1

Viêm Âm Đạo

Viêm âm đạo là gì?

Viêm âm đạo là tình trạng âm đạo bị viêm nhiễm do vi khuẩn, ký sinh trùng, nấm hoặc một số tác nhân khác gây ra. Viêm âm hộ - âm đạo là tình trạng viêm ở cả âm đạo và âm hộ. Âm hộ là phần bên ngoài của bộ phận sinh dục nữ.

Dấu hiệu viêm âm đạo

Các dấu hiệu nhận biết phổ biến nhất khi bị viêm âm đạo gồm có:

  • Ngứa ngáy
  • Thay đổi lượng dịch tiết âm đạo so với bình thường
  • Thay đổi màu sắc của dịch tiết âm đạo
  • Đau rát khi đi tiểu hoặc khi quan hệ
  • Chảy máu âm đạo bất thường hoặc ra máu giữa hai kỳ kinh nguyệt

Các triệu chứng viêm âm đạo cũng sẽ thay đổi tùy theo nguyên nhân gây viêm:

  • Nhiễm vi khuẩn: thường gây ra dịch tiết màu trắng xám hoặc vàng, có mùi tanh giống như cá, có thể dễ dàng nhận thấy sau khi quan hệ.
  • Nhiễm nấm: thường gây ngứa ngáy, dịch tiết âm đạo đặc và trắng, vón cục giống như bã đậu.
  • Nhiễm trichomonas: là tình trạng do ký sinh trùng Trichomonas vaginalis gây ra, có biểu hiện là ngứa ngáy và vùng kín có mùi. Dịch tiết âm đạo khi bị nhiễm trichomonas thường có màu vàng xanh và đôi khi còn có bọt.

Viêm âm đạo không phải là vấn đề quá nguy hiểm. Tuy nhiên, bạn nên đi khám bác sĩ phụ khoa nếu như:

  • Chưa bao giờ bị viêm âm đạo trước đây
  • Đã từng bị viêm âm đạo và nhận thấy có các triệu chứng mới
  • Gần đây quan hệ với người mới hoặc quan hệ với nhiều người. Có thể bạn đã bị mắc một bệnh nhiễm trùng lây qua đường tình dục (STI). Một số STI có biểu hiện giống như viêm âm đạo do nấm hoặc do vi khuẩn.
  • Lên cơn sốt, ớn lạnh và đau ở vùng chậu
  • Mang thai
  • Đã điều trị nhưng các triệu chứng lại quay trở lại

Nếu bạn gặp hiện tượng kích ứng âm đạo và trước đây đi khám đã từng được chẩn đoán nhiễm trùng nấm men thì có thể không cần phải đi khám.

Nhiễm trùng nấm men có thể được điều trị tại nhà bằng các loại thuốc trị nấm âm đạo không kê đơn. Tuy nhiên, nếu như không biết chắc mình có phải bị nhiễm trùng nấm men hay không thì tốt nhất là nên đi khám bác sĩ để xác định đúng vấn đề.

Nguyên nhân gây viêm âm đạo

Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây viêm âm đạo và chỉ khi đi khám mới có thể xác định được nguyên nhân chính xác. Mỗi một nguyên nhân cần có cách điều trị khác nhau.

Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây viêm âm đạo:

