Những lưu ý khi bệnh nhân đặt ống Stent JJ - Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn

Tại sao phải đặt stent JJ?

Đặt stent JJ giúp vượt qua được tắc nghẽn ở niệu quản

Đặt stent JJ khi có tắc nghẽn ở niệu quản hoặc thận. Các nguyên nhân điển hình gây tắc nghẽn là:

• Sỏi niệu quản: Sỏi thường được hình thành ở thận, sau đó di chuyển xuống niệu quản và gây tắc nghẽn. Nhiều sỏi có thể tự thoát ra ngoài theo đường tiểu, nhưng một số khác bị kẹt lại, gây ra tắc nghẽn cần được giải quyết. Khi tắc nghẽn đi kèm với biến chứng nhiễm trùng thì cần phải khẩn trương giải quyết
• Stent sau phẫu thuật: Sau khi thực hiện phẫu thuật, stent thường được đặt để giảm thiểu phù nề ở niệu quản, dự phòng nguy cơ tắc nghẽn hoặc đau. Cũng thường đặt stent sau khi tán sỏi ở thận hoặc niệu quản để giúp các sỏi vụn thoát ra ngoài dễ dàng hơn.
• Chít hẹp: Chít hẹp có thể do sẹo gây hẹp và tắc nghẽn lòng niệu quản
• U bướu: Cả bướu lành lẫn u ác tính đều có thể gây tắc nghẽn lòng niệu quản, cần phải đặt stent để giải quyết tắc nghẽn ở thận.  Stent được đặt để giúp cải thiện chức năng thận trước khi thực hiện các biện pháp điều trị khác như hóa trị hoặc phẫu thuật triệt để cắt bỏ khối u. Trong một số bệnh lý khác như bệnh Ormond (xơ cứng khoang sau phúc mạc), stent giúp dẫn lưu thận trong lúc điều trị nội khoa giảm bớt tình trạng sưng phù đã gây tắc nghẽn trước đó.
• Tổn thương niệu quản: Tổn thương có thể xảy ra khi nội soi niệu quản, đặc biệt trong những trường hợp điều trị sỏi hoặc thực hiện sinh thiết, khi phẫu thuật ở ruột, khi thực hiện các thủ thuật sản phụ khoa, hoặc khi có các tổn thương trực tiếp đến niệu quản do vết thương xuyên thấu. Các tình huống kể trên sẽ dẫn đến phù nề như một đáp ứng sau tổn thương, và hậu quả sẽ là tắc nghẽn. Nếu có vết rách rất nhỏ ở niệu quản, stent JJ có thể giúp lành vết thương chung quanh nó, dù rằng trong một số trường hợp vẫn phải cần đến mổ hở để sửa chữa lại.

Stent có ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày không?

• Bệnh nhân vẫn có thể đi làm và chơi thể thao tuy rằng sẽ cảm thấy mau mệt và khó chịu hơn. Ngoài ra bệnh nhân còn cảm thấy có nhu cầu đi tiểu nhiều hơn bình thường.
• Vẫn có thể đi du lịch dù rằng đôi khi phải cần đến chăm sóc y tế.
• Stent JJ có thể gây ra những tác dụng phụ, ảnh hưởng đến chất lượng sống.
• Không có hạn chế nào về mặt sinh hoạt tình dục khi đặt stent JJ.

Cần chú ý thêm điều gì khi đang được đặt stent JJ?

• Nên uống ít nhất 1½ đến 2 lít nước mỗi ngày
• Báo ngay cho bác sĩ biết nếu xảy ra các tác dụng phụ khó chịu

Khi nào cần đi khám ngay?

Đi khám ngay nếu:

• Đau thường xuyên và không thể chịu đựng nổi do stent
• Có các triệu chứng và dấu hiệu của nhiễm trùng niệu (sốt, lạnh run, khó chịu và đau khi đi tiểu)
• Stent rơi ra ngoài
• Tiểu ra máu nhiều hơn một cách đáng kể

Các biện pháp được dùng để thay thế cho stent JJ?

• Trong một số trường hợp, khi tắc nghẽn có thể chỉ là thoáng qua thì không cần thiết phải đặt stent JJ. Tuy nhiên nếu thực hiện nhiều thủ thuật thì phù nề và đau sẽ có khả năng xảy ra.
• Trong một số trường hợp có thể đặt một ống thông từ thận, qua niệu quản rồi dẫn lưu ra da. Khi rút ống rất thuận tiện,  không đòi hỏi thủ thuật nào. Điều bất tiện là chỉ có thể đặt ống thông này trong thời gian vài ngày mà thôi.
• Biện pháp thay thế khác là đặt một ống dẫn lưu trực tiếp từ thận ra da. Thủ thuật này được gọi là “mở thận ra da” (nephrostomy), thực hiện dưới hướng dẫn của siêu âm và đòi hỏi thận phải ứ nước đủ để cho phẫu thuật viên có thể tiếp cận vị trí cần thiết một cách dễ dàng. Do ống dẫn lưu nằm ở ngoài cơ thể nên khá bất tiện và có thể bị sơ ý rút ra. Lợi điểm là việc dẫn lưu sẽ tốt hơn stent JJ trong những trường hợp viêm thận mủ kèm tắc nghẽn (pyonephrosis).

Stent JJ được lấy ra như thế nào?

• Stent JJ được lấy ra bằng ống nội soi bàng quang sau khi gây tê tại chỗ hoặc gây mê toàn thân. Một ống nội soi mềm đặc biệt, dạng kính viễn vọng được đưa vào niệu đạo. Gắp stent và rút ra.
• Stent JJ thường không được lưu giữ quá 3 tháng trong cơ thể.

Nguồn: Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn