Tác Dụng Của Glycosaminoglycan Trong Da Và Các Sản Phẩm Chăm Sóc Da

Glycosaminoglycan là gì?

Glycosaminoglycan (GAG) là một loại đường polysaccharide (đường đa) có tự nhiên trong da. Glycosaminoglycan liên kết với một protein lõi và tạo thành proteoglycan.

Proteoglycan hỗ trợ quá trình hydrat hóa chất nền ngoại bào (ECM). Chất nền ngoại bào có vai trò rất quan trọng đối với hoạt động bình thường của các tế bào da như nguyên bào sợi.

Glycosaminoglycan có dạng chuỗi dài được tạo thành từ các hạt, mỗi hạt là một phân tử đường. Glycosaminoglycan có trong da, khớp và các bộ phận khác trên cơ thể. Ở da, glycosaminoglycan giúp giữ cho da ẩm và đàn hồi nhờ khả năng giữ được rất nhiều nước. Giống như một miếng bọt biển, glycosaminoglycan hút nước, giúp duy trì độ ẩm cho da và giữ cho da mềm mại, mịn màng. Glycosaminoglycan còn tạo ra môi trường chứa đầy nước giúp cho các tín hiệu tế bào như yếu tố tăng trưởng và exosome di chuyển xung quanh và tác động đến các tế bào da.

Vai trò của glycosaminoglycan tự nhiên trong da

Glycosaminoglycan có vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe của làn da:

• Liên kết với nước
• Góp phần giữ cân bằng lượng muối và nước
• Tạo ra “bộ khung” để các nguyên bào sợi bám vào
• Tác động đến sự di chuyển và chức năng của nguyên bào sợi
• Giúp tất cả các phân tử truyền tín hiệu có thể di chuyển dễ dàng từ tế bào này sang tế bào khác

Glycosaminoglycan và lão hóa da

Sự sụt giảm lượng glycosaminoglycan sulfate hóa và axit hyaluronic tự nhiên trong da là nguyên nhân khiến da mất đi sự đàn hồi và căng mịn khi có tuổi (heparan sulfate và chondroitin sulfate tăng lên ở da bị lão hóa do ánh sáng (photoaging) nhưng tổng lượng glycosaminoglycan sunfate hóa lại giảm).

Các loại glycosaminoglycan tự nhiên trong da

Axit hyaluronic và dermatan sulfate là những loại glycosaminoglycan có nhiều nhất trong da. Các glycosaminoglycan quan trọng khác cũng ảnh hưởng đến vẻ ngoài của da là heparan sulfate, heparin, keratan sulfate, chondroitin-4 và chondroitin-6-sulfate.

Axit hyaluronic và heparan sulfate là hai loại glycosaminoglycan duy nhất được sử dụng làm thành phần chăm sóc da và chống lão hóa.

Axit hyaluronic còn được sử dụng trong chất làm đầy.

Dưới đây là các loại glycosaminoglycan trong da:

• Chondroitin sulfate: chủ yếu được tìm thấy trong sụn, chondroitin sulfate giúp tạo lớp đệm bảo vệ chống lại lực nén. Trong da, chondroitin sulfate giúp duy trì cấu trúc và sự hydrat hóa da.
• Dermatan sulfate: thay thế chondroitin sulfate trong một số mô. Dermatan sulfate được tìm thấy chủ yếu ở da, gân và phổi. Dermatan sulfate tham gia vào quá trình chữa lành vết thương và độ đàn hồi của da.
• Decorin: decorin thực chất không phải là glycosaminoglycan mà là một proteoglycan có chứa chuỗi dermatan sulfate (một loại glycosaminoglycan). Decorin tương tác với các sợi collagen trong da và giúp điều hòa sự hình thành collagen.
• Heparan sulfate: hiện diện trên bề mặt tế bào và trong chất nền ngoại bào, đóng vai trò quan trọng trong sự truyền tín hiệu và phát triển tế bào.
• Axit hyaluronic (hyaluronan): có tính ưa nước cao và có thể giữ một lượng nước rất lớn, đóng vai trò quan trọng trong quá trình hydrat hóa da và bôi trơn mô.
• Keratan sulfate: được tìm thấy trong giác mạc, sụn và xương. Chức năng của keratan sulfate trong da chưa được xác định rõ nhưng loại glycosaminoglycan này cũng cần thiết cho độ đàn hồi và hydrat hóa của da.