  • Do vi khuẩn: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm âm đạo. Bình thường, trong âm đạo luôn tồn tại một số lượng vi khuẩn nhất định với số lượng lợi khuẩn (lactobacilli) nhiều hơn các vi khuẩn có hại (anaerobes). Khi vi khuẩn có hại phát triển quá mức và áp đảo lợi khuẩn thì sẽ phá vỡ thế cân bằng và gây ra viêm âm đạo do vi khuẩn.
  • Do nấm men: Nhiễm nấm âm đạo thường do một loại nấm có tên là Candida albicans (C. albicans) gây ra. Trong âm đạo có những vi khuẩn thực hiện vai trò kháng nấm nhưng một số tác nhân, ví dụ như thuốc kháng sinh hay thói quen thụt rửa sẽ làm giảm số lượng vi khuẩn này và dẫn đến sự phát triển quá mức của nấm và gây viêm. Đây cũng là loại nấm gây viêm nhiễm ở một số vùng ẩm ướt khác của cơ thể như miệng, giường móng và gây hăm tã ở trẻ nhỏ.
  • Nhiễm trichomonas: Viêm âm đạo có thể là do một loại ký sinh trùng đơn bào có tên là Trichomonas vaginalis gây ra. Ký sinh trùng này có thể lây truyền qua đường tình dục. Ở nam giới, ký sinh trùng này thường xâm nhập vào đường tiết niệu và đa phần không gây ra triệu chứng gì. Nhưng ở phụ nữ, trichomonas vaginalis lại gây viêm và có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
  • Teo âm đạo: Vấn đề này thường xảy ra sau khi mãn kinh hoặc cũng có thể xảy ra ở những thời điểm khác khi nồng độ estrogen suy giảm, chẳng hạn như trong thời gian mang thai hoặc cho con bú. Nồng độ hormone estrogen giảm khiến cho thành âm đạo mỏng đi và khô. Những điều này có thể dẫn đến viêm âm đạo.
  • Do các tác nhân gây kích ứng không phải nhiễm khuẩn: Xà phòng, sữa tắm, nước hoa vùng kín, thụt rửa và các loại thuốc tránh thai đặt âm đạo đều có thể gây dị ứng, kích ứng âm đạo và dẫn đến viêm. Mặc quần bó sát cũng là nguyên nhân khiến cho vùng kín trở nên nóng ẩm và tạo điều kiện cho vi sinh vật phát triển. Ngoài ra, các vật thể từ bên ngoài ví dụ như giấy vệ sinh hay tampon bị bỏ quên cũng gây kích ứng mô âm đạo.

Trong một số trường hợp, bác sĩ không xác định được nguyên nhân gây viêm âm đạo. Tình trạng này được gọi là viêm âm đạo không đặc hiệu, có thể xảy ra ở phụ nữ ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến hơn ở những bé gái chưa bước vào tuổi dậy thì.

Yếu tố nguy cơ

Các yếu tố làm tăng nguy cơ bị viêm âm đạo gồm có:

  • Thay đổi nội tiết tố (hormone), chẳng hạn như khi mang thai, dùng thuốc tránh thai hoặc mãn kinh
  • Có quan hệ tình dục
  • Bị bệnh lây truyền qua đường tình dục
  • Đang dùng thuốc, ví dụ như kháng sinh hoặc steroid
  • Sử dụng thuốc diệt tinh trùng để tránh thai
  • Bị bệnh tiểu đường mà không có biện pháp kiểm soát
  • Sử dụng các sản phẩm vệ sinh vùng kín như xà phòng, xịt âm đạo hoặc khử mùi vùng kín
  • Có thói quen thụt rửa
  • Mặc quần ẩm hoặc quá chật
  • Sử dụng vòng tránh thai

Chẩn đoán viêm âm đạo bằng cách nào?

Để chẩn đoán viêm âm đạo, trước tiên bác sĩ sẽ lấy bệnh sử và thông tin về sức khỏe tình dục, chẳng hạn như số bạn tình hiện tại, tiền sử viêm âm đạo trước đây cũng như là các bệnh nhiễm trùng lây qua đường tình dục (STI).

Sau đó bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra vùng chậu. Trong quá trình kiểm tra, bác sĩ sẽ dùng mỏ vịt đưa vào để quan sát bên trong âm đạo và kiểm tra những dấu hiệu viêm và dịch tiết âm đạo bất thường. Tiếp đến là lấy mẫu dịch tiết âm đạo hoặc cổ tử cung và gửi đến phòng thí nghiệm để phân tích nhằm xác định loại viêm âm đạo. Ngoài ra có thể còn phải kiểm tra độ pH bằng cách đặt que thử hoặc giấy thử vào thành âm đạo. Chỉ số pH cao có thể là dấu hiệu viêm âm đạo do vi khuẩn hoặc nhiễm trichomonas.

