Thuốc Qualaquin: Công dụng, chỉ định và lưu ý khi dùng

Thuốc Qualaquin có tác dụng gì? Qualaquin thường được sử dụng riêng lẻ hoặc đi kèm với các loại thuốc khác để điều trị cho bệnh sốt rét do muỗi đốt. Ký sinh trùng gây bệnh sốt rét có thể xâm nhập vào cơ thể thông qua những vết muỗi đốt, sau đó chúng sống ở trong các mô của cơ thể, chẳng hạn như gan hoặc tế bào hồng cầu.

Hiện nay, thuốc qualaquin được chỉ định để tiêu diệt các ký sinh trùng gây ra bệnh sốt rét nguy hiểm. Trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể cần dùng một loại thuốc khác, chẳng hạn như primaquine, nhằm giúp tiêu diệt các ký sinh trùng sốt rét sống trong những mô cơ thể khác ngoài gan và tế bào hồng cầu. Cả hai loại thuốc này đều có khả năng chữa khỏi hoàn toàn và ngăn ngừa sự được tái phát của nhiễm trùng.

Trước khi bắt đầu sử dụng thuốc qualaquin, bệnh nhân cần đọc kỹ hướng dẫn về thuốc cũng như tuân thủ theo các chỉ dẫn dùng thuốc của dược sĩ.

Thuốc này thường được dùng bằng đường uống cùng với thức ăn nhằm làm giảm nguy cơ gây khó chịu ở dạ dày. Bạn cần uống thuốc qualaquin khoảng 8 giờ một lần và dùng trong vòng từ 3 – 7 ngày hoặc theo chỉ định của bác sĩ.

Bạn cần uống qualaquin khoảng 2 – 3 giờ trước hoặc sau khi sử dụng thuốc kháng axit có chứa nhôm hoặc magie. Các loại thuốc này có thể tương tác với qualaquin và ngăn cơ thể bạn hấp thụ hoàn toàn thuốc.

Nhìn chung, liều lượng và thời gian sử dụng thuốc qualaquin sẽ dựa trên các khía cạnh sau:

• Tình trạng sức khỏe của bệnh nhân sốt rét
• Nơi mà bệnh nhân bị nhiễm sốt rét
• Các loại thuốc khác mà bệnh nhân đang sử dụng để điều trị cho bệnh sốt rét
• Phản ứng của cơ thể bệnh nhân với các phương pháp điều trị

Đối với trẻ em, liều lượng và liệu trình sử dụng thuốc qualaquin sẽ dựa trên cân nặng của trẻ.

Bệnh nhân mắc sốt rét cần sử dụng thuốc qualaquin cũng như các loại thuốc điều trị bệnh khác theo đúng sự chỉ định của bác sĩ. Tuyệt đối không được dùng nhiều hơn hoặc ít hơn loại thuốc này so với quy định. Ngoài ra, bệnh nhân sốt rét cũng cần tránh bỏ lỡ bất kỳ một liều qualaquin nào. Tiếp tục sử dụng thuốc cho đến khi hết liều lượng theo quy định, ngay cả khi các triệu chứng sốt rét đã biến mất sau một vài ngày. Việc bỏ qua liều hoặc ngừng thuốc quá sớm có thể khiến cho tình trạng nhiễm trùng khó điều trị hơn và dẫn đến tái phát bệnh.

Thuốc qualaquin sẽ hoạt động tốt nhất khi lượng thuốc trong cơ thể bạn được giữ ở mức ổn định. Vì vậy, bạn cần uống loại thuốc này tại các khoảng cách đều nhau. Để ghi nhớ điều này, bạn nên uống thuốc vào những thời điểm giống nhau mỗi ngày.

Báo cho bác sĩ biết nếu bạn cảm thấy tình trạng sốt rét của mình không được cải thiện sau 1 – 2 ngày kể từ ngày bắt đầu dùng thuốc qualaquin. Nếu cơn sốt của bạn trở lại sau khi uống hết liệu trình sử dụng thuốc, bạn cần liên hệ với bác sĩ ngay lập tức nhằm xác định xem liệu bệnh sốt rét có tái phát không.

Trong một số trường hợp cụ thể, việc sử dụng thuốc qualaquin có thể gây ra các tác dụng phụ như nhức đầu nhẹ, đổ mồ hôi bất thường, đỏ bừng mặt, buồn nôn, giảm thính lực, ù tai, chóng mặt và thay đổi thị lực màu tạm thời. Bạn cần báo ngay cho bác sĩ nếu bất kỳ tác dụng phụ nào trong số trên vẫn tiếp diễn sau khi bạn kết thúc điều trị hoặc trở nên tồi tệ hơn trong khi dùng thuốc.