Da lão hóa có lượng heparan sulfate và chondroitin sulfate thấp hơn nhưng lại nhiều keratan sulfate và dermatan sulfate hơn so với làn da khỏe mạnh, trẻ trung.

>>>>> Xem thêm:  Chất tiết tế bào gốc Exosome

Heparan sunfate

Heparan sulfate (HS) giúp cải thiện phản ứng của tế bào với các yếu tố tăng trưởng. Khi có tuổi, lượng heparan sulfate trong da giảm và do đó, các tế bào da không còn phản ứng tốt với yếu tố tăng trưởng.

Heparan sulfate bảo vệ các yếu tố tăng trưởng khi chúng di chuyển giữa các tế bào, điều này giúp có nhiều yếu tố tăng trưởng đến được tế bào hơn và cải thiện khả năng trao đổi tín hiệu giữa các tế bào.

Axit hyaluronic

Axit hyaluronic là một chất hút ẩm (humectant), có khả năng liên kết với nước và đưa nước vào da, nhờ đó giúp tăng độ dày cho lớp trung bì của da và giúp da ẩm mượt, căng mịn hơn. Cái tên “hyaluronic” có nguồn gốc từ chữ “hyalos” trong tiếng Hy Lạp, có nghĩa là thủy tinh. Sở dĩ được đặt tên như vậy là vì axit hyaluronic có vẻ ngoài giống như thủy tinh. Axit hyaluronic là một trong những thành phần chăm sóc da chính được sử dụng trong xu hướng làm đẹp “jello skin”, có nghĩa là làn da căng mọng, sáng bóng giống như thạch.

Axit hyaluronic còn giúp làm tăng khả năng thẩm thấu của các thành phần chăm sóc da khác.

Axit hyaluronic rất quan trọng đối với:

• Sự tăng trưởng tế bào
• Chức năng và khả năng bám dính của thụ thể màng
• Độ ẩm của da
• Sự căng mịn của da
• Sự truyền tín hiệu giữa các tế bào

Decorin

Decorin là một loại proteoglycan được tìm thấy trong chất nền ngoại bào. Cái tên “decorin” có nguồn gốc từ từ “decorate”, có nghĩa là trang trí do decorin có hình giống như "móng ngựa" liên kết với các sợi collagen giống như những sợi dây trang trí cho collagen. Decorin giúp sắp xếp collagen. Lượng decorin trong da giảm theo thời gian.

Loại glycosaminoglycan nào có trong sản phẩm chăm sóc da?

Loại glycosaminoglycan phổ biến nhất trong các sản phẩm chăm sóc da là axit hyaluronic. Axit hyaluronic có tác dụng dưỡng ẩm cho da, giúp các thành phần chăm sóc da khác thẩm thấu vào da tốt hơn và làm mờ nếp nhăn tạm thời nhờ đặc tính hút ẩm vào da.

Tuy nhiên, axit hyaluronic không thẩm thấu tốt vào da trừ khi có trọng lượng phân tử thấp. Hầu hết các loại serum axit hyaluronic đều có chứa axit hyaluronic với nhiều kích thước phân tử khác nhau.

Glycosaminoglycan trong chất làm đầy

Không chỉ được sử dụng trong sản phẩm chăm sóc da, axit hyaluronic còn được sử dụng làm chất làm đầy (filler). Một số ví dụ về filler axit hyaluronic gồm có Restylane, Juvederm, Voluma, Versa, RHA và Belotero. Những chất làm đầy này được tạo thành từ axit hyaluronic liên kết ngang và được tiêm vào da để làm mờ nếp nhăn, làm đầy những vùng bị lõm và chỉnh sửa hình dạng, đường nét ở một số vị trí.

Các loại glycosaminoglycan khác trong sản phẩm chăm sóc da

Hai loại glycosaminoglycan được sử dụng phổ biến nhất trong các sản phẩm chăm sóc da là axit hyaluronic và heparan sulfate. Heparan sulfate cũng thường được sử dụng trong kem dưỡng ẩm và serum.

>>>>> Tìm hiểu thêm: Lợi ích của exosome trong chăm sóc da và điều trị vấn đề về da