Thuốc Bosulif: Công dụng, chỉ định và lưu ý khi dùng

Thuốc Bosulif có thành phần là Bosutinib, được sử dụng để điều trị bệnh lý bạch cầu dòng tủy mãn tính có một nhiễm sắc thể bất thường được gọi là Philadelphia.

Bên cạnh đó, thuốc Bosulif cũng được sử dụng khi các phương pháp điều trị bệnh bạch cầu khác không còn hiệu quả hoặc gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng.

Bosutinib hoạt động một chất ức chế protein tyrosine kinase (một yếu tố kích thích các tế bào ung thư máu phát triển), để gián tiếp ngăn chặn các tế bào bạch cầu có nhiễm sắc thể Philadelphia nhân rộng hơn.

Thuốc Bosulif được bào chế dưới dạng viên nén, dùng qua đường uống 1 lần mỗi ngày. Thời điểm sử dụng thuốc tốt nhất là vào buổi sáng, cùng lúc với thức ăn hoặc 1 cốc nước đầy.

Thời gian điều trị bằng bosutinib có thể được kéo dài khi người bệnh đáp ứng với thuốc và đồng thời không phải chịu những tác dụng phụ nặng nề do thuốc gây ra.

Để đảm bảo an toàn, bác sĩ luôn đề nghị người bệnh tiến hành xét nghiệm máu trước và trong khi điều trị với thuốc Bosulif.

Những tác dụng phụ có thể xảy ra khi điều trị với thuốc Bosulif bao gồm:

• Tăng nguy cơ bị nhiễm trùng

Người bệnh sẽ bị tăng nguy cơ bị nhiễm trùng là do tác dụng làm giảm lượng bạch cầu của thuốc Bosulif. Các triệu chứng gợi ý là thay đổi thân nhiệt, đau nhức cơ, đau đầu, cảm thấy lạnh và rùng mình. Bên cạnh đó, người bệnh cũng có thể xuất hiện các triệu chứng khác tùy thuộc vào vị trí của ổ nhiễm trùng.

• Khó thở và trông nhợt nhạt

Trong quá trình sử dụng thuốc Bosulif, người bệnh có thể bị khó thở và trông xanh xao hơn do giảm lượng hồng cầu.

• Tăng nguy cơ xuất huyết dưới da

Nguyên nhân của tình trạng này là do giảm số lượng tiểu cầu trong máu. Ở cơ thể người, tiểu cầu có nhiệm vụ giúp máu dễ đông lại khi tính toàn vẹn của thành mạch không còn được đảm bảo.

Nếu số lượng tiểu cầu giảm do dùng thuốc Bosulif thì người bệnh sẽ dễ bị chảy máu cam, nướu răng, cơ thể xuất hiện nốt đỏ nhỏ li ti hoặc vết bầm tím trên cánh tay/ chân.

• Mắc bệnh tiêu chảy

Đây cũng là một trong các tác dụng phụ nguy hiểm của thuốc Bosulif. Nếu đã bị tiêu chảy từ 4 lần trở lên kèm nhưng phân lỏng toàn nước trong 24 giờ thì người bệnh cần thông báo với bác sĩ để có biện pháp xử trí kịp thời, ngăn ngừa cơ thể bị mất nước.

• Cảm thấy buồn nôn, chậm tiêu, đầy bụng

Các cảm giác buồn nôn, chậm tiêu, đầy bụng ở mức độ nhẹ sau khi dùng Bosulif có thể được kiểm soát tốt bằng các loại thuốc chống trào ngược, ổn định nhu động ruột. Để phòng ngừa tác dụng phụ này, trong thời gian dùng thuốc Bosulif, người bệnh cần tránh sử dụng các loại thức ăn béo hoặc chiên xào với nhiều dầu mỡ; nên chia nhiều bữa nhỏ trong ngày với các thực phẩm nhẹ nhàng, dễ hấp thụ và tiêu hóa.

• Bất thường trên da

Các vấn đề về da bao gồm phát ban, khô da và ngứa có thể gặp phải khi sử dụng thuốc Bosulif. Tuy nhiên, may mắn là tác dụng phụ này sẽ trở lại bình thường khi phác đồ điều trị với thuốc Bosulif kết thúc.

• Mệt mỏi và suy nhược

Người bệnh có thể cảm thấy rất mệt mỏi và thiếu năng lượng khi dùng thuốc Bosulif. Để đối phó với tình trạng này, người bệnh cần thực hiện các bài tập thể dục nhẹ nhàng để có thể cung cấp cho cơ thể thêm nhiều năng lượng và đồng thời tạo tinh thần hưng phấn hơn.

• Thay đổi chức năng gan

Người bệnh có thể bị thay đổi về chức năng gan trong quá trình sử dụng thuốc Bosulif, nhưng ở mức độ thường nhẹ và không gây ra triệu chứng. Tình trạng này sẽ trở lại bình thường khi quá trình điều trị với thuốc Bosulif kết thúc.

Để đảm bảo an toàn, trong quá trình điều trị với thuốc Bosulif, người bệnh cần được xét nghiệm chức năng gan thường xuyên, nếu xảy ra tổn thương gan mức độ nặng thì có thể ngưng điều trị.

• Nhức đầu

Cảm giác nhức đầu khi dùng Bosulif rất thường xuyên xảy ra, người bệnh có thể cải thiện tình trạng này bằng việc sử dụng các loại thuốc giảm đau thông thường.

• Ăn kém ngon

Người bệnh có thể gặp tình trạng chán ăn trong quá sử dụng thuốc điều trị ung thư máu Bosulif, hãy thảo luận với bác sĩ để tìm ra giải pháp kiểm soát tác dụng phụ này.

• Tăng thân nhiệt

Nếu bị tăng thân nhiệt sau khi dùng Bosulif thì bệnh cần thông báo cho bác sĩ biết để được thăm khám, loại trừ khả năng nhiễm trùng và được chỉ định dùng paracetamol để hạ nhiệt độ.

Các tác dụng phụ ít gặp khác của thuốc Bosulif bao gồm:

• Chảy máu trong đường tiêu hóa, làm cho người bệnh bị mất máu cấp, tiêu phân màu đỏ, đen;
• Rối loạn điện giải;
• Suy thận;
• Hình thành chất lỏng xung quanh tim (tràn dịch màng ngoài tim);
• Các vấn đề về phổi, ví dụ như tràn dịch màng phổi hoặc nhiễm trùng phổi;
• Mất nước;
• Huyết áp cao có thể gây ra các triệu chứng như đau đầu và chóng mặt;
• Ù tai;

Các tác dụng phụ hiếm gặp của thuốc Bosulif, tỷ lệ xảy ra ở ít hơn 1 trong 100 người (1%), bao gồm:

• Phản ứng dị ứng: Khó thở, phát ban trên da, cảm thấy nóng và đỏ bừng hoặc sưng môi, miệng hoặc cổ họng;
• Phản ứng da nghiêm trọng như phát ban lan rộng và phồng rộp;
• Viêm tụy cấp;
• Viêm màng ngoài tim.

• Thuốc điều trị ung thư máu Bosulif có thể tương tác với một số loại thuốc và sản phẩm thảo dược khác. Do đó, cần thông báo với bác sĩ hoặc dược sĩ về bất kỳ loại thuốc nào đang dùng để được kê đơn an toàn nhất.
• Người bệnh cần được khuyên không nên ăn bưởi hoặc uống nước ép bưởi khi đang dùng thuốc Bosulif vì nó có thể làm tăng nguy cơ mắc phải các tác dụng phụ.
• Phương pháp điều trị với thuốc Bosulif trong bệnh lý bạch cầu có thể gây hại cho em bé đang phát triển trong bụng mẹ. Do vậy, cần đảm bảo là không mang thai trong giai đoạn điều trị và vài tháng sau khi ngừng thuốc.
• Vì chưa có bằng chứng thuốc Bosulif có đi vào sữa mẹ hay không nên các bác sĩ thường khuyên người bệnh không cho con bú trong thời gian điều trị.

Tóm lại, thuốc Bosulif có thành phần là Bosutinib, thuộc nhóm thuốc điều trị ung thư máu. Do vai trò ức chế các tế bào ác tính tăng sinh nên thuốc cũng có nhiều tác dụng ngoại ý trên các chức năng bình thường của cơ thể. Do đó, trong quá trình điều trị với thuốc Bosulif, người bệnh cần được thăm khám thường xuyên, làm các xét nghiệm cần thiết để đánh giá tác dụng phụ liên quan, cũng như hiệu quả của quá trình điều trị.

webmd.com, chemocare.com, cancerresearchuk.org