Chăm sóc bệnh nhân xuất huyết tiêu hóa - Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn

Xuất huyết tiêu hóa

• Xuất huyết tiêu hóa là một trong những tình trạng cấp cứu y tế nghiêm trọng nếu không can thiệp kịp thời sẽ có thể đe dọa đến tính mạng. Xuất huyết tiêu hóa hay còn được gọi là chảy máu tiêu hóa.
• Đây là một dạng cấp cứu y tế nghiêm trọng cần được can thiệp kịp thời.
• Xảy ra khi máu thoát ra khỏi lòng mạch và chảy vào trong ống tiêu hóa.
• Tình trạng này có thể gặp ở bất cứ phân đoạn nào của đường tiêu hóa như thực quản, dạ dày, ruột hay hậu môn.

Phân loại

• Xuất huyết tiêu hóa trên: Xảy ra từ thực quản kéo dài cho tới vị trí D4 ở trên dây chằng Triez. 
• Xuất huyết tiêu hóa dưới: Tình trạng xuất huyết kích hoạt từ dây chằng Triez kéo dài cho tới hậu môn.

Chẩn đoán

• Trường hợp điển: bệnh nhân có các dấu hiệu: nôn ra máu, đại tiện ra phân đen, xuất hiện các dấu hiệu mất máu cấp.
• Trường hợp không điển hình: Chỉ có biểu hiện mất máu cấp mà không nhận thấy các triệu chứng điển hình, kết hợp nội soi dạ dày – tá tràng nếu nghi ngờ xuất huyết tiêu hóa trên

Đánh giá nguy cơ

• Mức độ nặng của bệnh có liên quan đến cách xử trí, do đó qua thăm khám, và nội soi 
• Các dấu hiệu cho thấy chảy máu đang tiếp diễn hoặc tái phát: Huyết áp có sự dao động, bị kẹt hay tụt dần, mạch có dấu hiệu tăng dần.
• Nội soi tiêu hóa: Có thể đánh giá dựa vào bảng phân loại Forrest hoặc thang điểm Rockall.

Chăm sóc

• Dành thời gian nghỉ ngơi ở nơi có không gian yên tĩnh. 
• Có thể dùng khăn ấm chườm lên bụng để giảm đau do triệu chứng của bệnh hay phẫu thuật gây ra.
• Khi vết thương đã bắt đầu ổn định nên đi lại nhẹ nhàng để cơ thể được thoải mái và thư giãn.
• Tuyệt đối không vận động mạnh hay di chuyển nhiều.
• Giữ cho tinh thần thư giãn thoải mái, tránh xa áp lực, căng thẳng hay suy nghĩ tiêu cực. 
• Ăn các loại thức ăn nhẹ, dễ tiêu hóa như cháo loãng, súp, canh hầm nhừ và có thể uống sữa

Ngăn ngừa nguy cơ

• Tránh xa các thức uống chứa cồn và chất kích thích như rượu bia, trà đặc, cà phê.
• Hạn chế tiêu thụ thức ăn nhanh, đồ ăn nhiều dầu mỡ hay gia vị, đồ chế biến sẵn, đồ ăn quá lạnh hay quá nóng.
• Tăng cường bổ sung các loại thực phẩm giàu chất xơ, rau củ quả tươi vào khẩu phần ăn hằng ngày.
• Bổ sung đầy đủ lượng nước mà cơ thể cần, từ 2 đến 2,5 lít để giúp hệ tiêu hóa làm việc hiệu quả hơn.
• Nên ăn đúng giờ, đủ bữa, thay vì ăn 3 bữa chính thì có thể chia nhỏ ra 5 – 6 bữa để giảm áp lực cho cơ quan tiêu hóa.
• Cần chế biến thức ăn chín hoàn toàn. Khi niêm mạc tiêu hóa đang tổn thương nên ưu tiên các món cháo, súp.

Nguồn: Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn