Quy trình chăm sóc da mụn cho từng loại da

Điều trị mụn bọc

Mụn bọc khó điều trị hơn nhiều so với mụn trứng cá thông thường vì mụn bọc hình thành sâu bên trong nang lông và các sản phẩm trị mụn dạng bôi thường khó thẩm thấu sâu vào da.

Đây là lý do tại sao mụn bọc thường phải điều trị bằng các loại thuốc đường uống như:

• Retinoid đường uống như Accutane
• Thuốc kháng sinh như doxycycline
• Thuốc ức chế hormone như spironolactone

Loại da sẽ có sự thay đổi khi bắt đầu dùng những loại thuốc này, ví dụ Accutane và spironolactone có thể khiến da dầu trở thành da khô. Do đó, bạn không nên mua sản phẩm dưỡng da mới trong thời gian đầu sử dụng thuốc. Hãy chờ một thời gian để xem da mình là da dầu hay da khô để mua sản phẩm dưỡng da phù hợp.

Nếu bạn muốn dùng các sản phẩm trị mụn dạng bôi trước khi dùng thuốc trị mụn dạng uống thì có thể tham khảo quy trình chăm sóc da dưới đây.

Quy trình chăm sóc da buổi sáng

Bước 1: Rửa mặt bằng sữa rửa mặt có độ pH thấp

Sữa rửa mặt có độ pH thấp giúp làm lỏng sự liên kết giữa các tế bào da để hoạt chất trị mụn có thể thẩm thấu vào da. Các loại sữa rửa mặt này còn làm giảm độ pH của da, nhờ đó ngăn vi khuẩn gây mụn phát triển và giúp làm sạch bụi bẩn, bã nhờn cũng như tế bào chết tích tụ gây bít tắc lỗ chân lông.

Sữa rửa mặt axit salicylic là loại sữa rửa mặt tốt nhất cho da bị mụn trứng cá. Tuy nhiên, không nên dùng sữa rửa mặt axit salicylic hai lần một ngày, nhất là khi bạn có làn da nhạy cảm và dễ bị kích ứng. Chỉ nên dùng sữa rửa mặt axit salicylic một lần/ngày vào buổi sáng và một loại sữa rửa mặt khác vào buổi tối.

Bước 2: Kem dưỡng mắt

Kem dưỡng mắt giúp bảo vệ vùng da mỏng manh quanh mắt khỏi các hoạt chất trị mụn trứng cá.

Bước 3: Sản phẩm trị mụn

Có rất nhiều loại sản phẩm trị mụn mà bạn có thể sử dụng ở bước 3 trong quy trình chăm sóc buổi sáng. Bạn có thể lựa chọn một trong những sản phẩm dưới đây:

• Thuốc trị mụn do bác sĩ kê đơn (không phải tretinoin)
• Sản phẩm chứa axit hydroxy
• Benzoyl peroxide

Thoa ¼ thìa cà phê gel hoặc kem lên toàn bộ khuôn mặt hoặc sử dụng miếng dán theo chỉ dẫn.

Bước 4: Kem dưỡng ẩm

Mỗi loại da cần dùng loại kem dưỡng ẩm khác nhau nhưng tất cả các loại da bị mụn trứng cá đều phải tránh kem dưỡng ẩm chứa thành phần gây bít tắc lỗ chân lông.

Nếu da bạn quá nhờn và bị khô, kích ứng do các sản phẩm trị mụn thì có thể không cần dùng kem dưỡng ẩm.

Da dầu có thể dùng kem dưỡng ẩm lỏng nhẹ chứa axit hyaluronic. Tuy nhiên, cần lưu ý, axit hyaluronic có thể làm tăng sự thẩm thấu của các hoạt chất trị mụn vào da. Mặc dù điều này giúp cho các hoạt chất trị mụn phát huy tác dụng tốt hơn nhưng cũng đồng thời làm tăng nguy cơ xảy ra tác dụng phụ. Nếu dùng các hoạt chất trị mụn dễ gây kích ứng như benzoyl peroxide hoặc retinoid, bạn không nên dùng kem dưỡng ẩm chứa axit hyaluronic.

Da khô nên chọn kem dưỡng ẩm phục hồi hàng rào bảo vệ da.

Bước 5: Kem chống nắng

Nếu bạn có làn da dầu thì có thể bỏ qua bước kem dưỡng ẩm nếu như kem chống nắng có tác dụng dưỡng ẩm (không được bỏ qua kem chống nắng). Hãy lựa chọn kem chống nắng không chứa thành phần gây bít tắc lỗ chân lông.

Quy trình chăm sóc da buổi tối

Bước 1: Rửa mặt

Nếu dùng sữa rửa mặt axit salicylic vào buổi sáng thì buổi tối bạn nên dùng một loại sữa rửa mặt khác để tránh tẩy tế bào chết quá mức.

Da khô nên lựa chọn sữa rửa mặt không tạo bọt hoặc dạng kem. Da dầu nên dùng sữa rửa mặt tạo bọt.

Bước 2: Kem dưỡng mắt

Các sản phẩm trị mụn mà bạn thoa lên da vào buổi tối trước khi đi ngủ có thể dính vào vỏ gối, sau đó dính vào mí mắt và gây kích ứng mắt. Thoa kem dưỡng mắt trước khi thoa sản phẩm trị mụn sẽ giúp bảo vệ làn da mỏng manh quanh mắt. Điều này thậm chí còn quan trọng hơn trong quy trình chăm sóc da buổi tối, đặc biệt là khi sản phẩm trị mụn có chứa retinoid hoặc benzoyl peroxide.

Bước 3: Sản phẩm trị mụn

Buổi tối là thời điểm lý tưởng nhất để thoa retinoid vì retinoid nhạy cảm với ánh sáng. Tuy nhiên, nếu thoa retinoid ở bước 3 trước kem dưỡng ẩm, retinoid sẽ thẩm thấu vào da quá nhiều và tăng nguy cơ xảy ra tác dụng phụ.

Sản phẩm mà bạn nên sử dụng ở bước thứ 3 trong quy trình chăm sóc da mụn buổi tối tùy thuộc vào loại da của bạn và những vấn đề khác về da đang có. Nói chung, sản phẩm mà bạn sử dụng ở bước 3 nên có chứa hoạt chất giải quyết các vấn đề về da như:

• Chất chống viêm
• Chất chống oxy hóa
• Chất chống lão hóa
• Chất làm sáng da

Bước 4: Kem dưỡng ẩm

Bạn có thể dùng cùng một loại kem dưỡng ẩm vào buổi sáng và tối.

Bước 5: Retinoid

Retinoid là sản phẩm quan trọng nhất trong quy trình chăm sóc da bị mụn nang. Thoa retinoid sau kem dưỡng ẩm giúp làm chậm tốc độ retinoid thẩm thấu vào da và giảm nguy cơ tác dụng phụ.

Khi bị mụn nang, hãy sử dụng loại retinoid mạnh nhất mà da có thể dung nạp.

Quy trình chăm sóc da dầu mụn

Da dầu thường có khả năng dung nạp các hoạt chất trị mụn tốt hơn (ít có nguy cơ bị kích ứng hơn) da khô. Nếu bạn có da dầu và bị mụn trứng cá thì có thể thực hiện theo quy trình chăm sóc da bên trên.

Da dầu mụn nên sử dụng các hoạt chất trị mụn sau đây:

• Axit salicylic
• Retinoid

Bạn có thể hỏi bác sĩ da liễu về thuốc Winlevi (clascoterone). Loại thuốc này có tác dụng giảm sự sản xuất bã nhờn trên da và làm thông thoáng lỗ chân lông. Nên sử dụng Winlevi ở bước 3 trong quy trình chăm sóc da buổi sáng và tối.

Quy trình chăm sóc da nhạy cảm bị mụn

Da nhạy cảm dễ bị viêm nên không thể sử dụng sữa rửa mặt tạo bọt, chất tẩy tế bào chết và hoạt chất trị mụn tác dụng mạnh. Những sản phẩm này có thể khiến da nhạy cảm bị kích ứng và viêm.

Da nhạy cảm cũng nên thực hiện quy trình chăm sóc da trị mụn gồm 5 bước vào buổi sáng và buổi tối giống như các loại da khác.

Da nhạy cảm nên dùng sản phẩm chứa các chất chống viêm dưới đây ở bước 3 và bước 4 trong quy trình chăm sóc da:

• Niacinamide
• Chiết xuất trà xanh
• Resveratrol
• Bisabolol
• Caffeine

Điều trị mụn nội tiết

Mụn nội tiết thường hình thành dọc theo đường viền hàm, cằm và bên dưới da. Ở phụ nữ, mụn nội tiết thường bắt đầu xuất hiện hoặc trở nên nặng hơn ngay trước khi có kinh nguyệt. Khi quan sát dưới ánh sáng xanh của máy soi da, mụn nội tiết sẽ không có nhiều điểm sáng (vi khuẩn) như các loại mụn trứng cá khác.

Điều này có nghĩa là các hoạt chất kháng khuẩn như benzoyl peroxide, bạc và kháng sinh sẽ kém hiệu quả hơn đối với mụn nội tiết.

Trị sẹo mụn

Mụn trứng cá có thể để lại những vết màu hồng trên da. Đa phần thì đó không phải là sẹo mụn và các đốm màu hồng này sẽ tự mờ dần theo thời gian.

Sử dụng các thành phần trị mẩn đỏ như caffeine và tẩy da chết thường xuyên có thể giúp các đốm hồng này mờ nhanh hơn.

Trị thâm mụn

Cách hiệu quả nhất để trị thâm mụn là dùng hoạt chất làm sáng da. Chất ức chế tyrosinase là nhóm hoạt chất trị thâm mụn hiệu quả nhất. Ví dụ về các chất ức chế tyrosinase là vitamin C, axit kojic hay arbutin. Bạn nên chọn những hoạt chất không gây bít tắc lỗ chân lông để tránh nổi mụn mới và sử dụng sản phẩm trị thâm ở bước 3 trong quy trình chăm sóc da buổi sáng và buổi tối.

Các hoạt chất trị mụn tự nhiên

Có rất nhiều hoạt chất trị mụn có nguồn gốc từ thực vật. Ví dụ, axit salicylic được chiết xuất từ vỏ cây liễu.

Bạn có thể sử dụng sản phẩm tự nhiên trong tất cả các bước của quy trình chăm sóc da, ngoại trừ bước retinoid vào buổi tối. Không có sản phẩm retinoid tự nhiên nào có tác dụng trị mụn trứng cá. Mặc dù cà rốt, beta carotene và khoai lang có chứa vitamin A nhưng vitamin A từ những nguồn này không thể thẩm thấu đủ sâu vào da để trị mụn trứng cá.

Quy trình chăm sóc da mụn tối giản

Các bước trong quy trình chăm sóc da mụn cần nhắm đến ba mục tiêu là tiêu diệt vi khuẩn gây mụn, làm thông thoáng lỗ chân lông và giảm viêm.

Nếu bạn muốn rút gọn các bước trong quy trình chăm sóc da hàng ngày thì có thể chỉ cần dùng ba sản phẩm dưới đây:

• Bước 1: Sữa rửa mặt
• Bước 2: Sản phẩm trị mụn chứa axit salicylic hoặc axit glycolic
• Bước 3: Kem dưỡng ẩm hoặc retinoid

Mất bao lâu để da sạch mụn?

Mụn trứng cá là tình trạng viêm xảy ra ở nang lông và cần có thời gian để các nang lông khỏi viêm.

Mụn trứng cá thường có chu kỳ 8 tuần, vì vậy nên sẽ mất 8 tuần để các sản phẩm trị mụn phát huy tác dụng.

Điều quan trọng là phải sử dụng các sản phẩm trị mụn đều đặn để điều trị mụn và ngăn hình thành mụn mới.

Trong hệ thống phân loại da Baumann, da bị mụn trứng cá được coi là da nhạy cảm loại 1 và có thể xảy ra đồng thời với các loại da nhạy cảm khác.

Mụn trứng cá là do vi khuẩn Cutibacteria acnes (C. acnes) gây ra, kết hợp với sự gián đoạn trong quá trình bong tế bào chết tự nhiên của da, khiến cho lỗ chân lông bị bít tắc và viêm.