1

Herpes

Herpes là gì?

Herpes hay mụn rộp là một bệnh lây truyền qua đường tình dục do virus Herpes Simplex (HSV) gây ra. Herpes có thể xảy ra ở các bộ phận khác nhau của cơ thể nhưng phổ biến nhất vẫn là trên bộ phận sinh dục và môi. Có hai loại virus herpes simplex là:

  • HSV-1: chủ yếu gây ra mụn rộp ở môi và đôi khi là trên mặt, được gọi là mụn rộp môi hay herpes môi
  • HSV-2: chủ yếu gây ra mụn rộp ở bộ phận sinh dục, được gọi là mụn rộp sinh dục hay herpes sinh dục

Nguyên nhân gây bệnh herpes

Virus herpes simplex là một loại virus truyền nhiễm có thể lây từ người sang người thông qua tiếp xúc trực tiếp. Trẻ em thường bị nhiễm HSV-1 do tiếp xúc với người lớn bị mắc bệnh. Sau đó, cơ thể sẽ mang virus suốt đời.

HSV-1

Một người có thể bị nhiễm HSV-1 nếu như dùng chung bàn chải, dụng cụ ăn uống, son môi,… với người nhiễm bệnh hoặc hôn người nhiễm bệnh.

Khi người nhiễm bệnh đang ở trong cơn bùng phát bệnh thì virus sẽ dễ lây lan hơn. Tuy nhiên, không phải ai nhiễm HSV-1 cũng gặp phải các đợt bùng phát. Uớc tính có đến 67% những người có huyết thanh dương tính với HSV-1 trong độ tuổi từ 49 trở xuống không bao giờ gặp phải các cơn bùng phát bệnh. HSV-1 cũng có thể gây mụn rộp sinh dục nếu quan hệ đường miệng với một người bị herpes môi.

HSV-2

HSV-2 lây truyền qua quan hệ tình dục dưới mọi hình thức với người mang virus này. HSV-2 lây lan qua sự tiếp xúc trực tiếp với vết loét. Trong khi đó, hầu hết những người bị nhiễm HSV-1 là do bị lây từ người mắc bệnh không có triệu chứng hay không có vết loét.

Ai có nguy cơ bị herpes?

Bất cứ ai cũng có thể bị nhiễm HSV, dù ở bất kỳ độ tuổi nào.

Trong trường hợp HSV lây truyền qua đường tình dục thì nguy cơ nhiễm bệnh sẽ tăng lên khi quan hệ mà không mang bao cao su hoặc không có các biện pháp bảo vệ khác.

Các yếu tố khác làm tăng nguy cơ nhiễm HSV-2:

  • Quan hệ với nhiều người
  • Quan hệ tình dục sớm
  • Là nữ
  • Đang bị một bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (STI) khác
  • Hệ miễn dịch bị suy yếu

Những phụ nữ bị herpes và sinh con trong cơn bùng phát bệnh thì em bé sinh ra có thể bị nhiễm cả hai loại HSV và có nguy cơ bị biến chứng nghiêm trọng.

Nhận biết các dấu hiệu của bệnh herpes

Nhiều người dù bị nhiễm HSV nhưng lại không hề bị nổi các vết loét hay bất cứ triệu chứng nào khác. Tuy nhiên, kể cả như vậy thì vẫn có thể truyền virus sang cho người khác.

Một số dấu hiệu thường gặp khi bị nhiễm HSV gồm có:

  • Xuất hiện các nốt phồng rộp, sau đó vỡ ra tạo thành vết loét và đóng vảy (ở quanh miệng hoặc trên bộ phận sinh dục)
  • Đau khi đi tiểu (mụn rộp sinh dục)
  • Ngứa ngáy

Ngoài ra, người bệnh còn có thể gặp phải những triệu chứng tương tự như bệnh cúm, gồm có:

  • Sốt
  • Sưng hạch bạch huyết
  • Nhức đầu
  • Mệt mỏi
  • Chán ăn

HSV cũng có thể lan đến mắt và gây viêm giác mạc do herpes. Tình trạng này có các triệu chứng như đau mắt, chảy mủ và cảm giác cộm vướng khó chịu trong mắt.

Chẩn đoán bệnh herpes

Herpes thường được chẩn đoán bằng thăm khám lâm sàng. Bác sĩ sẽ kiểm tra cơ thể người bệnh để tìm những dấu hiệu như vết loét và lấy thông tin về các triệu chứng khác.

Sau đó người bệnh sẽ cần làm xét nghiệm HSV. Phương pháp xét nghiệm để chẩn đoán herpes là nuôi cấy virus. Phương pháp này giúp xác nhận chẩn đoán ban đầu trong những trường hợp có vết loét trên bộ phận sinh dục. Bác sĩ sẽ lấy mẫu dịch từ vết loét và sau đó gửi đến phòng thí nghiệm để phân tích.

