Trào ngược axit có những triệu chứng nào?
Trào ngược axit là gì?
Trào ngược axit dạ dày là một tình trạng khá phổ biến xảy ra khi axit và các chất khác trong dạ dày trào ngược qua cơ vòng thực quản dưới và lên thực quản.Cơ vòng thực quản dưới là một cơ hình tròn nằm ở vị trí giữa thực quản và dạ dày. Cơ này có nhiệm vụ mở ra để cho phép thức ăn đi từ thực quản xuống dạ dày khi chúng ta nuốt và sau đó đóng lại để ngăn thức ăn, chất lỏng và dịch vị trong dạ dày trào ngược lên thực quản. Khi cơ vòng thực quản dưới suy yếu hoặc bị hỏng, nó sẽ không thể đóng lại bình thường và lúc này, các chất trong dạ dày có thể trào ngược lên thực quản và gây ra hiện tượng trào ngược axit. Đa số chúng ta đều thi thoảng gặp phải hiện tượng này nhưng bạn sẽ cần đi khám nếu như:
- bị trào ngược axit quá hai lần một tuần, hoặc
- phải uống thuốc kháng axit hàng ngày để giảm các triệu chứng khó chịu
Việc bị trào ngược axit thường xuyên là dấu hiệu của bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD). Đây là một dạng trào ngược axit dạ dày mạn tính và có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng về sức khỏe nếu không được điều trị kịp thời.
Triệu chứng thường gặp của trào ngược axit
Khi các chất trong dạ dày liên tục trào lên thực quản thì sẽ gây ra các triệu chứng khác nhau với mức độ từ nhẹ đến nặng. Các triệu chứng trào ngược axit dạ dày thường hay xảy ra khi:
- nằm hoặc cúi xuống sau bữa ăn
- sau bữa ăn no
- sau khi ăn nhiều chất béo hoặc đồ ăn cay
Trào ngược axit có thể xảy ra vào bất cứ thời điểm nào trong ngày. Tuy nhiên, hầu hết mọi người thường gặp các triệu chứng vào ban đêm. Nguyên nhân là bởi khi nằm, axit dễ dàng di chuyển ngược lên trên ngực hơn.
Chứng ợ nóng
Ợ nóng là triệu chứng phổ biến nhất của trào ngược axit. Lớp niêm mạc thực quản của chúng ta được bảo vệ khỏi axit dạ dày nhờ có cơ vòng thực quản dưới. Nếu cơ này không ngăn được axit dạ dày rò rỉ vào thực quản thì sẽ xảy ra hiện tượng nóng rát, đau ở ngực.
Chứng ợ nóng có nhiều mức độ khác nhau, từ chỉ gây khó chịu đến cảm giác đau rát ở lồng ngực.
Chua miệng
Nếu axit dạ dày trào ngược lên tận cổ họng hoặc vùng phía sau của khoang miệng thì sẽ tạo ra vị chua hoặc đắng trong miệng. Ngoài ra, tình trạng này còn có thể gây cảm giác nóng rát ở cả cổ họng và miệng.
Trào ngược thức ăn
Đây là hiện tượng mà bạn cảm nhận thấy chất lỏng, thức ăn hoặc dịch mật di chuyển ngược lên cổ họng thay vì đi xuống dạ dày. Một số người thậm chí còn bị nôn mửa khi trào ngược thức ăn.
Khó tiêu
Khó tiêu là tình trạng khó chịu, đầy trướng và đôi khi còn đau ở vùng bụng trên. Ợ nóng cũng là một trong các triệu chứng của chứng khó tiêu.
Ngoài ra, người bị chứng khó tiêu còn có thể gặp các triệu chứng khác như:
- cảm thấy tức bụng
- buồn nôn
- nôn mửa hoặc ợ nhiều
Khi gặp những triệu chứng này, bạn không nên coi thường mà cần đi khám bởi có khả năng đó là những biểu hiện của một bệnh lý khác xảy ra ở đường tiêu hóa là bệnh viêm loét dạ dày tá tràng. Tình trạng viêm loét nếu để lâu có thể dẫn đến xuất huyết tiêu hóa và nghiêm trọng hơn là thủng do ổ loét ăn xuyên qua thành dạ dày.
Khó nuốt
Khó nuốt là tình trạng gặp khó khăn hoặc đau đớn mỗi khi nuốt thức ăn, nước uống. Ngoài trào ngược dạ dày thực quản, chứng khó nuốt còn có thể là do nhiều nguyên nhân khác gây nên như:
- Đột quỵ
- Đa xơ cứng
- Bệnh Parkinson
- Ung thư
Đau họng
Trào ngược axit có thể kích thích cổ họng và gây ra các triệu chứng như:
- Đau rát họng
- Khản tiếng
- Cảm giác cộm vướng có vật chẹn trong cổ họng
Ho khan
Ho khan cũng là một triệu chứng phổ biến của trào ngược axit ở cả trẻ em và người lớn.
Triệu chứng hen suyễn
Trào ngược axit có thể gây kích ứng đường hô hấp và làm trầm trọng thêm các triệu chứng của hen suyễn như thở khò khè.
Triệu chứng khẩn cấp
Trào ngược axit dạ dày và bệnh nhồi máu cơ tim có khá nhiều biểu hiện giống nhau nên nếu có gặp phải các triệu chứng nêu trên thì bạn nên đi khám để xác định nguyên nhân là do nhồi máu cơ tim hay trào ngược axit và có cách can thiệp kịp thời, nhất là khi còn gặp phải các hiện tượng dưới đây:
- Chứng ợ nóng có vẻ khác hoặc nghiêm trọng hơn bình thường
- Đau ngực dữ dội
- Có cảm giác bị bóp nghẹt hoặc tức trong lồng ngực
Đặc biệt, cần đến bệnh viện ngay nếu cơn đau xảy ra trong khi hoạt động thể chất hoặc kèm theo:
- Khó thở
- Buồn nôn
- Chóng mặt
- Đổ nhiều mồ hôi
- Cơn đau lan sang cánh tay, vai trái, lưng, cổ hoặc hàm
Ngoài nhồi máu cơ tim, các triệu chứng của trào ngược axit cũng có thể báo hiệu các vấn đề nghiêm trọng khác. Nếu thấy phân có màu nâu sẫm hoặc màu đen, nôn ra dịch có lẫn máu hoặc nhiều hạt li ti màu nâu giống như bã cà phê thì cũng cần đi khám khẩn cấp. Đây có thể là những dấu hiệu của xuất huyết dạ dày mà nguyên nhân thường là do bệnh viêm loét dạ dày tá tràng.
Nếu không được điều trị, tình trạng loét đường tiêu hóa sẽ ngày càng nặng và dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như thủng dạ dày – ruột, chảy máu trong và hình thành sẹo.
Một số triệu chứng của viêm dạ dày cấp rất giống với triệu chứng của các vấn đề về sức khỏe khác nên nếu không đi khám thì rất khó xác định viêm dạ dày cấp.