Khí dung - bệnh viện 103
1. Nguyên tắc:
Khí dung đây là một phơng pháp hiện đại để đa thuốc vào cơ thể dới hình thức một dung dịch thuốc trong không khí. Thuốc đợc phân tán thành những hạt vi thể (micelle) từ 1mm đến 8mm, hoà tan trong không khí.
Khí dung có những đặc điểm sau đây:
- Không làm mờ gơng.
- Có thể đi qua vải mà không làm ớt vải.
- Phân tán rất nhanh trong không khí và lơ lửng trong không khí rất lâu.
- Không nên nhầm khí dung với xông hơi nớc nóng, hoặc hơi nớc những loại này đều gồm những hạt nớc to và làm mờ gơng.
Khí dung dùng trong Tai Mũi Họng khác với khí dung dùng ở nội khoa, khí dung trong Tai Mũi Họng là những hạt vi thể cỡ trên 5 mm và lu lợng lớn, áp lực trong loại máy này thờng là 1kilô/cm2 lu lợng là 10 lít trong một phút.
Thuốc dùng trong khí dung có nhiều loại, nói chung các thứ thuốc tan trong nớc hoặc tan trong dầu đều dùng đợc: Pênixilin, Hydrocortison, Acgyron, Ephêđrin dầu Gômênol…
Thuốc đa vào cơ thể bằng cách khí dung sẽ có tác dụng mạnh gấp 5 lần so với những cách khác nh uống hoặc tiêm. Nhờ vậy nên liều thuốc dùng có thể giảm bớt xuống. Khối lợng trung bình là 5 ml dùng trong khoảng 10 phút, ngày làm 2 hoặc 3 lần
2. Chỉ định và các loại thuốc.
Trớc khi khí dung mũi phải xì mũi sạch và nhỏ Ephêđrin 1% vào mũi.
1.1. Viêm cấp tính:
- Viêm mũi, viêm xoang: 1 ô Gentamicin 80 mg + 2- 3 giọt Ephêdrin 3% + 0,5 ml Hydrocortison + 3ml nớc muối sinh lý.
- Viêm họng, viêm thanh quản: 1 ô Lincomycin 600mg + 0,5 ml hydrocortison + 5 ml nớc muối sinh lý.
1.2. Viêm bán cấp tính:
- Dầu gômênol 3%, 5ml
- 3ml Acgyron 3% + 1ml Ephêdrin 3% + 3ml Solufontamit
1.3. Viêm mãn tính (mũi, họng…).
- 5ml Momounfua Na 1% ( viêm mũi teo).
- 5ml dầu Gômênol 3% + 1ml Vitamin A 50.000 đơn vị (viêm họng teo).
- Acthiol J. 5ml (chất lu hoàng), nớc suối lu hoàng vừa mới trong mạch ra.
1.4. Viêm dị ứng:
- 2ml Hydrocortison.
- Thiantan ống 3ml.
2. Cách khí dung.
- Muốn làm khí dung ở mũi thì phải cho vòi vào 2 bên mũi và mồm kêu “kê” dài hơi và nhiều lần.
- Muốn cho khí dung vào họng, trớc hết phải súc miệng cho sạch lớp tiết nhờn sau đó há mồm rộng kêu “a” dài và đặt cái vòi phun họng lên 2/3 trớc của lỡi. Cần phải kêu “a” cho màn hầu vén lên thì thuốc mới vào đợc.
- Muốn cho khí dung vào xoang hàm, ngời bệnh ngậm vòi thuỷ tinh ở mồm và hít khí dung bằng mồm xong rồi thở ra đờng mũi mạnh. Động tác này căn cứ vào hiện tợng sau đây: khi chúng ta hít vào thì không khí ở xoang đổ ra ngoài, khi ta thở ra mạnh đằng mũi thì không khí chạy vào xoang.
- Muốn cho khí dung vào thanh quản, khí quản, ngời bệnh úp cái mặt nạ lên mũi và mồm rồi hít sâu và thở ra.
- Muốn cho khí dung vào phế quản bệnh nhân phải để cả mũi và mồm vào mặt nạ và phải thở vừa sâu và chậm. Ngoài ra lu lợng của khí dung phải đợc tăng lên 30 lít trong một phút và các micelle không to quá 5mm.
- Đối với những ngời bệnh bị giãn phế quản, trớc khi hít khí dung phải giải phóng các phế quản bằng cách nằm đầu thấp hoặc hút sạch phế quản.
Nguồn: Bệnh viện 103
Hydrogen peroxide có trong rất nhiều loại thuốc nhỏ tai. Thành phần này gây ra hiện tượng sủi bọt (do giải phóng khí oxy), nhờ đó khiến cho ráy tai mềm và bong ra.