Thuốc Zyban: Công dụng, chỉ định và lưu ý khi dùng

Thuốc Zyban (Bupropion Hcl) thường được sử dụng kết hợp với một kế hoạch cai thuốc (ví dụ như với nhóm hỗ trợ, tư vấn) để giúp bạn cai thuốc lá.

Thuốc Zyban thuộc nhóm thuốc chống trầm cảm, có công dụng giảm bớt các triệu chứng cai nicotine (ví dụ, khó chịu, lo lắng, bồn chồn) và cảm giác muốn hút thuốc lá. Hiện vẫn chưa rõ thuốc này hoạt động như thế nào để giảm sự thôi thúc muốn hút thuốc, nhưng thuốc có thể hoạt động bằng cách khôi phục sự cân bằng của một số các chất dẫn truyền thần kinh trong não.

Cai thuốc lá là một hành động tốt cho sức khỏe nên được khuyến khích và phát huy. Nếu có thể cai thuốc lá hoặc hạn chế hút thuốc có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim và phổi, cũng như ung thư.

• Thuốc Zyban thường được dùng theo đường uống, 2 lần/ngày kết hợp hoặc không kết hợp với thức ăn. Nếu bạn bị đau dạ dày, nên uống thuốc cùng với thức ăn. Điều quan trọng là bạn phải dùng các liều cách nhau ít nhất 8 giờ hoặc theo chỉ dẫn của bác sĩ để giảm nguy cơ co giật.
• Khi bắt đầu dùng thuốc, người dùng có thể bị khó ngủ. Để tránh mất ngủ, không dùng liều buổi tối quá sát với giờ đi ngủ.
• Để tránh thuốc phát huy toàn bộ dược lực cùng một lúc, không nghiền nát hoặc nhai viên thuốc khi uống. Điều này cũng có thể làm tăng nguy cơ tác dụng phụ, bao gồm cả co giật. Tốt nhất nên nuốt toàn bộ viên thuốc mà không cần nghiền hoặc nhai thuốc.
• Liều dùng dựa vào tình trạng sức khỏe và phản ứng với liệu pháp của bạn. Bạn có thể tăng liều từ từ để hạn chế tác dụng phụ. Không uống thuốc nhiều hơn hoặc ít hơn so với chỉ định của bác sĩ. Cụ thể: không dùng nhiều hơn 150 miligam/ lần uống và không dùng nhiều hơn 300 miligam mỗi ngày. Dùng thuốc Zyban nhiều hơn liều khuyên dùng có thể làm tăng nguy cơ bị co giật.
• Các chuyên gia y tế khuyến cáo bạn nên đợi ít nhất 1 tuần sau khi dùng thuốc rồi mới cố gắng bỏ thuốc. Mục đích là để lượng Bupropion được đạt đến ngưỡng đủ cao trong máu. Bạn có thể thiết lập ngày bỏ thuốc lá (hoặc ngừng hút thuốc) vào tuần thứ 2 kể từ khi dùng thuốc.
• Nếu cần thiết, thuốc Zyban có thể được dùng với miếng dán hoặc kẹo cao su nicotine để hỗ trợ bạn cai thuốc lá. Sự kết hợp giữa nicotine và Bupropion có thể làm tăng huyết áp của bạn. Nếu đang sử dụng bất kỳ sản phẩm nào chứa nicotin với thuốc này, bạn không nên hút thuốc lá. Việc hấp thụ quá nhiều nicotine có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng.
• Dùng thuốc Zyban theo đúng chỉ định để thuốc phát huy tối đa công dụng cai thuốc. Nếu sau 7 đến 12 tuần dùng thuốc mà tình trạng cai thuốc vẫn không khả quan, hãy báo cho bác sĩ biết.

• Cũng tương tự như nhiều loại thuốc khác, thuốc Zyban cũng có thể mang lại một số tác dụng phụ như: Khô miệng, khó ngủ, chóng mặt, buồn nôn, tiêu chảy, mệt mỏi, táo bón, mờ mắt, tăng tiết mồ hôi, tăng huyết áp, có vị lạ trong miệng, đau dạ dày.
• Hãy báo cho bác sĩ nếu bạn có bất kỳ phản ứng nào nghiêm trọng như: Đau ngực, ngất xỉu, nhịp tim nhanh, đập mạnh, nhịp tim không đều, thay đổi tâm trạng (ví dụ: Lo lắng, kích động, lú lẫn, mất trí nhớ), đau cơ, ù tai, nhức đầu dữ dội, cử động mất kiểm soát (run rẩy), giảm hoặc tăng cân bất thường.
• Liên hệ trợ giúp y tế ngay lập tức nếu thấy các phản ứng như: Sưng đau mắt, đồng tử giãn rộng, thay đổi thị lực (ví dụ như nhìn thấy cầu vồng quanh ánh đèn vào ban đêm).
• Trong trường hiếm, thuốc Zyban có thể gây co giật. Liên hệ trợ giúp y tế ngay lập tức nếu bạn bị co giật. Nếu bạn bị co giật trong khi dùng Bupropion, bạn không nên dùng lại thuốc này.
• Trong một số trường hợp, vỏ thuốc rỗng có thể chưa được tiêu hóa và xuất hiện trong phân của bạn. Không cần lo lắng vì điều này là vô hại.

