Viêm phổi do Hemophilus Influenza - bệnh viện 103

H.influenzae chỉ tìm thấy ở người, không có ở động vật và môi trường. Khoảng 80% dân số mang vi khuẩn này, chủ yếu là người lớn.

Vi khuẩn lây lan theo đường hô hấp. ở người, H.influenzae tồn tại nhưng không gây bệnh ở đường hô hấp trên. Chúng có kích thước nhỏ, không di động, không tạo bào tử, phát triển ái khí và đòi hỏi phải có hai yếu tố X, V.

Môi trường nuôi cấy là thạch chocolat hoặc xung quanh dải mọc của tụ cầu vàng ở môi trường thạch máu (nguồn cung cấp yếu tố V). Từ 3-5% vi khuẩn phân lập từ người bình thường có vỏ bao bọc, thường là typ B.

Đây là typ thường gây viêm thanh quản, viêm phổi, tràn mủ màng phổi, nhiễm trùng xương khớp

Dịch tễ học

• H.influenzae thường gây viêm phổi ở trẻ em tuổi từ 4 tháng đến 4 năm.
• Triệu chứng lâm sàng giống viêm phổi phế cầu hoặc tụ cầu vàng, nhưng khởi phát từ từ hơn.
• Viêm phổi nguyên phát ở trẻ em thường kèm theo tổn thương ở cơ quan khác như viêm màng não, viêm thanh quản, viêm xương khớp. ở người lớn, quần thể không có vỏ bọc cũng có thể gây viêm phổi.

Yếu tố nguy cơ

• Nghiện rượu
• Mắc bệnh phổi mạn tính
• Tuổi cao 
• Bệnh khởi phát đột ngột

Triệu chứng

Tiệu chứng phổ biến là:

• Sốt, biểu hiện giống cảm cúm, ho khạc đờm mủ, khó thở, đau ngực.
• Khám phổi có hội chứng đông đặc .
• Xquang lồng ngực: hình ảnh viêm phổi thùy, viêm phế quản phổi hoặc viêm phổi kẽ. Hay tràn dịch màng phổi, nhưng ít gặp mủ màng phổi .

Chẩn đoán

Chẩn đoán xác định dựa vào cấy đờm hoặc máu ở môi trường thạch .

Điều trị, dự phòng

H.ifluenzae tạo blactamase nên kháng penicillin và ampicillin.

Kháng sinh thường dùng là:

• Cephalosporin thế hệ ba (cefotaxim, ceftiaxon) phối hợp với penicillin có chất kháng lại blactamaza (piperaxilin-tazobactam, ampicillin-sulbactam, amocxilin-sulbactam).
• Hemophylus influenzae còn nhậy với trimethoprim-sulfamethoxazol, cephalosporin thế hệ 2 và quinolon .

Một số kháng sinh nhóm marcrolid (azithromycin, clarythromycin) cũng có tác dụng với loại vi khuẩn này. Hầu hết bệnh nhân đáp ứng tốt trong vòng 24 giờ .

Dự phòng:

Thường áp dụng cho trẻ em, sử dụng vaccin chống H.influenzae typ B .

Nguồn: Bệnh viện 103