Tại Sao Con Gái Đến Tháng Lại Hay Cáu

Nội dung chính của bài viết:

• Tại sao con gái đến tháng lại hay cáu? Hiện tượng tâm trạng đột nhiên trở nên nhạy cảm và dễ khóc trước cũng như là trong vài ngày đầu của kỳ kinh nguyệt là điều rất phổ biến.
• Đây là một trong những triệu chứng của hội chứng tiền kinh nguyệt, xảy ra do sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể vào khoảng thời gian này.
• Ngoài ra, chất lượng giấc ngủ kém, thay đổi khẩu vị, thiếu sự vận động cũng ảnh hưởng đến tâm trạng trong thời kỳ kinh nguyệt.
• Những cảm xúc tiêu cực như buồn bã và chán nản nhẹ vào ngày đèn đỏ thường có thể khắc phục được tại nhà bằng một số thay đổi trong thói quen sống.
• Nhưng nếu những cảm xúc tiêu cực này xảy ra ở mức độ nghiêm trọng và tiếp diễn trong thời gian dài thì sẽ cần đến gặp bác sĩ để có biện pháp can thiệp điều trị bằng thuốc hoặc trị liệu tâm lý.

Kinh nguyệt và sự rụng trứng tạo ra sự thay đổi nội tiết tố trong suốt cả tháng. Những sự biến động này chính là lý do tại sao cảm xúc lại đột nhiên có sự thay đổi từ nhiều tuần trước khi hành kinh. Những thay đổi về tâm trạng, cảm xúc này là một phần của hội chứng tiền kinh nguyệt (premenstrual syndrome).

Các triệu chứng của hội chứng tiền kinh nguyệt, bao gồm cảm giác buồn bã, nhạy cảm và dễ khóc, có thể kéo dài trong những ngày đầu hành kinh và thậm chí cho đến tận cuối kỳ kinh.

Có bình thường không?

Có đến 75% phụ nữ phải trải qua các triệu chứng của hội chứng tiền kinh nguyệt ở một mức độ nào đó, bao gồm cả triệu chứng về thể chất và triệu chứng về tinh thần, cảm xúc. Nếu bạn cảm thấy chán nản, bồn chồn, gắt gỏng hoặc dễ khóc vì những lý do nhỏ nhặt trước và trong vài ngày đầu của kỳ kinh thì đây là những hiện tượng hoàn toàn bình thường.

Rất nhiều phụ nữ phải trải qua những điều này vào mỗi tháng, có thể có hoặc không kèm theo các triệu chứng về thể chất.

Nguyên nhân dẫn đến tại sao con gái đến tháng lại hay cáu

Theo các chuyên gia thì lý do gây nên cảm giác buồn bã, lo âu, dễ cáu gắt và những thay đổi tâm trạng khác trước và trong thời gian có kinh nguyệt là do sự sụt giảm nồng độ estrogen và progesterone diễn ra sau khi rụng trứng. Những hormone này làm giảm sự sản sinh serotonin.

Nồng độ serotonin thấp

Serotonin là một chất dẫn truyền thần kinh và chất hóa học trong não bộ tạo cảm giác hưng phấn, vui vẻ. Chất này giúp điều chỉnh tâm trạng, tạo cảm giác thèm ăn và giúp ngủ ngon giấc. Khi nồng độ serotonin thấp thì một kết quả tất yếu là có cảm giác buồn bã, chán chường dù không rõ nguyên nhân.

Chất lượng giấc ngủ kém

Chất lượng giấc ngủ cũng có thể ảnh hưởng đến tâm trạng. Vì mức serotonin giảm sẽ gây khó đi vào giấc ngủ và ngủ không ngon nên trong thời gian có kinh, nhiều phụ nữ gặp phải vấn đề là thiếu ngủ, mệt mỏi, tinh thần giảm sút và cáu kỉnh.

Không được nghỉ ngơi đủ cũng có thể là nguyên nhân khiến tâm trạng nhạy cảm và dễ khóc hơn. Cảm giác buồn bã hoặc căng thẳng lại gây khó ngủ và từ đó tạo thành một vòng luẩn quẩn.

Thay đổi khẩu vị

Thay đổi khẩu vị hoặc cảm giác thèm ăn những loại thực phẩm nhiều đường hoặc hàm lượng carbohydrate cao là một trong những triệu chứng tiền kinh nguyệt phổ biến. Tuy nhiên, những thực phẩm này có thể có ảnh hưởng xấu đến tâm trạng.

Theo một nghiên cứu vào năm 1995, carbohydrate tạm thời làm tăng mức serotonin. Đây có thể là lý do tại sao chúng ta thường muốn ăn đồ ngọt khi tâm trạng không được vui. Tuy nhiên, hiệu quả cải thiện tâm trạng khi ăn đồ ngọt chỉ là tạm thời và việc ăn quá nhiều cuối cùng có thể sẽ khiến cho tâm trạng càng trở nên tệ hơn.

Điều tương tự cũng xảy ra khi uống rượu. Rượu có thể làm cho chúng ta tạm quên đi nỗi buồn nhưng rồi cũng sẽ khiến cảm giác buồn càng trầm trọng hơn và dễ khóc.

Thiếu vận động

Các triệu chứng tiền kinh nguyệt khác, chẳng hạn như đau bụng, mỏi lưng và chướng bụng, người nặng nề sẽ khiến nhiều người mệt mỏi, chỉ muốn nghỉ ngơi và không muốn phải hoạt động trong những ngày này. Tuy nhiên, việc ít vận động cũng sẽ ảnh hưởng xấu đến tâm trạng. Tập thể dục sẽ kích thích cơ thể sản sinh endophine – loại hormone giúp tạo cảm giác vui vẻ, phấn chấn.

Biện pháp khắc phục

Sự nhạy cảm, dễ khóc trong thời gian có kinh nguyệt thường tự hết trong vòng một vài ngày. Nhưng nếu vẫn không cải thiện hoặc ngày càng thấy buồn bã, chán nản nặng hơn thì cần đi gặp bác sĩ. Bác sĩ sẽ hướng dẫn một số biện pháp để khắc phục vấn đề.

Một giải pháp để cải thiện các triệu chứng tiền kinh nguyệt, bao gồm cả triệu chứng về thể chất và tinh thần là dùng thuốc tránh thai. Thuốc tránh thai có tác dụng ngăn cản sự rụng trứng và sự dao động nội tiết tố - nguyên nhân gây nên các triệu chứng.

Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể sẽ kê thuốc chống trầm cảm, chẳng hạn như thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI) để điều trị những triệu chứng về tâm lý nghiêm trọng.

Thay đổi lối sống

Với những trường hợp chỉ có những thay đổi về tâm lý nhẹ thì có thể không cần dùng thuốc mà chỉ cần áp dụng một số thay đổi đơn giản trong chế độ ăn uống và lối sống, ví dụ như:

• Thay vì ăn nhiều đồ ngọt thì hãy thử bổ sung các loại thực phẩm giàu axit béo omega-3 vào chế độ ăn như các loại cá béo (cà hồi, cá ngừ, cá trích…), các loại hạt (hạnh nhân, hạt điều, hạt dẻ cười…), quả bơ… Những thực phẩm này đã được chứng minh là giúp cải thiện cảm giác buồn bã, chán nản.
• Cố gắng duy trì thói quen tập thể dục mỗi ngày, ngay cả khi bị đau bụng hay các triệu chứng khó chịu khác trong kỳ kinh. Tập thể dục sẽ khiến cơ thể giải phóng endorphin – một chất giúp cải thiện tâm trạng.
• Nếu cảm giác lười vận động do tình trạng chướng bụng, đầy hơi thì cần tránh các loại thực phẩm mặn vì việc tiêu thụ lượng muối lớn sẽ khiến cho tình trạng giữ nước trong cơ thể thêm nặng hơn. Ngoài ra, nếu bị chướng bụng, sưng phù nặng mỗi khi đến kỳ thì có thể dùng thuốc lợi tiểu.
• Dành thời gian cho những sở thích và hoạt động vui vẻ khác ví dụ như ra ngoài chơi hay xem phim thay vì quá tập trung vào những suy nghĩ tiêu cực.
• Tập yoga: Yoga cũng là một biện pháp để tăng mức serotonin một cách tự nhiên và tạo cảm giác vui vẻ. Các bài tập này còn giúp làm giảm căng thẳng.
• Nếu bị mất ngủ mỗi khi đến kỳ và điều này ảnh hưởng đến tâm trạng thì có thể thử một số cách để cải thiện chất lượng giấc ngủ như rèn thói quen không xem TV, lướt điện thoại hay nhìn máy tính trong vòng một tiếng trước khi đi ngủ và không uống trà, cà phê hay ăn nhiều vào buổi tối.
• Liệu pháp mùi hương cũng giúp cải thiện tâm trạng. Hãy thử dùng các loại tinh dầu có công dụng làm dịu tâm trạng, chẳng hạn như tinh dầu hoa oải hương, hoa hồng và hoa cúc.

Khi nào cần đến gặp bác sĩ?

Nếu có cảm giác buồn bã, lo âu hay căng thẳng nghiêm trọng và đã thử đủ cách mà vẫn không vượt qua được thì nên đến gặp bác sĩ tâm lý. Nếu luôn cảm thấy thờ ơ, không còn hứng thú với bất kỳ điều gì, trống rỗng hay tuyệt vọng thì có thể đó là những dấu hiệu của bệnh trầm cảm.

Những trường hợp này sẽ cần trị liệu tâm lý và kết hợp điều trị bằng thuốc.

Một số vấn đề, bệnh lý có thể làm tăng nguy cơ xảy ra các triệu chứng về tâm lý, cảm xúc vào thời gian trước và trong kỳ kinh nguyệt. Mặt khác, triệu chứng của những vấn đề này cũng trở nên nghiêm trọng hơn khi chuẩn bị đến kỳ. Những vấn đề này gồm có:

• Rối loạn lưỡng cực
• Bệnh trầm cảm
• Rối loạn lạm dụng rượu
• Rối loạn ăn uống
• Tâm thần phân liệt
• Rối loạn lo âu

Tình trạng cảm xúc trở nên tiêu cực một cách mất kiểm soát, khóc lóc vô cớ hay buồn bã cùng cực và cản trở cuộc sống hàng ngày có thể là một dạng hội chứng tiền kinh nguyệt nghiêm trọng hơn, được gọi là rối loạn tiền kinh nguyệt (premenstrual dysphoric disorder). Tình trạng này cũng tương tự như hội chứng tiền kinh nguyệt nhưng các triệu chứng về tâm lý, cảm xúc ở mức độ nặng nề hơn nhiều.

Nếu thường xuyên gặp những vấn đê này khi đến kỳ thì cần đi khám bác sĩ tâm lý để được tư vấn các biện pháp khắc phục.

>>> Xem thêm bài viết: Những Điều Con Gái Cần Biết Về Kỳ Kinh Nguyệt Đầu Tiên