở y tế nếu người bệnh có các triệu chứng tăng huyết áp nghiêm trọng. Nếu bị cơn tăng huyết áp hoặc huyết áp không hạ dù đã dùng thuốc thì có thể bác sĩ sẽ đề nghị ngừng dùng Cabometyx. Khi huyết áp được kiểm soát, người dùng có thể tiếp tục dùng Cabometyx nhưng liều dùng sẽ thấp hơn trước hoặc bác sĩ kê loại thuốc khác.

Vấn đề về gan

Cabometyx có thể gây ảnh hưởng đến gan. Tác dụng phụ này ít gặp hơn nhưng có thể nghiêm trọng. Trong các nghiên cứu, vấn đề về gan chủ yếu xảy ra ở những người dùng kết hợp Cabometyx với nivolumab (Opdivo).

Các triệu chứng của vấn đề về gan gồm có:

• Vàng da và/hoặc lòng trắng mắt
• Đau ở vùng bụng bên phải
• Nước tiểu sẫm màu
• Dễ bầm tím hoặc chảy máu
• Buồn nôn hoặc nôn mửa dữ dội

Cách khắc phục

Trước khi kê Cabometyx, bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh làm xét nghiệm chức năng gan. Người bệnh sẽ tiếp tục phải làm xét nghiệm định kỳ trong suốt quá trình điều trị để theo dõi chức năng gan.

Nếu men gan tăng cao thì đó có thể là dấu hiệu cho thấy Cabometyx (hoặc Opdivo nếu người bệnh dùng cả hai loại thuốc) đang ảnh hưởng đến gan. Trong trường hợp này, bác sĩ có thể sẽ yêu cầu người bệnh ngừng sử dụng thuốc và/hoặc kê một loại steroid, chẳng hạn như dexamethasone, để giảm tình trạng viêm trong gan.

Khi men gan trở lại mức bình thường, người bệnh có thể tiếp tục sử dụng thuốc. Nhưng nếu men gan vẫn ở mức rất cao hoặc xảy ra vấn đề nghiêm trọng về gan, chẳng hạn như suy gan thì không được tiếp tục dùng thuốc. Thay vào đó, bác sĩ sẽ kê loại thuốc khác.

Đôi khi, một số thay đổi trong lối sống có thể giúp giữ cho gan khỏe mạnh, ví dụ như:

• Uống nhiều nước hơn
• Hạn chế ăn chất béo xấu và đường tinh luyện
• Kiểm soát cân nặng
• Hạn chế rượu bia

Nếu người bệnh lo lắng về tác dụng phụ về gan của Cabometyx, hãy trao đổi với bác sĩ để được giải đáp.

Dị ứng

Cabometyx có thể gây dị ứng ở một số người. Mặc dù các nghiên cứu lâm sàng về Cabometyx không ghi nhận phản ứng dị ứng nhưng vấn đề này có thể xảy ra ở người dùng thuốc. Phản ứng dị ứng với Cabometyx có thể nhẹ hoặc nặng.

Các triệu chứng của phản ứng dị ứng nhẹ gồm có:

• Phát ban
• Ngứa ngáy
• Da nóng đỏ

Mặc dù hiếm gặp nhưng Cabometyx cũng có thể gây phản ứng dị ứng nghiêm trọng. Các triệu chứng của phản ứng dị ứng nghiêm trọng gồm có sưng phù dưới da, thường là ở mí mắt, môi, bàn tay hoặc bàn chân, ngoài ra còn có sưng lưỡi, miệng hoặc cổ họng, gây khó thở.

Báo ngay cho bác sĩ nếu người bệnh có dấu hiệu dị ứng khi điều trị bằng Cabometyx. Nếu có các triệu chứng nghiêm trọng như khó thở thì hãy gọi cấp cứu hoặc đến ngay bệnh viện gần nhất.

Một số câu hỏi thường gặp về Cabometyx

Tuổi thọ của người bệnh khi điều trị bằng Cabometyx là bao nhiêu?

Không có số liệu cụ thể về tuổi thọ của người bệnh khi điều trị bằng Cabometyx. Tuổi thọ của người bệnh phụ thuộc vào một số yếu tố, gồm có loại ung thư, giai đoạn ung thư và các bệnh lý khác đang mắc.

Tuy nhiên, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người dùng Cabometyx có tuổi thọ cao hơn so với những người dùng một số loại thuốc điều trị ung thư khác. (1)

Cabometyx có gây tác dụng phụ về mắt không?

Cabometyx không gây tác dụng phụ về mắt. Tuy nhiên, loại thuốc này có thể xảy ra một tình trạng nghiêm trọng gọi là hội chứng rối loạn tuần hoàn não sau có khả năng hồi phục. Tình trạng này gây phù não, có thể dẫn đến các vấn đề về mắt, chẳng hạn như thay đổi thị lực.

Các triệu chứng khác của hội chứng rối loạn tuần hoàn não sau có khả năng hồi phục gồm có:

• Đau đầu
• Lú lẫn
• Co giật

Thay đổi thị lực cũng có thể là triệu chứng của tăng huyết áp – một tác dụng phụ khác của Cabometyx (Để hiểu rõ hơn về tăng huyết áp do Cabometyx, vui lòng đọc mục “Chi tiết tác dụng phụ” trong phần “Tác dụng phụ của Cabometyx” bên trên).

Nếu người bệnh bị thay đổi thị lực hoặc có các tác dụng phụ nghiêm trọng khác khi dùng Cabometyx thì hãy báo ngay cho bác sĩ.

Có cần ngừng sử dụng Cabometyx trước khi đại phẫu không?

Nếu ca phẫu thuật được lên lịch từ trước, người bệnh sẽ phải ngừng sử dụng Cabometyx ít nhất 3 tuần trước ngày làm phẫu thuật. Cabometyx có thể khiến vết mổ lâu lành và gây chảy máu nghiêm trọng.

Chưa rõ chính xác thời điểm an toàn để sử dụng lại Cabometyx sau phẫu thuật vì điều này chưa được nghiên cứu. Nhưng nhà sản xuất khuyến nghị nên chờ ít nhất 2 tuần sau phẫu thuật mới bắt đầu dùng lại Cabometyx.

Có cần sử dụng Cabometyx lâu dài không?

Cabometyx được sử dụng làm phương pháp điều trị lâu dài. Nếu Cabometyx an toàn và hiệu quả thì người bệnh nên tiếp tục sử dụng thuốc.

Mất bao lâu để Cabometyx phát huy tác dụng?

Cabometyx bắt đầu phát huy tác dụng ngay sau khi uống. Nhưng có thể phải mất vài tuần thì khối u mới nhỏ lại hoặc ngừng phát triển.

Cabometyx và Cometriq có gì giống và khác nhau?

Cabometyx và Cometriq đều chứa hoạt chất cabozantinib. Cả hai đều có dạng viên nén uống mỗi ngày một lần trước khi ăn ít nhất 1 tiếng hoặc sau khi ăn ít nhất 2 tiếng. Tuy nhiên, mỗi loại thuốc được sử dụng để điều trị các bệnh lý khác nhau và không thể thay thế cho nhau.

Cabometyx được phê duyệt sử dụng cho người lớn để điều trị:

• ung thư biểu mô tế bào thận
• ung thư biểu mô tế bào gan

Cometriq được phê duyệt sử dụng cho người lớn bị ung thư tuyến giáp thể tủy di căn, một loại ung thư tuyến giáp hiếm gặp.

Lưu ý trước khi sử dụng Cabometyx

Người bệnh cần cho bác sĩ biết về bệnh sử các nhân, các loại thuốc và thực phẩm chức năng đang dùng để bác sĩ kê loại thuốc phù hợp.

Tương tác thuốc

Tương tác thuốc là phản ứng giữa hai loại thuốc hoặc giữa một loại thuốc với vấn đề sức khỏe, vắc xin, đồ ăn, thực phẩm chức năng và thảo dược. Tương tác thuốc có thể ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc, làm giảm hiệu quả của thuốc hoặc tăng nguy cơ xảy ra tác dụng phụ.

Tương tác với thuốc và thực phẩm chức năng

Cabometyx có thể tương tác với một số loại thuốc như:

• Một số loại thuốc kháng sinh và thuốc kháng nấm
• Một số loại thuốc điều trị HIV
• Một số loại thuốc chống động kinh

Nếu người bệnh đang dùng những loại thuốc này, bác sĩ thường sẽ không kê Cabometyx. Nếu như bắt buộc phải dùng Cabometyx cùng với những loại thuốc này, bác sĩ sẽ giảm liều Cabometyx.

Bên trên chỉ là một vài ví dụ về các loại thuốc có thể tương tác với Cabometyx. Cabometyx còn có thể tương tác với nhiều loại thuốc khác.

Cabometyx còn có thể tương tác với thảo dược và thực phẩm chức năng, chẳng hạn như St. John's wort.

Trước khi dùng Cabometyx, người bệnh cần cho bác sĩ biết về tất cả các loại thuốc đang dùng, bao gồm thuốc kê đơn lẫn thuốc không kê đơn cũng như là vitamin, thảo dược và thực phẩm chức năng để tránh xảy ra tương tác thuốc.

Các tương tác khác

Người bệnh không nên ăn bưởi hoặc uống nước ép bưởi khi dùng Cabometyx.

