Điều trị bệnh van 2 lá - Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn

Bệnh van hai lá

• Là bệnh van tim phổ biến tại Việt Nam, đa số nguyên nhân do thấp tim (rheumatic fever).

• Đây là bệnh khá điển hình ở các nước nghèo, đang phát triển

• Khởi đầu là các bệnh nhiễm trùng vùng mũi họng và đường hô hấp do một loại vi trùng có tên: Liên cầu khuẩn tan huyết β nhóm A (streptococcus A).

Các tổn thương

• Van hai lá nằm giữa tâm nhĩ và tâm thất trái.

• Thương tổn van hai lá do thấp tim rất phức tạp và nặng nề.

• Có 3 loại tổn thương chính là hẹp van, hở van và kết hợp vừa hở vừa hẹp van.

Nguyên nhân

• Do thấp tim không được điều trị triệt để, dẫn đến tổn thương van tim, khiến cho các lá van dầy lên

• Có thể lắng đọng canxi làm lá van cứng lại, hạn chế di động.

• Các mép van dính lại với nhau gây hẹp lỗ van, các dây chằng dầy dính lại với nhau thành một khối khiến van bị hở.

Triệu chứng

• Khó thở là dấu hiệu rất phổ biến của bệnh

• Ban đầu thấy khó thở khi làm việc nặng hoặc khi gắng sức như lên cầu thang, sau đó mức độ khó thở sẽ tăng dần, chỉ cần làm việc nhẹ như sinh hoạt hàng ngày người bệnh đã thấy khó thở, và sẽ đỡ khi nghỉ ngơi.

• Nếu bệnh không được điều trị, mức độ khó thở sẽ tăng hơn nữa, khiến người bệnh khó thở cả khi nghỉ không làm gì, ban đêm thường phải ngồi dậy để thở.
• Đôi khi bệnh nhân có ho ra máu, có thể chỉ ho ra ít máu.

Chẩn đoán

• Khám tim, nghe được tiếng thổi bất thường ở vùng tim có thể hướng tới bệnh tim là hẹp hay hở van.

• Tuy nhiên, để chẩn đoán chính xác cần làm thêm các xét nghiệm chụp phim X-quang, điện tim đồ và đặc biệt là siêu âm tim.

• Siêu âm tim giúp cho thầy thuốc có thể đánh giá chính xác mức độ hẹp hay hở van.
• Bên cạnh đó đánh giá được hình thái tổn thương của van, mức độ dầy, vôi hóa, cũng như tình trạng dây chằng của van hai lá.

Điều trị

• Can thiệp phù hợp kết hợp với điều trị nội khoa (điều trị bằng thuốc) trước và sau khi can thiệp.

• Việc điều trị chống suy tim chủ yếu bằng chế độ ăn hạn chế muối, nghỉ ngơi, dùng thuốc chống suy tim và lợi tiểu.

Với tổn thương hẹp van hai lá đơn thuần:

• Khi van hai lá chỉ hẹp mà không có hở, có thể mổ nong van bằng dụng cụ hoặc mổ với tuần hoàn ngoài cơ thể, cho tim ngừng đập, mở nhĩ trái và mở rộng van hai lá.
• Có một phương pháp khác là nong van bằng can thiệp mạch qua da. 

Với tổn thương hở van hai lá hoặc kết hợp hở-hẹp van hai lá:

• Trong trường hợp này điều trị duy nhất là phẫu thuật sửa hoặc thay van hai lá với tuần hoàn ngoài cơ thể.
• Chỉ định sửa hay thay van không chỉ phụ thuộc vào mức độ thương tổn của van mà còn phụ thuộc vào các yêu tố khác như tuổi, cơ sở vật chất, kinh tế người bệnh, khả năng kinh nghiệm của thầy thuốc…
• Tuy nhiên khi lá van dầy, vôi hóa nhiều, dây chằng lá van co rút nặng thì phải thay van nhân tạo, nếu lá van còn mềm mại, dây chằng chưa thương tổn nặng thì nên sửa van.

Phòng bệnh

• Bệnh hay xảy ra khi người bệnh sống trong môi trường ẩm thấp, thiếu vệ sinh, điều kiện dinh dưỡng không đảm bảo…

• Nếu bệnh nhân có các dấu hiệu nhiễm khuẩn đường hô hấp trên do liên cầu khuẩn tan máu β nhóm A như: sốt, viêm họng, viêm amydal, sưng hạch bạch huyết dưới hàm, nuốt đau, hoặc phát hiện trẻ có dấu hiệu đau khớp thì cần đưa ngay trẻ đến khám tại các cơ sở y tế.

• Cần chú ý biện pháp tuyên truyền để người dân biết lợi ích của việc điều trị viêm họng nhất là cho trẻ cũng như hậu quả tai hại của bệnh van tim do thấp, phổ biến giáo dục sức khỏe cho trẻ giữ vệ sinh, giữ ấm tránh nhiễm lạnh, nâng cao thể chất, cải tạo môi trường sống, nâng cao chất lượng sống, thoát nghèo là một yếu tố rất quan trọng.

Nguồn: Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn