BOTULINUM TOXIN- MỘT SỐ ỨNG DỤNG NGOÀI CHỈ ĐỊNH TRONG DA LIỄU

BOTULINUM TOXIN

• Botulinum toxin (BT-A) là một chất độc thần kinh được sản xuất bởi vi khuẩn kỵ khí Clostridium botulinum.
• Độc tố botulinum gây ra tê liệt cơ bắp, được FDA chấp thuận để điều trị các nếp nhăn gian mày và trong tăng tiết mồ hôi khu trú.
• BT-A ức chế giải phóng acetylcholine và nhiều chất dẫn truyền thần kinh khác như norepinephrine ở đầu dây thần kinh, nên còn được sử dụng để điều trị các rối loạn về da được cho là do các chất dẫn truyền thần kinh này gây ra.

SẸO LỒI VÀ SẸO PHÌ ĐẠI

• Sẹo lồi và sẹo phì đại xảy ra do phản ứng bất thường trong quá trình lành vết thương, đặc trưng bởi sự hình thành collagen quá mức, ảnh hưởng về mặt thẩm mỹ và chức năng cho bệnh nhân.
• Các biện pháp ngăn ngừa và điều trị sẹo lồi hiện tại như: xoa bóp, băng silicone, gel có chứa chiết xuất hành tây , tiêm corticosteroid, trị liệu bằng laser, phẫu thuật, áp lạnh… có kết quả không rõ ràng.
• Yếu tố chính quyết định hình ảnh cuối cùng của vết sẹo da là các tác động co kéo lên các cạnh vết thương trong giai đoạn lành thương. Tiêm BT-A làm tê liệt phần cơ xung quanh vết thương làm giảm lực kéo căng liên tục ở các cạnh vết thương, có thể đạt được kết quả thẩm mỹ tốt nhất cho vết sẹo.

RỤNG TÓC

Một số nghiên cứu trên thế giới cho thấy có sự hiệu quả của BT-A trong điều trị rụng tóc, tuy nhiên cơ chế vẫn chưa rõ ràng.

ĐAU SAU ZONA

• Biến chứng phổ biến nhất của Zona là đau dây thần kinh, cơn đau kéo dài và khó điều trị. Phương pháp điều trị hiện tại bao gồm thuốc chống viêm không steroid, gabapentin, opioids và thuốc chống trầm cảm ba vòng cũng như thuốc gây tê tại chỗ, nhưng hiệu quả vẫn chưa như mong muốn.
• Một số nghiên cứu sử dụng BT-A tiêm tại chỗ cho thấy có sự cải thiện đáng kể về cơn đau và thời gian ngủ ở bệnh nhân đau sau Zona so với nhóm tiêm thuốc tê và giả dược.

ĐIỀU TRỊ DA NHỜN

• BT-A cũng được chứng minh có tác dụng làm giảm kích thước lỗ chân lông và giảm sản xuất bã nhờn trên mặt.
• Cơ chế BT-A làm giảm sản xuất bã nhờn là chưa rõ ràng vì vai trò của hệ thống thần kinh và acetylcholine trên tuyến bã nhờn không được xác định rõ. Để điều trị hiệu quả, kỹ thuật tiêm và vị trí tiêm là rất quan trọng trong điều trị da nhờn.

Tác giả: Bs Trương Tấn Minh Vũ