Mất nước qua da là gì?

Nội dung chính của bài viết

• Da khô, mất nước là một vấn đề phổ biến mà rất nhiều người gặp phải, đặc biệt là ở những nơi có khí hậu khô hanh vào mùa đông.
• Mất nước qua da xảy ra khi lớp hàng rào bảo vệ của da bị tổn thương hoặc suy yếu, tạo điều kiện cho độ ẩm bốc hơi từ trong da vào không khí.
• Nên đi khám bác sĩ da liễu để đánh giá chức năng của lớp hàng rào bảo vệ da và có quy trình chăm sóc da phù hợp với loại da của mình.

Giới thiệu

Độ ẩm là yếu tố rất quan trọng để có một làn da khỏe mạnh và căng mịn. Mất nước qua da (transepidermal water loss - mất nước qua da) là hiện tượng nước trong da bốc hơi qua lớp biểu bì - lớp ngoài cùng của da và vào môi trường xung quanh. Khi bị mất quá nhiều nước, da sẽ trở nên khô, sần sùi, ngứa và dễ bị kích ứng.

Những người bị viêm da cơ địa hay chàm (eczema), viêm da tiếp xúc, bệnh vẩy nến và các vấn đề về da tương tự khác thường có lớp hàng rào bảo vệ da (skin barrier) suy yếu, dẫn đến hiện tượng mất nước qua da nhiều hơn bình thường.

Tuy nhiên, hoàn toàn có thể phục hồi hàng rào bảo vệ da và ngăn chặn hiện tượng này bằng một chế độ chăm sóc da phù hợp. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu hơn về hiện tượng mất nước qua da, tại sao lại xảy ra và cần làm gì để ngăn chặn cũng như là phục hồi làn da khỏe mạnh.

Mất nước qua da là gì và nguyên nhân nào gây nên?

Mất nước qua da xảy ra khi lớp hàng rào bảo vệ của da bị tổn thương hoặc suy yếu, tạo điều kiện cho độ ẩm bốc hơi từ trong da vào không khí. Kết quả là một làn da khô, mất nước và/hoặc bị kích ứng.

Để hiểu được nguyên nhân gây ra hiện tượng mất nước qua da thì trước tiên bạn cần biết các lớp của da. Lớp trên cùng của da là lớp biểu bì, được tạo thành từ 4 đến 5 lớp nhỏ hơn. Bên dưới lớp biểu bì là lớp trung bì, chủ yếu được tạo thành từ collagen, hyaluronic acid, heparan sulfate, các glycosaminoglycan khác và elastin. Lớp dưới cùng là lớp hạ bì và chủ yếu có nhiệm vụ lưu trữ mỡ để giữ ấm cho cơ thể.

Lớp trên cùng của lớp biểu bì được gọi là lớp sừng (stratum corneum). Lớp sừng có cấu trúc tương tự như một bức tường gạch được tạo thành từ 15 đến 30 lớp tế bào đóng vai trò là các viên gạch và lượng lipid giữa các tế bào là vữa kết dính. Chức năng của lớp này là ngăn mất nước qua da và ngăn ngừa các chất gây kích ứng, dị ứng xâm nhập vào da. Khi da bị thiếu lipid để tạo ra lớp hàng rào này thì hiện tượng mất nước qua da sẽ xảy ra.

Hàng rào bảo vệ da bị tổn hại không chỉ làm tăng mức độ mất nước qua da mà còn cho phép mầm bệnh xâm nhập vào da và gây ra nhiều vấn đề về da không mong muốn.

Có hai dụng cụ để đo mức độ mất nước qua da và xác định xem lớp hàng rào bảo vệ da có bị suy yếu hay không, đó là TEWAmeter và Evaporometer.

Cách phục hồi hàng rào bảo vệ da và ngăn mất nước qua da

Có thể phục hồi hàng rào bảo vệ da bị tổn hại và từ đó làm giảm hiện tượng mất nước qua da bằng cách sử dụng các thành phần dưỡng ẩm phù hợp. Một trong những thành phần có công dụng phục hồi hàng rào bảo vệ da hiệu quả nhất là myristoyl/palmitoyl oxostearamide/arachamide mea hay công nghệ MLE.

Công nghệ MLE mô phỏng cấu trúc xếp lớp của lipid tự nhiên trong làn da và từ đó giúp củng cố lớp hàng rào và giảm mất nước qua da.

Một chế độ dưỡng ẩm hiệu quả để phục hồi hàng rào bảo vệ da cần có sự kết hợp của một số thành phần dưỡng ẩm khác nhau, bao gồm cả chất hút ẩm (humectant), chất khóa ẩm (occlusive) và chất làm mềm (emollient).

• Chất hút ẩm: hoạt động với cơ chế hút độ ẩm từ môi trường xung quanh vào trong da. Tuy nhiên, chất này chỉ phát huy tác dụng dưỡng ẩm da ở điều kiện khí hậu ẩm ướt. Còn khi không khí khô hanh thì các thành phần hút ẩm lại hút ngược độ ẩm từ da vào môi trường bên ngoài và khiến cho da bị mất nước.
• Chất khóa ẩm: có công dụng khóa chặt độ ẩm trong da và ngăn ngừa các chất kích ứng cũng như tác nhân gây hại xâm nhập từ môi trường vào bên trong da. Các chất khóa ẩm thường được sử dụng kết hợp với chất hút ẩm để tăng cường độ ẩm cho da một cách tối ưu.
• Chất làm mềm: làm cho bề mặt da mịn màng và mềm mại.

Việc lựa chọn thành phần và sản phẩm dưỡng ẩm sẽ tùy thuộc vào loại da, tình trạng da và các vấn đề gặp phải (ví dụ như bệnh viêm da cơ địa, trứng cá đỏ,…). Nếu bạn không biết da mình thuộc loại nào và cần dùng kem dưỡng nào cho phù hợp thì có thể đi khám bác sĩ da liễu để được tư vấn cụ thể.