Điều trị viêm âm đạo

Có nhiều nguyên nhân gây viêm âm đạo khác nhau và việc điều trị sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân cụ thể. Các cách điều trị gồm có:

  • Viêm âm đạo do vi khuẩn: Điều trị bằng thuốc metronidazole (Flagyl) dạng viên uống hoặc dạng gel bôi hoặc kem clindamycin (Cleocin). Bạn cần đi khám đề được bác sĩ kê thuốc này.
  • Nhiễm trùng nấm men: Nếu viêm âm đạo do nhiễm trùng nấm men thì thường điều trị bằng thuốc trị nấm dạng kem bôi hoặc dạng đặt âm đạo không kê đơn, chẳng hạn như miconazole (Monistat 1), clotrimazole, butoconazole hoặc tioconazole (Vagistat-1). Nhiễm trùng nấm men âm đạo cũng có thể cần điều trị bằng các loại thuốc trị nấm kê đơn, ví dụ như fluconazole (Diflucan). Ưu điểm của các loại thuốc không kê đơn là tiện lợi, giá thành thấp hơn và không phải đi khám. Tuy nhiên, nếu nguyên nhân không phải là nhiễm trùng nấm men thì việc sử dụng sai thuốc sẽ không điều trị được vấn đề.
  • Nhiễm trichomonas: điều trị bằng các loại thuốc kê đơn như metronidazole (Flagyl) hoặc tinidazole (Tindamax).
  • Teo âm đạo: Khắc phục tình trạng teo âm đạo gây viêm bằng estrogen – có thể là dạng kem bôi, thuốc uống hoặc đặt vòng. Các loại thuốc này được bán theo đơn của bác sĩ vì việc dùng estrogen có thể gây nên những vấn đề không mong muốn đối với cơ thể.
  • Viêm âm đạo không do nhiễm khuẩn: Để điều trị loại viêm âm đạo này thì trước tiên cần xác định chính xác nguyên nhân gây kích ứng để tránh. Các nguyên nhân có thể là xà phòng, dung dịch vệ sinh không phù hợp, chất tẩy rửa dính ở quần, băng vệ sinh hoặc tampon.

Nếu âm đạo bị viêm do các chất gây kích ứng trong dung dịch vệ sinh thì sẽ cần đổi sang các sản phẩm khác dịu nhẹ hơn.

Làm thế nào để ngăn ngừa viêm âm đạo?

Nếu viêm âm đạo là do các hiện tượng tự nhiên diễn ra trong cơ thể ví dụ như teo âm đạo thì không có cách nào ngăn ngừa được. Tuy nhiên, đối với các tác nhân từ bên ngoài thì hoàn toàn có thể ngăn ngừa.

Vệ sinh vùng kín đúng cách sẽ giúp ngăn ngừa một số loại viêm âm đạo và giảm nhẹ các triệu chứng:

  • Tránh các chất gây kích ứng như băng vệ sinh, tampon và dung dịch vệ sinh có mùi thơm. Rửa kỹ vùng quanh bộ phận sinh dục sau khi tắm để loại bỏ hết xà phòng và lau khô để tránh kích ứng. Không sử dụng xà phòng có chất tẩy rửa mạnh và nước hoa vùng kín.
  • Lau từ trước ra sau sau khi đi vệ sinh để tránh vi khuẩn ở hậu môn xâm nhập vào âm đạo.
  • Không thụt rửa: Âm đạo có cơ chế tự làm sạch nên không cần thụt rửa mà chỉ cần tắm bình thường là đủ. Việc thụt rửa thường xuyên sẽ ảnh hưởng đến các vi sinh vật tồn tại trong âm đạo và làm tăng nguy cơ viêm âm đạo. Khi bị viêm, việc thụt rửa sẽ không thể điều trị được vấn đề.

Ngoài ra còn một số lưu ý nữa để ngăn ngừa viêm âm đạo như:

  • Không dùng các sản phẩm tạo bọt bồn tắm.
  • Nên sử dụng bao cao su mỗi khi quan hệ tình dục để tránh bị nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục và viêm âm đạo. Cả nam và nữ đều cần mang bao cao su và nên chọn bao cao su latex.
  • Nên mặc đồ lót bằng vải cotton để giảm nguy cơ viêm nhiễm và kích ứng âm đạo. Các loại quần lót bằng chất liệu khác sẽ gây bí và tạo môi trường ẩm ướt, thuận lợi cho sự phát triển nấm men. Khi đi ngủ, nếu có thể thì không nên mặc đồ lót.

Việc điều trị viêm âm đạo nói chung thường khá đơn giản. Tuy nhiên, khi có những dấu hiệu bất thường thì cần đi khám để chẩn đoán đúng vấn đề và điều trị một cách hiệu quả.

Tổng số điểm của bài viết là: 35 trong 8 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

Dr Duy Thành

 

Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây