Thuốc Lisdexamfetamine: Công dụng, chỉ định và lưu ý khi dùng

Lisdexamfetamine chính là thành phần chính của thuốc Lisdexamfetamine, đây là một chất kích thích hoạt động bằng cách khôi phục sự cân bằng của các chất dẫn truyền thần kinh trong não. Nhờ đó, thuốc Lisdexamfetamine có tác dụng giúp tăng khả năng chú ý, tập trung và làm ngừng cảm giác bồn chồn. Do vậy, thuốc Lisdexamfetamine là một thuốc được sử dụng trong điều trị chứng rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD – Attention Deficit Hyperactivity Disorder).

Ngoài ra, thuốc Lisdexamfetamine còn có thể giúp hạn chế việc ăn uống vô độ nên được sử dụng để điều trị chứng rối loạn ăn uống (BED – Binge Eating Disorder). Tuy nhiên, thuốc Lisdexamfetamine không được khuyến khích sử dụng với mục đích giảm cân sau khi đánh giá cân bằng lợi ích giảm cân và nguy cơ gặp phải các tác dụng phụ nghiêm trọng.

Việc sử dụng đúng cách sẽ giúp tăng hấp thu hoạt chất Lisdexamfetamine và thuốc Lisdexamfetamine phát huy tác dụng tốt nhất, đảm bảo hiệu quả điều trị chứng rối loạn tăng động giảm chú ý. Do đó, người bệnh cần quan tâm những lưu ý sau đây khi sử dụng thuốc Lisdexamfetamine:

• Thuốc Lisdexamfetamine được sử dụng bằng đường uống.
• Việc sử dụng thuốc Lisdexamfetamine gần hay xa bữa ăn không ảnh hưởng tới hiệu quả của thuốc.
• Thuốc Lisdexamfetamine thường được chỉ định là một lần mỗi ngày. Tuy nhiên liều lượng cho mỗi một bệnh nhân có thể được bác sĩ hướng dẫn điều chỉnh, thay đổi dựa trên tình trạng sức khỏe, độ tuổi, cân nặng, giới tính, mức độ bệnh tình.
• Thời điểm sử dụng thuốc Lisdexamfetamine tốt nhất là vào buổi sáng. Việc dùng thuốc Lisdexamfetamine vào buổi chiều hoặc buổi tối là không nên vì thuốc Lisdexamfetamine có thể khiến bạn khó ngủ.
• Với thuốc Lisdexamfetamine dạng viên nhai, bạn cần nhai kỹ viên thuốc và sau đó nuốt.
• Nếu sử dụng thuốc Lisdexamfetamine dạng viên nang, bạn nên nuốt toàn bộ viên thuốc với một cốc nước đầy tương ứng với khoảng 240 ml nước. Tuy nhiên, nếu bạn gặp khó khăn khi nuốt, bạn có thể mở viên nang và đổ toàn bộ bột thuốc Lisdexamfetamine bên trong nang vào một cốc nước hoặc trộn với sữa chua, khuấy đều cho đến khi các chất hòa tan hoàn toàn rồi uống hoặc ăn hỗn hợp ngay lúc đó.

Bên cạnh tác dụng điều trị, sử dụng thuốc Lisdexamfetamine có thể dẫn tới những tác dụng không mong muốn. Các tác dụng phụ thường gặp của thuốc Lisdexamfetamine bao gồm: Buồn nôn, nôn, táo bón, đau dạ dày hay đau bụng, chán ăn, khô miệng, nhức đầu, hồi hộp, chóng mặt, khó ngủ, đổ mồ hôi, sụt cân, khó chịu và bồn chồn.

