Giá trị của một số dấu ấn sinh học trong chẩn đoán và điều trị ung thư biểu mô tế bào gan - Bệnh viện 108

Xét nghiệm chất chỉ điểm khối u (AFP)

• Là phương pháp sàng lọc hiệu quả. 
• AFP có tới khoảng 35% là âm tính giả trong các trường hợp ung thư gan.
• Chất chỉ điểm khối u (tumor marker) AFP là xét nghiệm thường quy trong chẩn đoán, tiên lượng bệnh và theo dõi tái phát ung thư gan nguyên phát. Tuy nhiên chỉ số AFP có thể tăng trong bệnh viêm gan cấp, viêm gan mạn, xơ gan, hoại tử gan…

Xét nghiệm PIVKA-II 

• Đặc hiệu hơn trong chẩn đoán phân biệt ung thư gan với các bệnh lý gan khác.
• Hai xét nghiệm này trong một số trường hợp không phù hợp với nhau, vì thế chúng có ý nghĩa độc lập. 
• PIVKA-II là protein Des-γ-carboxy prothrombin (DCP), một sản phẩm bất thường của prothrombin do rối loạn sự carboxyl hóa của gan trong quá trình tạo thành thrombogen và tác động như một yếu tố tự phân bào (autologous mitogen) đối với dòng tế bào HCC. 
• Bình thường, tiền chất prothrombin phải trải qua sự carboxyl hóa phụ thuộc vitamin K của 10 gốc glutamic acid ở đầu tận N của chuỗi polypeptide để sản xuất ra phân tử prothrombin tự nhiên.

Đánh giá

• Các nghiên cứu cho thấy các bệnh nhân có chỉ số AFP và PIVKA-II cao trước phẫu thuật thì tỉ lệ tái phát sớm (trong vòng 6 tháng sau phẫu thuật)) cao hơn nhóm bệnh nhân có chỉ số thấp.
• Nhóm bệnh nhân có xâm nhập vi thể mạch máu, hoặc nhiều khối u thì có chỉ số AFP và PIVKA-II cao hơn nhóm khác.
• Những bệnh nhân ung thư gan sau phẫu thuật 3 tháng có chỉ số AFP và PIVKA-II cao thì có thời gian sống thêm toàn bộ thấp hơn nhóm có chỉ số bình thường.
• Thời gian tăng gấp đôi AFP và PIVKA II ngắn cũng cho thấy thời gian sống không bệnh và thời gian sống thêm toàn bộ thấp hơn.

Nguồn: Bệnh viện 108