Biểu hiện của mắt ở bệnh AIDS - bệnh viện 103
Toàn thân
- Chẩn đoán huyết thanh ELISA (enzyme linked immunosorbent assay ): (+).
- Định loại virus HIV (Human immunodeficiency virus): (+).
Các biểu hiện ở mắt
1. Mi mắt và bề mặt nhãn cầu:
1.1. Zona: Mụn nước dọc theo dây V nhưng không vượt qua đường giữa. Đau nhức mắt vùng dây V chi phối. Các tổn thương giác mạc, kết mạc, viêm màng bồ đào…
1.2. Herpes: Viêm giác mạc, viêm loét giác mạc hình cành cây, hình bản đồ.
1.3. Nấm mắt: Viêm loét giác mạc do nấm.
1.4. Sarcom Kaposi: Ở kết mạc tổn thương khu trú màu đỏ tươi, hay ở túi cùng dưới. Ở mi tổn thương có màu đỏ tía kết hợp phù nề mi. Biến chứng của sarcom kaposi là xuất huyết tái diễn nhiều lần, lông xiêu, nhiễm khuẩn tại chỗ. Điều trị: Vinblastine, lạnh đông, tia xạ hoặc cắt bỏ.
2. Nội nhãn:
2.1. Bệnh mạch võng mạc (không đặc hiệu): Soi đáy mắt sẽ thấy các tổn thương dọc theo mạch máu như:
- Xuất tiết dạng chấm bông mượt.
- Xuất huyết hình ngọn nến hoặc thành những chấm máu.
- Vi phình mạch.
- Viêm quanh mạch.
- Dày thành mạch.
2.2. Bệnh lý võng mạc do virus cự bào:
- Bệnh nhân hầu như không đau, chỉ có giảm thị lực 2 mắt
- Nhiều vùng mờ đục dạng hạt ở võng mạc, màu trắng, tách rời nhau, bờ nham nhở, và thường xen kẽ với những đám xuất huyết võng mạc.
- Những vùng hoại tử thường bắt nguồn từ những cung mạch lớn ở cực sau nhãn cầu phát triển rộng ra rồi kết nhập lại.
Điều trị:
- Ganciclovir 2,5mg/kg tiêm tĩnh mạch 8h/lần trong 10 – 20 ngày.
- Ganciclovir 5mg/kg tiêm tĩnh mạch 12h/lần trong 10 – 20 ngày.
Tiếp tục duy trì liều với 6mg/kg/ngày trong 5 – 7 ngày. Không kết hợp với AZT (Azidothymidine)
2.3. Bệnh do Toxoplasma:
- Bệnh bị đau nhức và đỏ mắt, giảm thị lực, nhìn thấy đám lơ lửng, sợ ánh sáng.
- Soi đáy mắt thấy tổn thương hắc võng mạc nhiều ổ với màu vàng nhạt, mờ đục. Có thể gặp những tổn thương này ở cả 2 mắt.
Điều trị:
- Pyrimethamine kết hợp Tetracycline hoặc Sulfadiazine.
- Thuốc nhóm Steroids dạng nước rỏ mắt và dạng mỡ tra mắt.
- Thuốc giãn đồng tử, liệt thể mi: Atropin, Cyclogyl, … 1lần/ngày.
2.4. Bệnh võng mạc do nấm Candida:
- Bệnh nhân bị đau nhức mắt, giảm thị lực, thấy đám lơ lửng trước mắt. Bệnh thường thấy ở cả 2 mắt.
- Đáy mắt: Nhiều ổ tổn thương võng mạc màu lờ mờ vàng nhạt kích thước bằng từ một đến vài lần đường kính đĩa thị. Các tổn thương này dần phát triển lấn vào dịch kính tạo hình ảnh quả bóng bông
- Dịch kính vẩn đục, abces dịch kính.
- Mủ tiền phòng.
- Có thể có bong võng mạc.
Điều trị:
- Nuôi cấy máu, nước tiểu để xác định căn nguyên.
- Cắt dịch kính với mục đích chẩn đoán và điều trị.
Dùng thuốc:
- Ketoconazole 200 – 400 mg/ngày.
- Amphotericine B nếu các thuốc trên không tác dụng: 1mg x 5lần/ngày (tĩnh mạch), tăng dần lên 20 mg/ngày. Tổng liều đạt 200mg thì ngừng.
- Thuốc giãn đồng tử Atropine 1% x 1lần/ngày./
Nguồn: Bệnh viện 103