Bệnh viện quân y 103 cấp cứu thành công bệnh nhân sốc mất máu mức độ nặng do vỡ lách phức tạp có tổn thương mạch máu

Ca bệnh

19h ngày 15 tháng 4 năm 2021 khoa Hồi sức ngoại (B11) – Bệnh viện Quân y 103 tiếp nhận bệnh nhân Vũ Thị H 35(tuổi), quê Phú Xuyên – Hà Nội, vào viện trong tình trạng sốc mất máu, ý thức u ám, niêm mạc nhợt, bụng chướng căng, mạch nhanh, huyết áp thấp. Bệnh nhân đã vào 2 bệnh viện tuyến trước thậm chí 1 bệnh viện thấy bệnh nặng đã giải thích cho về nhà nhưng gia đình quyết tâm điều trị đến cùng và xin chuyển Bệnh viện Quân y 103 điều trị tiếp.

Theo người hộ tống kể: khoảng 13h ngày 15/4/2021 bệnh nhân bị ngã đập vùng mạn sườn trái xuống bờ gạch. Sau ngã đau nhiều vùng bụng, được người nhà đưa đi cấp cứu tại bệnh viện Huyện.

Tại đây bệnh nhân được sơ cứu, truyền dịch sau đó chuyển lên tuyến trên, tại viện này bác sỹ thấy tình trạng nặng, bụng chướng căng, huyết áp không đo được đã giải thích cho gia đình đưa về nhà. Gia đình quyết tâm điều trị dù biết còn rất ít hy vọng. Bệnh nhân được chuyển khoa Hồi sức ngoại (B11) – Bệnh viện Quân y 103 sau ngã giờ thứ 7 trong tình trạng: ý thức u ám, niêm mạc nhợt, bụng chướng căng, mạch quay không bắt được, huyết áp thấp 60/40 mmHg, bóp bóng thông khí qua ống nội khí quản.

Bác sỹ Nguyễn Quang Huy cùng Kíp trực nhận định: khả năng bệnh nhân sốc mất máu nặng nên nhanh chóng tiến hành cấp cứu: Thông khí kiểm soát, đặt tĩnh mạch trung tâm, đặt catheter theo dõi huyết áp động mạch liên tục, truyền dịch, truyền máu tối khẩn cấp, dùng thuốc nâng huyết áp đồng thời siêu âm cấp cứu tại giường tìm nguyên nhân mất máu.

Kết quả siêu âm thấy nhiều dịch tự do trong ổ bụng, dịch quan gan, quanh lách, bờ lách không đều, cực dưới bầm dập, không có dịch màng ngoài tim. Chọc hút cấp cứu dịch ổ bụng ra máu không đông.

Kíp trực nhanh chóng xin ý kiến hội chẩn chuyên khoa. Nhận định bệnh nhân sốc mất máu do chảy máu trong ổ bụng, khả năng do vỡ lách nên vừa thực hiện hồi sức kiểm soát tổn thương vừa hội chẩn với khoa Ngoại Gan – Mật – Tụy(B19) để phẫu thuật cấp cứu.Thời gian từ khi vào viện đến khi được đưa đi phẫu thuật 20 phút. Kíp phẫu thuật(B19): PGS.TS, Lê Thanh Sơn, Bác sỹ Lại Bá Thành mở bụng bệnh nhân thấy nhiều máu mới lẫn máu đông trong ổ bụng, số lượng khoảng 4 lít, lách vỡ phức tạp ở cuống, dập cực dưới, tổn thương động tĩnh mạch lách.

Bệnh nhân đã được cắt lách, khâu cầm máu. Sau phẫu thuật tiếp tục được hồi sức tích cực; duy trì thở máy qua ống nội khí quản, truyền khối hồng cầu, huyết tương tươi, truyền dịch, thuốc cầm máu, giảm đau, kháng sinh, bổ sung điện giải, bù thăng bằng toan kiềm. Bệnh ổn định dần, được rút ống nội khí quản sau vào viện 1 ngày, chuyển khoa (B19) sau 2 ngày.

Theo PGS. TS. Nguyễn Trung Kiên – Phó GĐTT hồi sức cấp cứu – Chống độc, Chủ nhiệm khoa hồi sức ngoại cho biết: đây là trường hợp sốc mất máu điển hình, tới viện trong tình trạng sốc mất bù. Chỉ cần chậm trễ một chút bệnh nhân sẽ chuyển sang sốc không hồi phục và tử vong. Chính vì vậy, thái độ xử trí tích cực, khẩn trương, phối hợp hiệp đồng các chuyên khoa là vô cùng quan trọng và có tính chất quyết định trong cấp cứu bệnh nhân sốc mất máu.

Bệnh nhân này đến viện muộn ở giờ thứ 7 sau bị ngã, số lượng máu mất nhiều (~4000 ml) – nguy cơ rối loạn đông máu; thời gian huyết áp thấp kéo dài – nguy cơ tổn thương các tạng cao hơn. Tuy nhiên, kíp trực hồi sức đã chẩn đoán kịp thời, hồi sức tích cực kiểm soát tổn thương để vừa đảm bảo tưới máu tạng vừa không làm mất máu nhiều hơn trước khi được điều trị thực thụ giải quyết nguyên nhân.

Nhờ sự phối hợp liên khoa tốt, hồi sức tích cực trước, trong và sau mổ; thực hiện các bước để tăng cường hồi phục sau mổ, bệnh nhân đã có sự bình phục nhanh mà không có biến chứng nào. Đối với cấp cứu chấn thương bụng nói chung các bác sỹ hồi sức cấp cứu Bệnh viện Quân y 103 đã thực hiện thuần thục siêu âm chẩn đoán tại giường giúp chẩn đoán và xử trí kịp thời. Nhất là các chấn thương bụng có tổn thương tạng đặc, chấn thương ngực có tràn máu màng ngoài tim…

Nguồn: Bệnh viện 103