Hăm tã ở trẻ

Nội dung chính bài viết:

• Hăm tã (viêm da tã lót) là tình trạng viêm da ở vùng mặc tã lót. Bệnh thường xảy ra ở một thời điểm nào đó trong giai đoạn phát triển của trẻ, đặc biệt khi trẻ dưới 1 tuổi.
• Có nhiều nguyên nhân gây hăm tã: ẩm ướt, nhạy cảm với hóa chất có trong tã, do vi khuẩn, thuốc kháng sinh…
• Mông khô ráo và sạch sẽ là cách tốt nhất để ngăn ngừa hăm tã.

Hăm tã trông như thế nào?

Nếu vùng mặc tã của bé bị kích ứng, đỏ, rất có thể đó là hăm tã (phát ban do tã, viêm da tã lót). Da vùng mặc tã có thể hơi sưng và ấm hơn bình thường. Hăm tã có nhiều mức độ từ nhẹ (1 vài đốm màu đỏ sần trên da ở 1 vùng nhỏ hoặc rộng) đến nặng (những vệt đỏ sưng tấy lan đến bụng và đùi).

Hầu hết các bậc cha mẹ sẽ phải đối phó với hăm tã tại một số thời điểm, đặc biệt là khi trẻ dưới 1 tuổi.

Nguyên nhân gây hăm tã

Hăm tã xảy ra do bất kỳ nguyên nhân gì, từ nước tiểu của bé cho tới những loại thực phẩm mới lạ mà bé ăn. Dưới đây là những nguyên nhân có khả năng nhất:

Ẩm ướt: Ngay cả loại tã thấm hút tốt nhất cũng để lại 1 lượng ẩm trên da của bé. Và khi nước tiểu của bé bị lẫn với vi khuẩn có trong phân, nó phân hủy thành amoniac, có thể khiến da bị sần sùi, ráp. Đó là lý do tại sao trẻ em bị tiêu chảy dễ bị hăm tã hơn những đứa trẻ khác.

Mặc dù một số trẻ quấn tã ướt hoặc bẩn quá lâu có nhiều khả năng phát triển hăm tã, nhưng bất cứ đứa trẻ nào có làn da nhạy cảm đều có thể bị hăm, ngay cả khi bạn thay tã thường xuyên cho bé.

Cọ xát và nhạy cảm với hóa chất. Hăm tã có thể là kết quả của tã lót cọ xát vào da của bé, đặc biệt là nếu bé nhạy cảm với hóa chất, như chất tạo hương trong tã dùng một lần hoặc chất tẩy giặt được sử dụng để giặt tã vải.

Thực phẩm mới lạ: hăm tã cũng phổ biến khi trẻ bắt đầu ăn dặm hoặc thử một loại thực phẩm mới. Bất kỳ loại thực phẩm mới nào cũng làm thay đổi thành phần của phân, nhưng acid trong một số loại thực phẩm (như dâu tây, nước ép trái cây) có thể đặc biệt gây rắc rối cho một số trẻ. Một số loại thực phẩm mới cũng có thể tăng số lần đi ngoài của trẻ. Nếu trẻ đang bú mẹ, trẻ thậm chí có thể có phản ứng với thực phẩm mà bạn ăn (mặc dù trẻ bú sữa mẹ thường ít bị hăm tã).

Nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc nấm men. Khu vực tã ấm áp và ẩm ướt - là môi trường thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn và nấm men. Vì vậy, nó dễ dàng tạo điều kiện cho một nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc nấm men phát triển ở đó và gây phát ban, đặc biệt trong các vết nứt và nếp gấp của da. (Thrush là một loại nhiễm trùng nấm men miệng. Một số trẻ bị nấm phát triển nhiễm trùng nấm men trong vùng tã của chúng).

Thuốc kháng sinh. Trẻ em uống thuốc kháng sinh (hoặc trẻ có mẹ uống thuốc kháng sinh và cho con bú) đôi khi bị nhiễm trùng nấm men vì những loại thuốc này tiêu diệt vi khuẩn khỏe mạnh - loại vi khuẩn mà giúp kiểm soát nấm men phát triển. Thuốc kháng sinh cũng có thể gây tiêu chảy, có thể gây hăm tã.

Khi nào nên đưa bé đi khám?

Với một số dấu hiệu tích cực, bạn sẽ không cần đưa con đi khám bác sĩ trong 3-4 ngày đầu tiên. Nhưng hãy đi khám ngay nếu hăm tã trông như bị nhiễm trùng. Các dấu hiệu nhiễm trùng bao gồm:

• Phồng rộp
• Mụn đầy mủ
• Tiết dịch vàng
• Lở loét

Bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh bôi hoặc uống cho bé.

Đối với trường hợp hăm tã do nhiễm trùng nấm men, bác sĩ sẽ kê đơn một loại kem hoặc thuốc mỡ chống nấm ETC.

Cũng nên gọi cho bác sĩ nếu trẻ bị sốt hoặc tình trạng phát ban không biến mất sau vài ngày điều trị tại nhà.

Cách tốt nhất để trị hăm tã

Nếu hăm tã phát triển, hãy thực hiện các bước sau:

• Giữ cho bé sạch sẽ và khô ráo bằng cách thay tã thường xuyên.
• Rửa sạch vùng quấn tã của bé. Không sử dụng khăn lau có chứa cồn hoặc nước hoa. Cha mẹ nên đặt miếng bông cotton và 1 chai xịt hoặc 1 thùng nước ấm cách nhiệt tại bàn thay đồ cho con để làm sạch dễ dàng và nhẹ nhàng.
• Thấm nhẹ cho khô da của bé. Đừng chà xát!
• Thoa 1 lớp thuốc mỡ mỏng trên da bé để bảo vệ da khỏi sự kích thích của phân và nước tiểu. Không cần bôi thuốc mỡ tại mỗi lần thay tã. Bôi 1 lớp đủ dày để có thể qua nhiều lần thay tã. Điều này giúp ngăn ngừa kích ứng da do cọ xát quá nhiều. Có một số thuốc mỡ tốt có sẵn chứa thành phần là sáp dầu (petroleum jelly) hoặc kẽm oxit.
• Quấn tã hơi lỏng hoặc sử dụng một chiếc tã lớn hơn một chút nhằm lưu thông không khí tốt hơn. Nếu mua tã rời, hãy thử tã của thương hiệu khác để xem liệu nó có giúp ích gì không. Có nhiều loại cho làn da nhạy cảm, ví dụ, và các lựa chọn thấm hút tốt để giảm độ ẩm trên da bé.
• Không đeo tã vào 1 khoảng thời gian mỗi ngày, càng lâu càng tốt. Tiếp xúc với không khí sẽ tăng tốc độ hồi phục.
• Hãy xem xét để cho trẻ ngủ với cái mông trần bất cứ khi nào bé bị hăm.

Cách ngăn ngừa hăm tã

Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa tốt để tránh hăm tã ở trẻ:

• 1 cái mông khô luôn là cách bảo vệ tốt nhất chống lại hăm tã, vì vậy hãy thay tã lót của con bạn thường xuyên hoặc càng sớm càng tốt sau khi bị ướt hoặc bẩn.
• Làm sạch khu vực bộ phận sinh dục của con bạn 1 cách kỹ lưỡng với mỗi lần thay tã.
• Thấm nhẹ làn da của bé cho khô - không bao giờ chà xát nó. Bạn cũng có thể sử dụng máy sấy tóc đặt ở mức thấp để làm khô khu vực tã sau khi thay tã.
• Nếu trẻ có vẻ dễ bị hăm tã, hãy bôi 1 lớp thuốc bảo vệ mỏng ở dưới mông sau mỗi lần thay tã
• Không sử dụng các loại tinh bột ngô, phấn rôm vì chúng có thể gây hại cho phổi của trẻ nếu trẻ hít phải.
• Ngoài ra một số chuyên gia cho rằng tinh bột ngô có thể làm cho nấm phát ban nặng hơn.
• Khi con bạn bắt đầu ăn dặm, hãy đưa bé thử mỗi món 1 lần. Chờ đợi 1 vài ngày giữa mỗi loại thực phẩm mới giúp dễ dàng xác định xem sự nhạy cảm với thực phẩm mới có gây hăm tã hay không. Nếu có, hãy loại bỏ thức ăn đó trong thời gian này.
• Đừng quấn tã quá chật vì không có không khí lưu thông. Mặc cho bé quần áo rộng thoải mái.
• Sử dụng chất tẩy rửa không có mùi thơm để giặt tã vải và bỏ qua chất làm mềm vải - cả 2 đều có thể gây kích ứng da của con bạn.
• Giặt tã vải bằng nước nóng và giặt sạch 3 lần. Bạn cũng có thể thêm nửa cốc giấm vào lần giặt đầu tiên để loại bỏ các chất có tính kiềm.
• Cho con bú sữa mẹ (nếu có thể) vì hăm tã ít xảy ra ở trẻ sơ sinh bú sữa mẹ hơn, mặc dù không hoàn toàn rõ ràng lý do tại sao.
• Khi trẻ cần dùng thuốc kháng sinh, hãy hỏi bác sĩ về việc cho trẻ ăn probiotic (lợi khuẩn). Probiotics khuyến  khích sự phát triển của vi khuẩn có lợi trong ruột, làm giảm nguy cơ phát ban tã của trẻ.
• Nếu con bạn đến nhà giữ trẻ hoặc đi học mẫu giáo, hãy đảm bảo rằng người chăm sóc của bé hiểu tầm quan trọng của việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa này.