Da và các thành phần cấu tạo

Nội dung chính của bài viết

• Da được tạo thành từ ba lớp riêng biệt, đó là: biểu bì, trung bì và hạ bì. Mỗi lớp có một chức năng riêng.
• Lớp biểu bì và lớp trung bì có một số thành phần tạo nên sự khỏe mạnh và trẻ trung cho da, đó là: collagen, Elastin, hyaluronic acid, yếu tố giữ ẩm...
• Da là một cấu trúc rất phức tạp bao gồm nhiều thành phần, do đó cần phải lựa chọn đúng sản phẩm chăm sóc, phù hợp với loại da của bạn để có hiệu quả tốt nhất. 

Dưới đây là tổng quan về cấu tạo của da và vai trò của mỗi phần trong việc lựa chọn các sản phẩm chăm sóc da thích hợp.

Ba lớp da

Da của bạn được tạo thành từ ba lớp riêng biệt, mỗi lớp thực hiện một chức năng duy nhất. Ba lớp này gồm có:

• Lớp biểu bì: (epidermis) Đây là lớp ngoài cùng của da. Lớp này gồm có các tế bào sừng tạo thành một cấu trúc tương tự như của bức tường gạch. Các tế bào này được sinh ra từ tế bào đáy ở lớp nền dưới cùng và sau đó di chuyển lên trên bề mặt da trong của một quá trình được gọi là "sừng hóa". Các tế bào sừng (tế bào da) ở trên cùng của lớp biểu bì là các tế bào cũ hơn và sẵn sàng bong khỏi da trong một quá trình gọi là "desquamation"(sự tróc vảy). Lớp biểu bì phản chiếu ánh sáng làm cho da rạng rỡ. Nếu lượng nước trong biểu bì thấp, quá trình sừng hóa bị suy yếu và các tế bào không thể tự bong ra. Thay vào đó, chúng bám trên bề mặt da, khiến da trở nên thô ráp và ít phản xạ ánh sáng hơn. Lúc này, các sản phẩm chăm sóc da sẽ chỉ hoạt động ở lớp tế bào chết này và không thể thẩm thấu sâu hơn vào các lớp da.
• Lớp trung bì (Dermis): là lớp giữa của da. Lớp này gồm các tế bào chuyên biệt gọi là nguyên bào sợi. Những tế bào này sản sinh collagen, elastin, heparan sulfate và axit hyaluronic, đóng vai trò quan trọng trong sức khỏe và vẻ ngoài của làn da. Khi da của bạn già đi, số lượng nguyên bào sợi còn hoạt động bắt đầu giảm và các nguyên bào sợi còn lại trở nên chậm chạp, làm chậm quá trình sản sinh collagen, axit hyaluronic và heparansulfat. Điều này khiến cho da bị mỏng, dễ tổn thương, xuất hiện các nếp nhăn, đường rãnh, dễ bầm tím và chảy xệ. Hầu hết các sản phẩm bôi da đều không thể đi vào lớp này, ngoại trừ các loại retinoid như retinol. Các hormone như estrogen cũng có thể dễ dàng thâm nhập vào lớp này.
• Lớp hạ bì (Hypodermis): Lớp này nằm dưới lớp hạ bì. Đây là lớp sâu nhất của da và được tạo thành từ mỡ dưới da. Lớp này quá sâu nên không bị ảnh hưởng bởi các sản phẩm chăm sóc da dạng bôi. Đôi khi lớp này còn được gọi là mỡ dưới da.

Các thành phần tế bào chính

Lớp biểu bì và lớp trung bì của da có một số thành phần quan trọng có nhiệm vụ tạo nên một cấu trúc khỏe mạnh và vẻ ngoài trẻ trung cho da. Các thành phần này bao gồm:

Collagen

Có rất nhiều loại collagen khác nhau, nhưng collagen loại 1 và 3 là những loại đóng vai trò quan trọng nhất trong lớp hạ bì, tạo nên sức mạnh và cấu trúc da. Collagen được tạo ra bởi các nguyên bào sợi trong một quá trình phụ thuộc vào ascorbic acid ( Vitamin C).