Cảnh báo

Cabometyx có thể không phù hợp với những người bệnh đang mắc một số bệnh lý nhất định hoặc có các yếu tố khác ảnh hưởng đến sức khỏe. Người bệnh cần cho bác sĩ biết về tiền sử bệnh trước khi dùng Cabometyx. Dưới đây là các yếu tố cần cân nhắc trước khi điều trị bằng Cabometyx.

• Tăng huyết áp: Cabometyx có thể gây tăng huyết áp. Nếu người bệnh bị cao huyết áp và tình trạng không được kiểm soát tốt, bác sĩ có thể sẽ không kê Cabometyx.
• Xuất huyết: Cabometyx có thể gây xuất huyết (chảy máu) nghiêm trọng. Nếu gần đây người bệnh mới bị xuất huyết, bác sĩ có thể sẽ không kê Cabometyx.
• Sắp phẫu thuật: Cabometyx có thể khiến vết thương lâu lành. Do đó, người bệnh cần tạm ngừng dùng thuốc trong 3 tuần trước và 2 tuần sau khi phẫu thuật, nhất là sau ca đại phẫu. Trước khi phẫu thuật, người bệnh nên cho bác sĩ biết để được hướng dẫn ngừng thuốc.
• Dị ứng: Không dùng Cabometyx nếu từng bị dị ứng với loại thuốc này hoặc bất kỳ thành phần nào của thuốc. Trong những trường hợp bị dị ứng, bác sĩ sẽ kê loại thuốc khác.

Có được uống rượu bia khi điều trị bằng Cabometyx không?

Do chưa có nghiên cứu nên không rõ liệu uống rượu bia khi sử dụng Cabometyx có an toàn hay không. Người bệnh nên hỏi bác sĩ về lượng rượu bia an toàn trong quá trình điều trị.

Phụ nữ mang thai và cho con bú có dùng được Cabometyx không?

Không dùng Cabometyx trong thời kỳ mang thai vì thuốc có thể gây hại cho thai nhi. Người bệnh cần báo ngay cho bác sĩ nếu có thai trong khi điều trị bằng Cabometyx.

Chưa rõ liệu dùng Cabometyx khi đang con bú có an toàn hay không nhưng tốt nhất không nên cho con bú trong thời gian điều trị và trong 4 tháng kể từ liều Cabometyx cuối cùng.

Nếu đang cho con bú hoặc dự định cho con bú, người bệnh cần cho bác sĩ biết trước khi dùng Cabometyx.

Cách sử dụng Cabometyx

Bác sĩ sẽ hướng dẫn cụ thể liều dùng và tần suất sử dụng thuốc. Người bệnh cần thực hiện theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ.

Đường dùng thuốc

Cabometyx có dạng viên nén. Người bệnh phải uống cả viên thuốc, không bẻ, nghiền hay hòa thuốc với nước. Không dùng Cabometyx trong bữa ăn. Nên uống thuốc ít nhất 1 tiếng trước khi ăn hoặc ít nhất 2 tiếng sau khi ăn.

Dùng Cabometyx cùng với các loại thuốc khác

Để điều trị ung thư biểu mô tế bào thận di căn, bác sĩ có thể kê Cabometyx cùng với nivolumab (Opdivo).

Nivolumab được truyền qua đường tĩnh mạch, thường là cách 2 hoặc 4 tuần một lần. Người bệnh có thể phải sử dụng nivolumab trong thời gian lên đến 2 năm nếu thuốc an toàn và hiệu quả.

Câu hỏi về việc sử dụng Cabometyx

Dưới đây là giải đáp một số thắc mắc phổ biến về việc sử dụng Cabometyx.

• Có thể bẻ, nghiền viên nén Cabometyx không? Không được bẻ, nghiền nhỏ hay nhai viên nén Cabometyx. Người bệnh phải uống cả viên thuốc.
• Uống Cabometyx trước hay sau ăn? Người bệnh nên uống thuốc ít nhất 1 tiếng trước khi ăn hoặc ít nhất 2 giờ sau khi ăn. Không uống thuốc trong bữa ăn.

Cần làm gì khi dùng thuốc quá liều?

Không dùng Cabometyx vượt quá liều mà bác sĩ kê. Sử dụng thuốc quá liều có thể dẫn đến các tác dụng phụ nghiêm trọng.

Một số vấn đề có thể xảy ra khi dùng Cabometyx quá liều gồm có:

• Lú lẫn, mơ hồ, suy giảm trí nhớ
• Sụt cân
• Tăng nồng độ nitơ urê trong máu (đây là dấu hiệu cho thấy chức năng thận suy giảm)

Báo ngay cho bác sĩ nếu người bệnh lỡ uống Cabometyx quá liều. Nếu có các triệu chứng nghiêm trọng, hãy gọi cấp cứu hoặc đến ngay bệnh viện gần nhất.