Trước khi dùng thuốc Zyban, hãy lưu ý một số vấn đề sau:

• Nếu bạn bị dị ứng với Bupropion hoặc bất kỳ tình trạng nào khác, hãy thông báo ngay cho bác sĩ;
• Trao đổi với bác sĩ về tiền sử bệnh của bạn, đặc biệt là nếu bạn từng bị động kinh hoặc các tình trạng làm tăng nguy cơ co giật (bao gồm chấn thương não (đầu), có khối u trong não, dị dạng động mạch, rối loạn ăn uống như chứng cuồng ăn, chán ăn), nghiện rượu hoặc bị lệ thuộc thuốc, bị bệnh tiểu đường, bệnh tim (ví dụ: Suy tim sung huyết, có các cơn đau tim gần đây), huyết áp cao, các vấn đề về thận, các vấn đề về gan (ví dụ: Xơ gan), rối loạn tâm trạng (ví dụ: Rối loạn lưỡng cực, ý nghĩ tự tử), tiền sử cá nhân hoặc gia đình có bệnh tăng nhãn áp (kiểu đóng góc).
• Không nên sử dụng thuốc Zyban nếu bạn vừa ngừng thuốc an thần đột ngột (bao gồm thuốc Benzodiazepine như Lorazepam), thuốc điều trị co giật hoặc rượu... vì như vậy có thể làm tăng nguy cơ co giật.
• Không dùng thuốc Zyban với bất kỳ sản phẩm nào khác có chứa bupropion (ví dụ: Thuốc chống trầm cảm) vì hấp thụ liều lượng lớn bupropion có nhiều khả năng gây co giật.
• Thuốc Zyban có thể gây chóng mặt, buồn ngủ hoặc làm mờ tầm nhìn nên bệnh nhân không sử dụng cùng các chất kích thích, đồ uống có cồn. Không nên lái xe, điều khiển máy móc hoặc làm bất cứ điều gì cần sự tỉnh táo hoặc tập trung khi thuốc này còn tác dụng;
• Người lớn tuổi có thể nhạy cảm hơn với các tác dụng phụ của thuốc Zyban, đặc biệt là chóng mặt và mất trí nhớ. Chóng mặt có thể làm tăng nguy cơ té ngã ở người cao tuổi.
• Với phụ nữ đang mang thai, chỉ nên sử dụng thuốc Zyban khi thật sự cần thiết. Liệu pháp hành vi và giáo dục cai thuốc lá nên được ưu tiên cho phụ nữ mang thai muốn cai thuốc. Hãy hỏi ý kiến và nhờ đến sự tư vấn của bác sĩ.
• Với phụ nữ đang nuôi con, thuốc Zyban có đi vào sữa mẹ và gây tác dụng không mong muốn tới trẻ nhỏ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng thuốc.

• Một số loại thuốc có thể phản ứng với thuốc Zyban bao gồm: Codeine, Pimozide, Tamoxifen.
• Các thuốc ức chế MAO (như Linezolid, Phenelzine, Safinamide, Rasagiline, Selegiline, Isocarboxazid, Moclobemide, Procarbazine, Tranylcypromine...) nếu dùng chung với thuốc Zyban có thể gây ra tương tác thuốc nghiêm trọng, thậm chí gây tử vong. Không dùng các chất ức chế MAO 2 tuần trước và sau khi cai thuốc lá bằng thuốc Zyban.
• Thuốc Zyban có thể ảnh hưởng đến kết quả một số xét nghiệm (như kiểm tra Amphetamine trong nước tiểu, scan não để tìm dấu hiệu bệnh Parkinson). Hãy cho bác sĩ và nhân viên xét nghiệm biết bạn đang dùng loại thuốc này.

• Quá liều: Nếu sử dụng thuốc Zyban quá liều và thấy các triệu chứng như ngất xỉu hoặc khó thở, cần đưa người bệnh đi cấp cứu ngay. Một số dấu hiệu quá liều khác có thể xảy ra là: Co giật, lú lẫn nghiêm trọng, ảo giác, nhịp tim nhanh và mất ý thức, buồn ngủ nghiêm trọng.
• Ngoài ra người muốn cai thuốc được khuyến khích thực hiện các xét nghiệm y tế thường xuyên như theo dõi huyết áp, kiểm tra chức năng gan... để dự phòng và kiểm tra các tác dụng phụ.
• Quên liều: Nếu bỏ lỡ 1 liều thuốc, bỏ qua liều đã quên và uống thuốc như lịch trình thông thường. Không nên cố bắt kịp bằng cách uống gấp đôi liều thuốc.
• Bảo quản: Bảo quản thuốc Zyban ở nhiệt độ phòng, tránh ánh sáng và độ ẩm. Viên nén bupropion có thể có mùi lạ, điều này là bình thường và thuốc vẫn an toàn để sử dụng. Giữ thuốc xa tầm tay của trẻ em và phạm vi hoạt động của thú nuôi.

Webmd