Xét nghiệm máu tìm kháng thể kháng HSV-1 và HSV-2 cũng là phương pháp để chẩn đoán bệnh mụn rộp. Phương pháp này thường được sử dụng cho những trường hợp không có vết loét.

Điều trị bệnh herpes

Đến nay vẫn chưa có cách chữa khỏi bệnh herpes. Các phương pháp điều trị hiện nay đều tập trung vào mục đích chữa lành vết loét và hạn chế các cơn bùng phát.

Đôi khi, vết loét tự biến mất mà không cần điều trị. Tuy nhiên, thường thì người mắc bệnh herpes sẽ được kê một hoặc một số loại thuốc sau:

  • acyclovir
  • famciclovir
  • valacyclovir

Những loại thuốc này có tác dụng giảm nguy cơ lây truyền virus cho người khác và giảm mức độ cũng như là tần suất bùng phát bệnh.

Những loại thuốc điều trị bệnh mụn rộp có cả dạng uống (thuốc viên) và dạng kem bôi ngoài da. Đối với những đợt bùng phát nghiêm trọng thì có thể cần điều trị bằng các loại thuốc tiêm tĩnh mạch.

Bệnh herpes có khỏi được không?

Một khi bị nhiễm HSV thì người bệnh sẽ mang virus suốt đời. Ngay cả khi không biểu hiện triệu chứng thì virus vẫn tiếp tục sống trong các tế bào thần kinh của người bị nhiễm bệnh.

Tình trạng bệnh ở mỗi người là khác nhau. Một số người thường xuyên gặp các cơn bùng phát trong khi có người lại chỉ trải qua một lần bùng phát duy nhất kể từ khi nhiễm bệnh và sau đó virus không hoạt động nữa. Tuy nhiên, ngay cả khi virus không hoạt động thì một số tác nhân nhất định vẫn có thể kích hoạt cơn bùng phát. Các tác nhân này gồm có:

  • Lo âu, căng thẳng
  • Kinh nguyệt
  • Sốt hoặc bệnh
  • Tiếp xúc với ánh nắng hoặc bị cháy nắng

Thông thường, bệnh herpes sẽ nhẹ dần đi theo thời gian vì cơ thể bắt đầu tạo ra kháng thể. Nếu một người có tình trạng sức khỏe tốt bị nhiễm HSV thì thường không gặp phải biến chứng.

Ngăn ngừa nhiễm HSV

Virus herpes lây truyền ngay cả khi người bệnh không có vết loét hay các triệu chứng khác. Vì vậy, cần phải hết sức thận trọng. HSV có thể lây nhiễm ở bất kỳ vùng da nào như ngón tay, môi,... Tùy thuộc vào hình thức quan hệ tình dục mà HSV có thể lây sang bộ phận sinh dục hoặc mông từ môi của người mắc bệnh.

Mặc dù chưa có cách chữa trị khỏi bệnh herpes những vẫn có các biện pháp để tránh nhiễm bệnh và ngăn ngừa lây HSV sang người khác.

Nếu bạn đang trong cơn bùng phát mụn rộp do HSV-1 thì nên thực hiện các bước sau:

  • Cố gắng tránh tiếp xúc trực tiếp với người khác
  • Không dùng chung bất kỳ vật dụng nào có thể lan truyền virus, chẳng hạn như cốc, bàn chải đánh răng, khăn, quần áo, son hoặc đồ trang điểm.
  • Không quan hệ tình dục bằng miệng, hôn hoặc bất kỳ hình thức quan hệ tình dục nào khác trong thời gian bệnh bùng phát.
  • Rửa tay kỹ và bôi thuốc bằng tăm bông để hạn chế đụng chạm vào vết loét.

Những người bị nhiễm HSV-2 cần tránh mọi hình thức quan hệ tình dục với người khác trong thời gian bệnh bùng phát. Kể cả khi không có triệu chứng nhưng một khi đã được chẩn đoán nhiễm virus thì phải sử dụng bao cao su khi quan hệ. Ngay cả khi sử dụng bao cao su thì virus từ vùng da không được che kín vẫn có thể lây sang bạn tình.

Những phụ nữ bị herpes và đang mang thai cần phải dùng thuốc đúng theo chỉ định của bác sĩ để ngăn chặn virus truyền sang thai nhi.

Ngoài ra, người bệnh có thể cần uống thuốc dự phòng Valtrex (một loại thuốc uống kháng virus) hàng ngày để giảm nguy cơ lây lan virus.

Tìm hiểu thêm về:

Tổng số điểm của bài viết là: 35 trong 8 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

Dr Duy Thành

 

Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây