Các cách giảm đau lưng do viêm khớp dạng thấp

Viêm khớp dạng thấp xảy ra do hệ miễn dịch tấn công màng hoạt dịch, dẫn đến viêm và đau khớp. Các triệu chứng của bệnh viêm khớp dạng thấp thường biểu hiện ở các khớp bàn tay, cổ tay, khuỷu tay, bàn chân, mắt cá chân và hông.

Tuy nhiên, ở 44% đến 86% số người bị viêm khớp dạng thấp, tình trạng này xảy ra ở đốt sống cổ, chủ yếu là ở đốt sống cổ C1 và C2. (1) / Khớp giữa hai đốt sống cổ này gọi là khớp đội – trục. Nếu nghiêm trọng, tình trạng viêm khớp dạng thấp ở đốt sống cổ có thể gây chèn ép tủy sống và rễ thần kinh, dẫn đến các cơn đau từ vừa đến nặng.

Triệu chứng viêm khớp dạng thấp ở đốt sống cổ

Đốt sống cổ C1 và C2 có vai trò như cầu nối hộp sọ với phần bên dưới của cột sống.

Viêm khớp dạng thấp xảy ra ở các đốt sống cổ này sẽ khiến người bệnh bị giảm khả năng giữ thăng bằng, cứng và đau khắp lưng.

Cơn đau do viêm khớp dạng thấp ở mỗi người là khác nhau, có thể đau âm ỉ, đau buốt hoặc cảm giác như có vật nặng đè lên.

Một số người bị viêm khớp dạng thấp ở đốt sống cổ còn bị đau lan lên phía sau đầu. Người bệnh có thể bị đau nhức âm ỉ, đau buốt như bị bắn hoặc bị dao đâm hay cảm giác khó chịu như có luồng điện đi qua cổ và chạy xuống xương sống, hiện tượng này được gọi là dấu hiệu Lhermitte. Dấu hiệu Lhermitte có thể xảy ra với nhiều bệnh lý khác nhau, trong đó có viêm khớp dạng thấp.

Các cách giảm đau lưng do viêm khớp dạng thấp

Đau lưng có thể do rất nhiều nguyên nhân gây ra và mỗi nguyên nhân cần có phương pháp điều trị khác nhau.

Đau lưng cấp tính thường là do căng cơ lưng và có thể điều trị bằng cách nằm nghỉ ngơi và dùng thuốc. Cơn đau sẽ giảm dần theo thời gian. Người bệnh nên hạn chế vận động trong khoảng thời gian này.

Nhưng đau lưng mạn tính (kéo dài) thì khác. Đó rất có thể là triệu chứng của các bệnh lý về xương khớp như viêm khớp dạng thấp.

Dưới đây là một số giải pháp giúp giảm đau lưng do viêm khớp dạng thấp.

1. Chườm nóng hoặc lạnh

Chườm nóng hoặc lạnh không thể điều trị nguyên nhân gốc rễ gây đau lưng nhưng có thể giúp giảm đau và cứng khớp.

Chườm nóng sẽ giúp cải thiện lưu lượng máu và giảm co thắt cơ. Điều này sẽ giúp kiểm soát cơn đau dễ dàng hơn.

Chườm lạnh giúp giảm viêm và chủ yếu được sử dụng vào các đợt bùng phát viêm khớp dạng thấp hoặc đau cấp tính.

Khi mới đặt túi chườm lạnh lên da, có thể bạn sẽ thấy hơi khó chịu nhưng cách này sẽ giúp giảm sưng đau. Mỗi lần chỉ nên chườm lạnh từ 20 đến 30 phút.

2. Dùng thuốc

Đây là một cách hiệu quả để kiểm soát tình trạng đau lưng mạn tính. Có nhiều loại thuốc giúp giảm đau và thậm chí làm chậm sự tiến triển của bệnh viêm khớp dạng thấp. Loại thuốc cần dùng sẽ phụ thuộc vào tần suất và mức độ nghiêm trọng của cơn đau.

Thuốc giảm đau

Giảm đau là một phần quan trọng trong việc kiểm soát viêm khớp dạng thấp. Một cách để giảm nhẹ các cơn đau lưng là dùng thuốc giảm đau.

Đối với các cơn đau nhẹ, có thể chỉ cần dùng thuốc chống viêm không steroid (NSAID) không kê đơn như aspirin là đủ nhưng nếu các loại thuốc này không hiệu quả thì sẽ phải dùng thuốc giảm đau mạnh hơn, ví dụ như các loại NSAID khác, acetaminophen hay thuốc chống co giật như gabapentin.

Thuốc chống viêm không steroid (NSAID)

Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) có tác dụng giảm viêm, giảm sưng tấy và làm dịu cơn đau. Điều này sẽ giúp người bệnh đi lại và vận động dễ dàng hơn.

Ibuprofen và naproxen là hai loại NSAID được sử dụng phổ biến. NSAID có thể gây ra các tác dụng phụ như chảy máu dạ dày, khó tiêu, đau đầu, chóng mặt,…

NSAID không dành cho những người bị viêm loét dạ dày - tá tràng, bệnh thận, bệnh gan, trào ngược dạ dày – thực quản và một số bệnh lý khác.

Thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm

Thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm (DMARD) giúp làm dịu cơn đau và làm chậm sự tiến triển của bệnh viêm khớp dạng thấp. Nhóm thuốc này còn giúp giảm tần suất bùng phát bệnh. Loại DMARD được sử dụng phổ biến nhất cho người bị viêm khớp dạng thấp là methotrexate.

DMARD ngăn chặn các kháng thể tấn công mô khớp. Điều này giúp bảo vệ xương và sụn trong khớp không bị tổn thương thêm.

DMARD có thể gây ra các tác dụng phụ gồm có:

• Buồn nôn
• Tiêu chảy
• Đau bụng
• Viêm da
• Mệt mỏi
• Tổn thương gan
• Giảm bạch cầu, dẫn đến tăng nguy cơ nhiễm trùng

Thuốc tiêm cột sống

Cách này giúp giảm cơn đau lưng một cách nhanh chóng. Người bệnh sẽ được tiêm corticoid hoặc thuốc gây tê vào vùng dây thần kinh bị ảnh hưởng bởi viêm khớp dạng thấp.

Tác dụng giảm đau có thể kéo dài nhiều tuần hoặc thậm chí nhiều tháng sau khi tiêm. Corticoid có thể gây ra các tác dụng phụ như loãng xương. Vì lý do này nên người bệnh không nên tiêm corticoid quá thường xuyên. Mỗi lần tiêm nên cách nhau vài tháng.

3. Phẫu thuật

Phẫu thuật thường là giải pháp cuối cùng để điều trị đau lưng do viêm khớp dạng thấp. Bác sĩ thường chỉ định phẫu thuật khi đã thử các phương pháp điều trị khác mà không hiệu quả.

Một loại phẫu thuật được sử dụng để điều trị viêm khớp dạng thấp ở đốt sống là cố định cột sống. Bác sĩ sẽ cắt bỏ phần bị hỏng của khớp và cố định các đốt sống với nhau. Điều này sẽ làm giảm chuyển động của đốt sống và từ đó giảm đau.

Một lựa chọn khác là nắn chỉnh lại cột sống để giảm sự chèn ép lên dây thần kinh cột sống. Điều này sẽ giúp giảm đau và cải thiện khả năng vận động.

4. Trị liệu

Có nhiều hình thức trị liệu giúp giảm đau lưng. Ví dụ, vật lý trị liệu có thể cải thiện sự linh hoạt của khớp và sức mạnh của cơ.

Nghiên cứu cho thấy hoạt động trị liệu (occupational therapy) cũng có hiệu quả giảm đau lưng. Trong phương pháp trị liệu này, người bệnh sẽ được hướng dẫn các cách bảo vệ khớp khi thực hiện các hoạt động hàng ngày, ví dụ như tư thế cúi người không gây áp lực lên cột sống.

Trị liệu thần kinh cột sống (chiropractic) không được khuyến khích cho những người mắc bệnh viêm khớp dạng thấp và bị đau lưng. Hình thức trị liệu này có thể được sử dụng để điều trị vấn đề liên quan đến đốt sống cổ C1 và C2 nhưng tiềm ẩn một số rủi ro.

Một trong những rủi ro nghiêm trọng nhất là nguy cơ chèn ép tủy sống và dẫn đến tê liệt. Trị liệu thần kinh cột sống còn có thể gây lóc tách động mạch đốt sống. Điều này có thể dẫn đến đột quỵ.

5. Tập thể dục nhẹ nhàng

Tập thể dục thường xuyên với các bài tập phù hợp có thể giúp giảm áp lực lên lưng và giữ cho khớp linh hoạt ở những người bị đau lưng mạn tính do viêm khớp dạng thấp. Tập thể dục còn giúp cải thiện sức khỏe tổng thể.

Người bệnh nên chọn các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ hay bài tập giãn cơ để tránh bị đau lưng. Các hình thức tập luyện khác như yoga, thái cực quyền, bơi lội, bài tập thể dục dưới nước hay các bài tập tại chỗ như nghiêng xương chậu và lunge sâu cũng rất có lợi cho người bị viêm khớp dạng thấp.

Các câu hỏi thường gặp

Đau lưng do viêm khớp dạng thấp và đau dây thần kinh tọa khác nhau như thế nào?

Đau lưng do viêm khớp dạng thấp và đau dây thần kinh tọa có biểu hiện tương đối giống nhau nhưng hai tình trạng này là do nguyên nhân khác nhau gây ra. Đau dây thần kinh tọa xảy ra do dây thần kinh tọa bị chèn ép trong khi đau lưng do viêm khớp dạng thấp là do khớp bị viêm. Khi bị đau lưng kéo dài dai dẳng, tốt nhất bạn nên đi khám để xác định nguyên nhân và có phương pháp điều trị phù hợp.

Có những nguyên nhân nào khác gây đau lưng?

Đau lưng cấp tính thường do chấn thương. Các nguyên nhân gây đau lưng mạn tính gồm có viêm khớp dạng thấp và các loại viêm khớp khác, viêm cột sống dính khớp, loãng xương, sỏi thận, nhiễm trùng cột sống, lạc nội mạc tử cung và khối u ở lưng.

Tóm tắt bài viết

Viêm khớp dạng thấp có thể xảy ra ở đốt sống cổ và gây đau lưng. Có nhiều cách để giảm đau lưng do viêm khớp dạng thấp, gồm có các biện pháp tạm thời như chườm nóng, chườm lạnh, dùng thuốc và các biện pháp có hiệu quả lâu dài như vật lý trị liệu, tập thể dục và phẫu thuật.