Các thành phần làm tăng sản sinh collagen trong da: Nghiên cứu cho thấy rằng khi ascorbic acid được thêm vào quá trình nuôi cấy nguyên bào sợi, sự sản sinh collagen sẽ tăng lên. Ngoài ra, retinoid làm tăng sự tổng hợp collagen bởi các nguyên bào sợi bằng cách điều chỉnh các gen chịu trách nhiệm sản xuất collagen và tắt các gen sản sinh ra một loại enzyme phá hủy collagen (collagenase). Glycolic acid cũng đã được chứng minh là kích thích các tế bào nguyên bào sợi tạo ra collagen.

Thực phẩm chức năng collagen và collagen dạng nước: Collagen không thể thẩm thấu vào da khi được bôi trên da và do đó cần được bổ sung bằng đường uống, nhưng các sản phẩm dạng uống cũng sẽ không làm tăng mức độ collagen loại 1 và 3.

Các phương pháp thẩm mỹ để làm tăng collagen trong da: Các phương pháp tiêm filler (hyaluronic acid và polylactic acid), laser, ánh sáng, và lăn kim vi điểm đều kích thích sản sinh collagen.

Elastin

Elastin là thành phần của da chịu trách nhiệm tạo sự đàn hồi cho da. Da sẽ bị chảy sệ khi mức độ elastin bị giảm xuống. Sau tuổi dậy thì, da bắt đầu tạo ra ít elastin hơn, đó là lý do tại sao làn da khi lão hóa không còn mềm mại và đàn hồi như khi còn trẻ. Ban đầu, các nguyên bào sợi tiết ra Tropoelastin, một dạng phân tử hòa tan chưa trưởng thành của elastin. Các phân tử tropoelastin sau đó được điều chỉnh bởi tế bào để tạo nên các sợi elastin trưởng thành, liên kết với các sợi elastin khác và tạo nên cấu trúc vững chắc của da. Quá trình phức tạp này rất khó bắt chước hoặc được kích thích bằng thuốc, mỹ phẩm hay các phương pháp thẩm mỹ. Vì lý do này, không có phương pháp nào có thể để tăng thành phần elastin của da. Điều duy nhất có thể làm là ngăn ngừa sự mất đi của elastin bằng cách sử dụng kem chống nắng và bổ sung các chất chống oxy hóa.

Hyaluronic acid

Hyaluronic acid(HA) là một loại đường có trong làn da. Nó có khả năng giữ một lượng nước gấp 1.000 lần trọng lượng của nó. HA có vai trò làm cho da căn mịn.

Thành phần mỹ phẩm để tăng hyaluronic acid trong da: Glycolic acid đã được chứng minh là làm tăng lượng hyaluronic acid trong da. Glucosamine là một thành phần khác cũng có tác dụng tương tự. Hầu hết các sản phẩm dạng bôi chứa hyaluronic acid đều không thể thẩm thấu vào da vì phân tử HA quá lớn.

Bổ sung qua đường uống: Việc uống các loại thực phẩm chức năng glucosamine sẽ làm tăng sự sản sinh HA ở khớp và cũng có thể làm tăng HA ở trong da.

Các phương pháp thẩm mỹ để làm tăng hyaluronic acid trong da: HA thường được sử dụng trong các chất làm đầy da như Juvéderm, Vollure, Voluma, Volbella và Restylane để làm cho da mịn màng và căng hơn nữa.

Heparan Sulfate

Là một glycosaminoglycan giúp các tế bào có thể nhận các tín hiệu quan trọng tốt hơn. Heparan sulfate thực hiện vai trò này bằng cách giúp các yếu tố tăng trưởng đến được đích trên các các nguyên bào sợi, kích thích các nguyên bào sợi tạo ra collagen.

Yếu tố giữ ẩm tự nhiên

Yếu tố giữ ẩm tự nhiên (NMF) thường tồn tại trong các tế bào sừng ở lớp ngoài cùng của lớp biểu bì. NMF chủ yếu bao gồm các axitamin. Nó nằm bên trong các tế bào và giúp tế bào giữ nước. Nếu bạn không có đủ NMF, làn da của bạn sẽ gặp khó khăn trong việc giữ nước và sẽ bị mất nước nếu như không có những yếu tố bảo vệ khác như hàng rào lipid hoặc lượng dầu tự nhiên.

Chọn đúng sản phẩm chăm sóc da

Như bạn có thể thấy, da của bạn là một cấu trúc rất phức tạp bao gồm nhiều thành phần. Do đó, bạn cần sử dụng đúng sản phẩm chăm sóc da cho loại da của bạn. Nếu không, các sản phẩm sẽ không những không giúp ích mà còn gây hại thêm cho da.