Ngoài ra, thuốc qualaquin cũng có thể gây hạ đường huyết, đặc biệt là trong thời kỳ mang thai. Một số triệu chứng phổ biến của tình trạng hạ đường huyết (lượng đường trong máu thấp), bao gồm run rẩy, đổ mồ hôi đột ngột, đói, tim đập nhanh, mờ mắt, chóng mặt, ngứa ran ở bàn tay hoặc bàn chân. Nếu những triệu chứng trên xảy ra, bạn cần nhanh chóng làm tăng mức đường huyết bằng cách ăn các thực phẩm cung cấp nguồn đường nhanh chóng, chẳng hạn như đường trắng, mật ong, kẹo, nước trái cây hoặc soda.

Một số tác dụng phụ hiếm gặp nhưng nghiêm trọng của thuốc qualaquin, bao gồm chảy máu, dễ bị bầm tím, đốm tím/đỏ/nâu bất thường trên da, có các dấu hiệu của nhiễm trùng nặng (chẳng hạn như ớn lạnh, sốt cao, đau họng dai dẳng), các dấu hiệu của thiếu máu tán huyết (như mệt mỏi nghiêm trọng, xanh xao môi/ da/móng tay, nước tiểu màu nâu), vấn đề về gan (như buồn nôn/ói mửa dai dẳng, đau bụng, suy nhược nghiêm trọng, vàng da/mắt, nước tiểu sẫm màu), vấn đề về thận (như thay đổi lượng nước tiểu).

Khi nhận thấy các triệu chứng (rất nghiêm trọng) như chóng mặt, ngất xỉu, tim đập nhanh/không đều, mù loà và đau ngực, bạn cần tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức. Ngoài ra, trong một số trường hợp hiếm gặp, thuốc qualaquin cũng có thể gây ra phản ứng dị ứng với các dấu hiệu như ngứa, phát ban trên da, sưng mặt/lưỡi hoặc cổ họng, cảm thấy vô cùng chóng mặt và khó thở.

Trước khi sử dụng qualaquin, bạn cần cho bác sĩ hoặc dược sĩ biết nếu bản thân đang gặp phải tình trạng dị ứng với mefloquine hoặc qualaquin, hay có bất kỳ dị ứng nào khác.

Ngoài ra, những người có tiền sử mắc phải các bệnh sau đây cũng cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi quyết định uống qualaquin, bao gồm:

• Đã từng mắc phải các tác dụng phụ nghiêm trọng khi sử dụng qualaquin trước đây, chẳng hạn như các vấn đề về máu.
• Tiền sử cá nhân/gia đình có các vấn đề về enzym, chẳng hạn như thiếu hụt glucose - 6 - phosphate dehydrogenase (G6PD).
• Tiền sử mắc một số vấn đề về dây thần kinh mắt, ví dụ như viêm dây thần kinh thị giác.
• Có các vấn đề về thính giá, chẳng hạn như ù tai.
• Một số bệnh về thần kinh/cơ, ví dụ như bệnh nhược cơ.
• Các vấn đề về nhịp tim, chẳng hạn như rung nhĩ.
• Các vấn đề về thận và gan.

Đôi khi, việc sử dụng thuốc qualaquin có thể khiến bạn bị chóng mặt hoặc gây mờ tìm nhìn. Do đó, trong quá trình uống thuốc, bạn không nên sử dụng rượu bia, cần sa hay những chất có chứa cồn khác nhằm tránh gặp phải các tác dụng phụ này của thuốc.

Đối với những bệnh nhân chuẩn bị thực hiện phẫu thuật cần trao đổi với bác sĩ về các loại thuốc mà bản thân đang sử dụng vào thời điểm hiện tại, bao gồm thuốc theo toa, không kê đơn hoặc các loại thảo dược khác.

Trong nhiều trường hợp, qualaquin có thể ảnh hưởng đến nhịp tim, gây ra hội chứng kéo dài QT. Tình trạng này đôi khi có thể khiến nhịp tim không đều và các triệu chứng khác như chóng mặt hoặc ngất xỉu, cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.

Nguy cơ mắc hội chứng kéo dài QT có thể tăng lên nếu bạn mắc phải một số bệnh lý nhất định hoặc đang sử dụng các loại thuốc khác. Trước khi uống qualaquin, bạn nên cho bác sĩ biết về tất cả các loại dược phẩm đang sử dụng cũng như bất kỳ chứng bệnh nào sau đây:

• Một số vấn đề về tim, chẳng hạn như nhịp tim chậm, suy tim, QT kéo dài trong EKG.
• Tiền sử gia đình mắc một số vấn đề về tim, chẳng hạn như QT kéo dài trong điện tâm đồ hoặc đột tử do tim.

Người lớn tuổi thường có xu hướng nhạy cảm hơn với các tác dụng phụ của thuốc qualaquin, đặt biệt là hội chứng kéo dài QT. Trong thời kỳ mang thai, thuốc qualaquin chỉ nên được sử dụng khi thật sự cần thiết. Nếu bị sốt rét khi mang thai, bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ về những rủi ro cũng như lợi ích khi dùng thuốc. Tình trạng sốt rét nếu không được điều trị có thể gây hại cho cả thai nhi và mẹ bầu.

Mặt khác, qualaquin có thể đi vào đường sữa mẹ, tuy nhiên nó có xu hướng ảnh hưởng nhiều tới những trẻ sơ sinh bị thiếu hụt glucose-6-phosphat dehydrogenase (G6PD). Nhằm đảm bảo an toàn cho sức khỏe của trẻ, bạn chỉ nên sử dụng thuốc khi có sự chấp thuận của bác sĩ.

Một số loại thuốc có thể tương tác với qualaquin, bao gồm thuốc warfarin và penicillamine. Ngoài ra, các loại thuốc sau đây cũng có thể ảnh hưởng đến cách hoạt động của qualaquin, bao gồm:

• Cimetidine
• Ketoconazole
• Erythromycin
• Phenytoin
• Thuốc ức chế protease HIV, chẳng hạn như ritonavir và lopinavir.
• Chất kiềm hoá nước tiểu, chẳng hạn như natri bicarbonate.

Bên cạnh đó, thuốc qualaquin có thể làm chậm quá trình loại bỏ các loại thuốc khác ra khỏi cơ thể, chẳng hạn như thuốc digoxin, desipramine, simvastatin, lovastatin, atorvastatin và phenobarbital.

Nhiều loại thuốc ngoài qualaquin có thể gây ảnh hưởng đến nhịp tim (hội chứng kéo dài QT), bao gồm dofetilide, amiodarone, mefloquine, procainamide, pimozide, sotalol và erythromycin. Do đó, trước khi sử dụng thuốc qualaquin, bạn cần báo cho bác sĩ biết về tất cả các loại thuốc hiên đang sử dụng.

Một loại thuốc không cần kê đơn khác, cụ thể là cimetidine, thường được sử dụng để điều trị cho tình trạng tăng axit dạ dày (chẳng hạn như chức ợ nóng hoặc loét dạ dày). Vì loại thuốc này và thuốc kháng axit nhôm/magie có thể tương tác với qualaquin, do đó bạn cần tham khảo ý kiến của dược sĩ về các sản phẩm thuốc khác để điều trị tăng axit dạ dày.

Mặt khác, qualaquin rất giống với quinidine, vì vậy bạn không nên sử dụng thuốc có chứa quinidine trong khi đang uống qualaquin. Bên cạnh đó, thuốc qualaquin cũng có thể can thiệp vào một số xét nghiệm (chẳng hạn như xét nghiệm nước tiểu giúp phát hiện catecholamine, steroid và protein), có thể dẫn đến kết quả sai.

Trong một số trường hợp nhất định, việc sử dụng quá liều thuốc qualaquin có thể gây ra các triệu chứng nguy hiểm như thay đổi thị lực đột ngột, khó thở, lú lẫn, khó nghe, nhịp tim không đều, ngất xỉu, thở chậm/nông, co giật và hôn mê. Khi có các triệu chứng trên, bạn cần nhanh chóng tìm đến sự chăm sóc y tế càng sớm càng tốt.

Ngoài ra, trong quá trình sử dụng thuốc qualaquin, bạn cần lưu ý một số điều sau đây:

• Không dùng chung thuốc qualaquin với người khác
• Nên thực hiện một số xét nghiệm sau trước khi bắt đầu dùng thuốc, bao gồm xét nghiệm nồng độ G6PD trong máu, kali máu, kiểm tra thị lực, xét nghiệm gan, xét nghiệm thận và EKG.
• Nếu bạn bỏ lỡ một liều thuốc, bạn cần dùng nó càng gần thời điểm quên liều càng tốt. Trong trường hợp đã hơn 4 giờ kể từ khi quên liều, bạn không nên uống bù thuốc mà dùng liều tiếp theo như thường lệ.
• Bảo quản thuốc trong điều kiện nhiệt độ phòng, không nên để thuốc tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng hoặc để ở nơi có độ ẩm cao.
• Tránh để thuốc ở nơi trẻ nhỏ dễ lấy được hoặc có vật nuôi
• Xử lý thuốc hết hạn theo sự chỉ dẫn của dược sĩ.