Hãy cho bác sĩ biết ngay lập tức nếu trong khi dùng thuốc Lisdexamfetamine bạn gặp phải bất kỳ tác dụng phụ nghiêm trọng nào bao gồm:

• Nhịp tim nhanh, tim đập mạnh, nhịp đập bất thường, đau ngực, khó thở,
• Thay đổi tinh thần – hành vi – tâm trạng như kích động, hung hăng, hoặc cũng có thể trầm cảm và có ý định tự tử, ...
• Có dấu hiệu của các vấn đề liên quan tới lưu lượng máu ở ngón tay hoặc ngón chân như lạnh, tê, đau hoặc thay đổi màu da, ...
• Xuất hiện vết thương bất thường trên ngón tay hoặc ngón chân, sưng mắt cá chân hoặc bàn chân, cử động mất kiểm soát, co giật hoặc run cơ, yếu một bên cơ thể, thấy nói khó, đau hàm hay đau cánh tay trái,
• Thay đổi khả năng và/hoặc sở thích tình dục, ở nam giới có thể bị cương cứng thường xuyên hoặc kéo dài,
• Cực kỳ mệt mỏi, sụt cân nhanh chóng không rõ nguyên nhân, ngất xỉu, mờ mắt, thay đổi thị lực đột ngột.
• Thuốc Lisdexamfetamine có thể làm tăng huyết áp nên người sử dụng nên thường xuyên theo dõi, kiểm tra huyết áp.
• Thuốc Lisdexamfetamine có thể làm chậm sự phát triển của trẻ nên bố mẹ cần theo dõi cân nặng và chiều cao của trẻ trong quá trình điều trị.
• Sử dụng thuốc Lisdexamfetamine trong thời kỳ mang thai có thể gây ra những rủi ro như sinh quá sớm thiếu tháng và nhẹ cân, những thay đổi tâm trạng, kích động hoặc mệt mỏi bất thường ở trẻ sơ sinh.
• Hiếm khi xảy ra nhưng thuốc Lisdexamfetamine có thể làm tăng serotonin và gây ra hội chứng nhiễm độc serotonin với một số triệu chứng như tim đập nhanh, ảo giác, mất khả năng phối hợp, chóng mặt, buồn nôn hoặc nôn hay tiêu chảy nặng, co giật cơ, sốt không rõ nguyên nhân, kích động và bồn chồn bất thường.
• Đôi khi thuốc Lisdexamfetamine có thể gây nghiện. Để tránh gặp phải hội chứng cai nghiện với các triệu chứng như mệt mỏi, gặp vấn đề về giấc ngủ, thay đổi tâm trạng – tinh thần như trầm cảm, bác sĩ có thể hướng dẫn bệnh nhân cách giảm liều từ từ.
• Phản ứng dị ứng được xếp vào mức nghiêm trọng của thuốc Lisdexamfetamine rất hiếm xảy ra với các triệu chứng bao gồm: ngứa và/hoặc sưng lưỡi, cổ họng, mặt, cảm giác khó thở, phát ban, chóng mặt.
• Thuốc Lisdexamfetamine có thể làm ảnh hưởng đến kết quả của một số xét nghiệm như xét nghiệm nồng độ steroid trong máu và nước tiểu, kiểm tra huyết áp, nhịp tim, theo dõi sự tăng trưởng ở trẻ em. Vì vậy, người bệnh đi khám nên cho nhân viên xét nghiệm và bác sĩ biết nếu đang dùng thuốc Lisdexamfetamine.

Đây không phải là tất cả các tác dụng phụ có thể xảy ra khi sử dụng thuốc Lisdexamfetamine. Trong khi dùng thuốc Lisdexamfetamine, nếu bạn nhận thấy các tác dụng không mong muốn khác không được liệt kê ở trên hoặc nếu bất kỳ tác dụng phụ nào nặng hơn, kéo dài, nên ngừng thuốc Lisdexamfetamine và đi khám lại.

Trước khi sử dụng thuốc Lisdexamfetamine, hãy cho bác sĩ hoặc dược sĩ biết tiền sử dị ứng với Lisdexamfetamine hoặc các thuốc khác cùng nhóm thuốc cường giao cảm như amphetamine hoặc dextroamphetamine, tiền sử cá nhân hoặc gia đình mắc phải những vấn đề sau:

• Bệnh Raynaud và các vấn đề về tuần hoàn máu khác,
• Rối loạn tâm thần như rối loạn lưỡng cực, trầm cảm, rối loạn tâm thần, từng có ý định và suy nghĩ tự tử,
• Có vấn đề về tim bao gồm: Nhịp tim không đều, bệnh động mạch vành, từng xuất hiện cơn đau tim, suy tim, bệnh cơ tim, các vấn đề về cấu trúc tim như hẹp van tim, nhịp tim không đều,
• Tiền sử đột quỵ, huyết áp cao, cường giáp, động kinh, bệnh thận,
• Một số vấn đề về mắt như có bệnh tăng nhãn áp,
• Rối loạn sử dụng chất kích thích như lạm dụng rượu hoặc nghiện ma túy,
• Có vấn đề về kiểm soát các cơ để cử động như hội chứng Tourette.

Tương tác giữa thuốc Lisdexamfetamine và các thuốc khác khi sử dụng đồng thời hoặc trong một thời gian gần nhau có thể làm ảnh hưởng tới hoạt động của thuốc dùng cùng hoặc thậm chí làm tăng nguy cơ gặp các tác dụng ngoài nghiêm trọng của mỗi thuốc. Vì thế, trước khi sử dụng thuốc Lisdexamfetamine, hãy cho bác sĩ biết tất cả các thuốc và sản phẩm khác bạn đang sử dụng.

Các sản phẩm tương tác với thuốc Lisdexamfetamine làm tăng nguy cơ gặp phải tác dụng phụ bao gồm: Amphetamine hoặc dextroamphetamine, một số sản phẩm có các thành phần có thể làm tăng nhịp tim hoặc tăng huyết áp, các loại thuốc khác làm tăng serotonin như ma túy đá, thuốc lắc, St. John's wort, một số loại thuốc chống trầm cảm bao gồm nhóm thuốc ức chế tái hấp thu chọn lọc trên Serotonin (SSRIs) như fluoxetine, paroxetine; hay nhóm thuốc ức chế tái hấp thu trên Serotonin và Noradrenaline (SNRIs) như duloxetine, venlafaxine.

Ngoài ra, việc sử dụng cùng lúc đồng thời thuốc Lisdexamfetamine với các thuốc ức chế MAO như isocarboxazid, linezolid, xanh methylen, moclobemide, phenelzine, procarbazine, rasagiline, safinamide, selegiline, tranylcypromine có thể dẫn tới tương tác thuốc ở mức độ nặng sẽ dẫn tới tử vong. Do đó, không nên dùng các thuốc IMAO trong vòng hai tuần trước khi điều trị bằng thuốc Lisdexamfetamine.

Nếu lạm dụng thuốc Lisdexamfetamine có thể dẫn tới quá liều và có các triệu chứng nghiêm trọng như thay đổi tinh thần - tâm trạng nghiêm trọng, co giật, nhịp tim không đều, bồn chồn nghiêm trọng, thở nhanh, thậm chí ngất đi hoặc khó thở.

Nếu bạn đã bỏ lỡ một liều thuốc thuốc Lisdexamfetamine, nếu bạn nhớ ra vào buổi sáng thì uống ngay, nếu là buổi chiều thì bạn hãy bỏ qua liều đã quên và dùng liều tiếp theo một cách bình thường.

Để thuốc Lisdexamfetamine không bị biến chất dẫn tới suy giảm chất lượng và có thể mất tác dụng điều trị và an toàn cần có, bạn cần bảo quản thuốc trong điều kiện như chỉ dẫn.

Để đảm bảo an toàn và tránh được các tác dụng phụ của thuốc Lisdexamfetamine, người bệnh nên đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ, dược sĩ tư vấn. Trong trường hợp sử dụng thuốc Lisdexamfetamine không thấy hiệu quả, người bệnh đến các cơ y tế để thăm khám, điều trị.

webmd.com