Biến chứng nguy hiểm của sỏi đường mật trong gan - Bệnh viện 108

Sỏi đường mật trong gan:

• Bản chất của nó là sỏi mật, nhưng vị trí của nó nằm trong các ống gan (ống gan phải hoặc ống gan trái).
• Sỏi đường mật trong gan thường gặp nhiều ở các nước châu Á trong đó có Việt Nam.
• Gan có nhiệm vụ sản xuất mật để tiêu hóa chất béo, đồng thời giúp khử độc và loại bỏ các chất thải ra khỏi cơ thể.
• Mật từ tế bào gan sẽ tiết ra, theo các ống gan chảy ra các ống mật lớn và ống mật nhỏ, rồi theo ống mật chính đổ vào túi mật và xuống ruột.
• Sỏi đường mật trong gan thường được phát hiện khi sỏi làm xuất hiện các biến chứng nguy hiểm như: viêm đường mật, áp xe gan, xơ gan, ung thư đường mật trong gan…

Nguyên nhân:

• Sỏi đường mật trong gan thường là sỏi sắc tố, với thành phần chính là bilirubin.
• Nguyên nhân làm phát sinh bệnh chủ yếu là do ký sinh trùng đường ruột chui lên đường mật, mang theo vi khuẩn làm thay đổi khả năng hòa tan của bilirubin, kết hợp trứng và xác giun tạo thành nhân sỏi.
• Sự rối loạn chức năng gan như xơ gan, viêm gan do thuốc, viêm gan siêu virus, viêm gan B,…gây mất cân bằng các thành phần trong dịch mật, hoặc giảm vận động đường mật thường gặp ở người béo phì, lười vận động…,

Dấu hiệu:

• Ở giai đoạn đầu, người bệnh có thể nhận biết được một số biểu hiện như đầy chướng, chậm tiêu sau ăn.
• Khi sỏi gây biến chứng, người bệnh có thể gặp phải một trong ba dấu hiệu điển hình, gọi là tam chứng Charcot:
• Cơn đau quặn gan: thường xuất hiện sau bữa ăn no, đau dữ dội và đột ngột, có thể lan ra vai phải, làm người bệnh khó khăn khi di chuyển, kéo dài từ 15 phút đến vài giờ và có tính chất chu kỳ.
• Sốt cao:  người bệnh thấy sốt cao, có thể rét run kèm theo vã mồ hôi.
• Vàng da: khi dịch mật bị ứ trệ tại gan, bilirubin (sắc tố mật có màu vàng) thấm vào máu làm da và củng mạc mắt có màu vàng.

Biến chứng:

• Nhiễm trùng đường mật: là biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh sỏi trong gan.
• Viêm gan: dịch mật bị ứ trệ lâu ngày là điều kiện cho vi khuẩn tấn công gây viêm gan, chúng cũng có thể tạo thành các ổ mủ, hình thành nên ổ áp xe gan.
• Xơ gan: là biến chứng sau khi gan bị viêm nhiễm, làm tổn thương nhu mô gan không hồi phục. 
• Ung thư đường mật trong gan: có khoảng 3 – 10% các trường hợp mắc sỏi gan bị ung thư đường mật trong gan. 
• Nhiễm trùng huyết: là biến chứng cấp cứu, đặc biệt nghiêm trọng, nếu không xử lý kịp thời có thể đe dọa đến tính mạng.

Điều trị:

• Thuốc làm tan sỏi: hầu hết không có tác dụng với sỏi gan (sỏi sắc tố, thành phần chính bilirubin), bởi vì thuốc chỉ có tác dụng với sỏi cholesterol.
• Nội soi mật tụy ngược dòng: phương pháp này chỉ thích hợp cho người bệnh sỏi ngoài gan
• Phẫu thuật mổ mở lấy sỏi hoặc cắt gan: bệnh nhân phải trải qua một cuộc mổ lớn, sau mổ đau nhiều, hồi phục sau mổ chậm đặc biệt với người cao tuổi.
• Phương pháp tốt nhất được lựa chọn hiện nay là: phẫu thuật nội soi lấy sỏi hoặc phẫu thuật nội soi lấy sỏi xuyên gan qua da, là phương pháp can thiệp tối thiểu

Nguồn: Bệnh viện 108