Lựa chọn các cách trị mụn phù hợp
Hình ảnh thực tế (Click xem ảnh to)
Nội dung chính của bài viết
- Có 3 loại mụn trứng các phổ biến, đó là: mụn không viêm, mụn viêm và mụn bọc.
- Mỗi loại mụn có một cách điều trị riêng, từ phương pháp đơn giản đến phức tạp.
- Khi bị mụn trứng cá, bạn cần đi khám để bác sĩ tìm ra nguyên nhân và có phương pháp điều trị phù hợp nhất.
Các loại mụn trứng cá
Nhiều năm trước, thanh thiếu niên bị mụn trứng cá đã được yêu cầu không ăn khoai tây chiên và cho một ống thuốc Clearasil. Ngày nay, chúng ta biết nhiều hơn về lý do tại sao một số người phát triển mụn và cách điều trị hiệu quả nhất.
Tất cả các trường hợp bị mụn đều giống nhau, và không phải tất cả đều điều trị như nhau. Mặc dù tất cả các mụn đều có nguồn gốc từ sự dao động nội tiết tố làm kích thích sản xuất dầu – tuy nhiên không phải tất cả tất cả bệnh nhân đều bị mụn nặng và không phải tất cả các trường hợp mụn sẽ đáp ứng với cùng một loại phương pháp điều trị.
Macrene Alexiades-Armenakas, Tiến sĩ, trợ lý giáo sư lâm sàng của khoa da liễu tại Yale School of Medicine và một chuyên gia về liệu pháp laser cho mụn trứng cá, người đang làm việc tại thành phố New York, nói: "Hầu hết các trường hợp mụn được phân loại vào một trong ba loại chính dưới đây"
- Mụn không viêm (comedonal acne): Đây là loại mụn trứng cá nhẹ bao gồm mụn đầu đen và mụn đầu trắng (mụn cám). Nó hình thành từ một thành phần của dầu của da (bã nhờn), cùng với tế bào da chết, tạo thành nhân mụn tắc nghẽn bên trong các lỗ chân lông của da. Mụn không viêm xuất hiện thường xuyên nhất ở trán, mũi và cằm.
- Mụn viêm (inflammatory acne): Mụn viêm xảy ra khi nhân mụn trở nên đỏ và viêm.
- Mụn bọc ( cystic acne): Đây là mức độ nặng nhất của mụn. Mụn bọc phát triển từ kết quả của một nhiễm trùng trong khu vực mụn bùng phat. Mụn bọc thường có tính chất di truyền trong da đình. Nó thường gây đau và có thể dẫn đến sự biến dạng, để lại sẹo lõm vĩnh viễn.
Cách trị mụn phù hợp với bạn sẽ tùy thuộc vào loại mụn bạn có và các yếu tố bổ sung khác kích hoạt sự bùng phát mụn.
Cách điều trị mụn không viêm và mụn viêm mức độ nhẹ đến trung bình
Hầu hết các trường hợp mụn nhẹ xảy ra ở tuổi dậy thì và thanh niên, và thường có thể điều trị bằng các loại kem và gel trị mụn truyền thống. Loại phổ biến nhất là kem retinoid, như Retin-A, Differin, Renova, và Tazorac. Chúng hoạt động bằng cách làm thông thoáng các lỗ chân bị tắc nghẽn, chống tạo nhân mụn.
Bác sĩ da liễu thường sẽ kết hợp kem retinoid bôi với kháng sinh đường uống, chẳng hạn như doxycycline, tetracycline, minocycline hay erythromycin. Thuốc kháng sinh đường uống giúp giết chết các vi khuẩn gây viêm xung quanh các lỗ chân lông bị tắc nghẽn.
"Cách điều trị này tập trung vào những thanh thiếu niên, những người thường có thời gian một năm đến bốn năm bùng phát mụn do thay đổi nội tiết và tăng sản lượng dầu ( da nhờn), và trong một số trường hợp là di truyền học", IL. Taub người sáng lập và giám đốc y khoa của Advanced Dermatology ở Lincolnshire, IL. Taub cũng là một trợ lý giáo sư lâm sàng về da liễu ở Trường Y khoa Feinberg thuộc Đại học Northwestern.
Mỗi loại thuốc kháng sinh có những tác dụng phụ khác nhau:
- doxycycline làm da nhạy cảm với ánh nắng mặt trời,
- tetracycline có thể hỏng men răng ở trẻ em
Vì thế các bác sĩ da liễu sẽ làm việc với bệnh nhân của họ để giúp chọn một loại thuốc kháng sinh phù hợp nhất.
Mụn đầu đen và mụn cám mức độ nhẹ đến trung bình thường có thể trầm trọng hơn do các tác nhân bên ngoài, như gel tóc và trang điểm. Alexiades-Armenakas cho biết: "Một số loại trang điểm và gel này gây bít tắc lỗ chân lông, và khi người ta ngừng sử dụng chúng, mụn trứng cá biến mất".
Cách trị mụn do nội tiết tố
Nhiều trường hợp mụn viêm liên quan đến yếu tố nội tiết tự nhiên - nghĩa là chúng xảy ra ở tuổi dậy thì và phụ nữ, và bị trầm trọng hơn do sự biến động nội tiết xảy ra trong chu kỳ kinh nguyệt. Đối với những phụ nữ này, bác sĩ da liễu có thể chọn cách kê toa thuốc ngừa thai dạng uống hoặc một loại thuốc khác gọi là spironolactone.
Hiện tại có ba loại thuốc tránh thai đường uống được FDA chấp thuận để điều trị mụn trứng cá ở phụ nữ: Yaz, Estrostep và Ortho Tri-Cyclen. Chỉ những thuốc kết hợp giữa estrogen với phiên bản tổng hợp của progesterone, progestin, có thể ổn định sự dao động nội tiết để có thể điều trị mụn trứng cá.
Bethanee Schlosser, MD, trợ lý giáo sư và là giám đốc chương trình chăm sóc sức khoẻ da của phụ nữ tại khoa da liễu thuộc trường Feinberg của Đại học Northwestern, nói: "Thuốc tránh thain kết hợp là cách trị mụn hiệu quả ở nhiều phụ nữ, nhưng bạn phải dành thời gian để chờ đợi hiệu quả. Tôi yêu cầu các bệnh nhân chờ ít nhất ba tháng sử dụng trước khi đánh giá hiệu quả của chúng. Các nghiên cứu tìm thấy một sự khác biệt đáng kể khi điều trị bằng thuốc tránh thai. Nhiều bệnh nhân đã nhận được thêm lợi ích ở khoảng 6 tháng trở ra. Một quá trình điều trị cần thời gian và kiên nhẫn".
Một số phụ nữ có thể không muốn dùng thuốc tránh thai đường uống, hoặc không nên dùng vì họ hút thuốc hoặc có các yếu tố nguy cơ khác. Những phụ nữ này, cũng như những người đáp ứng kém với thuốc tránh thai, thường được chỉ định dùng một loại thuốc gọi là spironolactone.
Thuốc spironolactone là thuốc lợi tiểu - nghĩa là "viên thuốc nước" gây tiểu thường xuyên. Nó cũng ngăn chặn thụ thể kích thích tố nam- là nguyên nhân làm tăng lượng hóc môn có thể kích thích sự sản xuất dầu, gây ra mụn trứng cá. Theo Schlosser, Spironolactone không được FDA chấp thuận để điều trị mụn, nhưng hầu hết các bác sĩ da liễu đồng ý rằng nó hoạt động tốt khi trị mụn.
Cách trị mụn bọc
Khi bệnh nhân không đáp ứng được hoặc kem bôi retinoid và thuốc kháng sinh đường uống, bệnh nhân có hai lựa chọn khác: thuốc isotretinoin hoặc một số phương pháp điều trị laser hoặc điều trị ánh sáng để giảm viêm và diệt vi khuẩn gây mụn trứng cá.
Isotretinoin
Isotretinoin là một liệu pháp trị mụn rất mạnh, làm sạch hầu hết các loại mụn nghiêm trọng, sẹo mụn hoặc các loại mụn không đáp ứng với bất kỳ phương pháp điều trị nào trong vòng vài tháng.
Nhưng nó cũng mang theo nó một loạt các rủi ro và các tác dụng phụ, bao gồm viêm ruột, viêm loét đại tràng, tổn thương gan, dị dạng xương, trầm cảm, và chắc chắn là gây dị tật bẩm sinh nghiêm trọng đối với trẻ sơ sinh khi phụ nữ uống isotretinoin trong khi mang thai.
Năm 2005, FDA thành lập cơ sở dữ liệu theo dõi trực tuyến, được gọi là iPledge, và bây giờ yêu cầu tất cả các bệnh nhân đăng nhập vào cơ sở dữ liệu để tiếp tục được mua thuốc theo đơn. Hệ thống iPSD đòi hỏi phụ nữ phải nộp hai xét nghiệm mang thai âm tính trước khi họ có thể nhận được một toa thuốc ban đầu cho isotretinoin. Phụ nữ cũng phải trải qua một cuộc kiểm tra thai kỳ hàng tháng trước khi muốn mua thuốc lại. Nam giới cũng được theo dõi vì nguy cơ trầm cảm của isotretinoin.
Alexiades-Armenakas cho biết: "Bất cứ ai dùng isotretinoin thực sự cần được tư vấn đầy đủ về tất cả các nguy cơ này. Thuốc này cũng đẩy nhanh quá trình lành vết thương, vì thế nếu một bệnh nhân bị mụn trứng cá nặng bắt đầu dùng thuốc, những mụn này thường kết thúc bằng sẹo. Nó sẽ giải quyết vấn đề cơ bản, nhưng bạn gần như được bảo đảm sẽ không bị sẹo nếu bạn đang ở mụn viêm mức độ vừa phải và bắt đầu dùng isotretinoin"
Alexiades-Armenakas thay thế isotretinoin cho những người có mụn trứng cá nghiêm trọng, cứng đầu bằng phương pháp laser / ánh sáng trị liệu. Hai lựa chọn chính là:
Liệu pháp quang động
Ông cho biết: "Trong kỹ thuật này, chúng tôi bôi một dạng thuốc chất lỏng lên khuôn mặt, ngực, hoặc lưng của bệnh nhân - ở bất cứ nơi nào có mụn - và sau đó chiếu tia laser hoặc laser kích hoạt thuốc. Không chỉ có thuốc diệt vi khuẩn – điều này ít quan trọng hơn, bởi vì vi khuẩn sẽ trở lại. Điều quan trọng là trong một vài tháng, dầu sẽ giảm do kích thước của tuyến dầu sẽ giảm, từ đó da sẽ giảm nhờn".
Isolaz
Công nghệ này kết hợp một máy hút chân không với một ánh sáng băng thông rộng. Máy hút chân không làm sạch lỗ chân lông và dầu thừa, trong khi ánh sáng giúp tiêu diệt vi khuẩn gây mụn trứng cá cũng như làm giảm hoạt động của tuyến dầu.
"Đối với những người có mụn trứng cá nghiêm trọng nhất đã thất bại trong các phương pháp điều trị khác, tôi thường dựa vào điều trị isotretinoin oặc laser", Taub nói.
Đa số chúng ta thường cho rằng các loại sản phẩm chăm sóc da đắt tiền thường có hiệu quả hơn những sản phẩm rẻ.
Mặc dù có rất nhiều loại sản phẩm trị mụn khác nhau nhưng kem trị mụn bao giờ cũng được ưu tiên lựa chọn hàng đầu trong cuộc chiến chống mụn. Lý do là vì kem trị mụn rất thông dụng và dễ dùng. Tuy nhiên, liệu kem trị mụn có thực sự hiệu quả và chỉ dùng kem trị mụn thì có đủ để giải quyết được vấn đề mụn không?
Trên thực tế, mọi phương pháp, bao gồm cả những phương pháp hiệu quả nhất đều không thể trị được hết mụn hoàn toàn chỉ trong vài ngày hoặc vài tuần. Việc chữa trị cho da mụn cần đến sự kết hợp giữa các phương pháp khác nhau và phải được tiến hành một cách có hệ thống.
Vi khuẩn kháng lại thuốc kháng sinh là mối quan tâm ngày càng gia tăng.
Mụn trứng cá dù nặng đến mức độ nào cũng có thể điều trị được. Điều trị càng sớm sẽ càng hiệu quả.
- 15 trả lời
- 2713 lượt xem
Tôi ghét mụn ở lưng mà tôi đã bị quá lâu rồi. Cách trị mụn ở lưng nào thực sự hiệu quả để loại bỏ chúng? Trị mụn ở lưng có giống với trị mụn ở trên mặt không?
- 21 trả lời
- 1935 lượt xem
Tôi đang dùng bộ sản phẩm trị trứng cá của Proactiv của Mỹ nhưng nó không có hiệu quả mấy. Mụn trứng cá của tôi khá nặng và đau. Liệu có cách trị mụn hiệu quả nào giúp loại bỏ mụn không? Tôi nghe nói trị mụn bằng laze có thể mang đến hiệu quả tốt nhất?
- 7 trả lời
- 2026 lượt xem
Tôi thấy rằng với các mụn đầu đen và mụn cám, thì nhân mụn thông thường cần phải được loại bỏ. Tôi đã thử AHA, BHA,… nhưng chúng không giải quyết được nhân mụn bên trong. Dùng Tarozac 8 tuần, nhân mụn được đẩy lên trên bề mặt da, sau đó với việc nặn mụn, chúng được loại bỏ hoặc thỉnh thoảng chúng bị sưng lên. Tôi biết nặn mụn là không tốt và có thể để lại sẹo, vậy có cách loại bỏ nhân mụn nào mà không phải nặn mụn không?
- 3 trả lời
- 3742 lượt xem
Tôi không bao giờ có mụn trứng cá cho đến gần đây. Tôi gần 40 tuổi và bị mụn bọc do nội tiết tố. Tôi đã kiểm tra nội tiết và hormone testosterone là rất cao. Tôi muốn biết những cách trị mụn tốt nhất để điều trị vấn đề này. Tôi không muốn uống thuốc Isotretinoin. Tôi đã thử các phương pháp như IPL, siêu mài mòn, lột da, serum, và tazorac, và Aldactone. Da của tôi bị rất nhiều vết thâm sau mụn trông rất khủng khiếp
- 5 trả lời
- 3784 lượt xem
Tôi năm nay 30 tuổi, và thường bị mụn ở vùng dưới cằm, quanh quai hàm- phần dưới của mặt, thỉnh thoảng lan xuống cổ. Mụn cũng thường nặng hơn khi tôi gần đến chu kỳ kinh. Liệu đó có phải là mụn trứng cá do nội tiết không ?