Trào ngược axit và bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) có gây đánh trống ngực không?

Trào ngược axit xảy ra khi axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác nóng rát ở ngực (ợ nóng). Nếu tình trạng này kéo dài, nó có thể tiến triển thành trào ngược dạ dày thực quản (GERD), một bệnh lý mạn tính cần được điều trị.

Các triệu chứng của trào ngược axit có thể tương tự triệu chứng của các vấn đề về tim mạch hoặc kích thích gây ra các vấn đề này. Một số người bị trào ngược dạ dày thực quản (GERD) cũng gặp tình trạng đánh trống ngực. Tuy nhiên, liệu có mối liên hệ nào giữa hai vấn đề này hay không?

Đánh trống ngực là gì?

Đánh trống ngực là cảm giác tim đập dồn dập, rung lên, loạn nhịp hoặc bỏ nhịp.

Triệu chứng này có thể xảy ra do các vấn đề ở tim hoặc những cơ quan khác có mối liên hệ với tim. Trong hầu hết các trường hợp, đánh trống ngực không gây nguy hiểm nhưng đôi khi đây có thể là dấu hiệu của bệnh tim mạch.

Mối liên hệ giữa bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) và đánh trống ngực

Trào ngược axit, trào ngược dạ dày thực quản (GERD) và đánh trống ngực có thể có mối liên hệ với nhau. Tuy nhiên bằng chứng hiện có mới chỉ cho thấy mối tương quan, chưa đủ để khẳng định quan hệ nhân – quả.

Một nghiên cứu cũ cho thấy những người mắc GERD sẽ có nguy cơ bị rung nhĩ (AFib) cao hơn từ 0,62% đến 14% so với người không mắc GERD. Rung nhĩ là một dạng rối loạn nhịp tim, triệu chứng chính là đánh trống ngực. Tuy nhiên, mối liên hệ này vẫn chưa được hiểu cụ thể.

Một đánh giá năm 2020 cũng phát hiện ra mối liên hệ giữa GERD và rung nhĩ qua các yếu tố nguy cơ chung gây ra cả hai bệnh lý này.

Thoát vị hoành, một nguyên nhân phổ biến gây GERD, có thể gây chèn ép tim và kích thích rung nhĩ, dẫn đến đánh trống ngực.

Một nghiên cứu nhỏ năm 2019 cho thấy GERD có thể làm tăng nguy cơ mắc rối loạn nhịp thất (VAs). Đây là những rối loạn nhịp tim xảy ra ở hai buồng tim dưới, có thể làm giảm lưu lượng máu đến cơ thể.

Dù chưa được chứng minh nhưng một số chuyên gia cho rằng dây thần kinh phế vị có thể đóng vai trò trung gian giữa GERD và đánh trống ngực. Dây thần kinh này kết nối não, tim và hệ tiêu hóa với nhau. Nếu dây thần kinh phế vị hoạt động không đúng cách, các triệu chứng như trào ngược axit và rối loạn nhịp tim có thể xảy ra đồng thời.

Ngoài ra, viêm thực quản do axit trào ngược có thể gây rối loạn hệ thần kinh tự động, ảnh hưởng đến sự điều hòa của tim và hệ tiêu hóa.

Một điểm đáng chú ý là các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng thuốc ức chế bơm proton (PPIs), nhóm thuốc phổ biến điều trị GERD có thể giúp giảm số lần rung nhĩ.

Mặc dù chưa có bằng chứng khẳng định GERD gây ra đánh trống ngực nhưng nghiên cứu đã cho thấy hai tình trạng này thường xuất hiện cùng nhau.

Cảm giác khi bị đánh trống ngực liên quan đến GERD?

Đánh trống ngực có thể gây cảm giác:

• Tim bị bỏ nhịp
• Tim đập nhanh, mạnh hơn bình thường
• Cảm giác bị rung nhẹ hoặc đau nhói trong ngực

Một trong những triệu chứng điển hình của trào ngược axit và GERD là ợ nóng – cảm giác nóng rát hoặc đau ở ngực. Cơn đau này có thể lan sang vai, cánh tay và kèm theo nhịp tim nhanh. Tuy nhiên, đây không phải là đánh trống ngực mà là do axit kích thích thực quản, không liên quan trực tiếp đến tim.

Nguyên nhân gây đánh trống ngực

Đánh trống ngực có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

• Lo âu và cơn hoảng loạn
• Tiêu thụ caffeine
• Hút thuốc lá
• Sốt cao
• Căng thẳng
• Hoạt động thể chất quá mức
• Thay đổi nội tiết tố
• Tác dụng phụ của thuốc

Đánh trống ngực xảy ra do các nguyên nhân này thường sẽ không xuất hiện liên tục và không gây nguy hiểm. Tình trạng có thể chỉ xảy ra trong vài phút, xuất hiện một lần hoặc rất hiếm khi xảy ra.

Tuy nhiên, đánh trống ngực cũng có thể là dấu hiệu của bệnh lý tim mạch, bao gồm có rối loạn nhịp tim hoặc bệnh tim. Nếu do nguyên nhân tim mạch, tình trạng này sẽ có xu hướng xảy ra thường xuyên hơn và đi kèm các triệu chứng khác liên quan đến tim.

Yếu tố làm tăng nguy cơ đánh trống ngực

Bạn có thể dễ bị đánh trống ngực hơn nếu mắc phải một trong các tình trạng sau:

• Thiếu máu
• Cường giáp (tuyến giáp hoạt động quá mức)
• Suy giáp (tuyến giáp hoạt động kém)
• Bệnh lý van tim
• Tiền sử nhồi máu cơ tim
• Mang thai

Chẩn đoán đánh trống ngực

Sau khi hỏi về triệu chứng và khám lâm sàng, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện các xét nghiệm sau:

Điện tâm đồ (ECG)

Trong lần khám đầu tiên, bác sĩ thường sẽ thực hiện điện tâm đồ (ECG). Đây là xét nghiệm không gây đau, không xâm lấn và được thực hiện ngay tại phòng khám.

ECG ghi lại tín hiệu điện của tim và theo dõi nhịp tim để phát hiện bất thường. Một số loại ECG phổ biến bao gồm:

• Holter monitor: Thiết bị đeo được, ghi lại nhịp tim trong 24–72 giờ. Một số máy có nút bấm để bạn đánh dấu thời điểm xuất hiện đánh trống ngực.
• Nghiệm pháp gắng sức (stress test): Bệnh nhân được kết nối với máy ECG trong khi thực hiện hoạt động thể chất như chạy bộ.
• Máy ghi sự kiện (event recorder): Giống Holter monitor, nhưng chỉ ghi lại tín hiệu tim khi bệnh nhân nhấn nút trong lúc bị đánh trống ngực.
• Máy ghi vòng lặp cấy dưới da (loop recorder): Một thiết bị nhỏ được cấy dưới da, cho phép bác sĩ theo dõi nhịp tim liên tục từ xa.

Siêu âm tim (echocardiogram)

Đây là phương pháp không xâm lấn, sử dụng sóng siêu âm để quan sát cấu trúc và hình dạng tim. Bác sĩ có thể kiểm tra bất thường về cấu trúc tim là nguyên nhân gây đánh trống ngực.

Nếu kết quả kiểm tra không cho thấy bạn mắc phải các bệnh lý tim mạch, bác sĩ có thể cân nhắc xác định các nguyên nhân khác, trong đó có bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD).

Kết luận

Trào ngược axit và bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) không phải nguyên nhân trực tiếp gây đánh trống ngực nhưng nghiên cứu cho thấy những người mắc hai tình trạng này sẽ có nguy cơ bị đánh trống ngực cao hơn. Nguyên nhân có thể liên quan đến các yếu tố nguy cơ chung giữa GERD và bệnh tim mạch.

Nếu bạn thường xuyên cảm thấy tim đập nhanh, có cảm giác rung nhẹ, co thắt hoặc đập loạn nhịp, hãy gặp bác sĩ để xác định nguyên nhân và hướng điều trị phù hợp cho cả tình trạng đánh trống ngực cũng như triệu chứng của GERD.